ABD ve Avrupa’dan boykot çağrısı

Avrupa ülkeleri ve ABD ortak bir toplantı düzenledi ve katılımcılar, oybirliğiyle konferansı boykot etme kararı aldılar. Washington, 11-12 Kasım tarihlerinde Şam'da yapılması planlanan 'Suriye Mülteciler Konferansı' aracılığıyla Moskova'nın 'Şam'a uygulanan tecriti delme, Suriye hükümetini meşrulaştırma ve askeri başarıları siyasi kabullere dönüştürme' hedefine ulaşmasını engellemek ve bununla birlikte Avrupa ve Arap ülkeleri ile Birleşmiş Milletler (BM) kurumlarının Moskova'nın eylemlerini boykot etmesini sağlamak için diplomatik çabalarını yoğunlaştırıyor. Washington ayrıca, Rusya'nın mültecilerin geri dönüş süreci ile siyasi süreç ve BM Güvenlik Konseyi (BMGK) 2254 sayılı kararının uygulanması konularını birbirinden ayırma girişimini önlemeye çalışıyor.

Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi ve AB Komisyonu Başkan Yardımcısı Josep Borrell, BM Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR) tarafından belirlenen standartlara uyulması gerektiğinin altını çizerek, mültecilerin geri dönüş koşullarının 'sağlanmadığını' açıkladı. BM tarafından yayınlanan belgede, "Mültecilerin geri dönüşü, genelde Suriye'deki, özelde ise geri dönüşlerin yapılması istenilen bölgelerdeki koşullara ilişkin ilgili ve güvenilir bilgilere dayanarak, özgürce alınan kararlarla ve gönüllü olarak gerçekleşmelidir" ifadeleri yer aldı. BM yetkilileri ayrıca, yerinden edilmiş kişilerin mal varlıklarına ve her bir Suriyelinin ülkesine döndükten sonra yüz dolar ödemesine ilişkin 10 sayılı kanunun kaldırılmasının yanı sıra güvenli bir ortamın sağlanması, geriye dönen mülteciler hakkında soruşturma başlatmama garantisi verilmesi ve BMGK'nın 2254 sayılı kararını uygulamaya yönelik siyasi süreçte ilerleme kaydedilmesi gerektiğini belirttiler.

Konferansa davet

Öte yandan, Suriye Özel Temsilcisi Alexander Lavrentiev, Amman, Beyrut ve Şam'ı ziyaret ederek Arap ülkeleri ve 'üçüncü taraf ülkeler' ile konferansa katılmaları için diplomatik temaslarda bulundu. Suriye hükümetinden yapılan resmi açıklamaya göre Lavrentiev, bölgede çok sayıda Suriyeli mülteciye ev sahipliği yapan bir dizi ülkeye yaptığı ziyaretlerin sonuçları ile ilgili Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'a bilgi verdi. Lavrentiev ayrıca Rusya'nın bu insani yardım dosyasının kapatılmasına yardımcı olmak için Suriyeli kurumlarla ortak çalışmaya devam etme konusundaki kararlılığını teyit etti. Açıklamada Esad'ın, heyet üyelerine ve Rusya Federasyonu'na, konferansın başarıya ulaşması için verdikleri destek ve sarf ettikleri çabalardan dolayı teşekkür ettiği belirtildi. Açıklamada söz konusu konferansın, 'Suriyeli mültecilerin acı çekmeye devam etmelerine ve anavatanlarına dönmelerinin önlenmesine katkıda bulunan bazı Batılı ülkelerin herhangi bir siyasi istismarından uzak bir şekilde, herkesin bu dosyaya sadece insani bir açıdan bakmaya başlaması için bir fırsat oluşturduğuna' dair fikir birliği olduğu belirtildi.

İlgili bağlamda Suriye Dışişleri Bakanı Velid el-Muallim, BM Suriye Özel Temsilcisi Geir O. Pedersen ile geçtiğimiz hafta yaptığı görüşmede, Batı'nın 'temelsiz argümanlara dayanarak Suriyeli mültecilerin anavatanlarına dönüşlerini engellediğini' ve bunun 'insani dosyanın tamamen siyasallaştırılması ve siyasi gündemler için kullanılan bir kart haline getirilmesi' olduğunu söyledi.

Türkiye davet edilmedi

Suriyeli mültecilerin dönmesi hakkında uluslararası konferansa hazırlık komitesi başkanı, Türkiye dışında konferansta hazır bulunmak için herkesin davet edildiğini duyurdu. Bazı ülkelerin hazır bulunmaması için baskılara maruz kaldığına işaret etti. Lavrentiev'in ziyaret turu, Astana Süreci'nin garantörlerinden biri olduğu için kendisi ile koordine edilmeden yapılacak düzenlemelerin 'hayal kırıklığı' yarattığını ifade eden ve dünyada en fazla Suriyeliye ev sahipliği yapan Türkiye'yi kapsamadı.

Putin: Suriyeliler artık ülkelerine dönmeye ve vatanlarının inşalarına başlayabilirler

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin Suriyeli milyonlarca mültecinin artık eve dönüş yaparak vatanlarını yeniden inşa etmeye başlayabileceğini çünkü artık ülkenin büyük kısmında huzur ve istikrar oluştuğunu söyledi. Associated Press haber ajansının geçtiği bilgiye göre, Putin bu ifadeleri Şam yönetiminin başındaki Beşar Esad ile yaptığı bir telekonferansta sarf etti. Rusya'nın liderliğinde düzenlenen ve çarşamba günü Şam'da başlayıp iki gün sürecek olan uluslararası mülteci konferansı öncesi görüşen iki devlet başkanı, Suriye'den başka ülkelere gitmiş olan mültecilere ilişkin pozisyonlarını konusunda fikir alış-verişi yaptı.

Kaynak: Euronews, Independent Türkçe, Şarkul Awsat, SANA