TÜRKİYE'NİN SAVUNMA-GÜVENLİK-DIŞ POLİTİKASINI İLGİLENDİREN GELİŞMELER
ORTADOĞU-AFRİKA
İdlib’e Hava Saldırısı… Suriye İnsan Hakları Gözlemevi İdlib’e yönelik hava saldırında en az 11 kişinin hayatını kaybettiğini belirtti. Suriye devlet medyası militanlar tarafından düzenlenen saldırıya karşılık verildiğini kaydetti. Devlet medyası ayrıca fosfat yüklü bir trenin Palmira’nın doğusunda bomba patlaması sonucu raylardan çıktığını ve yaralananlar olduğunu kaydetti.
Suudi Arabistan İran'a ait petrol tankerini, İran ise Cezayir'e ait petrol tankerini serbest bıraktı… Suudi Arabistan'ın, yaklaşık 3 aydır Cidde Limanı'nda 26 kişilik mürettebatıyla alıkoyduğu İran'a ait petrol tankerini serbest bıraktığı bildirildi. Öte yandan, İran'ın Hürmüz Boğazı'nda alıkoyduğu Cezayir petrol şirketi Sonatrach'a ait tanker de serbest bırakıldı. İran'ın yarı resmi ajansı Mehr'in, ismini açıklamayan yetkililere dayandırdığı habere göre, Suudi Arabistan, 30 Nisan'dan bu yana Cidde Limanı'nda alıkoyduğu İran bandıralı "Happiness 1" adlı petrol tankerini serbest bıraktı. Haberde, İran Ulusal Tanker Şirketi'ne ait tankerin mürettebatıyla birlikte İran'a doğru denize açıldığı ifade edildi.
Suriye’de militanlar Halep, Lazkiye ve Hama’daki yerleşimlere ateş açtı… Rusya'nın Suriye'deki Tarafları Uzlaştırma Merkezi Başkanı Tümgeneral Aleksey Bakin, militanların son 24 saat içinde Lazkiye ve Hama’daki 3 yerleşim yerine, ayrıca Halep’in bir mahallesine ateş açtıklarını belirtti.
Haşdi Şabi Komutanı: Askeri üssümüze saldırı ABD tarafından yapıldı… Haşdi Şabi, Haşdi Şabi 16’ncı Tugayı'na bağlı Şuheda askeri kampına yapılan İHA’lı saldırısından ABD’yi sorumlu tuttu. Sputnik'e konuşan Haşdi Şabi Komutanı Zeki Muratlı, Haşdi Şabi askeri üssüne yapılan saldırının ABD tarafından yapıldığını savunarak, saldırı sonucu bir kişinin öldüğünü iki kişinin ise yaralandığını söyledi.
NATO'dan İran'a Devrim Muhafızları tarafından alıkonulan İngiliz tankerlerini serbest bırakma çağrısı… NATO, geçtiğimiz günlerde Basra Körfezi'nde İran tarafından İngiltere'ye ait petrol tankerlerine el konulmasına ilişkin "İran'ı derhal gemileri ve mürettebatını serbest bırakmaya çağırıyoruz" açıklamasını yaptı. NATO, İngiliz tankerlerinin Hürmüz Boğazı'nda İran Devrim Muhafızları Ordusu tarafından alıkonulmasını kınayarak, yaşananların uluslararası seyrüsefer özgürlüğüne 'açık bir meydan okuma' teşkil ettiğini söyledi.
İran: ABD ve yabancı ülke casuslarını gözaltına aldık… İran İstihbarat Bakanı Mahmud Alevi, ülkede 'ABD ve yabancı ülkeler adına casusluk yapanların' gözaltına alındığını, kimliklerinin yarın açıklanacağını belirtti. İranlı Öğrenciler Haber Ajansının (ISNA) haberine göre, başkent Tahran'da kabine toplantısı sonrası basın mensuplarına açıklama yapan Alevi, "Çeşitli alanlarda ve önemli merkezlerde ABD ve yabancı ülkeler adına casusluk yapan kişileri tespit ettik. Gözaltı işlemlerinin ardından adli makamlara teslim ettik." dedi.
Nijerya'da kaçırılan 4 Türk için kurtarma operasyonu başlatıldı… Nijerya polisi, Gbale köyünde fidye için kaçırılan 4 Türk vatandaşını kurtarmak için operasyon başlattı. Nijerya'da 4 Türk vatandaşı Cumartesi gecesi kimliği belirsiz kişilerce fidye için kaçırıldı. Kwara Eyalet Emniyeti Sözcüsü Okasanmi Ajayi, Türk vatandaşlarının kurtarılması için operasyon başlattıklarını açıkladı. Sözcü Ajayi yaptığı açıklamada, Türk vatandaşlarının Gbale köyünde bir kafede otururken kaçırıldığını kaydetti.
Zarif: Bolton, İngiltere'yi bataklığa çekmeye çalışıyor… Twitter hesabından yaptığı paylaşımda İran Dışişleri Bakanı Zarif, Bolton'un ABD Başkanı Donald Trump'ı "Yüzyılın Savaşı" konusunda ikna edemediğini, bunun intikamını İngilizleri bataklığa çekerek almak istediğini belirtti. Zarif, paylaşımında şu ifadeleri kullandı:"Yanlış yapmayın. Donald Trump'ı Yüzyılın Savaşı'nı başlatması konusunda kandıramayan ve B Takımı'nın çökmesinden rahatsız olan John Bolton, İngilizleri bir bataklığa çekme ümidiyle kinini o yöne kanalize ediyor. Böyle bir adımı ancak ihtiyat ve sağduyu önler."
AVRUPA – AB
İngiliz Maliye Bakanı, canlı yayında istifa planını açıkladı… İngiltere Maliye Bakanı Hammond, katıldığı canlı yayında eski Dışişleri Bakanı Johnson'ın başbakan olması durumunda istifa edeceğini bildirdi. İngiltere Maliye Bakanı Philip Hammond, BBC'de konuk olduğu canlı yayında, iktidardaki Muhafazakar Parti'deki liderlik yarışının güçlü favorisi eski Dışişleri Bakanı Boris Johnson'ın başbakan olması durumunda istifa edeceğini duyurdu.
Ukrayna'daki erken genel seçim: Zelenskiy'in partisi birinci… Ukrayna'da erken milletvekili genel seçiminde sandık çıkış anketlerine göre, Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy'in partisi Halkın Hizmetkarı en çok oyu aldı. Ulusal sandık çıkış anketine göre, Halkın Hizmetkarı yüzde 43.9 oy ile liderliğe otururken, Rusya yanlısı Yaşam İçin Muhalefet Platformu yüzde 11.5 oy ile ikinci sırada yer aldı.
Maas'tan İran'a 'sağduyu çağrısı': Burada söz konusu olan bir savaşı önlemek… Almanya Dışişleri Bakanı Maas, Körfez Bölgesi’nde giderek tırmanan gerilime karşı uyarıda bulunarak, İran’a sağduyu çağrısı yaptı. Maas, "Burada söz konusu olan bir savaşı önlemek" diye konuştu. Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, İran'ın İngiliz bandıralı bir petrol tankerine el koymasıyla Körfez Bölgesi'nde giderek tırmanan gerilime karşı uyarılarda bulundu. Bild am Sonntag gazetesine konuşan Maas, "Burada söz konusu olan bir savaşı önlemek. Avrupalı partnerlerin ve bölgedeki devletlerin tüm çabaları da buna yönelik" diye konuştu.
ABD
ABD'den Pompeo-Çavuşoğlu görüşmesi açıklaması: 'S-400'ler bizi hayal kırıklığına uğrattı'… ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’nun Türk mevkidaşı Mevlüt Çavuşoğlu ile dün yaptığı telefon görüşmesinde Türkiye'nin Rus yapımı S-400 füze savunma sistemlerini satın alması dolayısıyla ABD’nin duyduğu hayal kırıklığını dile getirdiği bildirildi. Açıklamada, “Dışişleri Bakanı (Pompeo), Türkiye’nin Rus S-400 füze savunma sistemlerini satın alması nedeniyle duyduğu derin hayal kırıklığını dile getirdi” ifadelerine yer verildi.
Trump kadın vekilleri hedef almaya devam ediyor: Bu dört vekilin ülkemizi sevebileceğine inanmıyorum… ABD Başkanı Donald Trump, Müslüman kadın Kongre üyelerinin de olduğu dört ABD'li vekili hedef alan yeni bir paylaşımda bulunarak, "Bu dört Kongre üyesi, sarfettikleri nefret söylemlerinden dolayı Amerika ve (İsrail'den) özür dilemeli" dedi.
ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi Jeffrey Türkiye'de… ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi James Jeffrey'nin Türkiye'de olduğu ve yetkililerle Türkiye'nin güvenlik endişesi ve Suriye'de son dönemde yaşanan gelişmeleri ele alacağı bildirildi. ABD Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, Suriye Özel Temsilcisi Jeffrey'nin Türk hükümetinin davetiyle Ankara'ya gittiği belirtildi.
Trump'ın damadı Kushner, 'Yüzyılın Anlaşması' için Orta Doğu'ya gidiyor… ABD Başkanı Donald Trump'ın damadı ve Başdanışmanı Jared Kushner'in bu ay sonu İsrail-Filistin barış görüşmeleri kapsamında Orta Doğu turuna çıkacağı belirtildi. ABD basınında Beyaz Saray kaynaklarına dayandırılan habere göre, Kushner, İsrail-Filistin barış planı içindeki 50 milyar dolarlık ekonomik kalkınma paketine destek için İsrail, Ürdün, Mısır, Suudi Arabistan, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri'ne (BAE) ziyaretler gerçekleştirecek.
Hakan Atilla Tahliye Oldu Sınır Dışı İçin Gözaltında… Rıza Sarraf davasında 32 ay hapis cezasına çarptırılan eski Halkbank Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Hakan Atilla, cezasını tamamlamasının ardından Pennsylvania eyaletindeki FCI Schuylkill cezaevinden tahliye edildi. Tahliyenin ardından Atilla, Amerikan Göçmenlik ve Gümrük Polisi (ICE) tarafından cezaevinden çıkmadan sınır dışı edilme sürecinin parçası olarak gözaltına alındı. Atilla’nın Pennsylvania eyaletindeki York County hapishanesine götürüldüğü öğrenildi.
RUSYA
Rusya-Suriye diplomatik ilişkilerinin 75. yılı: Putin ve Esad'dan karşılıklı kutlama mesajı… Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad, Moskova ve Şam arasındaki diplomatik ilişkilerin kuruluşunun 75. yıldönümü dolayısıyla birbirlerini tebrik etti. Putin, terörle mücadelede müttefik olduklarını belirtirken; Esad da, Rusya ile tarihi dostluktan gurur duyduğunu söyledi. Kremlin'den yapılan açıklamaya göre Vladimir Putin, Moskova ve Şam arasındaki diplomatik ilişkilerin kuruluşunun 75. yıldönümü dolayısıyla Esad'a bir kutlama mesajı gönderdi.
Putin: ABD ve İran arasındaki çatışma endişe verici… Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, ABD ve İran arasındaki cepheleşmenin, Rusya sınırları yakınlarında yaşandığını ve bölgedeki durumu istikrarsızlaştırabileceği için endişe verici olduğunu belirtti.
Çijov: AB'nin Türkiye'ye yaptırımları Kıbrıs sorunu derinleştirir… Rusya AB Daimi Temsilcisi Vladimir Çijov, AB'nin Türkiye'ye yaptırımlarının Kıbrıs sorununu derinleştireceğini söyledi. Çijov, sığınmacı anlaşmasını anımsatarak AB'ye Türkiye'ye yönelik tutumunda dikkatli olmasını tavsiye etti.
TÜRKİYE
Çavuşoğlu, Pompeo ile görüştü: Gündem F-35, S-400 ve Suriye… Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, ABD Dışişleri Bakanı Pompeo ile görüştü. Diplomatik kaynaklardan elde edilen bilgiye göre, Bakan Çavuşoğlu ABD'li mevkidaşı Pompeo ile telefon görüşmesi gerçekleştirdi.
Soylu'dan Ege Denizi'nde gece seyri… İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Sahil Güvenlik Komutanlığının arama kurtarma gemisi "TCSG Dost" ile gece seyrine çıktı. Bakan Soylu, Çeşme programı kapsamında Kaan 29 sınıfı Sahil Güvenlik Botu TCSG 107 ile denize açılarak, incelemede bulundu.
Kuşadası Körfezi’nde 28’i çocuk 77 sığınmacı yakalandı… Kuşadası Körfezi’nde sahil güvenlik ekiplerinin gerçekleştirdiği iki ayrı operasyonda 28’i çocuk, 17’si kadın toplam 77 sığınmacı yakalandı.
Ayvalık açıklarında 46 sığınmacı yakalandı… Balıkesir'in Ayvalık ilçesi açıklarında yasa dışı yollardan Yunanistan'ın Midilli Adası'na gitmeye çalışan 46 sığınmacı yakalandı. Sahil Güvenlik Komutanlığına bağlı bir bot, Çıplak Ada kuzeyinde şişme botla Midilli'ye doğru seyreden yabancı uyrukluları fark etti. Botu durduran ekipler, 12'si çocuk, 10'u kadın olmak üzere Afganistan uyruklu 46 sığınmacı yakalayarak, kıyaya çıkardı.
Bakanlık, Ergenekon davası kapsamında 4 yıl 9 ay hapis yatan eski üsteğmene uzlaşı için 500 euro teklif etti… Eski Üsteğmen Serdar Öztürk, Ergenekon davası kapsamında 2009’da tutuklanarak 4 yıl 9 ay hapis yattı. Beraat edince AİHM’ye gitti ve ‘haksız tutukluluk’ gerekçesiyle 1 milyon euro tazminat talep etti. Adalet Bakanlığı, barışçıl çözüme gidilmesi ve lütuf hakkı kapsamında 500 euro önererek, Öztürk’ün davadan vazgeçmesini istedi.
TAVAK'ın AB araştırmasından: Katılımcıların yüzde 38.2'si 'Türkiye'yi Almanya engelliyor' dedi… Türkiye-Avrupa Eğitim ve Bilimsel Araştırmalar Vakfı'nın (TAVAK) araştırmasına göre, Türk halkının Avrupa Birliği'ne (AB) olan inancında belirli bir iniş var, ancak her 3 kişiden 1'i üyeliğe inanıyor. Araştırmada, Türkiye'nin AB yolunu hangi ülkeler kesiyor sorusuna, katılımcıların yüzde 38.2'si son üç yılda olduğu gibi Almanya yanıtını verdi.
ASYA
Japonya'da Senato seçimlerini Abe kazandı… Japonya'da parlamentonun (Diet) üst kanadı Senato'nun 245 üyesinden 124'nün belirlendiği seçimlerin galibi Başbakan Şinzo Abe'nin liderliğindeki iktidar koalisyonu oldu. Japonya devlet televizyonu NHK'nin verdiği ilk sonuçlara göre, Abe'nin Liberal Demokrat Partisi (LDP) ve ortağı Komei, parlamentonun üst kanadı için gerçekleştirilen seçimlerde çoğunluğu elde ederek 124 sandalyeden 64'ünü kazandı.
Afganistan'da bombalı saldırı: 4 ölü… Afganistan'ın güneydoğusundaki Paktia eyaletinin başkenti Gardez'de, bombalı araçla düzenlenen saldırıda 4 kişi yaşamını yitirdi.
Pakistan'da hastane yakınında intihar saldırısı: 7 ölü, 26 yaralı… Pakistan'ın Hayber Pahtunhva eyaletinde bir hastane yakınında düzenlenen intihar saldırısında 7 kişi hayatını kaybetti, 26 kişi yaralandı.
