TÜRKİYE'NİN SAVUNMA-GÜVENLİK-DIŞ POLİTİKASINI İLGİLENDİREN DÜNYADAKİ ÖNEMLİ  GELİŞMELER

 

1. TÜRKİYE:

Koronavirüste son durum

Sağlık Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, son 24 saatte 21 kişi korona virüsten hayatını kaybetti, toplam can kaybı ise 4 bin 882'ye yükseldi. Bugün toplam 48 bin 412 test yapılırken, bin 304 yeni vaka tanısı konuldu, toplam vaka sayısı ise 184 bin 031 oldu. (covid19.saglik.gov.tr)

Çavuşoğlu'ndan Almanya'nın Türkiye'yi riskli bölge listesine dahil etmesine tepki

Alman medyasına konuşan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Almanya'nın Türkiye'yi salgında riskli ülkeler listesine dahil etmesine tepki göstererek, "Alman sağlık sigortasının maliyetleri karşılamaması durumunda Türkiye tedavi için masrafları üstlenecektir" dedi. Bakan Çavuşoğlu Alman mevkidaşı ile görüştüğünü belirterek, "Heiko Maas ile yaptığım telefon görüşmesinde seyahat uyarısının devam ettirilmesi siyasi bir karar, bunu açıkça belirttim. Türkiye salgınla mücadelede Almanya kadar başarılı bir şekilde mücadele verdi. Seyahat uyarıları ve riskli bölge olarak sınıflandırılması Türkiye'ye yapılan bir haksızlıktır" diye konuştu. (Şarkul Awsat)

Reuters: Türkiye Kuzey Irak'ta askeri üslerini arttırmayı planlıyor

Reuters haber ajansı, üst düzey bir Türk yetkiliye dayandırdığı haberinde Türkiye'nin son operasyonları ile Kürdistan Bölgesi’nde farklı “geçici askeri üsler” kurmayı planladığını aktardı. Reuters'e demeç veren ve isminin açıklanmasını istemeyen üst düzey Türk yetkili, Ankara'nın Iraklı yetkililerle yaptığı görüşmelerden sonra “PKK’nin sınırdaki varlığından kurtulmak ve lojistik imkanlarını hedeflemek için” operasyonlara başladığını söyledi. Yetkili, "Plan, temizlenen bölgelerin tekrar aynı amaç için kullanılmasını önlemek için geçici üs alanları oluşturmak. Zaten 10'dan fazla geçici üs var. Yenileri kurulacak" dedi. Türkiye’nin operasyonlara devam edeceğini belirten yetkili, "Operasyon için süre diye bir şey yok. Amacına ulaşana kadar gerektiği kadar devam edecek" diye konuştu.

Çavuşoğlu'dan Paris'e Libya tepkisi: Biz Fransa gibi yıkıcı, bölücü bir ülke değiliz

Çavuşoğlu, Akdeniz'de Türkiye ve Fransa arasında artan tansiyon ile ilgili de şöyle konuştu:

"Fransa Barış Pınarı Harekatı sonrası rotasını şaşırdı. Sen bir NATO müttefikine böyle davranırsan karşılığını alırsın. Gerekli tedbirler alınmıştır. Oraya en çok Fransa silah veriyor. Biz meşru bir yönetime destek veriyoruz. Fransa darbeci tarafa veriyor. NATO diyor ki 'Rusya Akdeniz’de yayıldı.' Buna yol açan ülke Fransa. NATO’nun hilafına yapıyor. Fransa’nın Nijer’de yapmaya çalıştıkların görüyoruz. Şu anda birçok yerde kaos var. Bunun nedeni Fransa’dır. Biz Fransa gibi yıkıcı bir ülke değiliz. Fransa’nın yaptıkları endişe vericidir. Açıklamaları yersiz ve boştur". (CNN)

Dışişleri Sözcüsü Aksoy: Irak'ın PKK ile mücadelemizde ülkemizle işbirliği içinde hareket etmesini bekliyoruz

Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hami Aksoy, Irak'ın PKK terör örgütüyle mücadele konusunda işbirliği ve uyum içerisinde hareket etmeleri beklediklerini belirterek, “Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından Irak'ın kuzey bölgelerinde yürütülen ‘Pençe-Kartal' ve ‘Pençe-Kaplan' harekatlarımız, ülkemizin ulusal güvenliğinin yanısıra Irak'ın toprak bütünlüğü ve egemenliğini de tehdit eden PKK terör örgütünü hedef almaktadır. Komşumuz Irak'ın PKK terörüyle mücadelemizde ülkemizle işbirliği ve uyum içerisinde hareket etmesini bekliyoruz. Bu hususlar Bağdat Büyükelçimiz tarafından ilgili Irak makamlarına da hatırlatılmıştır” ifadelerini kullandı. (Şarkul Awsat)

Türkiye’den Fransız gemisine taciz iddiasına yanıt: Söz konusu itham yersiz ve maksatlı

Üst düzey bir Türk askeri yetkili, "Türk donanmasının NATO misyonu yürüten bir Fransız gemisini taciz ettiği" iddiasının tamamen gerçek dışı olduğunu, NATO görevindeki Fransız gemisine talebi üzerine Türk Donanması tarafından yakıt ikmali dahi yapıldığını belirtti. Söz konusu Fransız askeri gemisinin NATO usullerini ve denizde emniyet kurallarını ihlal edecek şekilde süratle manevra yaptığına dikkati çeken Türk askeri yetkililer, konunun NATO askeri makamlarıyla da paylaşıldığını bildirdi. (İHA)

2. AVRUPA:

Türk fırkateynleri Akdeniz’de Fransız savaş gemisine ‘radar aydınlatması’ gerçekleştirdi

Fransa Savunma Bakanlığı, 17 Haziran Çarşamba günü, Akdeniz’deki NATO misyonuna katılan bir Fransız Donanmasına bağlı savaş gemisi ile bölgede faaliyet gösteren Türk Donanması bağlısı fırkateynler arasında gerginlik yaşandığını duyurdu. Fransa Savunma Bakanlığı, Türk fırkateynlerinin Fransız gemisine karşı “aşırı agresif” müdahalesini kınadığını açıkladı. Fransız Donanması bir süre önce Libya’ya silah sevkiyatı yaptığı şüphesiyle Akdeniz’de bir kargo gemisine müdahale etmeye çalıştı. Bu faaliyet sırasında kargo gemisi Türk Deniz Kuvvetleri tarafından korunuyordu.

Çarşamba günü yaşanan gerginlik sonrası Fransa Savunma Bakanlığı, Türk fırkateynlerinin Fransız savaş gemisine üç kez radar aydınlatması gerçekleştirdiğini ve füze saldırısı gerçekleştireceğini ileri sürdü. Savunma Bakanlığı, “Bu, bir NATO gemisine karşı bir müttefik tarafından kabul edilemeyecek son derece agresif bir eylemdir.” şeklinde açıklamada bulundu. (Defenceturk)

Avrupa Konseyi: Koronavirüs nedeniyle 118 binden fazla mahkum serbest bırakıldı

Avrupa Konseyi tarafından yayınlanan bir araştırmaya göre, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgının ortaya çıkmasından sonra en çok tutukluyu serbest bırakan ülkenin Türkiye olduğu, Avrupa genelinde ise 118 binden fazla mahkumun serbest bırakıldığı belirtildi. Lauzanne Üniversitesi tarafından Avrupa Konseyi için yapılan araştırmada Türkiye’nin 102 bin 944 tutukluyu serbest bıraktığı belirtildi. Avrupa'da Türkiye'yi İtalya (5 bin 739 tutuklu), İspanya (4 bin 356), Portekiz (bin 874), İrlanda (476), Norveç (401), Slovenya (230) ve Kıbrıs (121) takip ediyor. 43 ülkenin katıldığı araştırmada Fransa'nın ise toplam 10 bin 188 mahkumu serbest bıraktığı bildirildi. (DPA)

İngiltere: Çin, Rusya ve İran koronavirüs krizinden yararlanmaya çalışıyor

İngiltere Dışişleri Bakanı Dominic Raab, Sky News’e yaptığı açıklamada, koronavirüsün yarattığı zorlukların, çeşitli hükümet ve sivil toplum kuruluşları için internet veya farklı bir yolla fırsata dönüştüğünü söyledi. Hong Kong konusuna atıfta bulunan Rabb, bazı insanların dünyanın virüs salgınına odaklandığı bir dönemde Ulusal Güvenlik Kanunları’nın uygulanıp uygulanmadığını bilmenin zor olduğunu bildirdi.

AB, Kırım ve Sivastopol'un yasa dışı ilhakı nedeniyle Rusya'ya yaptırımların süresini uzattı

AB Konseyi, Rusya'nın Kırım ve Sivastopol'u yasa dışı ilhakı nedeniyle AB'nin uygulamakta olduğu kısıtlayıcı tedbirlerin 23 Haziran 2021'e kadar uzatıldığını açıkladı. Buna göre, AB vatandaşları ve şirketlerinin Kırım ve Sivastopol bölgelerindeki faaliyetleri sınırlandırılıyor. AB'ye Kırım ve Sivastopol'dan ürün ithalatına izin verilmiyor. AB vatandaşları veya şirketleri, Kırım ve Sivastopol'dan emlak alamıyor ve bu bölgelerdeki şirketlere finansal hizmet sağlayamıyor. Bununla birlikte Kırım'a ulaşım, telekomünikasyon ve enerji sektörlerinde kullanılacak bazı mal ve teknolojiler ihraç edilemiyor. Özellikle petrol, doğal gaz ve maden arama, çıkarma ve üretimine yönelik teknoloji sağlanması engelleniyor. Bu sektörlere teknik destek verilemiyor. (Euronews)

Borrell ilhak konusunda İsrail'i uyardı

AB dış siyaset sorumlusu Josep Borrell dün Avrupa parlamentosunda AB'nin batı yakanın %30'unun İsrail tarafından ilhak planına işaretle, "Biz İsrail'den Filistinlilerin topraklarının her parçasını ilhakına dayalı her türlü tek yanlı plandan kaçınmasını kesinlikle istiyoruz" dedi. Borrell ayrıca bu işgal planın uluslararası yasaların ciddi ihlali olduğuna işaretle, bu planın Filistin-İsrail münakaşanın çözümü, bölge istikrarı, güvenliği ve İsrail ile Avrupa ve Arap ülkeleri ile ilişkilerini olumsuz etkilediğini, bunun ise kendileri için müzakere için söz konusu bile olamayacağını belirtti. (newhub.org)

Doğu Akdeniz Notları

• Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias: Mısır Dışişleri Bakanı Sameh Al-Şukri ile uzun görüşmeler yaptım. Doğu Akdeniz'deki gelişmeleri, Libya'yı, Türkiye'nin provokasyonlarını tartıştık. Bugün Yunanistan ve Mısır arasındaki MEB görüşmelerimizi yeniden başladık.
• Yunanistan Savunma Bakanı Nikolaos Panagiotopoulos: Akdeniz'deki Fransız fırkateynlerine karşı Türk donanmasının saldırganlığı, Türkiye'nin NATO'ya olan uyumunu tehdit ediyor. 
• The Arab Weekly: Fransa, Yunanistan ve GKRY dahil olmak üzere Avrupa ülkeleri, Türkiye'nin uluslararası yasaları ihlal ederek gaz zengini olan Doğu Akdeniz üzerindeki varlığını genişletmek için Libya'yı kullanma tehdidinde bulunduğunu düşünüyor. 
• Yunan Tomorrow News: Yunanistan'ın diplomatik hamleleri Erdoğan'ı endişelendiriyor. Türkiye, ülkemizi iyi okumuş görünüyor. Ankara her türlü “muz kabuğundan” ustaca kaçınmakta ve Erdoğan'ın isteklerini engellemek için Akdeniz çevresindeki ülkelerle anlaşmalar yapmalıyız.
• E. Tümamiral Cem Gürdeniz: Türkiye’nin yıldızının parladığı bir döneme girdik. Türkiye doğru bir manevra yaptı. Hem Mavi Vatan’ı uzaktan korumak için hem de Anadolu’yu uzaktan korumak için çok doğru bir karar verdi. UMH, Türkiye’ye Mavi Vatan konusunda destek verdi.
• Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu: Libya’nın bölünmesini isteyenler var ancak biz buna kesinlikle karşıyız. Doğru yolda atılan adımlarla bizimle hareket etmek isteyen ülkeler olursa onlarla da çalışırız. Doğu Akdeniz için de geçerli, Libya için de. (@AkdenizKibris)

3. ORTA DOĞU :

Irak Dışişleri Bakanlığı, İran’ın Bağdat Büyükelçisi’ni Bakanlığa çağırdı

Irak Dışişleri Bakanlığı’ndan Perşembe günü yapılan açıklamada, İran'ın Bağdat Büyükelçisi’nin, Erbil'e bağlı Hacı Umran'daki dağlara yönelik hava saldırısı nedeniyle bakanlığa çağrıldığı ifade edildi. Saldırıyı şiddetle kınadıklarını belirten bakanlık, İran tarafının Irak'ın egemenliğine saygı duyması, bu tür eylemlerden vazgeçmesi ve ikili ilişkileri geliştirmeye katkı sağlaması gerektiği vurgulandı. (Şarkul Avsat)

Irak Başbakanı Kazımi ve İran Merkez Bankası başkanı arasında görüşme

Irak başbakanı Mustafa Kazımi, İran Merkez Bankası Başkanı Abdülnasır Himmeti ile yaptığı görüşmede, “İran’a ödemelerle ilgili sorunun çözülmesi yönünde direktif verdim, İran’ın bize yardım ettiği gibi biz de size zor zamanlarda yardım edeceğiz” dedi. Kazımi, ülkesinin İran’a petrol ve gaz borçlarının ödenmesi ile ilgili, “Yetkililerle bu hususlarda toplantılar düzenledik, sorunları biliyorum. Onlardan bu sorunların çözümü için adım atmalarını istedim. Bizim İranlı dostlarımıza mesajımız İran’ın bu yolda adım atması yönündedir” dedi. (sotaliraq)

ABD ve Fransa, Suriyeli Kürt partileri birleştiriyor

Suriyeli Kürt partileri tek bir çatı altında birleştirmek için ABD ve Fransa himayesinde yol haritası belirlendi. Yaklaşık 3 ay süren zorlu görüşmelerden sonra bir yandan Kürt Demokratlar Hareketi ve Demokratik Birlik Partisi (PYD), diğer yandan da Suriye Kürt Ulusal Konseyi (ENKS) ve çerçeve dışındaki partiler olmak üzere Suriye’nin kuzeydoğusunda faaliyet gösteren Kürt partileri, 17 Haziran’da ilk aşamasında iki çerçeveden siyasi otorite oluşturmayı içeren bir ‘yol haritası’ açıkladılar.

Yol haritası şu maddeleri içeriyor;

1-İkinci aşamada Suriye Kürt Ulusal Konseyi’ne (ENKS) bağlı partileri özerk yönetime dahil edecek mekanizmalar ortaya koymak üzere ortak bir komite oluşturmak.

2-Yönetime bağlı organlarda bu birimler için gerçek bir ortaklık sağlamak

3-ENKS ve diğer partileri siyasi ve idari olarak birleştirmek amacıyla sosyal sözleşme ve yönetim belgelerini güncel gelişmeler doğrultusunda yeniden hazırlamak.

4-Diğer farklı bileşenlerin temsilini belgelemek üzere çalışmak,

5-Askeri güçleri üçüncü aşamaya entegre edecek ortak bir komite oluşturma.

6-Kürt bölgelerinde birden fazla askeri gücün varlığını reddetmek. (Şarkul Avsat)

İran’ın Suriye ve direniş cephesine destek politikasında bir değişiklik yoktur

İran İslam Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı İshak Cihangiri, Suriye’nin yeni Başbakanı Hüseyin Arnus ile yaptığı telefon görüşmesinde İran’ın stratejik ortak olarak her zaman Esad rejiminin yanında kalacağını ve Süleymani’nin suikastinin İran’ın Suriye ve direniş cephesine destek politikasında bir değişiklik yaratmadığını söyledi. Arnus, İran’ın Suriye’ye yardımlarına teşekkür ederek, iki ülke ilişkilerini güçlendirecek her konunun Suriye hükümeti için önemli olduğunu belirtti. (IMNA)

BAE’nden İran ve Türkiye’nin Irak’a askeri müdahalesine tepki

BAE Dışişleri Bakanllığı bir bildiri yayımlayarak, İran ve Türkiye’nin Irak’a askeri müdahaleleri tabir ettiği durumu kınadığını açıkladı. BAE Dışişleri Bakanlığı’nın kastettiği durum, Irak’ın kuzeyinde terör yuvalarına yapılan askeri müdahale olduğu anlaşılıyor. BAE Dışişleri Bakanlığı bildiride Arap ülkelerine yönelik her türlü müdahaleye karşı olduklarını belirterek, İran ve Türkiye’nin Irak’ın kuzeyine askeri müdahaleleri tabir ettiği durumun bir Arap ülkesinin milli egemenliği ve uluslararası yasaların ihlali olduğunu ileri sürdü. (elbalad.news)

 

Suudi Arabistan’dan İran ve Türkiye’ye ‘Irak’ tepkisi

Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, Suudi Arabistan’ın Irak topraklarındaki Türkiye ve İran’ın eylemlerini kınadığı kaydedildi. Bakanlık tarafından yapılan açıklamada, Irak’taki eylemlerin bir Arap ülkesinin iç işlerine müdahale olduğu belirtilirken, sınırların ihlal edilmesinin Arap ve bölge güvenliği için sorun oluşturabileceği bildirildi. Dışişleri Bakanlığı, Suudi Arabistan Krallığı’nın egemenlik, güvenlik ve istikrarını koruma önlemleri kapsamında dost Irak Cumhuriyetinin yanında olduğunu belirtti. (Şarkul Avsat)

İran'dan UAEK yönetim kuruluna çağrı

İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif dün akşam Twitter üzerinden yaptığı paylaşımda, "UAEK yönetim kurulu üyeleri nükleer anlaşma düşmanlarına İran'ın menfaatlerini tehlikeye atmasına izin vermemeli; (Almanya, İngiltere ve Fransa) üç Avrupa ülkesi de İran'la yapılan nükleer anlaşma kapsamındaki görevlerini yerine getirmede hezimete uğradıktan sonra anlaşma düşmanlarının suç ortağı olmamaları lazım" dedi. Zarif'in mesajında, "Son 5 yılda İran'da yapılan denetlemeler UAEK tarihindeki (tüm denetlemelerin) en fazla denetlemelerdir; anlaşmaya varılacak bir çözüm yolu mümkün, fakat (yönetim kurulundaki İran karşıtı) bildiri bunu yok edecektir." ifadesine yer verildi. (Tasnim News)

4. AFRİKA :

Libya Mutabakat hükümeti ve Türkiye mutabakatları

Trablus'ta Mutabakat hükümetine yakın hükümet kaynağı Perşembe, Türk heyeti ve Libya hükümeti arasında Mutabakat hükümetinin daha fazla ilerlememeyi taahhüt etmesi karşılığında Sirte ve El-Cufra üssünün teslim edilmesi durumunda 5+5 ortak Libya askeri komisyon müzakerelerine gitmeyi kabul etmesi ile sonuçlanan mutabakatları açığa çıkardı. Kuşkusuz Türk teklifi uluslararası mutabakatlara göre geldi. Kahire'nin emekli Tümgeneral Halife Hafter'in sahadan çekilmesini ve askeri projesini sona erdirmesi taahhüt etmesiyle başladığı anlaşılıyor. Ancak uluslararası ilişkilerde Libyalı araştırmacı Mustafa El-Bark, Türkiye'nin Mutabakat güçlerini destekleyerek çatışma dengelerini alt üst etme yoluyla hali hazırda ki senaryoları dikte ettirdiğini belirtti. (alaraby.co.uk)

 

‘‘Rusya’nın Yolladığı Jetler Libya’da Aktif Olarak Kullanılıyor’’

ABD Afrika Komutanlığı’na (AFRICOM) göre Mayıs ayında Rusya tarafından Libya’ya gönderilen jetler ülkedeki savaşta aktif şekilde kullanılıyor. AFRICOM’dan Mayıs ayında yapılan açıklamaya göre en az 14 adet MiG-29 ve Su-24 tipi jet, üzerlerindeki Rusça yazı ve işaretlerin boyayla kapatıldığı Suriye üzerinden Libya’ya uçtu. AFRICOM, Perşembe günü yaptığı açıklamada, bir Rus uçağının Libya’nın coğrafi olarak merkezinde yer alan Cufra kentinden havalandığına dair fotoğraflı delil olduğunu, MiG-29 tipi bir uçağınsa Sirte civarında fotoğraflandığını bildirdi. Reuters haber ajansının ulaştığı Rusya Savunma Bakanlığı ise konuyla ilgili henüz yorum yapmadı. Sirte ve Cufra kentleri, Libya’nın batısında uluslararası toplum tarafından tanınan başkent Trablus’taki Ulusal Mutabakat Hükümeti ile ülkenin doğusunu kontrol eden Halife Hafter’in Libya Ulusal Ordusu arasında ülkeyi bölen hattın üzerinde yer alıyor. (voanews)

5. ASYA :

Çinli yetkili Pompeo'yla görüştü

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ile bir araya gelen Çin Komünist Partisi üst düzey yetkilisi Yang Jiechi, ABD'den Hong Kong, Doğu Türkistan ve Tayvan meselelerine yönelik müdahalelerine son vermesini istedi. (Euronews)

Afganistan’da patlama

Afganistan'ın kuzeydoğusundaki Takhar vilayetinin İşkemiş ilçesinde dini eğitim veren bir okulda yaşanan patlamada 7 öğrenci hayatını kaybetti. Patlama sonucu 8 öğrencinin de yaralandığı belirtildi. Patlama ile ilgili soruşturma başlatıldı. (İHA)

Almanya'dan Çin ve Hindistan'a uzlaşı çağrısı

Çin-Hindistan sınırındaki çatışmalar hakkında konuşan Almanya Dışişleri Bakanı Maas, "Bunlar büyük ülkeler ve durumun gerçek anlamda bir askeri gerginliğe dönüşmesi hâlinde yaşanabilecekleri düşünmek istemiyorum" dedi. (DW)

6. ABD:

Amerikan Düşünce Kuruluşundan Türk Medyası Raporu 

Washington’daki düşünce kuruluşu Amerikan İlerleme Merkezi (Center for American Progress - CAP), “Türkiye’nin Değişen Medya Manzarası” başlıklı bir rapor yayınladı. Rapora göre,Türkiye’de iktidarın medya üzerinde uyguladığı yoğun sansür ve baskı kampanyasına rağmen, son yıllarda daha belirgin hale gelen iki kilit eğilim, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın medyayı denetimi altına alma çabalarına balta vuruyor: Birincisi ülkede medyaya duyulan güvensizliğin derin boyutlarda artması, ikincisi de Türk halkının haberleri edinme şekillerinde görülen ayrışma. Koronavirüsle ilgili haberlerin takip edilmesi üzerinden örnek verilen raporda, geleneksel medyanın dürüstlüğünden emin olamayan birçok kişinin, medyada hükümetin salgına verdiği karşılığa ilişkin sunulan “pembe tabloyu” şüpheyle karşıladığı ve bu konudaki gelişmeleri takip etmek için sosyal medyayı kullandığı belirtiliyor. Raporda, sosyal medyanın da doğru bilgilerin yanı sıra yarı doğru bilgiler ya da kışkırtıcı nitelikte dezenformasyonu da içeren karmaşık bir yapıya sahip olduğuna ve bu platformda edinilen “kasıtlı ya da kasıtsız yayılan hatalı bilgiler’’ yüzünden insanların yanlış yönlendirilmelerine ve bu durumun da siyasi tavırları ya da oy tercihlerine yansıyabileceğine dikkat çekiliyor. Rapora göre, Türk medyasındaki bu hızlı değişim hem iç ve dış politika hem de Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın siyasi geleceği üzerinde etkiye sahip olabilir ve Erdoğan’ın seçimlerde çoğunluğu elde etme kabiliyetini de etkileyebilir.  Raporda, online ve geleneksel medyadaki mevcut eğilimlerin, partizan çevreler ve dış aktörlerin dezenformasyon yayma, kutuplaşmayı daha da körükleme ve siyasi hesap verebilirliği zayıflatma kabiliyetlerini arttırabileceği tespiti yapılıyor. (VOA)

ABD Hava Kuvvetleri’ne ait nakliye uçaklarının Libya’ya uçuş gerçekleştirdiği duyuruldu

ABD'den gelen Libya açıklaması ile ABD Hava Kuvvetleri’ne ait nakliye uçaklarının Almanya’nın Ramstein Hava Üssü’nden Libya’nın başkenti Trablus’a ve Mısrata kentine rutin uçuşlar gerçekleştirdiği duyuruldu. (Cumhuriyet)

Trump: Çin'den tamamen ayrışmaya yönelik bir politikayı seçenekler arasında tutuyoruz

Trump, ABD Ticaret Temsilcisi Robert Lighthizer'in dün yaptığı, "Pekin'in, ABD'den daha fazla ürün almaya yönelik sözlerini yerine getireceğini düşünüyorum." ifadelerine yönelik Twitter hesabından yaptığı açıklamada, "Belki de ben kendimi çok net ifade edemedim ancak, birçok durum altında ABD, Çin'den tamamen ayrışmaya yönelik bir politikayı seçenekler arasında tutuyor." ifadesine yer verdi. (Sputnik)

ABD’de 1 Milyon 500 Bin Kişiden Daha İşsizlik Yardımı Başvurusu

ABD’de geçen hafta yaklaşık 1 milyon 500 bin kişi işsizlik yardımı başvurusunda bulundu. Birçok eyalette koronavirüs önlemlerinin gevşetilmesiyle beraber ekonominin açılmaya başlamasına ve bazı işyerlerinin çalışanlarını geri çağırmasına rağmen bu rakam, tarihi düzeyde yüksek olarak değerlendirildi. Bu hafta işsizlik yardımına başvuranların oranındaki 58 binlik azalma, geçen haftalara göreyse oldukça az. Veriler, iş piyasasında toparlanmanın yavaş olduğunu gösteriyor. (VOA)

ABD Anayasa Mahkemesi'nden Göçmen Yanlısı Karar

Amerika Birleşik Devletleri'nde (ABD) Başkan Donald Trump'ın çocuk göçmenlere sunulan hukuki korumayı sonlandırma çalışması Yüksek Mahkeme'den döndü. Anayasa Mahkemesi, ülkeye çocuk yaşta yasadışı şekilde giren ve “Dreamers” olarak bilinen yüz binlerce göçmene sınır dışı muafiyeti tanıyan programın sonlandırılması talebini bloke etti. Anayasa Mahkemesi’nin bu kararı, 8 yıl önce Barack Obama yönetiminde başlatılan uygulama DACA kapsamında bulunan ve çoğu Meksika ya da başka Latin Amerika ülkelerinde dünyaya gelmiş genç Latin kökenli olan yaklaşık 649 bin göçmenin sınır dışı edilmekten muaf olmaya devam edecekleri ve yenilenebilir iki yıllık çalışma izni alma hakkına sahip olacakları anlamına geliyor. (Euronews, VOA)

ABD'de normalleşme vaka sayılarında artış meydana getirdi

ABD'de yeni tip koronavirüs (Covid-19) salgınıyla mücadelede Texas, Florida ve Arizona başta olmak üzere 20'den fazla eyalette karantina kısıtlamalarının kalkması üzerine vakalarda ve ölümlerde ciddi artış tespit edildi. Normalleşme sürecinde virüs vakalarında en çok sıçrama görülen eyaletlerden Florida'nın sağlık departmanının verdiği bilgilere göre, 16 Haziran'da 2 bin 783, 17 Haziran’da 2 bin 610 yeni vaka tespit edildi. Vali toplumun sosyal fonksiyonlarını yerine getirmeye devam edeceklerini ve yeni bir karantina dönemi olmayacağını belirtti. Texas'ta ise Anma Günü'nden (Memorial Day) bu yana, virüsle ilgili hastaneye yatışlarda yüzde 85 artış yaşandı ve Texas valisi de tekrar ekonomiyi durdurma kararı alınmayacağını belirtti. (Sputnik)

Bolton: Trump, Venezuela'yı işgal etmek istedi, Putin yüzünden geri adım attı

Daha yayımlanmadan krize neden olan eski ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton Olayın Gerçekleştiği Yer: Bir Beyaz Saray Hatırası) adlı yeni kitabında ABD Başkanı Donald Trump’ın Venezuela’yı ‘fiilen ABD’nin bir parçası’ olarak gördüğünü, dolayısıyla işgal etmenin ‘havalı olacağını’ düşündüğünü yazdı. Trump’ın işgal fikri ise Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Mayıs 2019’da yaptığı bir telefon görüşmesinden sonra değişti ve Maduro’nun koltuğunda kalmasına ikna oldu. Nicolas Maduro, bir grup paralı askerin 3 Mayıs’ta Kolombiya üzerinden, başkent Caracas’ın kuzeyindeki La Guaira limanından Venezuela’ya girmeye çalışmasının darbe yapmak amacıyla muhalefet lideri Juan Guaido tarafından ve Donald Trump’ın talimatıyla gerçekleştiğini öne sürmüştü.  (Sputnik)

Hook: Zarif’le Zürih'te görüşmek istedim, reddettiler

Amerika Dışişleri Bakanlığı’nın İran eylem grubu Başkanı Brian Hook, İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif’le görüşmek istediğini, ancak isteği İranlı yetkililerce reddedildiğini açıkladı. Hook, İranlı yetkililerle konsolosluk meseleleri ve tutukluların serbest bırakılmalarını görüşmek istediğini, ancak bu talebi İranlı yetkililer tarafından kabul edilmediğini ifade etti. (al-Kawthar tv)

7. RUSYA : 

Lavrov: Kosova-Sırbistan barışını destekliyoruz, 25 yıl önceki olayların tekrarına izin vermeyiz

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Belgrad ziyareti sırasında yaptığı konuşmada Kosova ile Sırbistan arasında varılabilecek her türlü barışçıl çözümü destekleyeceklerini belirterek, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin iki taraf arasındaki anlaşmayı onaylaması gerektiğini söyledi. Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic ile görüşen ve Kosova meselesini ele alan Lavrov'un bu ziyaretinin, Washington yönetiminin iki ülke liderlerini Amerika Birleşik Devletleri'ne (ABD) çağırmasından hemen sonra gerçekleşmesi ise dikkati çekti. Sırbistan'da pazar günü yapılacak seçimler öncesinde Sırp temsilcilerle görüşen Lavrov, Rusya'nın Kosova meselesine yaklaşımının değişmediğini belirterek, "Rusya'nın, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin (BMGK) 1244 sayılı kararı çerçevesinde hem Priştine hem de Belgrad yönetimi tarafından karşılıklı kabul görecek her türlü adım ve hareketi destekleyeceğini bugün bir kez daha belirtmek isterim." dedi. (euronews)

Rusya’da koronavirus aşı testlerine başlandı

Rusya Federasyonu Savunma Bakanlığı, N. N. Burdenko Ana Askeri Klinik Hastanesi’nde, ilk 18 gönüllüye SARS-CoV-2 koronavirüs aşısının yapıldığını belirtti. Böylece, savunma departmanı Gamaley Ulusal Epidemiyoloji ve Mikrobiyoloji Araştırma Merkezi ile birlikte, 16 Haziran’da Sağlık Bakanlığı tarafından onaylanan yeni tep koronavirüsün (Kovid-19) önlenmesi için Rus ilacının klinik denemelerini resmen başlattı. Bakanlık tarafından yapılan açıklamada, dokuz kişinin ilacın bir bileşenini aldığı, diğer dokuz kişinin de farklı bileşenler aldığı belirtildi. Tüm süreç tıp kurumunun en deneyimli uzmanları tarafından kontrol edildi. (gazetem.ru)

Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Zaharova: Rusya Finlandiya ile sınır konusunu hiç görüşmedi

Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Zaharova, SSCB'nin ülkenin kuzeybatısındaki Karelya bölgesinin Finlandiya’ya verilmesiyle ilgili görüşmelere hazır olduğu iddialarını değerlendirdi. Bakanlık Sözcüsü Maria Zaharova’nın Rusya Dışişleri Bakanlığı resmi internet sitesinde yayınlanan açıklamasında şu ifadeler yer aldı: “Rus-Finlandiya ilişkilerinin gündeminde toprak sorunu bulunmuyor. İkinci Dünya Savaşı'nın sonuçlarını takiben sınır çizgisini gözden geçirme konusu, Finlandiyalı ortaklarla diyaloglarda hiç müzakere edilmedi.” Zaharova, iki devlet arasındaki mevcut sınırın, Rus ve Finlandiya taraflarının ortak pozisyona uygun olarak uluslararası yasal düzenlemelerle sabitlendiğini belirterek şunları ifade etti: “Anlaşmazlıkların olmaması, 2017'te Imatra'da (Finlandiya), Rusya Federasyonu Hükümeti ile Finlandiya Cumhuriyeti hükümeti arasında Rus-Finlandiya devlet sınırının geçişini açıklayan bir protokolün imzalanmasıyla destekleniyor.” (sputnik)

Rusya, UAEK’dan İran ile ilgili bilgi sızmasının kaygı verici olduğunu bildirdi

Rusya’nın Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEK) nezdindeki temsilcisi Mihail Olyanov, kurum başkanının İran ile ilgili gizli raporunun basına sızmasını kaygı verici olduğunu söyledi. Olyanov, Amerika’nın iki İran nükleer tesisi ile ilgili ambargodan muafiyetlerini durdurma kararını eleştirerek, bu merkezlerin faaliyetinin 2231 nolu BM Güvenlik Konseyi kararında vurgulandığını ve Amerika’nın yeni kararı ile BM kararına gölge düşürüldüğünü söyledi. (Jamaran)

8. EKONOMİ :

Moody’s: Ekonomilerin faaliyetleri temelden değiştirebilir

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody’s’in sektörler arası kredi koşulları raporunda, salgın nedeniyle birçok önde gelen büyük ekonomide uzun vadeli büyümenin zayıflayabileceği, kapsamlı politika desteklerinin ekonomilerin kalıcı hasardan korunmasına yetmeyebileceği belirtildi. Raporda, koronavirüs salgınının; ekonomilerin, toplumların ve şirketlerin faaliyetlerini temelden değiştirebileceği kaydedildi. Faiz oranlarının daha uzun süre düşük kalmaya devam edeceği aktarılan raporda, “Mevcut kriz, olağanüstü düşük faiz ortamını uzatmaya devam ediyor.” denildi.

Raporda, küresel ticaretin daha parçalı olacağı, gelecek dönemde korumacı küresel ekonomik eğilimin artacağı, rekabet halinde yeni ekonomik blokların oluşacağı, yeni ticari sınırlamaların getirileceği belirtildi. Tüketici alışkanlıklarının da gelecek dönemde değişmesinin beklendiği aktarılan raporda, iş dünyasında bazı değişimlerin geçici, bazılarının da kalıcı olmasının beklendiği kaydedildi. Raporda, kalıcı değişimlere “ofisler, uçuşlar ve toplu taşıma, mağaza alışverişleri ve dışarıda eğlenceye olan talebin azalması” örnek gösterildi. Yeni ortamda teknoloji şirketlerinin açık bir şekilde avantajlı olmasının beklendiği aktarılan raporda, hükümetlerin yeni sosyal yükümlülüklerinin ortaya çıkacağı, artan eşitsizliğin sosyal birlikteliğin bozulmasına yol açabileceği, bazı ülkelerde kurumlara olan güvenin azalabileceği kaydedildi. (ParaBorsa)

9. KORONAVİRÜS PANDEMİSİ :

Aralık ayında Çin’de patlak veren ve hızla tüm dünyaya yayılan yeni tip koronavirüs salgını sebebiyle 451 bin 661 kişi hayatını kaybetti.

Worldometers.info'dan aktarılan verilere göre, dünya çapında 8 milyon 417 bin 100 kişide virüs görülürken, 4 milyon 429 bin 122 kişi ise iyileşti.

ABD’de 2 milyon 234 bin 475 kişide virüs görülürken, virüs kaynaklı 119 bin 941 kişi yaşamını yitirdi. Vaka ve ölüm sayısında dünyada ilk sırada yer alan ABD’yi sırasıyla Brezilya, Rusya, Hindistan, İngiltere, İspanya, Peru, İtalya, İran ve Almanya takip ediyor.

Salgının patlak verdiği Çin’de virüs sebebiyle 4 bin 634 kişi hayatını kaybederken, hali hazırda 83 bin 293 vaka bulunuyor.

Ulusal makamlar tarafından verilen rakamlar veya bunların yayınlanmasındaki gecikmelerde yaşanan aksaklıklar dikkate alındığında, son 24 saat içinde güncellenen rakamların bir önceki günün sonucuyla tam olarak eşleşmeyebileceği belirtildi.

Koronavirüste ölüm oranı hangi ülkede yüzde kaç?

Tespit edilen Covid-19 vaka sayısına göre ölümlere bakıldığında en yüksek oranın yaklaşık yüzde 16,1 ile Belçika'da olduğu görülebiliyor. Belçika'yı yüzde 15,2 ile Fransa ve yüzde 14,5 ile İtalya takip ediyor. Türkiye'de vaka sayısına oranla ölüm oranı ise yüzde 2,7 seviyesinde. Bu oranla Türkiye, çoğu Avrupa ülkesi ve ABD'nin arkasında.

John Hopkins Üniversitesi'nin verileri ışığında bazı ülkelerdeki vaka sayısına oranla ölüm oranları şu şekilde:

• ABD: %5,4
• Belçika: %16,1
• Brezilya: %4,9
• İspanya: %11,1
• İtalya: %14,5
• Hindistan: %3,3
• Almanya: %4,7
• Birleşik Krallık: %14,1
• Fransa: %15,2
• Çin: %5,5
• Rusya: %1,4
• Türkiye %2,7
• Dünya genelinde ise vaka sayısına göre can kaybı oranı yüzde 5,4 (Euronews)

NATO Savunma Bakanları, Kovid-19'da ikinci dalga riskini görüştü

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg başkanlığında NATO Savunma Bakanları video konferans yolu ile toplantı gerçekleştirdi. Stoltenberg, toplantı sonrası yaptığı açıklamada Covid-19 salgınında ikinci dalga riskinin görüşüldüğünü aktardı. Genel Sekreter, “NATO Savunma Bakanları, Covid-19'a vereceğimiz yanıtın bir sonraki adımlarına karar vermek için bir araya geldi. NATO'nun temel görevi güvenilir, etkili ve caydırıcı savunma sağlamaya devam etmektir.

Pandemi boyunca yaptığımız şey de buydu. Kuvvetlerimizin her türlü tehdide karşı uyanık ve hazır olmasını sağlamak için tüm tedbirleri aldık. Çünkü bu sağlık krizinin bir güvenlik krizi haline gelmemesi esastır. NATO ve Müttefik orduları da Covid-19'a karşı sivil mücadeleyi destekleyen kilit bir rol oynadılar. Bu rol, temel tıbbi malzemelerin ve hastaların hava yoluyla taşınması ile sahra hastanelerinin inşasını içeriyor. Dünya tıp yetkilileri, salgında ikinci bir dalga görebileceğimiz konusunda bizleri uyardılar. Dolayısıyla NATO, sivil çabalara güçlü destek sağlamaya devam edecektir'' dedi. (İHA)

DSÖ, ikinci dalga için tarih verdi

DSÖ'nün Avrupa Bölge sorumlusu Dr. Hans Kluge, tüm ülkelerin bulaşma ve vaka takibi konusunda hemen adım atmaları gerektiğini söyledi. DSÖ yetkililer, tüm ülkeleri hızlı ve etkili test, vaka takibi ve izolasyon konusunda çalışmaya çağırıyor.  Sonbaharda baş gösterebilecek ikinci dalga Kovid-19 salgını için DSÖ, bulaşma takibi ve olası karantina uygulamalarını birleştirecek bir strateji geliştirmeye çalışacak. Rusya'daki bir DSÖ tesisinde yapılan toplantıya katılan Dr. Hans Kluge, sonbahar mevsiminin 'yüksek olasılıkla' sayılarda artışa neden olacağını, tıpkı yıl sonunda grip vakalarında artış yaşandığı gibi Kovid-19 vakalarında da artışlar görülebileceğini söyledi. (Sputnik)