TÜRKİYE'NİN SAVUNMA-GÜVENLİK-DIŞ POLİTİKASINI İLGİLENDİREN DÜNYADAKİ ÖNEMLİ  GELİŞMELER

1. TÜRKİYE:

Çavuşoğlu: Bir an önce ateşkesin sağlanması lazım

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ile ikili bir görüşme de gerçekleştireceğini aktaran Çavuşoğlu, şunları söyledi: ''ABD ile ilişkilerimizdeki yaşadığımız sorunları çözmek istiyoruz. Roma'daki toplantı, Cumhurbaşkanımızla Biden arasındaki görüşme, bu anlamda önemli bir görüşme oldu. Sayın Biden'ın teklifiyle stratejik mekanizma kurduk. Bu mekanizmanın amacı ikili ilişkilerimizde ve bölgede yaşadığımız sorunlar görüş ayrılığı içinde olduğumuz konuların çözülmesi ya da bu konuda nasıl birlikte hareket edebiliriz diye çalışmalar yapmak.'' (@TC_Disisleri)

Terör Gündemi

• Tunceli’nin Hozat ilçesi kırsalında düzenlenen operasyonda, teröristlerce kullanıldığı belirlenen 2 sığınak imha edildi.
• Eren Abluka-10 Ağrı Dağı Operasyonu başlatıldı: Operasyona 915 personel katılıyor.
• Komandolar terör inlerinin yerini tespit etti, tank ve top atışları ile o inler yerle bir edildi. Milli Savunma Bakanlığı, terör inlerinin temizlendiği operasyondan görüntüler paylaştı.
• Edirne'de, son 4 günde Türkiye'den Yunanistan'a geçmeye çalışan 32 kişi yakalandı. Yakalanan şahıslardan 25'inin FETÖ, 2'sinin de terör örgütü PKK/KCK mensubu olduğu tespit edildi.
• Saldırı hazırlığındaki DEAŞ’lı 'canlı bomba', Şanlıurfa TEM ekiplerince yakalandı. Yakalanan terörist ile birlikte bu yıl DEAŞ’ın yapmayı planladığı 10’uncu canlı bomba saldırısı engellenmiş oldu.
• Bursa'da terör örgütü DEAŞ mensuplarına yönelik gerçekleştirilen operasyonda, canlı bomba saldırısı hazırlığındaki teröristin de aralarında bulunduğu 3 örgüt mensubu gözaltına alındı.
• İçişleri Bakanlığınca Eren Abluka-10 (Ağrı Dağ) Şehit Uzman Cavuş Çetin Ak operasyonu başlatıldı. 915 personelin katılımıyla gerçekleşen operasyonun ilk gününde bölgeye sızmaya çalışan 1 terörist etkisiz hale getirildi

2. AVRUPA:

Finlandiya ve İsveç NATO'ya resmi üyelik için başvurularını yaptı

Finlandiya ve İsveç NATO'ya resmi üyelik için başvurularını yaptı. (Euronews)

Yunanistan Başbakanı Miçotakis, ABD Meclisinde hem Türkiye'ye hem de Rusya'ya karşı ABD desteği istedi

Yunanistan başbakanı Miçotakis: “Komşularımızla diyaloğa açığız. Ancak egemenliğimizi ve toprak haklarımızı ihlal eden açık saldırı eylemlerini kabul etmeyeceğiz. Bunlara, derhal durdurulması gereken Yunan adaları üzerindeki üst uçuşlar da dahildir.” "Bay Putin, güçlünün küçüklere hükmettiği bir dünya düzeni yaratmaya çalışıyor. Başarılı olamamalıdır ve olamayacaktır. Hepimiz bunu engellemek için çalışmalıyız."

Avrupa Komisyonu: "Rus doğalgazını ödemek için Rublesi banka hesabı açmayın"

Avrupa Komisyonu, Avrupa şirketlerine verdiği yeni belgelerde, Rus doğalgazını ödemek için ruble cinsinden banka hesapları açmanın akıllıca olmadığını açıkça belirtti. Bunun, Ukrayna'yı işgal ettiği için Rusya'ya uygulanan yaptırımlara aykırı olduğunu , AB, Rus gazının hala satın alınabileceğini, ancak sözleşmelerde yer alan para biriminde olduğunu vurguluyor. İtalyan enerji devi Eni, dün erken saatlerde Gazprombank'ta Rusya'nın gaz dağıtımını ödemek için biri euro diğeri ruble olmak üzere iki hesap açacağını açıklamıştı. (Hbvl)

İsveç Başbakanı: Türkiye ile sorunları tartışıp çözmeye hazırız

İsveç Başbakanı Magdalena Andersson, mevcut sorunları Türkiye ile tartışıp çözmeye hazır olduklarını söyledi. Andersson, ülkesinin NATO ve AB gibi terörün her türlüsüne karşı mücadelede yer aldığını vurguladı. Türkiye ile NATO için müzakere yapmayı önemsediklerini ifade eden Andersson, "İsveç'in NATO içinde Türkiye ile iş birliğini artırmasını istiyoruz. İsveç, NATO ve AB gibi terörün her türlüsüne karşı mücadelenin arkasında duruyor.  Mevcut sorunları Türkiye ile tartışıp çözmeye hazırız" dedi. (TRT Haber)

Finlandiya Parlamentosu'ndan NATO'ya üyelik başvurusuna onay

Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö ve Başbakanı Sanna Marin'in 12 Mayıs'ta "Finlandiya'nın NATO'ya üyeliğine başvuru yapması gerektiği" açıklamasının ardından, hükümet teklifi parlamentoya götürdü. Parlamentoda yapılan oylamada 188 milletvekili NATO üyeliğine "evet", 8 milletvekili "hayır" oyu kullandı. Bu kararın ardından Finlandiya'nın yarın Brüksel'de NATO üyeliğine İsveç ile beraber başvurması bekleniyor. (AA)

İngiltere, Brexit anlaşmasını bozmakla tehdit ederek, AB'nin Kuzey İrlanda üzerindeki çekişmesinde hisselerini artırıyor

Avrupa Birliği uzun zamandır Başbakan Boris Johnson'ı hükümetinin 2020'de İngiltere'nin çıkışının bir parçası olarak müzakere edip imzaladığı bir anlaşmadan sıyrılmaya çalışmakla suçluyor. (nbcnews)

Ukrayna- Rusya Savaşında  Son Durum ve Dünyada Gelişmeler

• İnsan Hakları İzleme Örgütü: “Şubat ayının sonundan Mart 2022'ye kadar Kiev ve Çernihiv bölgelerinin çoğunu kontrol eden Rus kuvvetleri, sivilleri yargısız infaz, işkence ve diğer ciddi kötü muameleler gerçekleştirdi. Muhtemelen savaş suçlarıdır.”
• Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelensky, günlük video konuşmasında, günün Ukrayna'ya yönelik Rus saldırılarının oldukça güçlü bir kombinasyonu ile başladığını söyledi. Lviv bölgesinde, Sumy bölgesinde, Chernihiv bölgesinde füze ateşi Luhansk bölgesinde hava saldırıları Ukrayna sınır bölgelerinde özel sabotaj faaliyetleri olduğunu aktardı. Zelensky ayrıca, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile Rusya ile müzakereleri ve "Kahramanlarımızın Azovstal'dan tahliyesini" tartıştığını söyledi. "Tahliye görevi devam ediyor, askeri ve istihbarat servislerimiz tarafından yönetiliyor. En etkili uluslararası arabulucular işin içinde."
• Ukrayna'nın kuzeyindeki Chernihiv bölgesindeki Desna belediyesine Rus roketli saldırıda sekiz kişi öldü, 12 kişi de yaralandı. Bölge valisi Viacheslav Chaus'a göre, Rusya Salı günü yerel saatle sabah 5 civarında dört roket fırlattı ve bunlardan ikisi belediyedeki binalara çarptı.
• Rus ordusunun Donetsk bölgesinde düzenlediği saldırılarda 7 sivil daha hayatını kaybetti. Vali Pavlo Kirilenko bunu Telegram'da bildirdi. Vali, 6 kişinin de yaralandığını söyledi. Şu anda bu ifadeleri doğrulamak mümkün değil.
• Gece havadan çekilen görüntüler, Rus olduğu bildirilen bir tankın Ukrayna mühimmatı tarafından nasıl paramparça edildiğini gösteriyor. Zenger News, görüntüleri Pazartesi günü Ukrayna Kara Kuvvetleri'nden (ZSU) elde etti. ZSU, "Böylece, 93. Bağımsız Kholodnyi Yar Mekanize Tugayı, Izium yakınlarındaki Rus tanklarını buharlaştırıyor" dedi.
• Ukrayna birlikleri, "Amerika'dan Sevgilerle" mesajıyla ABD'nin bağışladığı yepyeni M777 obüsleriyle Rus hedeflerini bombaladı.
• Ukrayna, 45. Hava Taarruz Tugayı ile askerlerin bir Rus cephane deposunu ve zırhlı araçlarını bombaladığını söyledi. 45. Hava Taarruz Tugayı, bir keşif ekibinin düşman üssünü ve komplekse giren Rus kamyonlarının varlığını tespit ettiğini söyledi. İlgili hedefleri belirledikten sonra, tugay depoyu yok etmek için bir dizi füze ateşledi.

Dünya Basını

Hbvl: Yaptırımlar gelmiyor ve Türkiye İsveç ve Finlandiya'yı NATO'da istemiyor: Batı cephesi patlıyor mu?

Global Times: ABD'li müfettişler CAAC ile Çin Doğu MU5735 çarpışma soruşturması bilgilerini medyaya açıklamadıklarını doğruladılar

Global Times: 'Neo-Nazizm' Ukrayna'yı, ABD'nin altındaki Avrupa'yı ve Batı'nın göz yummasıyla zehirledi

Global Times: ABD elçisi, Biden'ın Asya ziyaretiyle Çin'i hedeflemenin gerçek amacını ortaya koyuyor, ancak uzmanlar 'ülkelerin onu kolayca satın almadığını' söylüyor

TNI: Yom Kippur Savaşı ve Ukrayna Krizinin Sona Ermesi. Diplomatik bir zafer ancak Washington, ateşkese ulaşmak ve siyasi bir anlaşmanın temellerini atmak için gelişen askeri açmazdan yararlanırsa gelecektir.

TNI: Zafere Kaymak: İHA'lar ve Büyük Güç Rekabetinin Geleceği. Askeri rekabet ve çatışmanın geleceğinde drone'lar çok önemli olacak ve şimdi yatırım zamanı.

Nbcnew: Siber saldırı ülkenin tahsilat sistemini çökerttikten sonra Kosta Rikalılar vergileri elle ödemek için uğraştı. Kosta Rika hükümetine yapılan saldırı, bir ülkenin hükümetine karşı bugüne kadar bilinen en büyük tek suçlu fidye yazılımı saldırısıdır.

3. ORTADOĞU:

Gantz, İran ve Ukrayna merkezli güvenlik görüşmeleri için ABD'ye gitti

İsrail Savunma Bakanı Benny Gantz Salı günü geç saatlerde birkaç günlük ABD gezisine çıkarken, İran'ın nükleer programı ve Ukrayna'daki savaşın bu hafta Washington ile yapılan güvenlik görüşmelerinin odak noktası olacağını söyledi. Gantz, İran'da nükleer zenginleştirme konusunda artan korkular ve Rusya ile Suriye ve Ukrayna konusunda genişleyen körfez arasında iki gün boyunca Washington'da Pentagon başkanı Lloyd Austin ve ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan ile görüşecek. (The Times Of İsrael)

İsrail Savunma bakanı, İran'la uğraşmanın maliyetinin bir yıl içinde daha yüksek olacağı konusunda uyardı

İran Savunma Bakanı Benny Gantz Salı günü yaptığı açıklamada, İran'ın bir bomba için yeterli bölünebilir malzeme biriktirmesine sadece "birkaç hafta" kaldığını söyledi. Natanz nükleer tesisindeki yeni bir yeraltı tesisi de dahil olmak üzere uranyumu zenginleştiren 1.000 gelişmiş santrifüjün üretim ve kurulumunu bitirmek için çalıştığını söyledi. (The Times Of İsrael)

Lübnan seçimleri: Hizbullah ve müttefikleri meclis çoğunluğunu kaybetti

İran destekli Şii Müslüman Hizbullah hareketi ve müttefikleri, Pazar günkü seçim şovunun sonuçlarında Lübnan parlamentosundaki çoğunluğu kaybetti. Bloğun adayları 128 sandalyenin 62'sini, ihtiyaç duyulandan üç tane daha az kazandı. Hizbullah kendi koltuklarını korudu, ancak Başkan Michel Aoun'un Hıristiyan Özgür Yurtsever Hareketi desteğini kaybetti. Suudi Arabistan ile yakın bağları olan rakip bir Hıristiyan parti olan Lübnan Kuvvetleri, kazanımlar elde etti ve reform sözü veren bağımsız adaylar 13 sandalye kazandı. Ancak kesin bir kazananın olmaması ve Lübnan'ın katı güç paylaşımlı siyasi yapısı, önemli bir değişim şansının hala düşük olduğu anlamına geliyor. Seçim, yaygın olarak yozlaşmış ve etkisiz olarak görülen siyasi seçkinlere karşı ülke çapındaki 2019 ayaklanmasından bu yana ilk kez yapıldı. (shafaq)

Arap Bakanlar Komitesi, İsrail'in ihlallerini görüşmek üzere Ürdün'de toplanacak

Ürdün, Arap Bakanlar Komitesi'nin, İsrail'in, işgal altındaki Doğu Kudüs'te bulunan Mescid-i Aksa'da tansiyonu yükselten eylemlerini görüşmek üzere perşembe günü olağanüstü toplanacağını duyurdu.(şarkul avsat)

Yüzlerce kişi Sadr'a destek için Bağdat'ta toplandı

Yüzlerce kişi, Sadr hareketinin lideri Mukteda es-Sadr'a destek vermek için Bağdat'ta iki farklı noktada toplandı. Shafaq Haber ajansının muhabiri, Bağdat'ın doğusunda ve el-Kadhimiya'da (Bağdat'ın kuzeyinde) iki toplantı olduğunu bildirdi. Muhabirie göre hareketin lideri Hazem el-Araji de katılımcılar arasındaydı.

Suriye Kısa Kısa

• Türk Topçu birlikleri Rakka’ın Kuzeyindeki Ayn isa hattındaki PKK/SDF terör örgütü mevzilerini vuruyor
• HTŞ'ye bağlı topçu ve roket birlikleri İdlib'in güneyindeki Hazzarin köyü ekseninde rejim mevzilerini ağır toplarla hedef aldı, saldırı sonucu rejim safında yaralanmalar meydana geldi.
• Türk Topçu birlikleri Rakka’ın Kuzeyindeki Ayn isa hattındaki PKK/SDF terör örgütü mevzilerini vuruyor
• ABD konvoyu Ürdün’'den Suriye’ye geçerek 55 kilometrelik bölgedeki Al Tanaf üssüne gitti
• Türk kuvvetleri ve SDG kuzey kırsalındaki cephe hatlarında ateşi açtı

4. AFRİKA:

Trablus’ta gerilim çatışmaların durmasıyla sonlandı

Önceki gün Cenzur’da milis grupları arasında çıkan çatışmalar sonucu yaralanmalar meydana gelmiş, çok sayıda özel mülk ve araç tahrip edilmişti. Birleşmiş Milletler Libya Özel Temsilcisi Stephanie Williams’ın girişimiyle, Libya Temsilciler Meclisi ile Devlet Yüksek Konseyi'nin temsilcilerinin ‘ertelenmiş seçimlere anayasal zemin bulma’ amacıyla Kahire'de gerçekleştirdiği ikinci tur toplantılarının devam ettiği bildirildi.  (şarkul avsat)

 Libya Savunma Bakanlığı: Silahlı grup kargaşa çıkarmak için Trablus'a sızmaya çalıştı

Libya'daki Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) Savunma Bakanlığı, "yasa dışı silahlı bir grubun kargaşa çıkarmak için başkent Trablus'a sızmaya çalıştığını" bildirdi.(şarkul avsat)

5. ASYA/PASİFİK:

Japonya: ABD askeri üsleri, Okinawa sakinlerini rahatsız ediyor

Japonya’da Çin ile artan gerginlik endişe veriyor.Japonya, bugün İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra ABD tarafından işgal edilen Okinawa Takımadaları’nın yeniden ele geçirilmesinin 50’nci yıldönümünü kutluyor. Ancak artan bölgesel gerilim zemini karşısında ABD askeri varlığına karşı oluşmuş kızgınlık hâlâ ön planda.  (şarkul avsat)

6. ABD:

ABD, Rusya'nın borç ödemelerini bloke etmeyi düşünüyor

ABD'li bir yönetim yetkilisi Salı günü yaptığı açıklamada, ABD'nin önemli bir feragatnamenin önümüzdeki hafta sona ermesine izin vererek Rusya'nın ABD'li tahvil sahiplerine ödeme yapma kabiliyetini engellemeyi düşündüğünü ve bunun Moskova'yı temerrüt eşiğine yaklaştırabileceğini söyledi. (Reuters)

ABD, Rusya'nın Ukrayna'daki savaş suçlarını belgelemek için birim kurdu

ABD Dışişleri Bakanlığı, Rusya'nın Ukrayna'da işlediği savaş suçlarını araştırmak, belgelemek ve ifşa etmek için yeni bir birim kurmayı planlıyor. Çatışma Gözlemevi, "Rusya tarafından Ukrayna'da işlenen savaş suçları ve diğer vahşetlerin kanıtlarını yakalayacak, analiz edecek ve yaygın olarak kullanılabilir hale getirecek". Sosyal medya ve ticari uydu görüntüleri dahil olmak üzere kamuya açık bilgiler, davalarda kullanılmak üzere toplanacaktır. (Hbvl)

Pentagon, Biden Afganistan'dan Çekilmenin El Kaide'yi Güçlendirebileceğini Kabul Etti

Savunma Bakanlığı Salı günü yayınlanan yeni bir raporda, Başkan Joe Biden'ın Afganistan'dan çekilmesinin El Kaide'yi güçlendirdiğini kabul etti. ABD'nin Afganistan'daki operasyonlarını değerlendiren departman genel müfettişinin yeni raporu, ABD'nin ayrılmasının bir sonucu olarak terörizmin artabileceği endişelerini artırdı. Raporda, ABD Merkez Komutanlığı'nın, Taliban'ın önümüzdeki bir veya iki yıl içinde "El Kaide üzerindeki kısıtlamalarını muhtemelen gevşeteceğini" öngördüğü belirtildi. (newsweek)

ABD Venezuela'ya yaptırımları hafifletti

Biden yönetimi Salı günü yaptığı açıklamada, ABD'nin Başkan Nicolás Maduro ile muhalefet arasında devam eden diyalog karşılığında Venezuela'ya yönelik bazı yaptırımları hafifleteceğini duyurdu. Yaptırımların hafifletilmesi, Chevron Corp.'un lisans koşullarını ve gelecekteki potansiyel faaliyetlerini Venezüella'nın devlete ait petrol şirketi PDVSA ile müzakere etmesine olanak tanıyor. (Nbcnew)

Meksika Devlet Başkanı: ABD'nin Küba'ya ambargosu 'soykırım politikası'

Meksika Devlet Başkanı Andrés Manuel López Obrador Salı günü yaptığı açıklamada, ABD'nin Küba'ya uyguladığı ekonomik ambargonun "soykırım politikası" olduğunu söyledi. ABD'ye ambargoyu sona erdirmesi için defalarca çağrıda bulunan solcu López Obrador, Mayıs ayının başlarında , bölgedeki tüm ülkeler davet edilmedikçe önümüzdeki ay ABD'nin ev sahipliği yaptığı Amerikalar Zirvesi'ne katılmayacağını söyledi. (Nbcnew)

ABD: NATO'da Görüş Birliği Olacağından Eminiz

Beyaz Saray Sözcüsü Karine Jean-Pierre, Türkiye’nin İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyeliği girişimine karşı çıkmasıyla ilgili açıklamalarda bulundu. Jean-Pierre, ABD Başkanlık uçağı Air Force One’da gazetecilere yaptığı açıklamada, İsveç ve Finlandiya’nın başvurusu ve Türkiye’nin tutumuyla ilgili olarak “Görüş birliği sağlanacağına eminiz” derken, “diyaloğun devam ettiğini” belirtti. (VOA)

7. RUSYA:

Rusya, Ukraynalı esirleri idam etmek için ölüm cezasını kaldırabilir

Rus Milletvekili Leonid Slutsky, Azak savaşçılarının idam edilmesi için ölüm cezasına ilişkin moratoryumun kaldırılmasını meclise sunacağını duyurdu.

Putin: Avrupa enerji politikasıyla ekonomik intihar ediyor

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Avrupa enerji politikasını "ekonomik intihar" olarak nitelendirdi. Bunu Salı günü petrol sektörüyle ve petrol sektörüyle ilgili bir toplantıda söyledi. Putin "Rus enerji kaynaklarının Avrupa'dan dünyanın diğer bölgelerine taşınmasıyla birlikte daha fazla ekonomik faaliyet için bir fırsat olduğu açıktır." (Hbvl)

Rusya, Azovstal Fabrikasında 265 Azak Savaşçısının Teslim Olduğunu Söyledi

usya Salı günü yaptığı açıklamada, Azak Taburundan 265 Ukraynalı savaşçının kuşatma altındaki Azovstal fabrikasında teslim olduğunu ve 50'den fazlasının acil tıbbi müdahaleye ihtiyacı olduğunu söyledi. Ukrayna'nın kuşatma altındaki Mariupol kentindeki Azovstal demir-çelik fabrikasında teslim olduğu bildirilen Rus yetkililer tarafından görüntüler yayınlandı. Ukrayna Ulusal Muhafızları'na bağlı Azak Taburu'nun savaşçıları, Mariupol'un hırpalanmış fabrikasında mahsur kaldı. (newsweek)