TÜRKİYE'NİN SAVUNMA-GÜVENLİK-DIŞ POLİTİKASINI İLGİLENDİREN DÜNYADAKİ ÖNEMLİ  GELİŞMELER

1. TÜRKİYE:

Koronavirüste son durum

Sağlık Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, son 24 saatte 15 kişi korona virüsten hayatını kaybetti, toplam can kaybı ise 4 bin 807'e yükseldi. Bugün toplam 45 bin 176 test yapılırken, bin 562 yeni vaka tanısı konuldu, toplam vaka sayısı ise 178 bin 236 oldu. (covid19.saglik.gov.tr)

Rusya'yla İstanbul Toplantısı İptal Edildi

İstanbul’da yapılması beklenen Rus ve Türk bakanlar arasındaki toplantı başka bir tarihe ertelendi. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu iptal kararı öncesi Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’la telefonda görüştü. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’la Savunma Bakanı Sergey Şoygu’nun İstanbul’da Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve Savunma Bakanı Hulusi Akar’la görüşmeleri bekleniyordu. Konuyla ilgili olarak Dışişleri Bakanlığı açıklamasında, “Sayın Bakanımızın Rusya Federasyonu Dışişleri Bakanı Sayın Sergey Lavrov’la bugün yaptıkları telefon görüşmesinde iki ülke bakan yardımcıları arasındaki temas ve görüşmelerin önümüzdeki dönemde devam etmesi kararlaştırılmıştır. Bakanlar düzeyindeki görüşmeler ise ileri bir tarihte gerçekleştirilecektir” denildi. (voanews)

Milli Savunma Bakanlığı, Irak'ın kuzeyine hava operasyonu başlatıldığını açıkladı

Operasyonla ilgili Twitter'dan bir açıklama yapan Bakanlık, "Sincar, Karacak, Kandil, Zap, Avaşin Basyan ve Hakurk'taki hedeflerin bombalandığını" duyurdu. Operasyona Pençe-Kartal adı verildi. Milli Savunma Bakanlığı, operasyonun "son zamanlarda karakol ve üs bölgelerinde her geçen gün artan taciz ve saldırı teşebbüsünde bulunan PKK ve diğer terörist unsurlara" yönelik olduğunu, bunun "uluslararası hukuktan doğan meşru müdafaa hakkı" kapsamında gerçekleştiğini açıkladı. (@tcsavunma)

Dışişleri Bakanlığı, Nijerya'da meydana gelen terör saldırılarını kınadı

Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, “Nijerya'nın Borno eyaletinde 13 Haziran akşamı gerçekleşen terör saldırılarında çok sayıda asker ve sivilin hayatını kaybettiği ve yaralandığı büyük bir üzüntüyle öğrenilmiştir. Geçen hafta yine aynı bölgede meydana gelen saldırıda da çok sayıda kişi hayatını kaybetmişti. Bu menfur terör saldırılarını kınıyoruz. Yaşamını yitirenlere Allah'tan rahmet, yaralılara acil şifalar diliyor, Nijerya halkı ve Hükümetine içten taziyelerimizi sunuyoruz” ifadeleri yer aldı. (TC_Disisleri)

2. AVRUPA : 

Yunanistan Türkiye sınırına tank sevk etti ve savunma sistemleri kurdu

Yunanistan Silahlı Kuvvetleri, Türkiye sınırında bir birlik konuşlandırıyor. Yunan askeri teçhizatının Türkiye'yi çevreleyen bölgelere aktarımının görüntüleri sosyal medyada yayınladı. Videolardan biri Leopard tanklarının, PzH 2000 zırhlı obüslerin, TOR uçaksavar füze sistemlerinin ve diğer Yunan askeri ekipmanlarının nakliyesini gösteriyor. 5 Haziran'da Yunanistan Savunma Bakanı Nikos Panayotopoulos, ülkenin Türkiye ile tam ölçekli düşmanlıklar da dahil olmak üzere herhangi bir senaryoya hazır olduğunu duyurdu ve Ankara'yı Yunan devletine karşı saldırgan davranışlarla suçladı. Buna karşılık, Türk Savunma Bakanı Hulusi Akar, deniz sınırlarıyla ilgili anlaşmazlıklar konusunda Yunanistan ile askeri bir çatışma olasılığını dışladı. Ona göre, iki devlet arasındaki tüm tartışmalı konular müzakere yoluyla çözülebilir. Akar, özellikle Ankara'da düzenli bir toplantı çağrısı yaptı. (BulgarianMilitary.com)

Uzman Görüşü: Özellikle son aylarda Akdeniz sahasında müttefiklerini artıran Yunanistan, bunun getirdiği güvenle birlikte Türkiye’ye karşı üst tondan konuşuyor. Doğu Akdeniz ve Ege kıta sahanlığı gibi iki ülke arasındaki gergin konularda Yunanistan, Avrupa ve Akdeniz’e kıyısı olan ülkelerde kendisine destek bulabilirken Türkiye birçok açıdan yalnız kalmanın dezavantajını yaşıyor. (MHK)

İspanya, Avrupa ülkelerine sınırlarını açıyor

İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, İspanya'nın 21 Haziran'da Portekiz hariç tüm Avrupa Birliği (AB) ülkelerine sınırlarını açacağını duyurdu. Portekiz ile olan kara sınırının ise 1 Temmuz'a kadar kapalı kalacağını kaydeden Sanchez, 15 Mayıs'tan sonra İspanya'ya gelen ve karantinaya alınanların 21 Haziran'da karantina süresinin sona ereceğini ifade etti. İspanya'da daha önce alınan karara göre AB ülkeleriyle sınırlar 1 Temmuz'da açılacaktı, ancak hükümet tarihi geri çekti. Mart ayında ilan edilen OHAL'in de 21 Haziran'da kaldırılacağı ülkede normalleşme sürecinin son aşamasına geçilecek. (İHA)

BM'den Libya'daki toplu mezarlar için kapsamlı ve şeffaf soruşturma çağrısı

Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, Libya'nın doğusundaki silahlı güçlerin lideri Hafter'e bağlı milislerin elinden alınan Terhune'de ortaya çıkan toplu mezarlara ilişkin kapsamlı ve şeffaf soruşturma çağrısı yaptı. Toplu mezarlara ilişkin kapsamlı ve şeffaf soruşturma yapılması, faillerin adalete teslim edilmesi, özellikle kurbanların kimliklerinin ve ölüm nedenlerinin belirlenip yakınlarına teslim edilmesi çağrısında bulunan Guterres, BM olarak bu soruşturmaya destek olmayı teklif etti. Guterres ayrıca Libya'da ateşkes sağlamayı amaçlayan ve 5+5 formatında düzenlenen ortak askeri komitenin müzakerele yeniden başlamasını ise memnuniyetle karşıladığını belirtti. (Euronews)

Doğu Akdeniz Hakkında Notlar

• Yunan basınında yer alan son haberlere göre, Yunan hükümeti Mısır ve Arnavutluk ile MEB anlaşması için çabalıyor. İtalya ile anlaşma yapıldı, Yunanistan Dışişleri Bakanı şimdi ise 18 Haziran'da Mısır'ı ziyaret edecek. Konu, Münhasır Ekonomik Bölge ve Doğu Akdeniz.
• GKRY Cumhurbaşkanı Anastasiadis: Türkiye, Doğu Akdeniz'deki güvenliği tehdit ediyor. Türkiye'nin, ortamı daha da “kızıştırma” tehlikesi var. AB, bu duruma kayıtsız kalmamalı.
• ABD merkezli Yahudi Ulusal Güvenlik İşleri Enstitüsü (JINSA) tarafından hazırlanan raporda Ankara ile Trablus arasında imzalanan deniz yetki anlaşmasının askıya alınması, ABD’nin bölgedeki donanma varlığının artırılması ve Türkiye’nin gücünün dengelenmesi gerektiği yazıldı.
• Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hami Aksoy, Kıbrıs’taki İngiliz üslerinin bir kısmının sivil kullanıma açılması yönündeki düzenlemenin taraflar arasındaki dengeye ve Kıbrıs meselesinin çözümüne yönelik çabalara zarar verdiğini söyledi.
• Kıbrıs Postası: ABD, 1987'de imzalanan Füze Teknolojisi Kontrol Rejimi Anlaşması'nı bypass ederek Körfez ülkeleri ve müttefiklerine SİHA satacak. Ancak olası müşteriler arasında Türkiye'nin Doğu Akdeniz ve Libya'da teknolojik üstünlük kurduğu BAE ve Yunanistan da olacak.
• Eski Rum Dışişleri Bakanı Yoannis Kasulidis: Çözümsüzlüğün rehiniyiz. Erdoğan’la, Kıbrıs sorununun çözülmüş olması, çözülmemiş olmasından daha iyidir. Türkiye’yi Kıbrıs sorunu çözülmüşken karşımıza almamız, çözülmemişken almamızdan daha iyidir.
• AK Parti Genel Başkan Danışmanı Yasin Aktay, "Mısır'a karşı savaşmak için Libya'da değiliz. Mısır ile Akdeniz'de ortak çıkarlarımız var, ancak BAE'nin tutumu işbirliğimizi engelliyor" dedi.
• Atina Akademisi Doğalgaz Komitesi Üyesi Dr. İlias Konofagos: Türkiye’nin Doğu Akdeniz'de güçlü bir ülke haline gelmesi korkutuyor. Türk faaliyetlerine karşın en etkili yanıt, Doğu Akdeniz’de bizimle aynı çıkarlara sahip olan üçüncü ülkelerle güçlü ittifakların kurulması.
• Emekli Tuğgeneral Naim Babüroğlu: Libya ile yapılan "Deniz Yetki Alanlarının Sınırlandırılması" anlaşmasını tüm Akdeniz’e yaymak ve elde edilen üstünlüğü sürdürmek için; Mısır ve İsrail’le benzer anlaşmaları imzalamak gerek. Bu, Yunanistan ve onu destekleyen ülkelerin hayallerini yok eder (@AkdenizKibris)
• Stratejist, emekli Deniz Kurmay Albay Cahit Armağan Dilek;  Olaylardan ders çıkarmak, fırsat yaratmak mümkün. İtalya-Yunanistan MEB anlaşmasının 1977 tarihli KS anlaşmasına dayandırılması Türkiye’ye fırsat yaratmakta elini güçlendirmektedir. Çünkü Ege’deki çözüm ancak Yunan’ın ısrarla konuşmaktan kaçırdığı KS anlaşması üzerinden olur. Ege çözülmeden Doğu Akdeniz’de kalıcı çözüm olmaz. Coğrafya, hukuk, tarih bizden yana. Ordumuz bölgenin bir numarası. Sahada donanmamızın üstün gayretiyle oluşturduğu üstünlüğü siyasi ve diplomatik hamleler, geliştireceğimiz ittifaklarla kesin ve somut sonuca dönüştürebiliriz. Rum-Yunan ikilisinin ağırlık merkezi yani Türkiye’ye karşı bu kadar hoyratça davranabilmesinin kaynağı AB ve daha da önemlisi ABD’den artan şekilde aldıkları siyasi, diplomatik, ekonomik ve hatta askeri destektir. Türkiye bu ilişkiyi kesecek siyasi-diplomatik hamleleri gecikmeden yapmalı. Bununla eş zamanlı Suriye, Lübnan, İsrail ve Mısır ile diplomatik ilişkilerini düzeltip kendi ittifaklarını/ortaklıklarını bugünden geçi yok oluşturmalıdır.” (korkusuz.com)

3. ORTA DOĞU :

Rus heyetinin Türkiye ziyareti niçin iptal edildi?

Askeri analist İbrahim El-Cebavi, ziyaretin ertelenmesinin muhtemelen iki nedene bağlı olduğunu, birincisinin: Libya'da olaylarda ki gelişmelere ilişkin, ikincisinin: Ceasar yasasının uygulanmasının yaklaşması, İran ve Rusya'ya beklenen etkisi ve sakınmaya çalışmanın gölgesinde Suriye krizinin ele alınacak olması nedeniyle görüşmeye katılmak için İran'ın çağrılması ihtimaline ilişkin olabileceğini belirtti. Sejari, Rusya tarafından İdlip'te askeri operasyon düzenlemek için rejim güçlerine destek girişimlerine ek olarak Türkiye'nin desteklediği Ulusal Mutabakat Hükümetinin son zamanlarda gerçekleştirdiği zaferlerin Hafter tarafını desteklediği için Rusya'ya olumsuz etkisi olduğuna dikkat çekti. (azamat.org)

Zarif'in ulaşmasıyla eş zamanlı olarak Lavrov ve Şoygu'nun Türkiye ziyaretinin ertelenmesi

Özel kaynak, Rus ziyaretinin ertelenmesinin İran Dışişleri bakanının ziyaretiyle bağlantılı olabileceğini açıkladı. Zarif'in ziyareti hakkındaki ilk sızdırmaların İran'ın Suriye'den tamamen çıkarılması için uluslararası baskının artmasının gölgesinde İran'ın Suriye'de varlığını koruyacak çözüme ulaşmaya çalıştığına işaret ettiğine dikkat çekti. Kaynak Libya konusu hakkında, iki Rus bakanın Türkiye'nin desteklediği Mutabakat güçlerinin Libya'nın başkenti Trablus'ta birçok bölgeyi kontrol altına almasından ve Sirte istikametine ilerleme girişiminden sonra Libya'da Rus çıkarlarını güvence altına almak için Türk tarafıyla çözüme ulaşma imkanını görüşeceklerini vurguladı. (mena-monitor.org)

Hizbullah, Deyr ez Zor'daki mevzilerini Suriye rejimine devretti

Suriye İnsan Hakları Gözlemevi tarafından yapılan açıklamada, Hizbullah’ın Bukemal ilçesinde Irak sınırındaki askeri noktalarını Suriye rejim güçlerine teslim ettiği belirtildi. Açıklamada, Suriye ordusunun ilçedeki askeri varlığını güçlendirmek için bölgeye 30 araçlık takviye birlik gönderdiği kaydedildi. Suriye’de başlayan iç savaş ile birlikte Deyr ez Zor terör örgütü IŞİD'in kontrolüne girdi. Kent 2017’de terör örgütünden alındı. Deyr ez Zor’da Suriye güçlerinin yanı sıra İran’ın desteklediği Şii milisler ve Hizbullah örgütü mensupları bulunuyor. Kentin Fırat Nehri'nin doğusunda kalan petrol bölgesi olarak bilinen yerde ise, ABD ve Demokratik Suriye Güçleri bulunuyor. (BasNews)

İdlip'te HTŞ'ye karşı harekat merkezi

Medya kaynakları, İdlip'te HTŞ'ye karşı birkaç cihatçı muhalefet grubunu kapsayan harekat merkezi oluşturulduğunu ifade ettiler. Suriye muhalefet gruplarına yakın haber sitelerine göre, İdlip'teki silahlı bir grup HTŞ’ye karşı Suriye'nin kuzeyinde ortak harekat merkezi kurulduğunu duyurdu. Yeni oluşum "kanıtlayınız" adını taşıdı. 5 grubu kapsayan çatı kuruluş, yardımcı savaşçılar tugayı, dinin yardımcıları cemaati, İslam yardımcıları cemaati ve Ebu Malik Al-Telli liderliğinde Hurras Ad Diyn. (garitpost.com)

Suveyda’da rejim karşıtı gösteriler yeniden başladı

Suriye'nin güneyinde sakinlerinin çoğunluğunu Dürzilerin oluşturduğu Suveyda kentinde ekonomik kriz ve hayat pahalılığına karşı başlayıp rejim karşıtı gösterilere dönüşen protestolar, Suveyda ve Şam’da rejim yanlısı protestoların yapılması ve Suriye Devlet Başkanı Beşşar Esed’in Başbakan İmad Hamis’i görevden alıp yerine 19 Temmuz’da yapılması planlanan genel seçimlere kadar Su Kaynakları Bakanı Hüseyin Arnus'un vekalet etmesi kararının ardından verilen iki günlük aranın ardından yeniden başladı. Dün yapılan gösterilerde, komşu vilayet Dera'da dokuz yol önce savaşın fitilini ateşleyen protestolarda atılan sloganlara benzer sloganlar atılması dikkat çekti. (Şarkul Avsat)

Uzman Görüşü: Dürzi ağırlıklı nüfusa sahip Süveyda ilinde, ekonomik kriz ve hayat pahalılığı protesto ediliyor. Hayat pahalılığı, Suriye Lirasının (SL) dolar karşısında hızla değer kaybetmesi (Suriye'de 1 Ocak 2020'de 1 dolar yaklaşık 900 SL'ye karşılık gelirken, 18 Mayıs'ta 2000, bugün ise 3 bin SL'ye kadar ulaştı. SL'nin yalnızca son 3 haftada dolar karşısında kaybı yüzde 50'yi, iç savaşın başladığı 2011'den bu yana dolar karşısındaki değer kaybı ise yüzde 5 bin 900'u buldu)  ve alım gücünün oldukça azalmasına tepki gösteren protestocular, "Suriye özgürdür, özgür kalacak", "Esed rejimi yıkılsın", "Ey İdlib, ölene kadar seninleyiz", "Suriye bizimdir, Esed ailesinin değil" ve "Rusya ve İran dışarı çıksın" şeklinde sloganlar attı. (MHK)

IŞİD, Selaheddin vali yardımcısının evine saldırdı

IŞİD teröristleri hafif silahlar ile Selaheddin'in güneydoğusunda yer alan el İshaki bölgesine saldırarak, el Azbe mahallesinde vali yardımcısı korumalarından birini yaraladılar. Son aylarda IŞİD unsurlarının Kerkük, Selaheddin ve Diyala vilayetlerindeki terör saldırıları tırmanmıştır. (iraqakhbar.com)

Bedir Fraksiyonu: ABD, Irak'taki askerlerini arttırmıştır

Irak Parlamentosundaki Bedir Fraksiyonu Sözcüsü, ABD'nin Irak'taki güvenlik koşulları bahanesiyle bu ülkedeki askerlerinin sayısını arttırdığını kaydetti. Bedir Fraksiyonu Sözcüsü Velid el Sühlani yaptığı açıklamada, Iraklı müzakere heyetinin Amerikan güçlerinin varlığı boyunca Irak'taki sorunların iç yüzünü tam şekilde bilmeleri gerektiğinin altını çizdi. Iraklı yetkili, Amerika ile müzakerelerde askeri işgalden uzak şekilde ortak çıkarların dikkate alınması gerektiğinin altını çizdi. (El Maluma)

4. AFRİKA :

Lübnan’da toplumsal patlama şiddete yol açıyor

Son iki gündür özel ve kamu mülkiyetine yönelik ihlallerle eş zamanlı olarak Lübnan sokaklarında şiddet eylemleri tırmanış gösterirken, Lübnan Başbakanı Hassan Diyab da Hükümet Sarayı’nda bir basın toplantısı düzenledi. Başbakan, “İnsanların ruh hali değişti. Hükümet, başarısızlığı üzerine bahse giren birçok kişiyi rahatsız eder şekilde, vatandaşlardan güven aldı. O günden bu yana yalanlar ve kişisel hedeflemeler durmadı” dedi. Cuma gecesi eylemciler ve güvenlik güçleri arasındaki çatışmalar sırasında Beyrut’un merkezindeki kamu ve özel mülklerin hedef alınması, Beyrut şehrinin siyasi liderleri ve aktörleri arasında kınama dalgasına neden oldu. (Şarkul Avsat)

Sirte çevresinde yaşanan çatışmalar devam ediyor

General Halife Hafter liderliğindeki Libya Ulusal Ordusu (LUO) Türkiye’nin Sirte’teki bazı noktaları hedef alan hava bombardımanlarını engelledi. Öte yandan Fayiz es-Serrac başkanlığındaki Ulusal Mutabakat Hükümeti'ne (UMH) bağlı güçlerin LUO’ya karşı Sirte’nin ‘kontrolünün sağlanmasına’ hazırlık olarak daha fazla unsurunu seferber ettikleri gözlemlendi. Yunan basınında yer alan haberlere göre LUO’daki bazı kaynaklar, Türkiye’nin F16’lar da dahil olmak üzere savaş uçakları ile Cuma akşamı Sirte’deki LUO’ya ait bazı noktaları hedef alan ani bombardımanlarına LUO’ya ait uçaksavar ve hava savunma sistemleri tarafından karşılık verildiğini aktardı. LUO bu operasyonla ilgili herhangi bir ayrıntı yayınlamadı. Ancak içindeki askeri kaynaklar dün yaptıkları açıklamada, Türk savaş uçaklarının hedeflerinden hiçbirine ulaşamadığını söylediler. Kaynaklar, LUO güçlerinin, özellikle UMH güçleri stratejik öneme sahip kıyı kenti Sirte'ye doğru yaklaştıkça, benzer bombardımanlar olabileceğini göz önünde bulundurduğunu belirttiler. (Şarkul Avsat)

5. ASYA :

Cezayir: Arabuluculuk girişimimize Hafter olumlu yaklaştı

Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun, “Libya’daki hiçbir taraf, Libyalıların kanının döküldüğü krize çözüm bulmak için Cezayir’in önerdiği arabuluculuğa itiraz etmiyor” dedi. Öte yandan geçen Ocak ayında Berlin Konferansı’ndan kısa bir süre sonra Libya’ya yapılan silah akışına dair memnuniyetsizliğini dile getirdi. Tebbun, “Libya’daki krizin çözümü askeri olamaz. Her iki tarafa da aynı mesafeden yaklaşan Cezayir, krizi sonlandırmaya yardım etmek, kuruluşlar inşa edilirken ve seçimler düzenlenirken iç işleri düzenlemek için yardım etmeye hazırdır” dedi. (Şarkul Avsat)

Çin,  2. dalga riskine karşı, ‘savaş hali acil durumu’ ilan etti

Pekin’in güneyindeki Fengtai bölgesi yetkilileri, buradaki Şinfadi pazarı çevresinde onlarca koronavirüs vakasının kaydedilmesinin ardından Cumartesi günü olası yeni dalga ile mücadele etmek için ‘savaş hali acil durumu’ ilan edildiğini açıkladı. Söz konusu pazar ile beraber bölgedeki 9 okul ve kreş kapatılırken Perşembe günü ise 55 günün ardından Pekin’de ilk yeni vaka teyit edildi. Bu kişinin pazarı ziyaret eden ve şehri terk etmeyen biri olduğu ifade edildi. (AFP)

6. ABD:

“ABD’nin Irak’tan Çekilme Planı Hala Geçerli”

Perşembe günü ABD yönetimi ile Irak hükümeti yaptıkları ortak açıklamada, IŞİD unsurlarının tehdidinin ortadan kaldırılması konusunda ilerleme kaydettikleri belirtilen ABD ve Irak’ın Irak’taki Amerikan askerlerinin sayısının azaltılması yönündeki planda hala hemfikir oldukları ve  askerlerin önümüzdeki aylarda aşamalı olarak Irak’tan çekilmesine devam edileceği bildirildi. Ayrıca “iki ülkenin güçlü karşılıklı çıkarlara dayalı bir güvenlik ilişkisi oluşturmaya odaklandığı” ifade edilirken Amerikalı yetkililer Irak’ta kalıcı bir üs ya da kalıcı bir ABD askeri varlığı oluşturma niyetinde olmadıklarını bir kez daha dile getirdiler. (VOA)

 ABD'nin savunma bütçesi taslağı

ABD Senatosu Silahlı Hizmetler Komitesi’nin yayınladığı savunma bütçesi taslağında Rusya ve Çin’le stratejik rekabet yürütülmesi vurgusu yapılırken Moskova ile askeri işbirliği ve Kırım’ın Rusya’ya bağlı olduğunu tanıyacak her türlü eyleme yönelik yasak uzatıldı. Çinli teknoloji şirketleri Huawei ve ZTE’nin hücresel 5G ağının kurulması bakımından tehdit oluşturduğu iddiası da bütçe taslağında yer alıyor. (Sputnik)

Minneapolis'te yeni sistem arayışı

Siyahi George Floyd'un öldürülmesinin ardından tasfiye etme kararı alınan polis departmanının yerine geçecek kamu güvenliği sistemini halktan gelecek tekliflerle belirlenmesini öngören tasarı Minneapolis Şehir Konseyi tarafından oy birliğiyle kabul edildi. Alınan son kararla şehir konseyi 1 yıl boyunca istekli olan herkesten yeni bir kamu güvenliği modeli üzerine görüş alacak. (Euronews)

ABD'den Çin'e yeni hamle

Washington ile Pekin arasında ticaret-teknoloji savaşı, koronavirüs pandemisi, Hong Kong ve Güney Çin Denizi'ne askeri konuşlandırmalar nedeniyle tırmanan gerilime bir yenisi eklendi. ABD Donanması'na ait üç uçak gemisi yaklaşık üç yıl aradan sonra Hint Pasifiği sularında devriye görevine çıktı. Associated Press (AP) haber ajansı, ABD'nin aktif 11 uçak gemisinden 3'ünün eşzamanlı konuşlandırılması, 3 yıl aradan sonra ilk kez bu türden bir güç gösterisi düzenlenmesi anlamına geldiğini belirtti. (Sputnik,AP) 

Protestoların 16. Gününde Washington

İlk günlerde gerilimli olaylara sahne olan başkentte 16'ıncı gününe giren protestolar barışçı bir havada devam ediyor. Washington Belediye Başkanı Muriel Bowser tarafından ismi ''Black Lives Matter'' (Siyahların Hayatları Önemlidir) olarak değiştirilen Beyaz Saray’a açılan caddede düzenlenen eylemin öncekilere göre daha sakin geçtiği ve katılımın da daha az olduğu belirtildi. ABD'nin farklı kentlerinde de protestolar benzer şekilde devam etti. (VOA)

ABD'de protestolar nedeniyle ikinci dalga paniği

ABD'nin Minnesota eyaletine bağlı Minneapolis şehrinde siyahi George Floyd'un polis tarafından gözaltına alındığı sırada öldürülmesinin ardından başlayan ırkçılık karşıtı protestolar sırasında ABD'nin büyük şehirlerinde bir araya gelen on binlerce kişiye koronavirüs salgınının yayılabileceği endişesi söz konusu. New York eyaletindeki vakalarda önemli düşüşe karşın Texas, Florida, Arizona, Alabama, Kuzey Carolina, Güney Carolina, Oregon ve Nebraska eyaletlerinde rekor sayıda yeni vakaların görüldüğü bildirildi. (USA Today)

7. RUSYA : 

Putin: ABD’de olanlar bazı derin iç krizlerin tezahürü

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Rus devlet televizyon kanalı Rossiya 1’e yaptığı açıklamada, “ABD’de olanlar bazı derin iç krizlerin tezahürüdür. Trump, demokratik şekilde seçimleri kazandı. Kaybeden taraf ise meşruiyetini sorgulamak için her türlü masalı uyduruyor.” diye konuştu. Koronavirüs salgınının ABD’deki birçok sorunu ortaya çıkardığına dikkati çeken Putin, ülkenin siyasi sisteminde de sorunların olduğuna işaret etti. Putin, “Sorunun, parti grupların çıkarlarının tüm toplum ve halkın çıkarlarının üstüne çıkarılmasında kaynaklandığını düşünüyorum.” değerlendirmesinde bulundu. (gazetem.ru)

“Rusya, yeni tip silah konusunda bir numara”

Vladimir Putin, Rusya’nın yeni silah tiplerin geliştirilmesi konusunda ilk sırada olduğunu iddia ederek “Sadece mevcut silahlanma potansiyelimizi modernize etmiyoruz, yeni kompleksleri de devreye sokuyoruz. Bu anlamda, bu göstergeyle dünyada bir numara olduğumuz söylenebilir.” dedi. Askeri alanda önde gelen ülkelerin hipersonik silaha sahip olmadıklarına da dikkati çeken Putin, “Ortaklarımız bu silaha sahip olduklarında, biz büyük ihtimal bu silahlarla mücadele araçlarına sahip olacağız.” ifadesini kullandı. (gazetem.ru)

Rusya’nın İskender füze sistemi birliklerinden Kaliningrad bölgesinde tatbikat

NATO’nun Baltık Denizi’ndeki BALTOPS-2020 tatbikatı devam ederken Rusya’nın Baltık Filosu’nun İskender füze sistemi birlikleri de Kaliningrad bölgesinde belirlenen hedeflere füze atışı yaptıkları bir tatbikat gerçekleştirdi. Baltık Filosu’ndan yapılan açıklamada, “Baltık Filosu’nun planlı muharebe eğitimi çerçevesinde Kaliningrad bölgesinde İskender taktik füze sistemleri ile belirlenen hedeflere füze fırlatma tatbikatı gerçekleştirildi” ifadeleri kullanıldı. Açıklamada eğitimlerin NATO’nun Baltık Denizi’nde BALTOPS-2020 tatbikatının devam ettiği bir ortamda gerçekleştirildiği kaydedildi. (sputnik)

Putin: Anayasadaki revizyonlar, Devlet Başkanı’nın yetkilerini önemli ölçüde kısıtlayacak

Rusya Komünist Partisi’nin, ülkede ‘dikta yönetiminin’ oluşacağı gerekçesiyle anayasal düzenlemeleri eleştirmesini tuhaf bulduğunu söyleyen Putin, zira revizyonların Devlet Başkanı’nın yetkilerini önemli ölçüde kısıtlayacağını belirtti. Putin, "Aksine, Devlet Başkanı üzerindeki çok önemli yetkilerin bir kısmını iade ediyor. Bugün Başkan, Devlet Duması’nın rızasıyla Başbakanı onaylayıp, ardından ülkenin parlamentosunun rızası olmadan bakanları atarken, (revizyonlar sonrasında) durum tamamen değişiyor, Başbakan ile ilgili nihai karar, tıpkı bakanlarda olduğu gibi parlamento tarafından veriliyor. Başkanın ise bu kararları geri çevirme hakkı bulunmuyor. Yetkilerin önemli bir kısmı parlamentoya geçmiş oluyor." (sputnik)

Rus Büyükelçi Rusya’nın ABD’deki protestoları körüklediği şeklindeki suçlamaları reddetti

Rusya’nın Washington Büyükelçisi Anatoliy Antonov, ABD’deki gösterilerin Rusya tarafından körüklendiği şeklindeki suçlamaları reddederek, Amerikalılara bir an önce normal yaşamlarına dönmelerini diledi. (sputnik)

8. EKONOMİ :

Fed, Para Politikası Raporu'nu yayımladı

ABD Kongresi için ABD Merkez Bankası (Fed) tarafından yılda 2 kez hazırlanan yarıyıllık Para Politikası Raporu'nun haziran sayısı yayımlandı. Koronavirüs salgınını kontrol altına almaya yönelik eylemlerin ekonomik faaliyette sert düşüşe neden olduğuna işaret edilen raporda, iş kayıplarının arttığı ve salgından önce son 50 yılın en düşük seviyesinde olan işsizlik oranının rekor seviyelere yükseldiği hatırlatıldı. Raporda, birçok küçük işletme için ciddi riskler olduğu belirtilerek ekonomik görünüme yönelik olağanüstü bir belirsizlik bulunduğu, ekonomik durgunluğun hasarının oldukça kalıcı olabileceği uyarısı yapıldı. (Sputnik)

Dünya Bankası'ndan küçük ve orta ölçekli Türk ihracatçılarına finansman desteği

Dünya Bankası'ndan yapılan açıklamada, projenin, 250'den az çalışana sahip ihracat odaklı küçük ve orta büyüklükteki işletmeler (KOBİ) ile 250-1500 çalışanı olan orta-büyük ölçekli işletmelerin uzun vadeli finansmana erişimini artırmayı amaçladığı bildirildi. Garantili kredi tutarlarının en az yüzde 70'inin ihracat odaklı KOBİ'lere sağlanacak alt krediler için kullanılacağı belirtilen açıklamada, garantili kredi tutarlarının en az yüzde 10'unun kadınları kapsayıcı şirketlere kullandırılacak kredilere ayrılacağı kaydedildi.  Açıklamada, kısmi kredi garantisinin Türk Eximbank'ın ticari kreditörler için 500 milyon euroya kadar uzun vadeli finansman sağlamasına, ticari kreditörlerin de ihracatçı özel sektör işletmelerine işletme sermayesi ve yatırım alt kredileri sağlamalarına olanak tanıyacağı ifade edildi. (Bloomberght)

15 Haziran 2020 Döviz

Piyasalarda corona virüste ikinci dalga endişeleriyle riskli varlıklardan kaçış ve güvenli limanlara yönelim yaşanıyor. Dolar/TL, yeni haftanın ilk işlem gününde 6,82 TL'den işlem görüyor. Euro/TL ise 7,66 TL’de yer alıyor.

9. KORONAVİRÜS PANDEMİSİ :

Çin’den dünyaya yayılan yeni tip koronavirüsün (Kovid-19) enfekte ettiği kişi sayısı 8 milyona yaklaşırken, hem vaka hem de ölüm sayılarında ABD ve Brezilya ilk iki sırada yer aldı. Çin'in Vuhan kentinden dünyanın pek çok ülkesine yayılan yeni tip koronavirüsün (Kovid-19) tespit edildiği kişi sayısı, 7 milyon 873 bin 198'e ulaştı.

Kovid-19 görülen ülke ve bölgelerdeki yeni vakalara ilişkin güncel verilerin derlendiği "Worldometer" sitesine göre, virüs nedeniyle toplam 432 bin 477 kişi yaşamını yitirirken, virüs tespit edilen 4 milyon 43 bin 393 kişi ise iyileşti.

Salgından en ağır etkilenen ülke ABD oldu.  En fazla vaka ve ölüm sayısının yaşandığı ülkede 2 milyon 142 bin 224 kişide Kovid-19 tespit edilirken, salgın nedeniyle 117 bin 527 kişi yaşamını yitirdi.

4 Avrupa ülkesi koronavirüs aşısı için bir ilaç şirketi ile anlaştı

İngiltere merkezli AstraZeneca ilaç şirketi dün yaptığı açıklamada Avrupa’ya koronavirüs (Kovid-19) aşısı tedarik etmek üzere İtalya, Almanya, Fransa ve Hollanda ile bir anlaşma imzaladıklarını ve teslimatın 2020’nin sonuna doğru başlayacağını duyurdu. Anlaşmaya göre şirket, Oxford Üniversitesi tarafından geliştirilen aşıdan toplamda 400 milyon doz üretecek. Şirket, salgın sırasında herhangi bir şekilde kar elde etmemeyi taahhüt ettiği aşısının üretiminin genişlemesini arzuladığını belirtti.