TÜRKİYE'NİN SAVUNMA-GÜVENLİK-DIŞ POLİTİKASINI İLGİLENDİREN DÜNYADAKİ ÖNEMLİ  GELİŞMELER

1. TÜRKİYE:

Akar’dan terör gündemine ilişkin açıklamalar

Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar 14. İnsansız Uçak Sistemleri Üs Komutanlığı Sancak Tevcih Töreni sonrası Batman Ticaret ve Sanayi Odasının (BATSO) yeni hizmet binasının açılışına katıldı. Burada yaptığı konuşmada, “PKK/YPG hiçbir zaman Kürt kardeşlerimizin temsilcisi olamaz. Nasıl DEAŞ Müslümanları temsil etmiyorsa terör örgütü PKK/YPG de Kürt kardeşlerimizin temsilcisi olamaz. Türkler ve Kürtler kardeştir. Yüzyıllardan beri aynı ekmeği, suyu paylaşıyoruz. Şanlı bayrağımız ve sancağımız için canlarını feda eden kahramanlarımız şehitliklerde yan yana yatıyor” dedi. Akar, "Geldiğimiz noktada terör örgütündeki çöküşü görüyoruz. Bu yılın başından itibaren etkisiz hale getirilen terörist sayısı 2 bin 631 oldu" dedi. (@tcsavunma)

Çavuşoğlu: BAE ile ticaretimiz önümüzdeki dönemde daha da artacak

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, resmi ziyaret için bulunduğu Birleşik Arap Emirlikleri'ndeki (BAE) Türk iş insanlarıyla Dubai'de bir araya geldi. Çavuşoğlu, "BAE ile ticari ilişkilerimizin geliştirilmesinde büyük rol oynayan iş insanlarımıza destek vermeye devam edeceğiz. Ticaretimiz önümüzdeki dönemde daha da artacak." dedi. (@TC_Disisleri)

Terör Gündemi

• Van'da, jandarma ekiplerinin İpekyolu ilçesinde PKK'ya düzenlediği operasyonda, çok sayıda silah ile mühimmat ve malzemeler ele geçirildi.
• Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Irak'ın kuzeyindeki Kandil'e operasyon düzenlendi. Operasyonda 2 PKK/KCK'lı terörist etkisiz hale getirildi.
• Barış Pınarı bölgesine taciz ateşi açan ve sızma girişiminde bulunan 3 PKK/YPG’li terörist, komandolar tarafından etkisiz hale getirildi.

2. AVRUPA:

AB'den Türkiye açıklaması

AB'ye üye ülkelerin AB işleriyle ilgili bakanları, yılın son Genel İşler Konseyi toplantısı için Brüksel'de bir araya geldi. Toplantı sonrasında yayınlanan bildiride, AB Konseyi'nin Doğu Akdeniz'de tansiyonun düşürülmesinden duyduğu memnuniyet ifade edilirken, bunun sürdürülmesinin önemine değinildi ve AB'nin Türkiye ile ortak çıkar alanlarında aşamalı, orantılı ve tersine çevrilebilir ilişki kurmaya hazır olduğu anımsatıldı.

NATO’dan Rusya açıklaması

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg'den Rusya'nın orta menzilli füzeler için yaptığı moratoryum önerisini dair açıklama geldi. Stoltenberg, daha önce bu tür füzeleri yasaklayan anlaşmayı yine Rusya bozduğu için güvenilir bulmadıklarını söyledi. Stoltenberg, Rusya'nın INF anlaşmasını ihlal eden orta menzilli SSC-8 füzelerini imha etmediği sürece bu tür tekliflerin güvenilir olmayacağını söyledi.

Sırbistan'ın Avrupa Birliği üyeliği sürecinde önemli adım

Avrupa Birliği (AB) Sırbistan ile katılım müzakereleri kapsamında 4 yeni faslın açıldığını duyurdu. Söz konusu küme, 14'üncü (Ulaştırma Politikası), 15'inci (Enerji), 21'inci (Trans-Avrupa Ağları) ve 27'nci (Çevre ve İklim Değişikliği) fasıllarını kapsıyor. (Euronews)

Hollanda'da 9 ay süren koalisyon görüşmeleri tamamlandı

Hollanda'da 9 aydır süren koalisyon görüşmeleri dört siyasi partinin müzakereleri tamamlaması ile son buldu. Ülkede 2010 yılından beri başbakanlık yapan Mark Rutte koalisyonun başında dördüncü döneme girmeye hazırlanıyor. (Euronews)

BM, ABD'yi JCPOA kapsamında Tahran'a yönelik yaptırımları kaldırmaya çağırıyor

BM, ABD'yi petrol ticareti de dahil olmak üzere JCPOA kapsamında Tahran'a yönelik yaptırımları kaldırmaya veya dondurmaya çağırıyor. Bu açıklama, BM Siyasi ve Barışı İnşa İşlerinden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Rosemary Dicarlo tarafından yapılmıştır.

Nehammer, Avusturya'nın Nord Stream 2 gaz boru hattını desteklemeye devam ettiğini açıkladı

Yeni Avusturya Şansölyesi Karl Nehammer, Avusturya'nın Nord Stream 2 gaz boru hattını desteklemeye devam ettiğini ve yakında başlatmayı beklediğini söyledi. Bu proje, Ukrayna'daki durum nedeniyle Rusya üzerinde bir baskı aracı olarak kullanılamaz, diye ekledi.

Ukrayna, gelecek yıl ABD Hava Kuvvetleri F-16 savaş uçaklarının bir kısmını alabilir

Joe Biden'ın Washington'un Kiev'e yardım sağlamaya ve Ukrayna'nın ihtiyaçları için silah sağlamaya devam etme niyetinde olduğunu açıklamasının ardından, ABD Hava Kuvvetleri savaşçılarının kitlesel olarak hizmet dışı bırakılmasının arka planına karşı, bazılarının Ukrayna Hava Kuvvetleri'ne devredilebileceği bilgisi ortaya çıktı. (Küçük bir grup F-16C / D Fighting Falcon avcı uçağından bahsediliyor) (avia-pro.net)

Dünya Basınından

• CSM, (ABD): Rusya'nın askeri güç kullanma tehdidi Batı'yı diyalog başlatmaya zorluyor. Rus tarafı, Sovyet lideri Mihail Gorbaçov'a NATO'nun doğuya doğru "bir santim bile genişlemeyeceğine" dair ikna edici sözlü güvenceler verildiğini iddia ediyor.
• La Nación, (Arjantin): Putin, Ukraynalıları ve Rusları "tek halk" olarak adlandırdı ancak anketler Rusya'yı tercih eden Ukraynalıların payının düştüğünü gösteriyor.
• The Globe and Mail, (Kanada): SWIFT ile Bağlantıyı Kesmek: Rusya için ekonomik çöküşe hızlı bir yol olacak.
• Die Welt (Almanya): Berbock'a göre "Nord Stream 2", mevcut haliyle "onaylanamaz" Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Berbock, Nord Stream 2'yi ikinci plana atıyor.
• JB Press, (Japonya): Japonya Eski Genelkurmay Başkan Yardımcısı: Büyük bir askeri bütçeye ve en son askeri teknolojiye ihtiyacımız var. ABD bizi de yarı yolda bırakabilir.
• Afganistan'da döviz kurunu yükselttikleri gerekçesiyle Kabil, Nangarhar ve Lağman’da bazı dövizciler tutuklandı.  Afganistan yönetimi, döviz çetelerinin çökertildiğini duyurdu.
• Avrupa'da gaz fiyatları bir saatten az bir sürede %5 artarak 1.000 metreküp başına 1.500 doları aştı.
• Bloomberg: AB, 2049 yılına kadar Rusya ile uzun vadeli gaz sözleşmelerinden vazgeçmeyi planlıyor.
• Bloomberg, adını açıklanmayan bir "üst düzey Türk yetkiliye" atıfta bulunarak, Cumhurbaşkanı Joe Biden'in Ekim ayında Roma'da yaptığı bir toplantıda Türk mevkidaşı Recep Tayyip Erdoğan'ı Ermenistan sınırını açmaya çağırdığını yazdı.
• SABC radyosunun bildirdiğine göre, son birkaç hafta içinde doğu Güney Sudan'da bilinmeyen bir hastalıktan en az 89 kişi öldü.
• BM'den yapılan açıklamada, Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Konseyi'nin Cuma günü Etiyopya'daki "ağır" durumla ilgili olarak Avrupa Birliği'nin talebi üzerine özel bir oturum düzenleyeceği belirtildi.

3. ORTADOĞU:
4. KİK Zirvesi'nin sonuç bildirgesi yayımlandı

Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'da düzenlenen 42. Körfez İşbirliği Konseyi Zirvesi'nin sonuç bildirgesinde yeni İran yönetiminin Körfez ülkeleriyle gerilimi düşüren çalışmalarda olumlu rol alacağı beklentisi içinde olunduğu vurgulandı. Bildirgede “KİK bağlılığı ve gücüyle Yüksek Liderler Konseyi, üye ülkelerden herhangi birinin bir tehdide maruz kalmasına karşı aynı safta yekvücut yer almakta kararlıdır” ifadesi kullanıldı.

BAE'nin F-35 anlaşmasından çekileceği iddiası

Wall Street Journal gazetesinin BAE ve ABD'li yetkililere dayandırdığı haberinde, Abu Dabi yönetiminin Washington'u F-35 ile ilgili görüşmeleri askıya aldıklarını bildirdiği iddia edildi. Haberde, BAE'li bir yetkilinin "güvenlik koşulları, egemen operasyonlar konusundaki kısıtlamalar ve maliyet hesaplamalarının bu alımları yeninden değerlendirmeye yol açtığını" ifade ettiği öne sürüldü. Bu bilgilendirmenin, ABD ile BAE arasındaki yüksek düzeyli stratejik diyalog toplantısının hemen öncesinde gelmesi dikkati çekti.

İran'la Nükleer Görüşmelerde Olumsuz Sinyaller

İran’ın Başmüzakerecisi Ali Bagheri Kani, Twitter hesabından paylaştığı mesajında, “Bazı aktörler gerçek diplomasi yerine karşı tarafı suçlama oyununda ısrar ediyor. Biz, fikirlerimizi en başta sunduk, yapıcı şekilde çalışarak boşlukları kapatmaya çalıştık. Diplomasi iki şeritli bir yoldur. Suçlunun yanlışını düzeltmek için gerçek bir irade söz konusuysa süratle ve iyi bir anlaşmanın yolu açılacaktır” ifadelerini kullandı. (VOA)

Suriye Kısa Kısa

• SOHR gözlemcileri, Deraa'nın batısındaki Jilen köyünün bitişiğindeki Libya şirketi yakınında kimliği belirsiz kişilerce vurulan bir sivilin ağır şekilde yaralandığını bildirdi. Sivilin Dera'nın batısındaki Quya kasabasından olduğunu ve isyancı silahlı gruplarla ilişkisi olmadığı belirtildi.
• SOHR gözlemcileri, bir Uluslararası Koalisyon konvoyunun IKYB bölgesi ile Al-Walid sınır kapısından Suriye'nin kuzey doğusundaki bölgelere girdiğini ve Haseke kırsalındaki Al-Malekiyah (Direk) kentindeki askeri üslere yöneldiğini bildirdi. Konvoy, lojistik ve askeri malzeme taşıyan 15 araçtan oluşuyor. SOHR kaynakları, Uluslararası Koalisyon ile terör örgütü SDG arasında Al-Malekiyah üssünde askeri konvoyun girişine denk gelen bir toplantı yapıldığını da bildirdi.
• İdlib kırsalında Heyet Tahrir el-Şam Özel Kuvvetlerine bağlı 5 kişi “Krasnopol” füzesiyle öldürüldü.
• SOHR gözlemcileri, rejim güçlerinin Hama'nın batısındaki Sehl Al-Ghab semtindeki Al-Ankawy ve Al-A'miqah köylerine yaklaşık 50 roket attığını bildirdi. Henüz can kaybı bildirilmedi. Rejimin roket atışları, Rus keşif insansız hava araçlarının bölge üzerindeki uçuşlarıyla aynı zamana denk geldi.
• "El-Fateh El-Mubeen" operasyon odası, İdlib kırsalındaki Serakib'de rejim güçlerinin mitinglerini topçu ateşiyle hedef aldı. İdlib'in güney kırsalındaki Maarat Mukhas ve Al-Dar Al-Kabira eksenlerinde rejim güçlerini de ağır makineli tüfekler hedef aldı.
• Rejim güçleri, İdlib'in güney kırsalındaki Jabal al-Zawiyah'daki Banin, Fluifil ve Al-Futirah bölgelerine topçu atışlarını yeniledi. SOHR gözlemcileri ayrıca, Lazkiye'nin kuzey kırsalındaki Al-Jab Al-Ahmar cephe hattında rejimin elindeki bölgelere “Al-Fateh Al-Mubin” operasyon odası grupları tarafından gerçekleştirilen bir roket saldırısını da izlediler.
• Rus savaş uçakları Suriye çölüne yoğun hava saldırılarını yenileyerek, batı çölü Deyrizor ve El Rakka çölündeki IŞİD mağaralarını ve sığınaklarını hedef aldı.
• Deyr ez-Zor ili: Suriye İnsan Hakları Gözlemevi aktivistleri, Deyrizor'un doğu kırsalındaki Al-Basireh, Abreha ve Al-Jarthy kasabalarında bazı sakinlerin lastik yakarak yolları kestiğini izleyerek memnuniyetsizliklerini dile getirdiler. Bu olaylar, El-Busira'da 4 kişinin öldürülmesi ve Uluslararası Koalisyon ve terör örgütü SDG tarafından Deyrizor kırsalındaki IŞİD hücrelerinin artan faaliyetleri ışığında sivil evlere baskınlar üzerine gerçekleşti.
• 2021 sonunda Suriye'de kontrol bölgeleri

4. AFRİKA 

Tunus cumhurbaşkanı parlamentonun askıya alınmasını uzattı, seçimi 1 yıl içinde yapacağını söyledi 

Tunus Cumhurbaşkanı Kais Saied yaptığı açıklamada, yaklaşık beş ay önce askıya alınan parlamentonun Aralık 2022 için belirlediği seçimlere kadar böyle kalacağını söyledi ve anayasa reformları için Temmuz ayında referandum yapılması çağrısında bulundu.(AFP)

Kuzey Kamerun etnik gruplar arası çatışma: 22 ölü, 30 yaralı

Kamerunlular, Mülteciler Yüksek Komiserliği Ofisine göre 22 kişinin ölümüne ve yaklaşık 30 kişinin yaralanmasına neden olan topluluklar arası çatışmaların ardından komşu Çad'a sığınmak için kuzeydeki Kousseri kasabasından ayrılmaya devam ediyor.(Africa News)

Burkina Faso, Nijer operasyonunda yaklaşık 100 militanı öldürdüğünü söyledi

Burkinabe ordusu, Burkina Faso silahlı kuvvetlerinin Nijer ile 25 Kasım-9 Aralık tarihleri ​​arasında iki ülkenin sınır bölgesinde düzenlediği ortak operasyonda yaklaşık 100 militanı öldürdüğünü söyledi.(Reuters Africa)

Al-Sayeh, Alman ve İtalyan büyükelçileriyle son seçim gelişmelerini görüştü

Libya Yüksek Ulusal Seçim Komisyonu Başkanı Emad Al-Sayeh, Almanya'nın Libya Büyükelçisi Michael Ohnmacht ve İtalyan mevkidaşı Giuseppe Grimaldi ile seçim sürecindeki son gelişmeleri görüştü. Alman büyükelçisi, Libyalıların istikrarlı bir demokratik devlete yönelik özlemlerini gerçekleştirmek için bu seçimlere uluslararası desteği vurguladı.(Alwasat Libya)

5.ASYA/PASİFİK

Ermenistan Türkiye ile ilişkileri normalleştirmek için özel temsilci atayacak

Ermenistan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Vaan Unanyan, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun Ermenistan konusunda özel temsilci atanacağına ilişkin açıklamasını değerlendirdi. Unanyan, “Türk Dışişleri Bakanı'nın ilişkilerin normalleşmesi için özel temsilci atanmasına ilişkin açıklamasını olumlu değerlendiriyoruz. Ermeni tarafının diyalog başlatmak için özel bir temsilci atayacağını teyit ediyoruz." dedi. (TRT Haber)

Azerbaycan'dan Ermenistan'a koridor cevabı 

Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev: "Ermenistan, Zengezur Koridoru'nda gümrük kontrol noktaları kurmak isterse, biz de Laçın Koridoru'nda aynısını yapacağız. Laçın koridoru nasıl kullanılacaksa Zengezur da öyle kullanılır."

Ermenistan ve Azerbaycan devlet başkanları görüştüler

Ermenistan ve Azerbaycan devlet başkanları, Brüksel'de AB himayesinde nihai barış anlaşması ve normalleşmenin başlatılmasına dair görüş alışverişinde bulundular.

Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev, NATO Karargahını ziyaret etti

Stoltenberg: "Güney Kafkasya'da güvenlik ve istikrar hepimiz için önemlidir. NATO, barışçıl bir gelecek sağlamak için değerli ortaklarımız Azerbaycan ve Ermenistan normalleşmesini desteklemektedir."

2021'de en kötü performans gösteren para birimleri

Asya ve Latin Amerika ülkelerinin paraları bu hafta Dolar karşısından değer kaybetti. Zayıf ekonomiler, enflasyondan en çok etkilenen olurken, birçok orta ve yüksek gelirli ülke para birimleri de tedarik zinciri kısıtlamaları nedeniyle değer kaybetti. (gzeromedia)

Afganistan Kısa Kısa

• Bakan Yardımcısı Sayın Alhaj Shir Mohammad Abbas Stanekzai, Türkmenistan Dışişleri Bakan Yardımcısı Sayın Vafa Hajiyev ile iki ülke arasındaki sınır olan Turgundi'de bir araya geldi. Türkmenistan, insani yardım olarak Afganistan'a petrol, giyim ve gıda yardımı yaptı.
• Afganistan'da Ağustos ayında yedisi çocuk 10 sivilin ölümüne yol açan silahlı insansız hava aracı saldırısından Amerikan askerleri ya da yetkilileri sorumlu tutulmayacak. ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin, saldırıyı düzenleyen Amerikan askerlerine herhangi bir disiplin cezası verilmemesi yolundaki tavsiye kararını kabul etti.

6. ABD:

Blinken’dan İran İçin Diplomasi Vurgusu

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Washington’un alternatifler konusunda ortaklar ve müttefiklerle aktif temas içinde olduğunu belirtti. İran ise Batılı ülkelerin 2015 nükleer anlaşmasına geri dönmesi için yapılan görüşmelerde ‘‘suçlama oyunu’’ oynadıklarını öne sürdü. Avrupalı diplomatlar hafta başında müzakerelerle ilgili yaptıkları açıklamada ilerleme sağlanmaması durumunda anlaşmanın kısa sürede içinin boşalacağı uyarısında bulundu. Blinken, İran’la nükleer görüşmeler konusunda diplomasi arayışını sürdürdüklerini ve diplomasinin en iyi seçenekler arasında olduğunu kaydetti. (VOA)

ABD Kongresi Senatosu ulusal tavan borç tavanını yükseltti

ABD Kongresi Senatosu, ülkenin ulusal borç tavanının 2,5 trilyon dolar artırılarak 31,4 trilyon dolara çıkarılmasını onayladı.

Pentagon’dan Afganistan açıklaması

ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin, saldırıyı düzenleyen Amerikan askerlerine herhangi bir disiplin cezası verilmemesi yolundaki tavsiye kararını kabul etti. ABD Merkezi Kuvvetler Komutanı General Kenneth McKenzie, olay sonrasında saldırıyı "trajik bir hata" olarak niteledi. (BBC)

Blinken: “ASEAN ülkeleri Çin'in politikaları konusunda endişeli”

ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken, ASEAN ülkelerinin Çin'in politikaları konusunda endişeli olduğunu ve ABD'nin bu ülkelerle daha derin bağlar kurmaya kararlı olduğunu söyledi. (8 Ağustos 1967'de Malezya, Filipinler, Tayland, Endonezya ve Singapur tarafından kurulan ASEAN (Güneydoğu iği), farklı tarihlerde sırasıyla Brunei, Vietnam, Laos, Myanmar ve Kamboçya'nın da örgüte dahil olmasıyla bugünkü halini almıştır.)

7. RUSYA :

Rusya Dışişleri Bakanlığı, dış politikayı analiz etmek için yapay zeka kullanacak

Rusya Dışişleri Bakanı Dijital Dönüşüm Özel Temsilcisi Sergei Kiryushin, RBC'ye verdiği demeçte, Rusya Dışişleri Bakanlığı'nın gelecek yıl dış politikayla ilgili olarak yapay zeka kullanan büyük bir veri analiz sisteminin kavramsal bir projesini geliştirmeyi planladığını söyledi. (rbc.ru)

NATO havacılığının Karadeniz'de Rusya sınırları yakınında faaliyeti kaydedildi

Dün sabah, Karadeniz'deki Rusya sınırları yakınında NATO askeri havacılığının bir faaliyeti kaydedildi. Avia.pro haber ajansının edindiği bilgiye göre, Karadeniz'de Rusya'nın tüm güney kıyısı boyunca üç NATO askeri keşif uçağı uçuyor, ancak diğer şeylerin yanı sıra Karadeniz'in batı kesiminde iki NATO savaşçısı görüldü, (avia-pro.net)

Vladimir Putin, Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö'ye ABD lideri Joe Biden ile müzakerelerin sonuçları hakkında bilgi verdi

Putin ayrıca, Ukrayna makamlarının Minsk anlaşmalarını ihlal ederek giderek daha güçlü yöntemlere güvendiğini kaydetti.(rusenpress)

Karadeniz'de ortaya çıkan NATO savaş gemisi, Suriye'deki Rus Il-20'nin imhasıyla ilişkili

Yaklaşık bir gün önce Fransız savaş gemisi "Auvergne" Karadeniz sularına girdi. Bu askeri geminin Rusya için önemli bir tehdit oluşturmamasına rağmen, uzmanlar beklenmedik bir şekilde, Khmeimim hava üssüne inmeden kısa bir süre önce İsrail savaşçılarını Suriye hava savunma füzelerinden koruyan bu fırkateyn olduğuna dikkat çekti.  (avia-pro.net)