TÜRKİYE'NİN SAVUNMA-GÜVENLİK-DIŞ POLİTİKASINI İLGİLENDİREN DÜNYADAKİ ÖNEMLİ  GELİŞMELER

1. TÜRKİYE:

Çavuşoğlu, DEAŞ ile mücadele toplantısı için Fas'ta

Dışişleri Bakanlığı, Bakan Mevlüt Çavuşoğlu, Marakeş’te, Fas ve ABD’nin ev sahipliğinde düzenlenecek DEAŞ ile Mücadele Uluslararası Koalisyonu Bakanlar Toplantısı’na katılacak.  Bakan Çavuşoğlu ziyaretine ilişkin sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “DEAŞ ile Mücadele Uluslararası Koalisyonu Bakanlar Toplantısı’na katılmak ve ikili temaslarda bulunmak üzere Marakeş’teyiz” ifadelerini kullandı. (@TC_Disisleri)

Anka İHA Kazakistan'da üretilecek

Türk Havacılık ve Uzay Sanayii AŞ'den (TUSAŞ) yapılan açıklamaya göre, şirket, geçen yıl Anka ihracat anlaşması yaptığı Kazakistan'da yeni bir işbirliğine imza attı. TUSAŞ ile Kazakistan Engineering şirketi arasında imzalanan mutabakat zaptı ile Anka, Kazakistan’da ortak üretilecek. Bakım ve onarım süreçlerini de içeren teknoloji transferi konularında işbirliği gerçekleştirilecek. Böylece Kazakistan, Anka'nın Türkiye dışındaki ilk üretim üssü haline geldi. Kazakistan'da bu alanda insan kaynağı yetiştirilmesi ve ülkenin İHA üretim kabiliyetinin geliştirilmesine yönelik de önemli bir adım atılmış oldu. (TRT Haber)

Akar Pakistanlı mevkidaşıyla görüştü 

Millî Savunma Bakanı Hulusi Akar, Pakistan Savunma Bakan Yardımcısı Mian Muhammad Hilal Hussain’i kabul etti. Kabulde Bakan Yardımcısı Muhsin Dere ile Pakistan’ın Ankara Büyükelçisi Muhammad Sirus Seccad Gazi de yer aldı. (@tcsavunma)

Teröre Gündemi 

• FETÖ'nün örgüt üyelerini silahlı kuvvetlere sokmak için kullandığı gizli kodlama yöntemine ilişkin soruşturmada yeni detaylar tespit edildi. Ankara merkezli operasyonda 18 kişi yakalandı
• Pençe-Kilit Operasyon bölgesinde tespit edilen 3 PKK’lı terörist ateş destek vasıtalarıyla etkisiz hale getirildi. Operasyon kapsamında etkisiz hale getirilen terörist sayısı 76’ya yükseldi
• Irak'ın kuzeyinde üs bölgelerine saldırı için yaklaşan patlayıcı yüklü maket uçak TSK tarafından düşürüldü.
• Barış Pınarı ve Fırat Kalkanı bölgelerine saldırı hazırlığında oldukları belirlenen 10 PKK/YPG'li terörist etkisiz hale getirildi.

2. AVRUPA:

İngiltere Başbakanı Johnson NATO'nun Kimseye Tehdit Olmadığını Söyledi

İngiltere Başbakanı Boris Johnson Çarşamba günü yaptığı açıklamada, NATO'nun savunma amaçlı bir ittifak olduğunu ve İsveç ve Finlandiya'nın Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin ardından örgüte katılmayı düşündüğü için diğer ülkeler için herhangi bir tehdit oluşturmadığını söyledi. Johnson, Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö ile Helsinki'de düzenlediği ortak basın toplantısında, "NATO bir savunma ittifakıdır. NATO kimse için bir tehdit değildir. Karşılıklı savunma için oradadır" dedi. (hbvl)

İngiltere, İsveç ve Finlandiya ile karşılıklı savunma anlaşması imzaladı

İngiltere Başbakanı Boris Johnson, İsveç ile askeri ilişkileri güçlendirmek için Çarşamba günü tarihi bir anlaşma imzaladı. Günün ilerleyen saatlerinde Finlandiya ile benzer bir anlaşma imzaladı. Başbakan, saldırıya uğramaları halinde Londra'nın her iki ülkeyi de destekleyeceğini söyledi. (hbvl)

Scholz ve Fernández, Ukrayna'daki savaşın gıda güvensizliğini kötüleştireceği konusunda uyardı

Almanya Başbakanı Olaf Scholz ve Arjantin Devlet Başkanı Alberto Fernández Çarşamba günü Ukrayna'daki savaşın, özellikle gıda tedariki açısından küresel sonuçları konusunda uyardı. Almanya'nın başkenti Berlin'de Fernández ile düzenlediği ortak basın toplantısında Scholz, "Bu savaşın tüm dünya için sonuçları var" diyerek, artan enerji fiyatlarına ve küresel gıda zincirini bozma riskine işaret etti. Şansölye, küresel gıda güvenliğinde önemli bir rol oynayan Ukrayna gibi ülkelerin artık talebi karşılayamama olasılığı olduğu konusunda uyardı.

Savaş Avrupa'yı Devralırken WFEL ile 2,8 Milyar Pound Anlaşmada İngiliz Ordusu Tatbikatları seçeneği

Ağırlıklı olarak İngiltere ve ABD savunma sistemleri tedarik eden İngiliz savunma üreticisi WFEL, önümüzdeki yıllarda kademeli olarak teslim edilecek olan 'Boxer' adlı 600'den fazla zırhlı çok amaçlı araç üretmek için İngiliz hükümetiyle uzun bir anlaşmaya sahip olduklarını bildirdi. Boxer'lar önümüzdeki 12 ay içinde hem Almanya'da hem de Birleşik Krallık'ta WELF ve ortakları tarafından üretilecek. İngiltere Başbakanı Boris Johnson, "Bu zor zamanlarda, derin savunma ortaklığımız halkımıza ve daha geniş bir dünyaya güvence sunarken, yeni tehditlere yanıt vermeye hazır olmamızı da sağlıyor" dedi. (defenseworld)

Slovakya Ukrayna'ya S-300 Hava Savunma Sistemini Verdi

Slovakya Başbakanı Eduard Heger Cuma sabahı Facebook'ta yaptığı bir paylaşımda ülkesinin Ukrayna'ya uçaksavar füzesi bağışladığını, ancak NATO ve Avrupa Birliği üyesinin Rusya ile olan çatışmaya katılmadığını açıkladı. “Slovakya'nın Ukrayna'ya S-300 hava savunma sistemi sağladığını teyit etmek istiyorum. Ukrayna milleti, egemen ülkesini ve bizi de cesurca savunuyor. Yardım etmek, olduğu yerde kalmamak ve Rusya'nın saldırganlığı altında can kayıplarına kayıtsız kalmamak bizim görevimizdir." (defenseworld)

Finlandiya, Avrupa'da Savaş Başlarken Savunma Harcamalarına Fazladan 2,2 Milyar Dolar Getirdi

Salı günü Finlandiya'da beş partili bir hükümet, ülkenin savunma harcamalarını %70'in üzerinde artırmayı kabul etti. Rusya'nın noritik komşusu, NATO ile stratejik bir ittifakları olmadığı için bunun daha fazla gerekli olduğunu hissetti ve Avrupa Birliği'nin bir parçası olmalarına rağmen, bu bir seferlik takviye, Fin halkının güvenliği ve güvenliği için bir gereklilik olarak görüldü.(defenseworld)

Ukrayna- Rusya Savaşında  Son Durum ve Dünyada Gelişmeler

• Rusya, Ukrayna'yı bir kez daha Rusya'nın Belgorod kentini bombalamakla suçluyor. The Kyiv Independent gazetesinin haberine göre Vali Vyacheslav Gladkov'a göre, Çarşamba günkü bombardımanda ilk kez kurbanlar da oldu . Vali, bir kişinin öldüğünü, altı kişinin de yaralandığını söyledi.
• Ukrayna kuvvetlerinin, Rus birliklerinin doğuda Luhansk bölgesinde bir nehri geçmek için kullandığı duba köprülerini yıktığı söyleniyor. Ukrayna Savunma Bakanlığı, imha edilen tankları da gösteren fotoğraflar paylaştı. Lysychansk yakınlarındaki Bilohorivka köyündeki Rus tankları olurdu. Luhansk valisine göre Bilohorivka, Mariupol gibi çok sayıda Rus askerini geride tutan bir "kale".
• Rus askeri liderliği, yardım kuruluşlarını bir dizi doğu Ukrayna kentini tahliye etmeye çağırdı. Kramatorsk ve Sloyansk'taki sivillerin çoğunun yaklaşmakta olan feci insani durumu göz önüne alındığında, uluslararası toplumu, BM'yi, AGİT'i ve Uluslararası Kızılhaç Komitesi'ni sivillerin hızlı ve güvenli bir şekilde tahliyesi için tüm önlemleri derhal almaya çağırıyoruz. Rusya Savunma Bakanlığı'ndan Albay General Mizintsev, devlet haber ajansı Interfax'ın aktardığına göre, bu şehirlerden Ukrayna silahlı kuvvetlerinin başlatılan kontrolü altında" dedi.
• Cumhurbaşkanı tarafından 100'den fazla Çek vatandaşına Rus birliklerine karşı savaşmak üzere Ukrayna'ya gitme yetkisi verildi. Başkan Milos Zeman'ın bir sözcüsü bunu bildirdi. Çek yasaları genellikle sivillerin yabancı ordular için savaşmasını yasaklar. Ancak, bunu yapmak için özel izin alırlarsa bunu yapmalarına izin verilir.
• Ukrayna, Rusya'ya Mariupol limanındaki Azovstal çelik fabrikasında ağır yaralı savunucuları Rus savaş esirleriyle değiştirmeyi teklif etti. Başbakan Yardımcısı Iryna Vereshchuk Çarşamba günü söyledi. Çevrimiçi bir mesajda "Henüz bir anlaşma yok. Müzakereler devam ediyor" dedi.
• Ukrayna'nın askeri liderliği, Mariupol çelik fabrikasında mahsur kalan savaşçıları kurtarmak için bir saldırı başlatma umutlarını boşa çıkardı. Genelkurmay Başkan Yardımcısı Oleksiy Hromov Çarşamba günü yaptığı açıklamada, "Ukrayna silahlı kuvvetlerinin Mariupol'dan 150-200 kilometre uzakta olduğu göz önüne alındığında, bugün engellemeyi kaldırma operasyonu önemli sayıda asker gerektirecektir." dedi. Bu arada Rus kuvvetleri de güçlü savunma sistemleri inşa ettiğinden, böyle bir operasyon çok sayıda zayiat verebilir.
• Ulusal Muhafız şefi Oleksiy Nadtochy Çarşamba günü yaptığı açıklamada, Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinden bu yana Ukrayna Ulusal Muhafızlarından 561 askerin öldürüldüğünü söyledi. Nadtochy, çevrimiçi basın toplantısında ayrıca en az 1.697 Ulusal Muhafız askerinin yaralandığını söyledi.
• İtalya Başbakanı Mario Draghi, Rusya-Ukrayna Savaşı'nın Rusya'nın "yenilmez" olmadığını gösterdiğini aktardı.
• Diplomatik kaynaklar Türkiye, Rusya, Ukrayna ve Birleşmiş Milletler arasında insani temas grubu kapsamında bir görüşmenin olabileceğini açıkladı

Rapora göre iklim değişikliği 129 ülkenin kuraklığa maruz kalmasını artıracak

Birleşmiş Milletler Çölleşmeyle Mücadele Sözleşmesi tarafından Salı günü yayınlanan bir rapora göre, iklim değişikliğinin dünyanın birçok hassas bölgesinde, özellikle hızlı nüfus artışı, savunmasız insanlar ve gıda güvenliği ile ilgili zorlukların olduğu bölgelerde kuraklık riskini artırması bekleniyor. (thenationalnews)

PKK Almanya'da terör örgütü listesinden çıkmak için başvuru yaptı

Almanya İçişleri Bakanlığı'na skandal bir başvuruda bulunan örgütün Alman avukatları PKK'nın terör örgütleri listesinden çıkarılması talep etti. Talep İçişleri Bakanlığında ilgili birimlerde değerlendirildikten sonra karara bağlanacak. Bu konuda Almanya İçişleri Bakanı Nancy Feaser'ın tutumu da önemli olacak. Alman basını, başvurunun ardından Türkiye- Almanya hattında yoğun görüşme trafiği yaşanacağına dikkati çekti. (AA)

3. ORTADOĞU:

İsrail ordusu gizli bilgilerin sızdırıldığına ilişkin soruşturma başlattı

İsrail Kamu Yayın Kuruluşu (KAN), iki yıldır sürdürülen gizli savaşın ortaya çıktığını böylece İran'ın İsraillilerin mülkiyetindeki gemileri hedef aldığını açıkladı. Haberde Yargı Müsteşarının, İsrail hükümetine bu konuda soruşturma açmasını, ordu, Mossad ve Şabak'tan konuya ilişkin görüş alınmasını talep ettiği aktarıldı. (AA)

Deyrizor'da SDG ve IŞİD karşı karşıya

BD liderliğindeki Küresel Koalisyon'dan özel bir kaynak North Press'e verdiği demeçte, Suriye Demokratik Güçleri'nin (SDG), Suriye'nin doğusundaki Deyrizor'un doğu kırsalında bir IŞİD üyesine bir operasyon düzenlediğini söyledi. Kaynak, Deyrizor'un doğusundaki Eş-Şuheyl kasabasında gerçekleştirilen operasyonun koalisyon güçlerinin hava desteğiyle desteklendiğini söyledi. (npasyria)

IŞİD'i Yenmek İçin Küresel Koalisyon Bakanlarından ortak açıklama

DEAŞ/IŞİD'i Yenmek İçin Küresel Koalisyon Bakanları, Fas Dışişleri Bakanı Nasser Bourita ve ABD Dışişleri Bakanı Antony J. Blinken'in davetlisi olarak bugün Fas'ın Marakeş kentinde yeniden toplandı. Bakanlar, IŞİD/IŞİD'in Irak ve Suriye'de kalıcı yenilgisinin sağlanmasının DEAŞ/IŞİD'i Yen Koalisyonu için bir numaralı öncelik olmaya devam ettiğini söylediler. DEAŞ/IŞİD liderliğinin yakın geçmişte yaşadığı önemli aksiliklere rağmen, terörist grubun Irak ve Suriye'de saldırılar düzenlemeye devam ettiğini ve Al-Sinaa gözaltı tesisine yönelik geniş çaplı saldırının gösterdiği gibi devam eden bir tehdit oluşturduğunu vurguladılar. (shafaq)

Irak Parlamentosu İkinci Başkan Yardımcısı ordu ve Peşmerge arasında istihbarat işbirliği çağrısında bulundu

Irak parlamentosunun ikinci başkan yardımcısı Shakhwan Abdullah, IŞİD'in uyuyan hücrelerini ortadan kaldırmak ve gevşek güvenlik bölgelerini temizlemek için Irak ordusu ve Peşmerge güçleri arasındaki güvenlik işbirliğini güçlendirme çağrısında bulundu. (shafaq)

Suriye Kısa Kısa

• Türk Topçu birlikleri Rakka’ın Kuzeyindeki Ayn isa hattındaki PKK terör örgütü mevzilerini vuruyor
• Türk Topçu birlikleri Halep’in Kuzeyindeki Tel-Rıfat bölgesindeki PKK terör örgütü mevzilerini vuruyor
• Esad Rejimi topçuları Halep'in batısındaki Şeyh Süleyman köyünü vurdu
• HTŞ güçleri Halep’in batı kırsalında basartun köyü ekseninde çatışıyor
• Esad Rejimi topçuları, Halep'in batısındaki Kefr Nuran köyünü vurdu
• Rus savaş uçakları İdlib güneyindeki Benin köyünü vuruyor. 

4. AFRİKA:

Libya’dan petrol adımı

Libya Başbakanı Fathi Bashagha, tüm petrol sahaları ve limanlarının yeniden açıldığını duyurdu. (Middle East News)

Mısır’dan Nahda barajı sorunu için diplomasi trafiği

Etiyopya’nın Mısır ve Sudan ile arasındaki gerilimin artmasına neden olan, Nahda (Hedasi) Barajı’nın üçüncü dolumuna yönelik hazırlığı ile eş zamanlı olarak Kahire, su konusunda Arap dünyasında ve Avrupa’da faaliyet gösteriyor. Fas, Mısır’ın Nahda Barajı krizi konusunda bağlayıcı bir anlaşmaya varılmasının gerekli olduğuna yönelik tutumunu desteklerken, Mısır ve Hollanda, ‘su idaresi’ alanındaki iş birliğini güçlendirdi. Nahda Barajı konusundaki müzakerelerinin son oturumu 2021 yılı Nisan ayında Afrika Birliği’nin himayesinde gerçekleşti. Müzakerelerin ardından Mısır, Sudan ve Etiyopya bir gelişme kaydedemediklerini açıkladı. Bu durum, Mısır ve Sudan’ın Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konsey’ne başvurmasına yol açtı. BM Güvenlik Konseyi, Eylül ayı ortasında, üç ülkeyi makul bir süre içerisinde bağlayıcı bir anlaşmaya varmak amacıyla Afrika Birliği himayesinde, müzakerelerin yeniden başlatılmasını teşvik eden bir ‘başkanlık bildirisi’ yayınladı. (Şarkul Avsat)

5. ASYA/PASİFİK:

Çin, ABD'yi Dışişleri Bakanlığı revizyonlarından sonra tek Çin ilkesini aşındırmayı bırakmaya çağırıyor

Çinli yetkililer “Tayvan adasındaki bazı insanlar, Tayvan bölgesinin Çin topraklarının ayrılmaz bir parçası olduğu gerçeğini değiştiremeyecek olan "Tayvan bağımsızlığı" aramak için dış güçlerle komplo kurmak amacıyla ABD'nin Tayvan ile ilgili açıklamalarındaki son revizyonlarını abartıyorlar.” Dedi. Çin, ABD'yi tek Çin ilkesini aşındırmayı bırakmaya ve tek Çin ilkesine ve Tayvan Devlet Tayvan İşleri Ofisi sözcüsü Zhu Fenglian'ın üç Çin-ABD ortak bildirisinin hükümlerine uymak için somut adımlar atmaya çağırdı. (Global Times)

6. ABD:

Pentagon “Putin NATO ile mücadele etmek istemiyor”

ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin Çarşamba günü yaptığı açıklamada, ABD'nin Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in NATO ittifakını askeri olarak üstlenmek istediğine inanmadığını söyledi. Austin, "Putin'in hesaplamalarına bakarsanız, benim görüşüm - ve eminim ki (NATO başkanı, ed.) başkanının kendi görüşü vardır - ama benim görüşüm, Rusya'nın NATO ittifakını üstlenmek istemediğidir" dedi. (hbvl)

ABD-İngiltere Liderleri Pentagon Toplantısı Sırasında Ukrayna'ya Yardım ve NATO Konularını Görüştüler

Austin, toplantının başında yaptığı konuşmada, "ABD-İngiltere ilişkisi Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinden sonra güçlü ve daha da canlı" dedi. "ABD ve Birleşik Krallık, Ukrayna'nın silahlı kuvvetleri ve halkıyla sıkı bir dayanışma içindeler. Dünya onların cesaretine hayran. Ve Ukrayna'nın demokrasisini savunmasına yardımcı olmak için sizinle birlikte çalışmaktan gurur duyuyorum." İngiliz bakan Wallace, birçok kişinin geçmişte ittifakın eskimiş veya gereksiz olduğunu söyleyerek NATO'yu eleştirdiğini söyledi. "Rus işgaline verilen yanıtın aslında NATO'nun can çekişmekten çok uzak olduğunu gösterdiğini düşünüyorum" dedi. "NATO yaşıyor, iyi durumda ve birlik içinde." (ABD Savunma Bakanlığı)

Austin, 2023 Bütçesinin Yeni Savunma Stratejisi Üzerine Kurulduğunu Söylüyor

ABD Savunma Bakanı Lloyd J. Austin III, Meclis Ödenekleri Savunma Alt Komitesi'ne yaptığı açıklamada, mali 2023 Savunma Bütçesi Talebi'nin yeni Ulusal Savunma Stratejisi'nin temelleri üzerine inşa edildiğini ve talebin bugünün ordusu için yeterli olduğunu ve ordunun gelecekte güçlü kalmasını sağladığını söyledi. (ABD Savunma Bakanlığı)

Biden, Suriye, Irak ve Yemen'le ilgili ulusal OHAL süresini uzattı

Biden’ın, Suriye'de ulusal OHAL’i bir yıl daha uzatma kararı 11 Mayıs’ta yürürlüğe girecek. Suriye hükümetinin eylemlerinin terörizmi desteklediğini, Lübnan ve Irak'ı istikrarsızlaştırdığını ve füze programları ve kitle imha silahlarıyla ilerlemeye devam ettiğini söyleyen Biden, “Suriye rejiminin kendi halkına uyguladığı baskı sadece Suriye halkını tehlikeye atmakla kalmıyor, tüm bölgede istikrarsızlık yaratıyor” ifadelerini kullandı. ABD Başkanı, Suriye rejiminin kimyasal silahlarla ilgili eylem ve politikalarının, terör örgütlerini desteklediğini ve böylece ABD’nin ulusal güvenliği ve dış politikası için bir tehdit oluşturduğunu kaydetti. (Şarkul Avsat)

7. RUSYA:

Rusya, Avrupalı ​​enerji şirketlerini yaptırım listesine aldı

Rusya, Avrupa Birliği, ABD ve Singapur'dan 31 enerji şirketine yaptırım uyguladı. Yaptırımlar esas olarak Rus devlet doğalgaz şirketi Gazprom'un eski Alman bölümü olan Gazprom Germania'yı etkiliyor. Yaptırımlar listesinde ayrıca, Rus gazını Avrupa'ya taşıyan Yamal doğalgaz boru hattının Polonya bölümünün sahibi EuRoPol da bulunuyor. Yaptırımlar, Rus şirketlerinin kara listedeki şirketlerle ticaret yapmasını yasaklıyor. Başkan Vladimir Putin tarafından imzalanan kararnameye göre, artık yaptırım uygulanan şirketlere karşı yükümlülüklerini yerine getirmek zorunda değiller. Yaptırım listesindeki şirketlerin kullandığı gemilerin artık Rusya limanlarına girmesine izin verilmiyor. (hbvl)