TÜRKİYE'NİN SAVUNMA-GÜVENLİK-DIŞ POLİTİKASINI İLGİLENDİREN DÜNYADAKİ ÖNEMLİ  GELİŞMELER

1. TÜRKİYE:

Cumhurbaşkanı Erdoğan, İzmir Seferihisar’da Efes-2022 Tatbikatı'nda konuştu

Erdoğan’ın açıklamasında öne çıkanlar şöyle: 

• Sınırlarımızı 30 kilometre derinliğinde bir güvenlik hattıyla koruma altına alma kararlılığımızı adım adım hayata geçiriyoruz. Güvenlik hattımızın eksik kalan kısımlarını mutlaka tamamlayacağız.
• Türkiye Ege’deki haklarından vazgeçmeyeceği gibi adaların silahlandırılması konusunda uluslararası anlaşmaların kendisine tanıdığını yetkileri gerektiğinde kullanmaktan da geri durmayacaktır.
• Yunanistan'ı, gayriaskeri statüdeki adaları silahlandırmaktan vazgeçmeye, uluslararası anlaşmalara uygun davranmaya davet ediyoruz. Şaka yapmıyorum, ciddi konuşuyorum
• Böyle kritik bir dönemde Ege, Doğu Akdeniz ve Kıbrıs'ta ülkemizin uluslararası anlaşmalara dayalı haklarına ve çıkarlarına yönelik tehditler içeren stratejilere tevessül edilmesinden üzüntü duyuyoruz
• Sayın Miçotakis, herhalde adalara turistik çıkarma yapıyor. Bununla bir yere varmak mümkün değil. Yunanistan, aynı zamanda Avrupa Birliği üyesi olmasına rağmen, birliğin değerlerini, evrensel insan haklarını, uluslararası antlaşmaları hiçe sayarak Batı Trakya, Rodos ve İstanköy'de yaşayan Türk azınlığa baskı uygulamayı hala sürdürüyor. Hukuksuz uygulamaları sebebiyle 1999 ve 2006 yıllarında Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi tarafından mahkum edilen Yunanistan'ın baskıcı tutumunu devam ettirmesine göz yumulması da çifte standart örneğidir.

Erdoğan ayrıca sosyal medyadan da açıklamalar yaptı. Sosyal medyadan yaptığı açıklamalar ise şöyle:

“Türkiye kimsenin hakkını, hukukunu çiğnemez ama kendi hakkını, hukukunu da kimseye çiğnetmez. Doğu Akdeniz’de ülkemiz ana karasına 2 kilometreden daha az, Yunanistan’a ise 600 kilometreden daha fazla mesafedeki Meis adası için 40 bin kilometrelik deniz yetki alanı talep etmenin anlamını uluslararası camianın takdirine bırakıyoruz. Gayrı askerî statüdeki adaların çeşitli tatbikatlara dâhil edilerek NATO ve üçüncü taraf ülkelerin de bu hukuksuzluğa alet edilmeye çalışılması, sonu felaketle bitecek bir çabanın ötesinde anlama sahip değildir. Yunanistan aynı zamanda Avrupa Birliği üyesi olmasına rağmen birliğin değerlerini, evrensel insan haklarını, uluslararası anlaşmaları hiçe sayarak Batı Trakya, Rodos ve İstanköy’de yaşayan Türk azınlığa baskı uygulamayı sürdürüyor. NATO içinde her bakımdan en yüksek bedeli ödeyen müttefik olarak son iki yıldır askerî heyet toplantı davetlerimize cevap dahi vermeyen Yunanistan’ın kışkırtmalarını soğukkanlılıkla karşıladık. Ancak bu sabrımızın ve soğukkanlılığımızın muhatabımız tarafından yanlış anlaşıldığını görüyoruz. Yunanistan’ı, tıpkı bir asır önce olduğu gibi pişmanlıkla sonuçlanacak hayallerden, söylemlerden ve eylemlerden uzak durması, aklını başına alması konusunda tekrar ikaz ediyoruz. Türkiye, Ege’deki haklarından vazgeçmeyeceği gibi adaların silahlandırılması konusunda uluslararası anlaşmaların kendisine tanıdığı yetkileri gerektiğinde kullanmaktan da geri durmayacaktır” (@tcbestepe)

Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Efes-2022 Tatbikatı'nda konuştu

EFES-2022 Tatbikatı süresince 37 dost ve müttefik ülke silahlı kuvvetleri ile TSK arasında sergilenen uyum, yüksek performans ve personelin yüksek teknoloji ürünü silah sistemlerini etkin kullanma maharetinin büyük bir memnuniyetle müşahede edildiğini aktaran Bakan Akar, "Tatbikatın başarısına önemli katkı sağlayan dost ve müttefiklerimizi kutluyor, katılımlarından dolayı kendilerine teşekkür ediyorum. Aynı zamanda tatbikat vesilesiyle, yerli ve millî savunma sanayimizin üretmiş olduğu silah sistemlerimizin ve mühimmatımızın sahadaki etkinliğini bir kez daha görme fırsatı bulduk. Savunma sanayimizin milletçe gurur duyduğumuz bu seviyelere ulaşmasındaki liderliğiniz, destek ve teşvikleriniz için zat-ı devletlerine şükranlarımı sunuyorum." ifadelerini kullandı. Akar, "Bu kapsamda Türk Silahlı Kuvvetleri de 'Hudut, namustur!' anlayışıyla hudutlarımızın güvenliğini sağlamakta, 'Ölürsem Şehit, Kalırsam Gazi' anlayışlıyla başta FETÖ, PKK/YPG ve DEAŞ gibi terör örgütleri olmak üzere, yurt içinde ve sınır ötesinde terörle mücadele etmekte, Kıbrıs dâhil denizlerimizdeki hak, alaka ve menfaatlerimiz ile semalarımızı azim ve kararlılıkla korumaktadır. Kahraman ordumuz, bunların yanı sıra medeniyetimizin ve tarihimizin omuzlarımıza yüklediği sorumluluk anlayışıyla başta Azerbaycan ve Libya olmak üzere dost ve kardeş ülkelerin haklı davalarında da yanlarında yer almaktadır. Zatıalilerinin liderliğinde ülkemizin etki alanı 3 kıta, ilgi alanı bütün dünya olmuştur. Bu dönemde özellikle Rusya-Ukrayna savaşında ateşkesin sağlanması, Ukrayna limanlarındaki hububatın nakliyesi dâhil, dünya barış ve istikrarı için yaptığınız girişim ve sarf ettiğiniz gayretler tüm dünyanın takdirini toplamıştır." (www.msb.gov.tr)

Akar, Pakistan Genelkurmay Başkanı Orgeneral Nadeem Raza’yı Kabul Etti

Millî Savunma Bakanı Hulusi Akar, Türk Silahlı Kuvvetlerinin en büyük planlı tatbikatlarından EFES-2022 kapsamında Türkiye’ye gelen Pakistan Genelkurmay Başkanı Orgeneral Nadeem Raza’yı kabul etti. Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Güler'in de yer aldığı görüşmede, başta askerî eğitim iş birliği ve savunma sanayi olmak üzere ikili ve bölgesel savunma, güvenlik konularında görüş alışverişinde bulunuldu. (www.msb.gov.tr)

Çavuşoğlu, Guterres'le görüştü

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres ile telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Bakanlıktan yapılan bilgilendirmeye göre, Çavuşoğlu ve Guterres, görüşmede, Ukrayna tahıl ürünlerinin sevkiyatına yönelik çalışmalar, Ukrayna'daki gelişmeler ve Suriye'ye insani yardımları ele aldı. (@TC_Disisleri) 

Terör Gündemi 

• Gara'da MİT operasyonu: 3 terörist etkisiz hale getirildi.
• Eren Abluka-15 Narko Terör Operasyonu Lice’de başladı. 1 ton esrar, 2 milyon 144 bin kök kenevir ele geçirildi.

2. AVRUPA:

BMGK'nın yeni geçici üyeleri belli oldu

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin (BMGK) 5 yeni geçici üyesi belirlendi. 193 üyeli BM Genel Kurulu'nda yapılan seçimde, Ekvador, Japonya, Malta, Mozambik ve İsviçre, BMGK geçici üyeleri olarak seçildi. Söz konusu 5 ülke, 1 Ocak 2023'den itibaren BMGK'de 2 yıl boyunca geçici üye olarak görev yapacak. (AA)

Avrupa Komisyonu, Ukrayna'nın üyelik adayını önümüzdeki hafta açıklayacak

Avrupa Komisyonu, Ukrayna'nın üyelik adayı hakkında uzun zamandır beklenen görüşünü 17 Haziran Cuma günü yayınlamayı planlıyor. Başkan Ursula von der Leyen'in sözcüsü Perşembe günü bunu duyurdu. Cuma günü, Avrupa Komiserleri Koleji sadece Ukrayna'nın başvurusunu değil, Moldova ve Gürcistan'ın başvurularını da değerlendirecek. Rusya'nın 24 Şubat'ta Ukrayna'ya askeri müdahalesinin başlamasından kısa bir süre sonra, üç ülke resmi olarak Avrupa Birliği'ne katılmak için başvurdu. Konu büyük jeostratejik öneme sahiptir. Bu nedenle 27 Avrupa Komiseri Pazartesi günü ilk olarak bir siyasi yönelim tartışması yapacak.

UAEA: İran, nükleer programı gözlemlemek için yerleştirilen 27 kamerayı kaldıracak

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Başkanı Rafael Mariano Grossi, Yönetim Kurulunun İran'a karşı aldığı dünkü kararın ardından Tahran yönetiminin bu ülkenin Güvenlik Denetimi Anlaşması kapsamında nükleer programını gözlemlemek amacıyla tesislere yerleştirdiği 27 kamerayı kaldırmaya başladığını söyledi. Grossi, basına yaptığı açıklamada, dün gece geç saatlerde İran’ın nükleer programını denetlemek üzere Tahran, İsfahan gibi kentlerde bulunan nükleer tesislere yerleştirilen ekipmanlara ilişkin bilgilendirildiklerini ifade etti. (Euronews)

Miçotakis'ten Türkiye açıklaması

Erdoğan'ın Twitter'dan Yunanistan'la ilgili paylaşımlarına Başbakan Kyriakos Miçotakis'ten yanıt geldi. Bu a Miçotakis, Türkiye'ye atıfta bulunarak "İzole olduğu kadar öfkeli de olan bir komşumuz var" dedi. Başbakan Kiriakos Miçotakis, "Öngörülemez bir komşuya karşı, sorunsuz bir günlük yaşam sağlamak için ulusal toparlanma zamanı" diye konuştu. "Avrupa kıtasında daha bir yıl önce akıllara gelmeyen bir savaş yaşanıyor" diyen Miçotakis, *Eşi benzeri görülmemiş bir enerji kargaşası var, gıda sorunu var, Avrupa genelinde hane halkı gelirlerini tüketen enflasyonumuz var" dedi. (Euronews)

Misilleme sonrası Atina geri adım attı

Yunanistan, ABD'nin talebi üzerine alıkoyduğu İran tankeri hakkındaki kararından Tahran'ın iki Yunan tankeri ile misilleme yapmasından sonra geri adım attı. İran petrolü taşıdığı için ABD'nin talebi üzerine Yunan makamlarınca alıkonulan Lana isimli tankerdeki petrole ilişkin alıkoyma ve başka gemiye transfer kararının iptal edildiği bildirildi. (Euronews)

Finlandiya, Rusya sınırına bariyer inşa etmek istiyor

Finlandiya hükümeti, Rusya ile olan doğu sınırında bariyerlerin inşasına izin vermek için sınır mevzuatını değiştirmeyi planlıyor. Bunun, Rusya'nın Ukrayna'yı işgaline karşı hibrit tehditlere karşı daha hazırlıklı olmak için olduğu aktarıldı. Şu anda iki ülke arasındaki yaklaşık 1.300 kilometre uzunluğundaki sınır sadece levhalar ve plastik hatlarla işaretleniyor. (hbvl)

Ukrayna- Rusya Savaşında  Son Durum ve Dünyada Gelişmeler

• Ukrayna'da savaş 3 cepheye düştü. Ukrayna'da Rusya, savaşın odağını Donbass'a kaydırdı (1). Dnipro'nun güneybatısında (2) ve Kharkiv yakınlarında (3) çatışmalar devam ediyor.
• Yandex Haritalar, Rusya, Ukrayna, Belarus arasındaki ulusal sınırları kaldırdı. Yandex, bu değişikliği "Vurgu, ulusal sınırlar değil, doğal bölgeler üzerinde" olarak açıkladı. Yandex'in bu uygulaması ile uluslararası yaptırımlar listesine alınması gündeme geldi.
• Basında çıkan haberlere göre Avrupa Komisyonu, Ukrayna'ya önümüzdeki hafta AB adayı statüsü verilmesini tavsiye etti.
• Ukrayna Genelkurmay Başkanlığı tarafından yapılan açıklamada, “Savaşın başından bu yana yaklaşık 31 bin 700 Rus askeri öldürüldü ve bin 398 tank imha edildi” denildi.
• Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, Severodonetsk şehri için savaşmanın ülkenin doğusundaki savaşın gidişatına yön vereceğini söyledi.
• Ukrayna’nın Ankara Büyükelçisi Vasıl Bodnar, Türkiye’nin Rusya ile Ukrayna’yı müzakere masasına oturtmayı başaran tek ülke olduğunu ifade etti.
• Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenski: Rusya, Ukrayna'nın Karadeniz limanlarını engelledi ve böylece Dünya korkunç bir gıda krizinin eşiğine geldi. Küresel pazarda dengeleyici rol oynayan buğday, mısır, bitkisel yağ ve diğer ürünlerimizi ihraç edemiyoruz. Bu, ne yazık ki onlarca ülkenin gıda kıtlığı ile karşı karşıya kalabileceği anlamına geliyor. Rusya'nın Karadeniz limanlarına yönelik ablukası devam ederse milyonlarca insan açlıktan ölebilir.
• Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres, Rusya-Ukrayna Savaşı’nın dünya üzerindeki sonuçlarının kötüleştiğini ve 94 ülkeden 1,6 milyar insanı etkilediğini belirtti. (@RusenPress)
• Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA), Ukrayna'nın güneyindeki Zaporizhia nükleer santraline "aktif olarak" bir ziyaret düzenliyor. Ülke, nükleer santralin bulunduğu yer Rusya tarafından işgal edildiği sürece ziyarete karşı çıkmaya devam ediyor. IAEA Genel Direktörü Rafael Grossi, "Görev, istemek veya istemek meselesi değil. Bu hem Ukrayna hem de IAEA için bir zorunluluktur. Mevcut durum savunulamaz. Temel bakım çalışmaları sürekli erteleniyor, hayati ekipman tedarik edilmiyor ve kaza riski artıyor."
• Valon hükümeti Perşembe günü, Ukraynalı mültecilerin toplu kabulü için başlangıçta 3.500 yeri boşaltmaya karar verdi.
• Brüksel Bölgesi, Ukraynalı mülteciler için 3.500 toplu sığınma evi oluşturabilecek.
• Avrupa Birliği, Ukrayna'ya insani yardım için yeniden 200 milyon avrodan fazla para verdi. Bu, Avrupa Komisyonunun Kriz Yönetiminden Sorumlu Üyesi Janez Lenarcic tarafından Perşembe günü ülkeye yaptığı bir ziyaret sırasında duyuruldu.
• Hollanda, Ukrayna'ya küçük insansız hava araçları tedarik etti. Hollanda kabinesi bunu Perşembe günü yanlışlıkla duyurdu. Bunlar keşif için kullanılan insansız hava araçları. Hollanda, Ukrayna'ya 130,4 milyon avro değerinde askeri mal teslim etti.
• Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelensky Perşembe günü Rusya'nın Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü'nden (FAO) çıkarılması çağrısında bulundu. Kiev, Moskova'yı Ukrayna tahılını geri tutmak ve çalmakla suçluyor.
• Şu anda Avrupa'da kayıtlı 4,8 milyon Ukraynalı mülteci var. Birleşmiş Milletler'in mülteci ajansı UNHCR, 44 Avrupa ülkesindeki kayıtları topladıktan sonra Perşembe günü bunu bildirdi. Rakamlar muhtemelen eksik ve Rus işgalinden bu yana daha fazla insan Ukrayna'dan kaçtı. Sınırdaki sayılara göre 24 Şubat'tan bu yana 7,2 milyondan fazla insan ülkeyi terk etti, ancak o zamandan beri 2,3 milyon insan sınırı ters yönde geçti. Mültecilerin çoğu kadın ve çocuklar, çünkü 18 ila 60 yaş arasındaki erkekler askere alınabiliyor ve bu nedenle Ukrayna'da kalmaları gerekiyor.

Dünya Basını

Defenseone: İsveç'in NATO Hedefi Zorda. İç siyaset, bir Kürt parlamenterini yükseltti ve bu, Stockholm'ün Türkiye'deki sıkıntılarını daha da kötüleştiriyor.

Jbpress: Rusya'ya yönelik ekonomik yaptırımların etkilerinin kapsamlı bir şekilde doğrulanması: Askeri harcamaların yükü nedeniyle ulusal hazine yakında tükenecek

Jbpress: Ukrayna'dan daha tehlikeli olan Tayvan, Çin'e karşı kendi direncine sahip ve bilgeliğini güçlendiriyor.

Jbpress: Türkiye'nin iki İskandinav ülkesinin NATO üyeliğine karşı Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri üzerinde baskı kurmaya yönelik koşullu mücadelesi

The Hill: İki partili yasa tasarısı, Rus enerji endüstrisi ile iş yapan kuruluşları hedefliyor

hbvl: Severodonetsk, Batı'dan uzun menzilli silahlarla geri alınabilir mi? "Askeri saçmalık"

Global Times: Japonya, Asya'yı NATO gizli anlaşmasıyla ele geçirdi, bölgeyi tehlikeye attı

Global Times: Shangri-La Diyalogunda 'Çin tehdidini' abartan Kishida, Asya'ya Avrupa jeopolitik depreminin artçı şoklarını gönderecek

TNI: Türkiye, Suriye'deki Savaşa Cevap Değil. Bir Türk harekatı tehdidi yaklaşırken, ABD Suriye'de geçmişteki hatalarını düzeltme fırsatına sahip.

Shafaq: İran'ın Irak üzerindeki insansız hava aracı savaşı tehlikeli hale geliyor

3. ORTADOĞU:

Irak: Türkiye ve İran ile ilişkiler kesilebilir

Irak Meclisi Başkan Yardımcısı Hakim el-Zamili, Fırat ve Dicle nehirlerindeki su seviyesinin düşmesi nedeniyle Türkiye ve İran ile ekonomik ilişkileri ve ticari alışverişi kesme tehdidinde bulundu. Parlamentoda yaptığı konuşmada "Türkiye ve İran ile ticareti ve ekonomik alışverişi suç sayan bir yasa çıkarmak zorunda kalmak istemiyoruz" diyen Hakim el-Zamili, iki ülkeyle ticari ilişkileri suç kapsamına almaktan başka bir seçenek kalmayabileceğini söyledi. (Euronews)

Suriye hükümeti ve terör örgütü SDG arasında hükümet askeri birliklerinin birçok bölgede konuşlanmasına yol açan anlaşma

Haber siteleri özel olarak nitelendirdikleri kaynaklara atfen, terör örgütü SDG sözde başkomutanı Mazlum Abdi ve Suriye'de Rus güçleri komutanı arasında Haseke kırsalında El-Kamışlı havaalanında iki gün önce gerçekleşen toplantıdan sonra iki taraf arasında ki mutabakatlara dayanarak Suriye askeri birliklerinin Ayn El-Arap (Kobani), Ain İssa ve Menbiç kentlerinde konuşlanması konusunda hükümet güçleri ve terör örgütü SDG arasında anlaşma sağlandığını ifade ettiler. Kaynaklar, Suriye hükümet güçlerinin terör örgütü SDG'nin kontrolü altında ki birçok kent ve beldede konuşlanma operasyonunun Rus garantileriyle geldiğini belirttiler. 

Suriye Kısa Kısa

• Rus güçleri, Haseke kırsalında Tel Temir bölgesine çok sayıda zırhlı personel taşıyıcısı ve Pantsir-S1 tipinde hava savunma sistemi gönderdi.
• Halep kuzeyi bölgesinde muharip  gruplara ait lojistik hazırlıklar ve askeri hazırlıklardan sonra Halep kuzeyinde A'zaz kentinde Suriye Milli ordusu tam askeri alarmı ve hazırlık durumunu artırdı.
• Türk ordusu operasyona hazırlık durumunu artırdı. Kara birlikleri kolorduları, tank top ve zırhlı tugayları Türkiye-Suriye sınırı istikametine getirdi. Taarruz helikopterlerinin yoğun uçuşu ortamında yüzlerce çok namlulu roketatar, ağır topları ülkenin güneyine yerleştirdi.
• Suriye Arap ordusu takviyeleri peş peşe Suriye'nin kuzey doğusunda Tel Rıf'at ve Menbiç çevresine ulaşıyor.
• Terörist SDG milisleri dün sabah Menbiç'te ki hapishaneden 500'ü aşkın tutukluyu Rakka kırsalında Tabaka kenti hapishanesine transfer etti. 
• Suriye Demokratik konseyi başkanı Riyad, Suriye sınırına herhangi biri saldırırsa, güçlerinin Suriye ordusuyla birlikte kim olurlarsa olsun saldırganlarla savaşacağını, terör örgütü SDG'nin meydana gelecek çözümden ve siyasi çözümden sonra Suriye ordusunun bir parçası olacağını doğruladı. Şimdi Suriye rejimiyle herhangi bir diyalog bulunduğunu reddetti.
• Halep'in kuzeyinde, Suriye Milli Ordusu ile Suriye Demokratik Güçleri (SDG) arasındaki temas hatları dün ağır bombardımana ve şiddetli çatışmalara sahne oldu. Diğer yandan Suriye rejimi güçleri Halep'in kuzeyindeki Tel Rıfat bölgesine daha fazla askeri takviye (araç ve personel) göndermeye başlarken Türk kuvvetlerin de teyakkuza geçti. Türk keşif uçakları Suriye'nin kuzeyinde, SDG'nin kontrolündeki bölgeler üzerinde yoğun uçuşlar gerçekleştiriyor.
• Menbiç askeri konseyi hükümet güçlerinin girişine izin vermedi. Suriye ordusuna ait konvoy El-Tayha kapısından kente girmedi.
• Suriye Kamışlı Bölgesinde PKK/SDF Terör Örgütü ait bir aracı TSK/MİT’e Ait SİHA vurdu

4. AFRİKA:

Ürdün ile Mısır'dan petrol ve gaz alanında tecrübe paylaşımına yönelik mutabakat zaptı

Ürdün ile Mısır arasında maden kaynakları, petrokimya endüstrileri, petrol ve doğal gaz alanlarında karşılıklı tecrübe paylaşımını öngören mutabakat zaptı imzalandı. Ürdün Enerji Bakanlığından yapılan açıklamada, mutabakat zaptının Lut Gölü bölgesinde Ürdün Enerji Bakanı Salih el-Harabişe ile Mısır Petrol Bakanı Tarık el-Molla tarafından imzalandığı belirtildi. Bakan Harabişe, "Mutabakat zaptı, özel nitelikteki gaz sahaları veya konvansiyonel olmayan gaz sahaları ile gaz çıkarma ve işleme konularında iki ülke arasında karşılıklı tecrübe alışverişi sağlanmasını öngörüyor" dedi. Mısır Petrol Bakanı Molla da zaptın, iki ülke arasında devam eden iş birliği ilişkileri çerçevesinde gerçekleştiğini belirtti. (Şarkul Avsat)

Mısır-G77+Çin grubu görüşmesinin ana gündem maddesi iklim değişikliği

27’nci Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Taraflar Konferansı’na (COP27) başkan olarak atanan Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şukri dün, G77+Çin grubu ile iklim değişikliği dosyasını ve kasım ayında Şarm eş-Şeyh’in ev sahipliğinde düzenlenecek COP27 oturumuna ilişkin Mısır’ın önceliklerini görüştü. Şukri ülkesinin, COP27 başkanlığı sırasında emisyonların azaltılması, iklim değişikliğine uyum sağlanması, kayıp ve zararların ele alınması ve iklim finansmanı sağlanması başta olmak üzere çeşitli öncelikli konuları içeren iklim taahhütlerini hayata geçirmeyi ve dengeli sonuçlar elde etmeyi amaçladığını belirtti. (Şarkul Avsat)

Nijerya, Owo kilise saldırısının arkasında Iswap'tan şüpheleniyor

Nijeryalı yetkililer, geçen Pazar günü Nijerya'nın Ondo eyaletindeki Owo'da bir kiliseye düzenlenen ve 40 kişinin öldüğü ve düzinelerce kişinin yaralandığı ölümcül saldırıyı İslam Devleti Batı Afrika Eyaleti (Iswap) adlı militan grubun düzenlediğinden şüphelendiklerini söylediler. Nijerya İçişleri Bakanı Rauf Aregbesola, Cumhurbaşkanı Muhammadu Buhari'nin Abuja'daki cumhurbaşkanlığı sarayında başkanlık ettiği bir güvenlik konseyi toplantısının ardından gazetecilere brifing verirken duyuruyu yaptı. Nijeryalı yetkililer ilk kez saldırıdan herhangi bir grubu sorumlu tuttu. Teyit edilirse, bu, İD bağlantılı militanların güney Nijerya'daki ilk saldırısı olacak ve bu, şiddetin arttığını gösteriyor. Grup esas olarak ülkenin kuzeyinde faaliyet göstermektedir. Geçmişte, Ondo eyaletiyle sınırlarını paylaşan merkezi Kogi eyaletinde bir dizi saldırı üstlenmişti. Militan grup henüz yorum yapmadı. (BBC Africa)

5. ASYA/PASİFİK:

Hindistan Afganistan’daki rolünü yeniden gözden geçirmek için Taliban ile görüşüyor

Bir grup üst düzey Hint diplomat Ağustos 2021’de Kabil'deki büyükelçiliklerinin boşaltılmasından bu yana ilk kez Taliban’ın üst düzey yetkilileriyle bir araya geldi. Hint diplomatlar bu görüşmelerde iki taraf arasındaki ikili iş birliğini ilerletme konusunda gelecekte atılacak adımları ele aldı. Taliban’ın Dışişleri Bakan Vekili Emirhan Muttaki ile Hint heyeti arasında yapılan görüşmeye Hint kadın diplomat Deepti Jharwal da katıldı. Konuya yakın kaynaklar, Hint kadın diplomatın heyete katılmasının, kadınların hayatın her alanına katılmasının önemi konusunda Taliban rejimine açık bir mesaj olduğunu söyledi. (Şarkul Avsat)

Çin elçisi: AUKUS'ta yer alan nükleer silah malzemelerinin yasadışı transferi reddedilemez

Avustralya-Birleşik Krallık-ABD (AUKUS) üçlü nükleer denizaltı işbirliği, Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Anlaşması'nı (NPT), Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'nın (IAEA) kapsamlı güvenlik önlemleri anlaşmasını ve Avustralya ile IAEA arasında imzalanan ek protokolü ihlal etti. Çin'in Viyana'daki Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi Wang Qun Perşembe günü yaptığı açıklamada, ABD, İngiltere ve Avustralya'nın uluslararası topluma hesap vermesi gerektiğini kaydetti. (Global Times)

Çin Dışişleri Bakanı, üst düzey ABD'li generalin Çin-Hindistan sınırı sorununa ilişkin anlaşmazlık yaratan sözlerini kınadı

Çin Dışişleri Bakanlığı Perşembe günü yaptığı açıklamada, bazı ABD'li yetkililerin sınır meselesini kullanarak Çin ile Hindistan arasında parmakla gösterme ve anlaşmazlık çıkarma gibi kışkırtıcı eylemlerinin aşağılık olduğunu ve iki ülkenin sorunları müzakere ve diyalog yoluyla çözebileceğini söyledi.(Global Times)

6. ABD:

Senato paneli, İsveç'in NATO'ya üyelik hedefi olan Finlandiya'yı onayladı

Senato Dış İlişkiler Komitesi Perşembe günü, Rusya'nın saldırganlığını geri püskürtme konusunda iki taraflı bir anlaşmanın işareti olan Finlandiya ve İsveç'i hızla kabul etmesi için NATO'ya baskı yapan bir kararı kolayca onayladı.  Bir sesli oylamada komite, iki İskandinav devletinin güvenlik ittifakına katılımını destekleyen tedbiri onayladı ve diğer NATO üyelerini de aynısını yapmaya çağırdı. (thehill)

Pentagon, Biden'ın ABD Stratejik Komutanlığı adayını belirledi

Pentagon Çarşamba günü yaptığı açıklamada, Başkan Biden'ın Hava Kuvvetleri Küresel Saldırı Komutanlığı başkanını ABD Stratejik Komutanlığının (Stratcom) bir sonraki lideri olarak aday gösterdiğini duyurdu.  Senato tarafından onaylandığı takdirde, Hava Kuvvetleri Komutanı General Anthony Cotton, diğer önemli görevlerin yanı sıra füze savunması, saldırı yetenekleri, nükleer operasyonlar ve Savunma Bakanlığı'nın Küresel Bilgi Ağı'nı yürütmekle görevli komutayı denetleyecek. (thehill)

ABD Capitol isyanını araştıran Kongre paneli, Trump'ı 'darbe girişimi' için suçladı

ABD Kongre Binası'ndaki 6 Ocak ayaklanmasını araştıran Temsilciler Meclisi heyeti, saldırının kendiliğinden olmadığını, ancak bir "darbe girişimi" olduğunu ve mağlup cumhurbaşkanının devirme çabasının doğrudan bir sonucu olduğunu söyleyerek Perşembe gecesi suçu kesin olarak Donald Trump'a attı. (Times of İsrail)

ABD’den Türkiye’nin Suriye operasyonu hakkında açıklama

ABD Dışişleri Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Barbara Leaf, Türkiye'yi olası Suriye operasyonundan vazgeçirmek için ellerinden gelen çabayı gösterdiklerini ancak Ankara'nın, ABD istiyor diye operasyondan "geri adım atacağını" düşünmediğini söyledi. (Middle East News)

Venezuela: ABD’nin Yaptırımlardan Vazgeçmesini Umuyorum

Türkiye’de dün temaslarda bulunan Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro, ABD’nin ülkesine yönelik yaptırımlarını kaldırma olasılığının “çok zor” olduğunu söyleyerek, “ABD’nin bir gün saldırganlık, baskı ve yaptırım politikasından vazgeçmesini umduğunu” dile getirdi. (VOA)

7. RUSYA:

Putin, Büyük Peter gibi "Rus topraklarını geri kazanmak" istiyormuş

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin Perşembe günü Çar Büyük Petro'yu 350. doğum gününde andı ve  ortak bir tarihi hedef olarak tanımladığı şey arasında bir paralellik kurdu: "Rus topraklarını geri almak". Petersburg'da Büyük Peter üzerine bir sergiyi ziyaret ettikten sonra, "İsveç ile savaş halindeydi ve onlardan bir şey almış gibiydi. Onlardan hiçbir şey almadı. Rusya'ya ait olanı geri aldı" dedi. (hbvl)

Putin: Rusya ekonomisinde Demir Perde olmayacak

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin Perşembe günü yaptığı açıklamada, Batı'nın uyguladığı yaptırımlara rağmen Rus ekonomisi üzerinde Demir Perde olmayacağını çünkü Moskova'nın Sovyetler Birliği'nin yaptığı gibi dünyaya kapanmayacağını söyledi. Batı yaptırımları, Rusya'yı 1991'de Sovyetler Birliği'nin çöküşünü takip eden yıllardan bu yana en kötü ekonomik daralma yönüne soktu. (hbvl)

Kremlin, başka bir gaz arzının durdurulmasının planlanmadığını söylüyor

Kremlin'e göre Polonya, Bulgaristan, Finlandiya, Hollanda ve Danimarka artık Rusya'dan gaz almıyor, ancak bu listeye başka hiçbir ülke eklenmeyecek. Kremlin sözcüsü Dmitri Peskov Perşembe günü devlet ajansı Interfax'a boru hattında yeni gaz arzı kesintileri olup olmadığı sorulduğunda, "Hayır. Sistem çalışıyor, sistem değiştirildi ve gaz alanlar şimdi yeni sistem altında çalışıyor" dedi. 

Baltık Denizi'nde Rus manevraları

Birkaç düzine Rus gemisi, Perşembe günü, NATO'nun da manevralar yürüttüğü stratejik alan üzerindeki artan gerilimin ortasında Baltık Denizi'ndeki askeri tatbikatlara katılıyor. Rusya Savunma Bakanlığı, "Tatbikat kapsamında Baltık Filosu taktik deniz grupları üslerini terk ederek belirli bölgelere konuşlandı" dedi.

• Kuzey Kutbu bölgesinde toprağı bulunan 8 ülkenin katılımıyla 1996da oluşturulan Arktik Konseyinin Rusya haricindeki diğer ülkeleri, konseye Rusya olmadan devam etme kararı aldı.
• Çin bankaları, Sberbank ile anlaşmayı reddetti. Rus Sberbank, RMB cinsinden işlem yapamıyor. Bu para birimiyle işlemler 7 Haziran'dan beri askıya alındı, banka bunu "geçici önlem" diye duyurdu.
• Çin'li Huawei şirketi, Rusya'daki resmi satış noktalarını kapatmaya başladı. RIA Novosti, şu anda 19 mağazadan 4'ünün çalışmayı durdurduğunu, mağazaların kapanmasının önümüzdeki aylarda devam edeceğini bildirdi.
• Japonya, 17 Haziran'dan itibaren Rusya'ya kamyon, damperli kamyon ve buldozer ihracatını yasakladı.
• Rusya'nın BM Daimi Temsilcisi Vasily Nebenzya BBC'ye verdiği bir röportajda, Batı'nın stratejik olarak Rusya'ya karşı kaybetmekte olduğunu ve yaptırımların uygulanması sonucunda Moskova üzerindeki etkisini kaybettiğini söyledi.
• Rusya döviz satma zorunluluğunu revize etti. İhracatçıların döviz satma zorunluluğuna ilişkin oranları artık Rus hükümeti nezdinde kurulacak komisyon kararlaştıracak.
• Kanada; Rus petrol, gaz ve kimya endüstrilerinin operasyonları için gerekli olan muhasebe, reklam gibi 28 hizmetin Rusya'ya ihracatını yasakladı.
• ABD'li teknoloji şirketi Microsoft, Rusya'daki operasyonlarını önemli ölçüde azaltma kararı aldığını duyurdu. (@RusenPress)

Rusya ve Ermenistan Dışişleri Bakanlarının basın açıklaması yaptı

Lavrov açıklamada, “Moskova, Erivan ve Bakü arasında bir barış anlaşmasının imzalanmasına yardım etmeye hazır Ermenistan-Azerbaycan ilişkilerinin normalleşmesi konusunda nihai anlaşmalara varılacağına şüphe yok” ifadelerini kullandı. Mirzoya ise, “Karabağ'da bugüne kadar Rusya Federasyonu'nun barışı koruma birliği bölge sakinlerinin güvenliğini sağlıyor. Türkiye'nin üst düzey liderlerinden Ermenistan ile ilişkileri geliştirmeye ve sınırın önündeki engelleri kaldırmaya hazır olduklarına dair açıklamaları duymaktan mutluyuz. Ankara'nın ilişkileri normalleştirmeye ve sınırları açmaya hazır olduğunu duyduğumuza sevindik, ancak yaklaşımlarda farklılık görüyoruz. Türkiye herhangi bir ön koşul olmadığını söylese de Azerbaycan ile ilişkilerin normalleşmesiyle bir bağlantı görüyoruz." dedi. (Middle East News)