TÜRKİYE'NİN SAVUNMA-GÜVENLİK-DIŞ POLİTİKASINI İLGİLENDİREN DÜNYADAKİ ÖNEMLİ  GELİŞMELER  

1. TÜRKİYE:

Erdoğan'dan Kaşıkçı sonrası Suudi Arabistan'a ilk ziyaret

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Şubat ayında Suudi Arabistan'a gideceğini açıkladı. Bu, Erdoğan'ın 2018 yılında işlenen Kaşıkçı cinayeti sonrası Suudi Arabistan'a gerçekleştireceği ilk ziyaret olacak. (DW Türkçe)

Bakan Akar, video konferans toplantısı düzenledi

Millî Savunma Bakanı Hulusi Akar başkanlığında, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Güler, Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Musa Avsever, Deniz Kuvvetleri Komutanı Oramiral Adnan Özbal, Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Hasan Küçükakyüz, Bakan Yardımcısı Yunus Emre Karaosmanoğlu ve birlik komutanlarının katılımıyla video telekonferans toplantısı düzenledi. Bakan Akar, toplantıda savunma ve güvenlik faaliyetlerine ilişkin bilgi alarak talimatlar verdi. (@tcsavunma)

Terör Gündemi

• Tunceli'de terörle mücadele kapsamında yürütülen operasyonlar kapsamında kentteki 4 ayrı bölge "geçici özel güvenlik bölgesi" ilan edildi.
• MİT ve polis ekiplerinin FETÖ'nün "adliye yapılanmasına" yönelik 6 ilde İstanbul merkezli operasyonunda, aralarında aktif görevli zabıt katibi, gardiyan ve icra müdür yardımcısının da olduğu 13 şüpheli gözaltına alındı.
• Ankara'da yürütülen soruşturma kapsamında FETÖ'nün Jandarma Genel Komutanlığı yapılanmasında yer aldığı tespit edilen 99 şüpheli hakkında gözaltı kararı verildi. Şüphelilerin yakalanması için 40 ilde başlatılan operasyon sürüyor.

2. AVRUPA:

NATO'nun Rusya-Ukrayna savaşında birleşik bir cephe olarak hareket etme olasılığı son derece küçüktür

Ukrayna ile Rusya arasında büyük çaplı bir savaş çıkması durumunda Ukrayna'nın bir müttefiki olacaktır. Ankara Üniversitesi öğretim üyesi Yıldırım Beyazıt ve siyaset bilimci Salih Yılmaz,  NATO'nun büyük olasılıkla birleşik bir cephe olarak Kiev'in yanında hareket etmeyeceğine inanıyor. Aynı zamanda uzman, ittifak üyeleri arasında sadece ABD, Türkiye, İngiltere ve Fransa'nın tam teşekküllü ordulara sahip olduğunu, diğer NATO ülkelerinin birliklerinin ise kendi deyimiyle oldukça etkisiz olduğunu vurguladı. (lenta.ua)

Borrell, "Arkasından alınan kararların seyircisi olmak istemiyoruz"

Avrupa Birliği, Vladimir Putin ve Joe Biden arasındaki telefon görüşmelerinin ardından dünya gündeminden dışlanmış hissetti. AB diplomatı Josep Borrell, "Arkasından alınan kararların seyircisi olmak istemiyoruz" dedi. (@rusencenter)

İngiltere, Rusya, Çin, ABD ve Fransa nükleer savaşı kimsenin kazanamayacağını söylüyor

Çin, Rusya, İngiltere, ABD ve Fransa, Kremlin tarafından Pazartesi günü yayınlanan beş nükleer gücün ortak açıklamasına göre, nükleer silahların daha fazla yayılmasının ve bir nükleer savaşın önlenmesi konusunda anlaştılar. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin daimi üyesi olan beş ülkenin, nükleer devletler arasında savaştan kaçınmayı ve stratejik riskleri azaltmayı birincil sorumlulukları olarak gördüklerini ve bir güvenlik atmosferi yaratmak için tüm ülkelerle birlikte çalışmayı amaçladıklarını söyledi. (Shafaq /@RusenPress)

Scholz Ocak ayında Putin ile görüşmeye hazırlanıyor

Almanya Başbakanı'nın danışmanı Rusya Devlet Başkanı ile iki haftadır görüşmeye hazırlanıyor. Berlin ve Moskova henüz bu bilgiyi doğrulamadı. Almanya Başbakanı Jens Plötner'in Ocak ayında gerçekleşebilecek bu müzakereleri "iki haftadır" hazırladığını yazıldı. Rus gazının tedarikinden ve ayrıca Rusya Federasyonu ve Ukrayna sınırındaki durumun ağırlaşmasından endişe duyduğunu belirtildi (Bild/DW.ru). Almanya Başbakanı'nın danışmanı bu hafta Ukrayna'da Rusya Federasyonu ve Fransa temsilcileriyle bir görüşme yapacak. Alman hükümet sözcüsü Steffen Hebeshtreit, Almanya'nın Ukrayna'nın çözümü konusunda diplomasiye güvenmeye devam ettiğini söyledi. (@RusenPress)

Avrupa Kısa Kısa

• Forbes (ABD): Ukrayna sınırı yakınında toplanan Rus tankları, Bayraktar insansız hava araçlarından ve Javelin füzelerinden korunmak için yeni bir zırhla kaplandı.
• The National Interest (ABD): Savaş durumunda ABD Rus tanklarını nasıl yok edecek? Javelin füze fırlatıcı, ABD ordusundaki en etkili taşınabilir silahlardan biridir.
• Страна, (Ukrayna): Minsk anlaşmaları ve oligarklar. Biden'ın Zelensky'ye yaptığı gece görüşmesinden netleşenler. Biden, Zelensky'ye tatsız bir teklifte bulundu. Kiev'de konuşma hala sindiriliyor.

3. ORTADOĞU:

İran Cumhurbaşkanı: Trump ve Pompeo yargılanmazsa Süleymani’nin intikamı alınacak

İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, ABD eski Başkanı Donald Trump ve eski Dışişleri Bakanı Mike Pompeo yargılanmaması halinde, iki yıl önce öldürülen Kasım Süleymani suikastı nedeniyle intikam alınacağını söyledi. Reisi televizyonda yaptığı konuşmada, “Eğer Trump ve Pompeo, General Süleymani’yi öldürme suçundan dolayı adil bir mahkemede yargılanmazsa, Müslümanlar bizim şehidimizin intikamını alacaktır” dedi.(Şarkul Avsat)

İran’dan Suriye’ye dini ziyaretler yeniden başladı

İran ile Şam arası türbe turizmi iki yıllık bir aradan sonra yeniden başladı. Kovid-19 salgınına karşı tüm tedbirlerin alıması ve tıbbi gereklerin yerine getirilmesi suretiyle Suriye tarafının tam onayının alınması akabinde Pazar günü, Şiilere ait dini mekanları ve türbeleri ziyaret etmek isteyen 25 ziyaretçiyi taşıyan ve 5 gün sürecek gezinin ilk kafilesi Suriye'nin başkentine ulaştı. (Şarkul Avsat)

Şii Koordinasyon Çerçevesi bir iç bölünme tehlikesiyle karşı karşıya

Şii Koordinasyon Çerçevesi, iki taraf arasında birleştirici vizyonlara katkıda bulunabilecek "uzlaşma çözümlerini" görüşmek üzere Sadr Hareketi lideri Mukteda El Sadr ile birkaç gün içinde El Hanana'da üçüncü toplantısını yapacak. Özel kaynaklar Shafaq Haber Ajansı'na verdiği demeçte, "El Fetih İttifakı lideri Hadi El-Amiri, El-Hanana'daki Çerçeve heyetine başkanlık edecek ve iki taraf arasındaki gelecekteki ilişkiyi belirleyecek bazı önemli sorunlara çözümler önerecek." Bu toplantı, Çerçeve ile Sadrist arasındaki son diyalog girişimi olabilir ve iki taraf da anlaşmaya varabilir. (shafaq)

Hizbullah ve İran Devrim Muhafızları Şam’da yeni sığınaklar kazıyor

Lübnan merkezli Hizbullah terör örgütü Suriye’de eski bir askeri üssü genişletme çalışmalarına başladı. Üs, daha önce Esed güçleri tarafından keşif uçaklarının kullanımında eğitim amaçlı kullanılıyordu. 2015 yılından bu yana Hizbullah militanlarının bulunduğu, başkent Şam’ın güneyindeki Seyyide Zeyneb bölgesinin yakınlarında Hirbet el-Verd kasabası yakınlarında bulunan  bölgede, Suriye Hava Kuvvetleri İstihbarat personeline atış konusunda eğitim veren bir merkez olarak kullanılıyordu. Suriye İnsan Hakları Gözlemevi’nin (SOHR) kaynaklarına göre son birkaç gün içerisinde Hizbullah, örgüte bağlı uzmanların ve unsurların konuşlandığı üssün içerisinde ‘bloklar ve sığınaklar kazmaya başladı. Bunun yanı sıra Hizbullah, kısa süre önce İran yapımı insansız hava araçlarını (İHA) ‘İsrail tarafından hedef alınma korkusuyla kazdığı bloklarda ve sığınaklarda sakladı. Hizbullah üyeleri ayrıca, tüm hızıyla devam eden kazı faaliyetlerinin görüntülenmesi korkusuyla, üssün yakınındaki topraklarına gelen köylüleri de bölgeden uzaklaştırdı.(SOHR)

Füzeler Suriye'de ABD kontrolündeki petrol sahasını hedef aldı 

Füzeler Pazartesi günü Deir Ez-Zor vilayetinde ABD kontrolündeki Al-Omar petrol sahasına ateşlendi. 72 saat içinde ikinci saldırı. Suriye Kaynakları, ABD ordusunun bulunduğu Suriye'nin en büyük petrol sahası olan El Ömer'e füzelerle saldırıldığını söyledi.  Kaynaklar, "Saldırının ardından ABD uçakları ve helikopterleri, Fırat Nehri üzerindeki petrol sahası çevresini ve tarım alanlarını taramak için bölgeye uçtu" dedi. Bu arada medya kuruluşları, "Amerikan kuvvetlerinin Al-Omar saha üssünde askeri tatbikatlar yürüttüğünü" bildirerek, "Üs'ün saldırıya uğradığını" yalanladı. (shafaq)

Suriye Kısa Kısa

• İranlı milisler Deyrezzor doğusundaki Ömer petrol sahasında bulunan ABD üssünü 7 Katyuşa füzesi ve 4 havan topu ile hedef aldı.
• Rus askeri polisi Ayn el Arab’in batı kırsalında yapılması planlanan Türk güçleriyle ortak devriyeyi iptal etti.
• İdlib kırsalındaki Kafr Takharim kentinin eteklerine Rus hava saldırıları sonucu üç çocuk yaralandı.
• Rus savaş uçakları, İdlib kırsalındaki Kafr Takharim kentinin çevresini vurdu.
• Rus savaş uçakları İdlib’in El-Bara köyünü vurdu.
• Rus uçakları uçakları İdlib’in Ariha İlçesinin Deir Sunbul köyünü vurdu.
• Esad Rejimi ve Rus güçleri İdlib’in güneyindeki Gab Ovasındaki Ankavi köyünü vurdu.
• Suriye'nin resmi haber ajansı SANA, IŞİD'in ülkenin güneydoğusunda bir askeri araca düzenlediği saldırıda 5 askerin öldüğünü, 20 askerin de yaralandığını duyurdu.

4. AFRİKA:

Şukri: Nüfuzunu yeniden kazanan Mısır kaosu önledi

Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şukri yaptığı açıklamada, ülkesinin bölgenin dengesini koruyan ve kaosa sürüklenmesini önleyen caydırıcı bir güç oluşturacak kırmızı çizgilere sahip olduğunu ve bölgesel düzeyde etkin bir taraf haline geldiğini vurguladı.(Şarkul Avsat)

Sudan'ın sivil başbakanı Abdullah Hamdok istifa etti

Sudan'ın sivil başbakanı Abdalla Hamdok, siyasi çıkmaz ve kitlesel protestoların ardından istifasını açıkladı. Televizyonda yayınlanan bir konuşmada Hamdok, siyasi güçler arasında genişleyen bir uçurumu kapatma çabalarının başarısız olduğunu kabul etti ve siyasi diyalog çağrısında bulunarak istifa etti.(Africa News)

Sudan'da askeri yönetim karşıtı gösterilerde 2 kişi öldü

Sudan'ın başkenti Hartum'da sivil yönetim talebiyle düzenlenen gösterilere güvenlik güçlerinin müdahalesi sonucu 2 kişi hayatını kaybetti. Sudan Merkezi Doktorlar Komitesinden yapılan açıklamada, bugün başkentteki askeri darbe karşıtı gösterilerde 2 kişinin yaşamını yitirmesiyle, 25 Ekim 2021’den bu yana teyit edilen ölü sayısının 56'ya ulaştığı kaydedildi.(AFP)

Libya Seçim Komisyonu: Seçimler hukuki sorunlar nedeniyle zamanında yapılamadı

Komisyondan yapılan yazılı açıklamaya göre Sayih ve Buşnaf, hukuki ve nesnel sorunlar nedeniyle seçimlerin zamanında yapılamadığını belirterek, Libyalı tarafları "ülkeyi seçimler kanalıyla bir sonraki aşamaya taşıma noktasındaki sorumluluklarını üstlenmeye" çağırdı. Libya Ulusal Yüksek Seçim Komisyonu, 24 Aralık 2021'de gerçekleştirilmesi gereken başkanlık seçimlerinin yaşanan birtakım anlaşmazlıklar nedeniyle 24 Ocak 2022'ye ertelenmesini önermişti.(Şarkul Avsat)

5. ASYA/PASİFİK:

Afganistan Kısa Kısa

• Taliban güçleri Durand Hattı’na Pakistan tarafınca inşa edilen sınır direklerini söktü.
• Afganistan İslam emirliği Savunma Bakanlığı: Pakistan’ın Durand Hattı’na sınır çiti inşa etmeye hakkı yok. Bu tavır, tek bir milletten insanların ikiye bölünmesine sebep oluyor. Pakistan'ın bunu yapmasını engelleyeceğiz.
• Shamshad TV: Afganistan İslam Emirliği, Durand Hattı boyunca güçlerini konuşlandırıyor.
• Afganistan'da Taliban istihbaratının 3 ton içkiyi Kabil Nehri'ne döktüğü bildirildi. Taliban yönetiminin İstihbarat Başkanlığı, Kabil'in Karte-i Çar bölgesinde içki satılan mekana baskın düzenlendiğini duyurdu.
• Taliban geçici hükümetinin sözcüsü Zabihullah Mücahid, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, Rus iş insanlarının, Taliban yönetiminin "Başbakan Yardımcı Vekili" Abdulselam Hanefi ile başkent Kabil'de görüşme gerçekleştirdiğini söyledi.

6. ABD:

ABD, Etiyopya, Mali ve Gine'yi Afrika gümrüksüz ticaret programından çıkardı

ABD, ve Başkan Joe Biden'in iddia edilen insan hakları ihlalleri ve son darbeler üzerine tehdidini takiben Etiyopya, Mali ve Gine'nin gümrüksüz ticaret programına erişimini kesti. (Reuters)

Amerika Birleşik Devletleri, 2022'deki askeri çatışmaların "barut fıçılarının" bir listesini hazırladı

Amerikan dergisi Foreign Policy, dünya çapında 2022'de askeri bir çatışmanın patlak verebileceği bir "barut fıçıları" listesi hazırlad . Gözlemcilere göre bu noktalar Etiyopya, İran, Tayvan ve Ukrayna olacak. Makalenin yazarlarına göre Etiyopya'da hükümet ile Tigray Halk Kurtuluş Cephesi güçleri arasında silahlı çatışmalar başlayabilir ve radikal İslamcı hareketler de olası bir savaşı kışkırtabilir. (lenta.ru)

Cumhuriyetçiler, Senato'nun Nord Stream 2'ye yönelik yaptırımları onaylayacağından eminler

ABD Kongresi Senatosu Cumhuriyetçileri, Ocak ayında bu odanın üyelerinin ezici çoğunluğunun, Kuzey Akımı'na karşı yaptırımlar konusunda parti üyesi Ted Cruise (Teksas eyaletinden) tarafından önerilen yasa tasarısının onaylanması lehinde oy kullanacağından eminler. Kaynak, "Bu oylamayı ezici bir çoğunlukla kazanacağız" dedi. Tasarının onaylanması için 60 oy gerekiyor. Bu nedenle, üst meclis tarafından kabul edilen girişimi almak için Cumhuriyetçilerin en az 10 Demokratın desteğini alması gerekecek. (Politico)

Biden'dan Ukrayna'ya destek sözü

Ukrayna Devlet Başkanı Selenski ile bir telefon görüşmesi yapan ABD Başkanı Biden Ukrayna'ya destek sözünü yineledi. Biden, Rusya'nın Ukrayna'ya olası bir müdahalesine "kararlı bir yanıt" verileceğini söyledi.(DW)

7. RUSYA :

Putin ile Almanya başbakanı görüşme yapacak

Almanya'nın yeni başbakanı Olaf Scholz'un bu ay içinde Putin ile doğalgaz ve Ukrayna görüşmek üzere bir araya geleceği bildiriliyor. Yaklaşık iki haftadır hazırlıklar devam ediyor.(DW)

Rusya, Nükleer Silahlı Devletler'in ortak açıklamasını memnuniyetle karşıladı

Zaharova, Nükleer Silahlı Devletler ABD, Rusya, Çin, İngiltere ve Fransa'nın yayımladığı ortak açıklamaya ilişkin yazılı açıklama yaptı. Söz konusu belgenin Rusya'nın inisiyatifiyle hazırlandığına dikkati çeken Zaharova, "Nükleer Silahlı Devletler'in bugün yaptığı ortak açıklamayı, memnuniyetle karşılıyoruz. Rusya Federasyonu, nükleer savaşta kazananın olmayacağı ve asla bu savaşın başlatılmaması gerektiği fikrini benimsiyor." ifadesini kullandı.(AA)

Rusya Kısa Kısa

• Rusya, Büyük Britanya, Çin, ABD ve Fransa liderleri "nükleer savaşın önlenmesi ve silahlanma yarışının önlenmesine ilişkin" ortak bir bildiriyi kabul ettiler.