TÜRKİYE'NİN SAVUNMA-GÜVENLİK-DIŞ POLİTİKASINI İLGİLENDİREN DÜNYADAKİ ÖNEMLİ  GELİŞMELER 

1. TÜRKİYE:

Dışişleri'nden Rum yönetimine tepki

Dışişleri Bakanlığı, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'nin (GKRY) tek taraflı olarak ilan ettiği sözde 5 numaralı ruhsat sahası için ExxonMobil – Katar Petrolleri Ortaklığı’na doğalgaz arama izni verdiğine dair haberler hakkında açıklama yaptı. Yapılan açıklamada, "Türkiye, hiçbir yabancı ülkenin, şirketin veya geminin deniz yetki alanlarımızda izinsiz olarak hidrokarbon arama faaliyetlerinde bulunmasına, bundan önce olduğu gibi bundan sonra da asla fırsat vermeyecektir" ifadeler yer aldı. (@TC_Disisleri)

Dışişleri'nden Şam rejimine 'Hatay' tepkisi

Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Büyükelçi Tanju Bilgiç, Şam Rejiminin Sözde Halk Meclisi'nin Hatay ile ilgili açıklamasına tepki gösterdi: Hadsiz ve hukuksuz açıklamayı şiddetle reddediyoruz. (@TC_Disisleri)

Terör Gündemi

• Terör örgütü DHKP/C soruşturması kapsamında tespit edilen 43 şüphelinin yakalanması için 6 ilde İstanbul merkezli operasyon başlatıldı.
• 1'i gri kategoride aranan 4 örgüt mensubu daha ikna yoluyla teslim oldu.
• MİT'in operasyonuyla PKK/KCK'lı terörist Pervin Arslan ile örgütün sözde üst düzey sorumlularından Duran Kalkan'ın korumalığını yapan Emrah Adıgüzel Türkiye'ye getirildi.
• Milli İstihbarat Teşkilatı tarafından Irak'ın kuzeyindeki Gara'da gerçekleştirilen operasyonda, terör örgütü PKK/KCK mensubu 2 terörist etkisiz hale getirildi.
• Eren Kış-10 Operasyonu başlatıldı. Ağrı, Kars ve Erzurum kırsalını kapsayan operasyonda 790 personel görev alıyor.

2. AVRUPA:

Suriyeli mülteciler için 6 milyar dolar ayıran BM'den 41 milyarla tarihin en yüksek yardım çağrısı

Birleşmiş Milletler (BM), tarihinin en büyük yardım çağrısında bulunarak gelecek yıl dünya genelinde çatışmaların ve yoksulluğun pençesinde kalmış 183 milyon kişiye hayat kurtaran yardım ulaştırabilmek için 41 milyar dolara ihtiyaç duyulduğunu açıkladı. BM ayrıca Suriyeli mülteciler için 6 milyar dolar fon ayırdıklarını duyurdu. (Euronews)

AB, Ukrayna'ya desteğini ve sınırdaki askeri durumla ilgili endişesini Rusya'ya iletti

Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell'in Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov'a Ukrayna sınırındaki durumdan duyduğu endişeyi ilettiği ve AB'nin Kiev yönetimine desteğini yinelediği bildirildi. (Şarkul Avsat)

Belarus, AB'nin yaptırım kararlarına tepki gösterdi

Belarus Dışişleri Bakanlığı, AB yaptırım kararlarının göçmen kriziyle ilgisi olmayan Belaruslu işletmeleri içerdiğini, küresel göç krizinin gerçek nedenlerinin görmezden gelindiğini ve tüm sorumluluğun Belarus’a yüklendiğini bildirdi. (Şarkul Avsat)

Dünya Basınından

• Frankfurter Allgemeine Zeitung, (Almanya): Ukrayna ile Çatışma: Putin Bedeli Biliyor. Rusya'nın davranışı Nord Stream 2'nin bir hata olduğunu gösteriyor.
• Le Point (Fransa): Gazprom, Avrupa kıtasında anlaşmazlıkları kışkırtmaya hazır. Rus liderliğine yakınlıklarına bağlı olarak, ülkelerden hangisini cezalandıracağına ve kimi şımartacağına karar verir.
• The Globe and Mail (Kanada): Putin, Ukrayna'ya saldırmaya hazır ve bu savaş dünyayı bunaltabilir.
• Svenska Dagbladet (İsveç): Rusya bir anda yeniden tehdit mi oluşturdu? Uzun bir süre herkes Çin'e odaklanmıştı, ancak şimdi Rusya Batılı politikacıların ilgi odağı haline geldi.

3. ORTADOĞU:

İran, İsrail'i nükleer müzakereleri zehirlemek için yalan söylemekle suçladı

İran Çarşamba günü İsrail'i, Tahran'ın büyük güçlerle 2015 nükleer anlaşmasını yeniden canlandırmaya ilişkin Viyana görüşmelerini "zehirlemek için yalanlar yaymakla" suçladı ve müzakerelerdeki tüm tarafların, anlaşmayı tamamlamak için siyasi iradelerinin bir sınavıyla karşı karşıya olduğunu söyledi. İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Saeed Khatibzadeh, İsrail'in yorumlarını belirtmeden Twitter'da yaptığı paylaşımda, "Varlığı gerilime dayanan İsrail rejimi, Viyana görüşmelerini zehirlemek için yalan borazanlarla yine iş başında" dedi. (Reuters)

İsrail İran’a karşı askeri hazırlık yapıyor

İsrail'in uluslararası toplumu, İran'ı nükleer projesinden vazgeçmeye zorlamak, İran'a yeni yaptırımlar uygulamak ve ona karşı askeri seçeneği sunmak için sertleşmenin gerekliliğine ikna etme kampanyasının ortasında, İsrail Ordusu (IDF) Sözcüsü Tuğgeneral Ran Kochav, güçlerinin tüm silahlarıyla İran'a askeri saldırı düzenlenmesine ilişkin tüm senaryolara hazırlandığını ve gerekli tüm hazırlıkların yapıldığını açıkladı. (Şarkul Avsat)

Abbas, Katar Emiri’ni bilgilendirdi

Filistin Resmi Haber Ajansı’nın bildirdiğine göre Abbas, Filistin davasıyla ilgili son siyasi gelişmeler, Kudüs şehrinin sürekli maruz kaldığı İsrail ihlalleri, Müslümanlar ve Hıristiyanların kutsallarına yönelik saldırılar hakkında Katar Emiri’ni bilgilendirdi. Aynı zamanda ikili ilişkilerin desteklenmesini ve her alanda bunları geliştirmenin yollarını görüştü. (Şarkul Avsat)

Suriye'deki Amerikan vekilleri Türk askeri üssüne saldırdı

Suriye'deki bir Türk askeri üssüne Amerikan vekilleri tarafından saldırı düzenlendi. Suriye medyasında yer alan verilere göre, Amerikan paralı askerleri tarafından desteklenen bir grup Suriye Demokratik Güçleri mensubu, Türk askeri üssünün bulunduğu bölgeye sızarak, bir saldırı gerçekleştirdi. Suriye Demokratik Güçlerine bağlı bir grup özel kuvvet, bugün kuzeybatıdaki Haseke ilinin Tel Tamr kenti yakınlarındaki Aziz bölgesinde bir Türk askeri üssüne sızmak için operasyon düzenledi. QSD grubu militanları, Türk askerleriyle bir saat boyunca çatışmaların yaşandığı Türk üssüne sızdı. Şu anda, her iki taraftan da can kaybı bildirilmedi. Saldırının ardından saldırıya uğrayan üste konuşlanan Türk kuvvetleri, bölgede faaliyet gösteren grup militanlarına güçlerini yüksek alarma geçirmeleri ve saldırıyı gerçekleştiren grubu aramaları talimatını verdi. "(avia-pro.net)

Suriye Kısa Kısa

• Esad güçleri, İdlib’in Sarmin kasabasını top ateşi ile vurdu.
• Binnish şehrine rejim güçlerinin düzenlediği füze saldırısında bir çocuk öldü.
• SOHR kaynakları, IŞİD hücrelerinin, Deyrizor'un batı kırsalındaki al-Masrab çölündeki al-Madhoul yolunda rejim destekli Ulusal Savunma Güçlerinin (NDF) mevzilerine şiddetli bir saldırı düzenlediğini bildirdi. NDF saldırı pozisyonlarının, El-Kharatah petrol sahasında çalışan işçileri ve çalışanları taşıyan bir otobüsün patlamada on kişinin ölümüne neden olduğu bir EYP ile hedef alındığı yerin yakınında olduğunu belirtmekte fayda var.
• Deyrizor'un batı kırsalındaki Al-Masrib çölünde, IŞİD terör örgütünün bölgedeki çeşitli askeri noktalara düzenlediği saldırı sonucu Milli Savunma Kuvvetlerinden iki kişi öldürüldü.
• Uluslararası Koalisyon, Suriye'nin kuzeydoğusundaki üslerine lojistik malzeme konvoyu getirdi.
• İran milisleri Deyrizor kırsalındaki ileri gelenlerden ve aşiret şeyhlerinden İran çıkarları için yardım istedi.
• Türk ve Rus güçleri bu sabah Haseke'nin kuzey kırsalında yeni bir ortak devriye gezdi. Dört Rus askeri aracı ve diğer dört Türk, iki Rus helikopteri eşliğinde Al-Darbasiyyah'ın batı kırsalındaki Sherek köyünden yola çıkarak Dalik, Malak, Aliyah, Abbas, Zahr Al-Arab, Kasra kasaba ve köylerini gezdi. güneyi Abu Rasin, Kunaytara, Karshak ve Salam Alik. Devriyenin ardından Türk araçları Türk topraklarına yönelirken, Ruslar da Kamışlı kentindeki hava üssüne döndü.
• İran destekli milisler, batı Fırat bölgesi sakinlerini ve doğu bölgesinin bazı kısımlarını etkilemek ve etkilemek için sivil faaliyetlerine devam ederken, SOHR kaynakları, doğu Deri Ezzor'daki Al-Bokamal kentindeki milislerin kadın gönüllüleri katılmaya kabul etmeye başladığını bildirdi. 
• Rejim güçlerinin Sharqi şehrini hedef aldığı füze saldırısında siviller yaralandı.

4. AFRİKA

Al-Mishri, Türk büyükelçisi ile seçim sürecindeki son gelişmeleri tartıştı

Libya Devlet Yüksek Konseyi lideri Khaled Al-Mishri, “Libya halkının arzu ettiği bir istikrar aşamasına ulaşmak için seçimlerin sağlam yasal ve anayasal temellerde yapılması” gerekliliğini yineledi. Bu, sözleri, Türkiye'nin Libya Büyükelçisi Kenan Yılmaz ile konseyin Trablus'taki merkezinde yaptığı görüşme sırasında sarf etti. (Alwasat Libya)

Sebha mahkemesi Seyfülislam Kaddafi'yi cumhurbaşkanı adayı olarak yeniden belirledi

Sebha Temyiz Mahkemesi, Seyfülislam Kaddafi'nin Yüksek Ulusal Seçim Komisyonu'nun Perşembe günü aldığı karara karşı yaptığı itirazı kabul ederek, Kaddafi'yi 24 Aralık'ta yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimleri için aday listesine geri döndürme kararı verdi. Sebha kentindeki mahkeme kompleksini çevreleyen alan, oturum yapıldıktan sonra kararı kutlayan düzinelerce Seyfülislam Kaddafi destekçisinin bir araya gelmesine tanık oldu.(Alwasat Libya)

Ordu, kuzey Benin'deki İslamcı saldırıda iki kişinin öldüğünü söyledi

Ordu, İslamcı militanların kuzey Benin'deki bir sınır güvenlik noktasına saldırması sonucu iki askerin öldüğünü ve çok sayıda askerin yaralandığını söyledi.(Reuters Africa)

Kongo, askerler sınırı geçerken Uganda ile ortak düşmanla savaşması gerektiğini söyledi

Kongolu yetkililer, IŞİD bağlantılı bir milislere karşı devam eden ortak bir operasyon için Uganda askerlerinin Doğu Demokratik Kongo Cumhuriyeti'ne gelişiyle ilgili endişeleri gidermeye çalıştı. Kongo, askerler sınırı geçerken Uganda ile ortak düşmanla savaşması gerektiğini ifade etti.(Reuters Africa)

Sudan Başbakanı Hamduk yeni bakan yardımcılarını atadı

Başbakanlıktan yapılan açıklamaya göre, 25 Ekim'deki askeri müdahalenin ardından hükümetin feshedilmesi ile Ordu Komutanı Burhan'ın atadığı bakan yardımcılarını görevden alan Hamduk, yeni isimler görevlendirdi. Hamduk; Dışişleri, Adalet, Tarım ve Orman, Ticaret, Sanayi, Enerji ve Petrol, Sulama ve Su Kaynakları, Hayvancılık, Ulaştırma, İletişim, Yatırım ve Uluslararası İşbirliği, Eğitim, Yüksek Öğretim, Sağlık, Çalışma ve İdari Reform, Bayındırlık, Sosyal Kalkınma, Madencilik, Din İşleri ve Vakıflar ile Gençlik ve Spor Bakanlıklarına yeni bakan yardımcıları atadı.(AA)

BM raporu: Libya'daki paralı askerler ciddi bir tehdit oluşturuyor

Birleşmiş Milletler (BM) uzmanları tarafından hazırlanan bir raporda, Çad, Sudan, Suriye ve Rusya’dan gelen paralı askerlerin Libya’da varlık göstermeye devam etmeleri, Libya'da depolanan silahların sayısı ve önümüzdeki süreçte olası bir çatışmayı körükleme yetenekleri nedeniyle ülke için ‘ciddi bir tehdit olmaya devam ettiği’ konusunda uyarıda bulunuldu. Raporda,  Libyalı çatışan tarafların yabancı savaşçıları kendi saflarında tutmaya devam etmelerinden duyulan hayal kırıklığı dile getirildi. (Şarkul Avsat)

5. ASYA-PASİFİK:

Çin, eski Başbakan Abe'nin Tayvan hakkındaki yorumları üzerine Japonya elçisini çağırdı

Eski Japonya Başbakanı Shinzo Abe, Çin'in Tayvan'a saldırması durumunda ne ülkesinin ne de ABD'nin buna seyirci kalamayacağını söylemesinin ardından Çin dışişleri bakanlığı, Çarşamba günü Japonya'nın Pekin büyükelçisini "acil toplantı" için çağırdı. (Reuters)

Çin, Japonya'yı tehdit etti

Çin, Japon Başbakanı Shinzo Abe'nin Tayvan adına konuşmasının ardından kafataslarını kırmakla tehdit etti. Çin Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Wang Wenbin, Abe'nin "kesinlikle saçmaladığını" söyledi. Çin Komünist Partisi'nin Temmuz ayındaki yüzüncü yıl dönümünde bir Xi konuşmasına atıfta bulunan Wang, "Hiç kimse Çin halkının ulusal egemenliğini ve toprak bütünlüğünü koruma konusundaki güçlü kararlılığını, kararlılığını ve kabiliyetini küçümsememeli" dedi. (newsweek)

Afganistan Kısa Kısa

• Afganistan İslam Emirliği 3 bin kişiyi tedavi eden Kabil'deki en büyük uyuşturucu tedavi merkezi, tedavi kapasitesini 5.000'e çıkardı.
• Afganistan İslam Emirliği Sözcüsü:Kimlik Bilgileri Komitesi dün, şimdilik Afganistan'ın BM'deki koltuğunun Afganistan'daki yeni hükümete verilmemesine karar verdi. Afganistan halkını meşru haklarından mahrum bıraktıkları için bu karar hukuk kurallarına ve adalete dayanmamaktadır. Afganistan İslam Emirliği Sözcüsü: Umuyoruz ki, Afganistan halkının sorunlarını etkin ve verimli bir şekilde çözebilecek ve dünya ile olumlu etkileşimi sürdürebilecek bir konumda olabiliriz.

6. ABD:

ABD Dışişleri Bakanı Blinken, İran'ın nükleer anlaşmaya dönmesini istedi

İsveç'in başkenti Stockholm'de devam eden Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) 28. Dışişleri Bakanları Konsey Toplantısı'nda bulunan Blinken, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ve İsrail Dışişleri Bakanı Yair Lapid ile görüşmesinin ardından basın toplantısı düzenledi. Görüşmelerde İran'ın ele alındığını söyleyen Bilinken, İran'ın 2015 nükleer anlaşmasına dönmek için müzakerelere iyi niyetle katılıp katılmayacağını 2 gün içinde öğreneceğini dile getirdi. (Şarkul Avsat)

ABD: "Ukrayna'da Harekete Geçersek Yalnız Olmayacağız"

Resmi temaslarda bulunmak üzere Güney Kore’nın başkenti Seul’de bulunan ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin’den Rusya’ya sert bir uyarı geldi. ABD Savunma Bakanı, Rusya’nın Ukrayna sınırına yaptığı askeri yığınağa müdahale gerektiği takdirde ABD’nin yalnız olmayacağını söyledi. Austin, nasıl bir askeri adım olacağı konusunda herhangi bir spekülasyonda bulunmak istemediğini, ancak Rusya’nın böylesi bir harekette ABD’nin yalnız olmayacağını bilmesi gerektiğini söyledi. (VOA)

Blinken ve Lavrov Ukrayna Krizini Görüştü

Blinken görüşmeden önce gazetecilere yaptığı açıklamada krizi önlemenin en iyi yolunun diplomasi olduğunu kaydetti. Blinken, Moskova ve Kiev’in 2014 Minsk barış sürecinin getirdiği yükümlülükleri uygulamaları gerektiğini belirtti. Buna göre Rusya yanlısı ayrılıkçılar ve Ukrayna hükümeti güçlerinin ülkenin doğusundaki savaşı sona erdirmesi gerekiyor. (VOA)

7. RUSYA :

Rusya Bilim ve Kültür Merkezi Başkanı’ndan “Türk Dünyası haritası” yorumu

Rusya Bilim ve Kültür Merkezi Başkanı diplomat Doç. Dr. Alexandr Sotniçenko: "Türk liderlerin Türk Dünyası haritasında bir mahsur görmüyoruz. Türkler nerede yaşıyor bilmelidir. Bilimsel olarak Rusya-Türkiye etnik konferans yapabilir." dedi. Sotniçenko ayrıca, Türkler ve Ruslar birçok ortak değerlere sahipler. Hanefi İslam, Bizans mirası, Ortodoksluk, tarihi yaşanmışlıklar bizleri kültürel olarak yakınlaştırıyor." dedi ve "Ruslar tarihte Türkleri, adaletin temsilcisi olarak gördüler. Rus Çarı, Fatih Sultan Mehmet'in adaletini uygulamaya çalıştı." diye ekledi.(Rusya Araştırmaları Enstitüsü)

Rus Dışişleri: Durumun gerilemediği sinyalini vermek için Putin-Biden temaslarına ihtiyaç var

Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Ryabkov, Rusya-ABD arasındaki durumun gerilemediği ve istikrar üzerinde çalışıldığı yönünde sinyal vermek için, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve ABD Başkanı Joe Biden arasındaki temaslara ihtiyaç olduğunu belirtti.(Sputnik)

ABD'li mevkidaşıyla görüşen Lavrov: Kiev'in ABD'nin oyunlarına çekilmesinin ciddi sonuçları olacak

Rusya Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, Bakan Sergey Lavrov’un ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ile yaptığı görüşmede, Ukrayna'nın kendisini ABD'nin dış politika oyunlarına çekmesinin Moskova'yı karşı adımlar atmak zorunda bırakacağı konusunda uyardığı belirtildi.

• Sergei Lavrov, ABD'nin Rusya'ya Ukrayna üzerinden "cehennem gibi yaptırımlar" uygulaması durumunda Moskova'nın kesinlikle tepki vereceğini söyledi.(@rusenpress)
• Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, ABD'nin Rusya'ya "daha önce var olmayan" yeni yaptırımlar uygulama tehdidine tepki gösterdi. Ona göre, ABD'de diyalog kültürü kaybolmuştur. (@rusencenter)
• Lavrov: Batı'nın pervasız politikası Lukashenko'yu Belarus'ta Rus nükleer silahları konuşlandırmaya yöneltiyor
• Lavrov, Rusya Federasyon Konseyi'ne (parlamentonun üst kanadı) hitaben yaptığı konuşmada, Belarus Devlet Başkanı Alexander Lukashenko'nun ülkesine Rus nükleer silahlarının olası konuşlandırılması konusundaki sözlerinin Batı'nın pervasız politikası tarafından tetiklendiğini kaydetti. Lavrov, "Bu açıklamayı, öncelikle Batı'nın izlediği pervasız politikanın tetiklediği çok ciddi bir uyarı olarak alıyorum" dedi.(tass)
• Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Batı ülkelerinin Ukrayna’ya silah göndermesini eleştirdi ve bu sevkiyatların Ukrayna hükümetine, ülkenin doğusundaki çatışmaları güç kullanarak sona erdirebileceğini düşündürdüğünü söyledi.(Middle East News)
• Lavrov, “NATO, hemen sınırlarımızda gerilimi artırmaya yönelik faaliyetlere devam ediyor” ifadesini kullandı. Ayrıca, NATO’nun, Rusya’nın gerilimi düşürme ve tehlikeli olayları önleme yönündeki tekliflerini reddettiğini sözlerine ekledi.(Sputnik)

Kremlin, yakınlardaki Ukrayna askeri varlığı nedeniyle Rusya'nın gerilimi azaltamayacağını söyledi

Kremlin yaptığı açıklamada, Ukrayna kuvvetlerinin sınırının yakınında yoğun bir şekilde toplanması nedeniyle Batı ile Ukrayna üzerindeki gerilimi azaltamayacağını söyledi.(Reuters)