Konu hakkında bilgi sahibi kaynaklardan Rusya'nın 1998 yılında imzalanan Adana güvenlik anlaşmasının değiştirilmiş versiyonuyla ikna etmeye çalıştığını, böylece Suriye ordu birliklerinin PKK'ya karşı güvenlik önlemleri alamaması durumunda Türk ordusunun 5 km derinliğinde nüfuz etmesine izin veren 4 numaralı ekin değiştirileceğini öğrendi. Moskova, Suriye'nin kendi başına PKK'yı takip önlemleri uygulamakta zorluk çekmesinden sonra bölgede konuşlu Suriye güçleriyle koordineli olması şartıyla gerektiğinde Türkiye'nin nüfuz alanının 32 km derinliğe genişlemesi için açık olduğunu ifade etti. İki taraf şu ana kadar kesin bir anlaşmaya ulaşamadılar.
Suriye konusundaki Rus-Amerikan diyaloğundan da etkilenmiş görünen görüşmelerin tamamlanması bekleniyor. Rusya Türkiye'yi Adana anlaşmasını değiştirmeye ikna etmeyi başarırsa birçok siyasi ve saha kazanımı elde etmiş olacak.
Siyasi düzeyde bu, Suriye rejimiyle anlaşmalar imzalayabilecek bir otorite olarak iletişim kurmada Suriye muhalefetini destekleyen ülkelerden onay alma yolunda yeni bir adım sayılmaktadır. Moskova'nın yarı resmi Sputnik ajansının Türk tarafıyla müzakerelerde ilerleme sağlandığından bahseden Haydara Cevad isimli subaya atfen aktardığı açıklamalar yoluyla Suriye rejiminin müzakerelerdeki rolünü göstermeye (vurgulamaya) odaklandığı açıktır.
Uzlaşma sağlanırsa özellikle güven inşa edilme süreci tamamlanır ve test aşaması aşılırsa, Ankara ile İdlip'te dahil olmak üzere Suriye coğrafyasının geri kalanına ilişkin istekleri ve çıkarları konusunda daha geniş bir şekilde müzakere kapısı açılacaktır. Moskova, bu senaryo yoluyla güvenlik dosyalarında Türk komşusuyla ortaklaşa Suriye'li muhalif grupların tek olma durumunu sona erdirme ve Suriye rejim güçlerinin devreye girmesinde başarılı olacaktır. Saha düzeyinde, mesafeye ilişkin ekte yapılan değişikliklerle birlikte eski anlaşmanın yeniden etkin hale getirilmesi, Suriye rejiminin uygulamadan sorumlu olacağı anlamına geliyor. Dolayısıyla Türkiye'nin rolü tek bir durumla sınırlı olacak yani rejim güçlerinin güvenlik önlemleri alamaması yani ülkenin kuzey doğu bölgesinde Suriye sınırları içinde Türk noktalarının kurulmasına gerek kalmayacak.
Adana anlaşmasının değiştirilmesi, Suriye rejimi ve Rusya'nın kazanımları kadar olmasa da Ankara'nın siyasi ve güvenlik çıkarlarının bir kısmını karşılayacak. Adana anlaşmasının 4. ekinin genişlemesi ve mesafenin 32 kilometreye çıkması, Türk tarafı için önemli bir kazanımdır. Ancak Suriye tarafının dosyayı güvenlik olarak çözememesi koşuluna takılıp kalacaktır. Ankara ve Moskova arasında bu çetrefilli dosya ile başa çıkacak tatmin edici bir mekanizma üzerinde uzlaşma iki tarafa ABD'nin SDG'yi destekleyen tutumu karşısında önemli bir baskı kartı verecektir. Uzlaşma, Özerk yönetim projesinin en büyük destekçisi Washington'un tutumuna karşı çabaların birleştirilmesini sağlayacaktır. Suriye Demokratik güçleri ve Suriye Demokratik konseyine Suriye rejim çatısı altında bir tür özellik (nitelik) verilmesi karşılığında projeden geri çekilme olarak özetlenen Rus vizyonuna göre Suriye rejimi ve Özerk yönetim arasındaki müzakerelerde ilerleme sağlanması durumunda Rusya'nın Adana anlaşmasını değiştirilmiş versiyonuyla etkin hale getirme hevesinden geri adım atması da ihtimal dışı değildir. Tersine, Adana anlaşmasının değiştirilmesine ilişkin Türk-Rus müzakereleri konusunun sızdırılması SDG'nin tutumunu etkilemek ve onu Suriye rejimiyle daha düşük tavanlı yeni müzakereler oturumu yapmaya itmek için Moskova tarafından amaçlanmış olabilir. Büyük ihtimalle Rusya, Ankara'nın sınır şeridine girme alanını 32 kilometreye genişletme karşılığında İdlib dosyasını masaya yatıracak ve mevcut statükonun değiştirilmesini talep edecek.
Kaynak: syria.tv
