Çin’den gelen bu tepki, ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo’nun, ABD’nin gelecek hafta İran’a uygulanan silah ambargosunun süresinin uzatılması için Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi’ne bir karar tasarısı sunacağını duyurmasının ardından geldi. Diplomatlar ise bu planın konseyde destek bulamayacağına dair uyarılarda bulunuyor.
BM Güvenlik Konseyinin 13 yıldır İran'a uyguladığı silah ambargosu 2015'te imzalanan nükleer anlaşma kapsamında 18 Ekim'de sona eriyor.ABD Başkanı Donald Trump, balistik füze programlarını ve İran’ın bölgedeki davranışlarının düzeltilmesini içeren daha kapsamlı bir anlaşma imzalamak amacıyla 2018 yılında bu anlaşmadan geri çekilmişti.
Reuters’a göre Pompeo gazetecilere verdiği ropörtajda “ABD, İran’a uygulanan silah ambargosunun süresinin uzatılması için BM Güvenlik Konseyi’ne bir karar tasarısı sunacak… Sunduğumuz önerge açık bir şekilde makul. Öyle ya da böyle biz doğru olanı yapacağız. Silah ambargosunun uzatılmasını sağlayacağız” ifadelerini kullandı. Nükleer anlaşmaya taraf olan ülkelerden gelen ilk tepkide Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Wang Wen dün yaptığı açıklamada Çin’in, ABD’nin sunduğu önergeye karşı olduğunu söyledi.(Turkish aawsat, 2020)
ABD tarafından hazırlanan karar tasarısının Rusya ve Çin’i veto haklarını kullanmaya zorlamak için en az dokuz oya ihtiyacı var. Moskova ve Pekin ise bu haklarını kullanacaklarına işaret etti. Bazı diplomatlar, Washington’un dokuz oyu bile alacağından şüphe duyuyor.
ABD silah ambargosunun süresinin uzatılmasında başarısız olduğu takdirde, nükleer anlaşmaya dahil olan bir posedür kapsamında BM’nin İran’a uyguladığı tüm yaptırımları yeniden devreye sokacak mekanizmayı etkinleştirme tehdidinde bulunuyor.
İran’ın en büyük ekonomi ortağı olan Çin, Avrupalıların İran’dan desteğini çekmesinden sonra, ticaret alanında ortaklıklarını daha da ilerletmiştir.Eğer ambargo devam ederse bundan kötü etkilenecek olan ülkelerin başında gelen Çin’în tepki göstermesi ve buna önlemler alması da çok normaldir.
Yazan: İlayda Demirtaş
REFERANS
