Bölgede göç verilerine ilişkin çalışma yürüten Suriye Müdahale Koordinatörlüğü Müdürü Muhammed Hallaj özellikle Rusya'nın İdlib Gerginliği Azaltma Bölgesi sınırları içindeki yoğun hava saldırıları nedeniyle, Cebel Zaviye ve Cebel Şahişbo bölgesinden, Kensafra beldesi ile Mozara Ainlaruz, Fattira, Bara ve Keferavid köylerinden göç yaşandığını söyledi.
Bölgedeki saldırıları belgeleyen Suriyeli aktivist Muhammed Raşid pazartesinden bu yana 45 hava saldırısını kayıt altına aldığını söyledi. Bu saldırıları gerçekleştiren ise HTŞ örgütü. Öte yandan İngiltere merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi de salı günü 15 hava saldırısı tespit ettiklerini açıkladı.
Ayrıca, Rus savaş uçaklarının yine hafta başında sivil yerleşim ve cephe hatlarına düzenlediği hava saldırısı sonucunda en az üç sivil hayatını kaybetmiş, üç sivil yaralanmıştı.
İdlib'de son durum
Soçi mutabakatından bu yana Şam yönetimi ve destekçilerinin İdlib'e saldırılarında bin 800'den fazla sivil can verdi. Ocak 2019'dan itibaren yaklaşık 2 milyon sivil göç etmesi üzerine Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 5 Mart'ta Rusya'nın başkenti Moskova'da yeni bir mutabakat sağlamış, son ateşkes 6 Mart saat 00.01'den itibaren yürürlüğe girmişti.
Ateşkesin saldırıları sonlandıracağı düşünülürken tam aksine gün geçtikçe saldırılar yoğunlaştı. Başta karadan gerçekleştirilen saldırıların boyutu değişmeye başladı ve artık hava saldırıları da düzenlenmeye başladı. Rejim güçlerinin hafta başında İdlib'in güneyi ve Hama’nın batısındaki köylere topçu saldırısı ve hava saldırısı gerçekleştirmesiyle karşı karşıya kaldık.
Reuters’ın aktardığına göre, İdlib’te meydana gelen, cihatçılar ve hükümet güçleri arasında çıkan çatışmalarda 40'tan fazla kişinin öldüğü iddia edildi. Suriye İnsan Hakları Gözlemevi'nden yapılan açıklamada, El Kaide'nin uzantısı Hurras El Din'in Pazartesi günü ülkenin kuzeybatısındaki iki köye saldırdığı belirtildi. Açıklamada bölgede hükümet birlikleri ile cihatçılar arasında çıkan çatışmada 22 cihatçı ve 19 hükümet ordusu askerinin öldüğü kaydedildi. Suriye resmi haber ajansı Sana ise, Suriye ordusuna ait iki üsse saldırı düzenlendiğini, ancak durumun kontrol altında olduğunu yazdı.
Öte yandan bölgede etkin faaliyetler yalnızca Türkiye, Rusya ve İran tarafından değil ABD tarafından da yürütülmekte. Hafta başında ABD güçleri, Irak’tan Haseke kırsalına lojistik gereçler ve takviye teçhizatları yüklü bir konvoy geçirdi. Haseke kırsalının El Yarubiye bölgesindeki yerel kaynaklar, ABD güçlerinin El'Velid gayri meşru geçiti üzerinden kamyon, TIR ve petrol tankeri araçlarından ibaret 50 araçlık bir konvoyu Hamer zırhlı araçlarının refakatinde geçirdiğini açıkladılar.
Türkiye Yeni Bir Göç Dalgasını Kaldıramaz
Koronavirüs salgının yaygınlaşmasıyla İdlib’in Türkiye sınırında bulunan Suriyelilerin, parça parça evlerine dönmeye başladıklarını görmekteydik. Fakat İdlib’te yaşanan yoğun çatışmalar, bu durumun önce durulmasına ardından da yeni göç dalgasının başlamasına yol açtı. Bölgedeki çatışmalar Astana sürecinin ve ateşkes anlaşmasının başarısızlığını tüm çıplaklığı ile gözler önüne seriyor, Suriye’de sular durulmuyor ve kriz derinleşmeye devam ediyor.
Halihazırda kayıtlı 3.6 milyon Suriyeli sığınmacı barındıran Türkiye, sığınmacı krizinde boğulmamak için çabalar iken, yeni bir göç dalgası durumunda sorunun çıkmaza sürüklenmesi ihtimali çok büyük. İdlib kırsalındaki sığınmacıları sınırlarımıza almamış olmamıza karşın bölgedeki çadırlarda yaşayanlar için yürütülen yardım faaliyetleri mevcut. Yardım faaliyetlerinine karşın bölgedeki kalabalık ve çadırlardaki yaşam koşulları düşünüldüğünde özellikle pandemi sürecinde tehlikenin boyutu artıyor. Mali açıdan oluşan yükün yanı sıra koronavirüs tehdidi de göz ardı edilemeyecek boyuta ulaşıyor.
Kaynak: Deutsche Welle Türkçe, SANA, Reuters, Euronews
