AKP Hükümeti çok zor bir süreçten geçiyor. Erdoğan, Türkiye’de tavizsiz kendisini destekleyen dar bir zemin dışında herkes ile çatışıyor. Başbakan % 50-50 karşıtlığı kursa da durum hiç öyle değil. AKP % 35 civarına çekilmiş durumda. En iyi anketlerde % 43 civarında. Ancak bu %35-43 aralığındaki AKP oyu, Erdoğan’ı tavizsiz desteklemiyor. Daha ziyade “Başbakan ne yapıyor?” endişeli sorusu ile izliyor.
Çünkü Erdoğan, CHP ve MHP dışında, içinde futbol taraftarlarının da olduğu çok dinamik bir Gezi Parkı muhalefeti ile, Koç Grubu başta olmak üzere sermaye ile, Gülen Cemaati ile aynı anda sert bir çatışma sürecinden geçiyor. Erdoğan bu çatışma sırasında da bu grupların hepsine karşı daha sert önlemler alma çabası içinde görülüyor. Stadyumlar F Tipi stadyumlar haline getiriliyor. Gezi parkı muhalefeti mensupları ömür boyu hapis ile tehdit ediliyor. Koç’a adi kaçakçı muamelesi yapılıyor. Cemaatin kadroları tasfiye ediliyor, basında hedef haline getiriliyor. Ancak Erdoğan sadece dışarıda tanımladığı düşmanlar ile değil, AKP içinde tanımladığı tavizciler ile de mücadele ediyor. Başbakan yardımcı Bülent Arınç ile Erdoğan arasındaki gerilim artık gizlenebilir gibi değil. Erdoğan’ın Türk Ordusunu TSK’dan AK Silahlı Kuvvetlere dönüştürmek için yürüttüğü büyük tasfiye operasyonları ise bir başka milli felaketi oluşturuyor.
Erdoğan içeride bu çok boyutlu çatışmayı sürdürürken, dışarıda da çok dostunun kaldığı söylenemez. Ortadoğu’da AKP Hükümeti İran-Irak-Suriye-Hizbullah bloğu ile çatışıyor. Rusya, Erdoğan’a karşı hep tedbirli. Mısır ile İsrail ile de düşman. Suudiler ile arası Mısır’dan dolayı bozuk. Katar’da yeni emir ile birlikte ilişkiler gerilecek. Ortadoğu’da tek dost, Barzani. ABD-AKP ilişkileri konusunda çok şey söyleniyor. Artık eskisi kadar iyi olduğu söylenemez. Batı Dünyasının son on sene Erdoğan’ı “ululayan” kamuoyu oluşturucuları, şimdi Erdoğan’ı sert bir şekilde hırpalıyorlar. AB ile ilişkiler ise Mısır sonrasında bir kez daha gerilmiş durumda.
Erdoğan içeride ve dışarıda çok taraflı bir “savaş” sürdürürken, ekonomi dünyadaki gelişmelerin de sonucu 2008’den sonra en ağır sarsılma sürecine doğru ilerliyor. Bu konuda Türkiye Ekonomisinin Görünümü adlı kısa fakat özlü çalışma çok açık verileri ortaya koyuyor.
Dünyanın en borçlu 6. Ülkesi olan Türkiye, 2008’de son çeyrek açısından Cumhuriyet tarihinin 1945’in son çeyreğinden sonra ikinci büyük küçülme yaşanmıştı. Ve ancak büyük dış kaynak ile bu sıkıntı aşılmıştı. Şimdi ekonomik sıkıntı daha da güçlü bir şekilde geliyor. Merkez Bankası kaynakları sınırlı; 40 milyar Dolar rezerv var. Türk şirketlerinin borç yükü inanılmaz ölçüde büyük. Cari açık sürekli artıyor.
Bütün bu gelişmeler göz önünde tutulmadan AKP Hükümetinin PKK ve PYD politikalarını anlamak mümkün değildir. Bu kadar çok taraflı bir mücadele içinde olan Erdoğan, bir de PKK ile çatışmanın yükü altına girmek istemiyor. PKK, müzakere-mütareke sürecinde terör eylemlerini durdurmamakla birlikte, asker ve polise şehit ile biten bir saldırı düzenlemediği için AKP Hükümeti “şehit gelmiyor” propagandasını yapabilmektedir. Bunun karşılığında AKP, PKK’nın çekilmemesine, aksine Türkiye içindeki militan sayısını artırmasına Hakkari-Şırnak ekseninde dağlarda alan hakimiyeti kurmasına, şehirlerde ise PKK otoritesi tesis etmesine razı olmaktadır. Buna Güneydoğu’da “ikili otorite” sisteminin kurulması diyebiliriz. Ancak PKK bununla tatmin olmuyor, tek otorite olmak istiyor. Diğer bir ifade ile “Kürdistan’ı biz yönetiriz, Türkiye’yi birlikte” diyor PKK. Özetle, şehit gelmemekte ancak vatan toprakları PKK’nın denetimi altına girmektedir.
PKK ile müzakere-mütareke sürecinde PKK’nın söz vermiş olmasına rağmen Türkiye dışına çekilmemiş olmasına rağmen Öcalan ve Kandil AKP Hükümetini, “ikinci aşama” olan PKK lehine anayasal ve yasal düzenlemelerin yapılması talebi ile karşı karşıya bırakmıştır. PKK, bu talebinin karşılanmaması durumunda terör eylemlerini tekrar başlatacağı tehdidini gündeme getirmiştir. AKP ise oy kaybettiği bir süreçte PKK lehine yapılacak anayasal ve yasal düzenlemeleri gündeme getirmesinin oy kaybını artıracağını görüyor.
İşte bu aşamada Suriye’nin kuzeyinde üç ayrı bölgenin (doğudan batıya Cezire, Koban, Afrin) kontrolünü Esad güçlerinin boşaltmasından sonra ele geçiren PKK/PYD güçleri son bir senede bu bölgeler küçük PKK devletçikleri kurmuşlardı. Çok kısa bir süre Esad güçleri ile çarpışsalar da büyük ölçüde Suriye iç savaşının dışında kalmış ve sonucunu beklemişlerdir.
PKK/PYD ile El Kaide arasında beklemeyen bir gelişme sonrasında çıkan çatışmalar PKK’nın El Kaide karşısında ilerlemesi ile sonuçlanınca, bir seneden bu yana PKK’nın bölgedeki faaliyetleri karşısında sessiz bekleyen Ankara büyük bir endişe göstermiş görünmüştür. PKK/PYD, Ankara’nın kendisine karşı askeri bir önlem almasının Türkiye’de PKK ile ateşkesin kesilmesi sonucunu doğuracağı tehdidi ile hem Ankara’nın “geri durmasını” hem de sınır kapılarını açarak, PKK/PYD’ye yardım etmesi talebini kabul ettirmiştir. Ankara ise PYD’den şimdilik özerklik ilan etmemesi ricasında bulunmuştur. Bu PKK/PYD’nin Suriye’nin kuzeyindeki varlığının Ankara tarafından meşrulaştırılması anlamına geliyor.
Özetle, AKP Hükümeti, iktidarı için CHP’yi, MHP’yi, cemaati, Gezicileri, Koç Grubunu PKK’dan daha büyük tehdit olarak gördüğünden dolayı onlar ile savaşmaya devam ederken, PKK ile Güneydoğu Anadolu’da, PYD ile Suriye’nin kuzeyinde anlaşmayı tercih etmiş görünüyor.
