Heybeliada Ruhban Okulu, 1 Ağustos'ta gizemli bir toplantıya ev sahibi olacak! "Kudüs", "Antakya" (Şam'da bulunur) ve "İskenderiye" patrikleri ile "Kıbrıs Başpiskoposu", Rum Patriği Bartholomeos ile birlikte Heybeliada Ruhban Okulu'nda bir toplantı yapacaklar.
İskenderiye ve Antakya patriklerinin yanı sıra tarihi önem açısından bu iki patrikhanenin hemen ardından gelen "Kudüs Patriği" ile başpiskoposlar sıralamasında hayli geride olan "Kıbrıs Başpiskoposu"nun bu "beşli" toplantıda bulunacak olması dikkatleri çekmiştir.
Patriklerin genel Ortodoks toplantıları dışında böyle bir araya gelmeleri rutin bir davranış değildir. Atina Başpiskoposu gibi, hem hitap ettiği nüfus sayısı, hem de otoritesi açısından önemli bir konumda olan bir başpiskoposun çağırılmadığı bu toplantıda, Türk düşmanlığı ile bilinen Kıbrıs Başpiskoposu'nun da bulunacak olması ise düşündürücüdür.
Bu gizemli toplantının ana gündemi, 2011 içinde yapılacak olan genel Ortodoks toplantısı öncesinde, "Rus Patriği"ne karşı alınacak tutumu belirlemektir.
Rus Patriği her ne kadar Rum Patrikhanesi ile ilişkileri sempatik bir çizgide sürdürüyorsa da Rusya'nın, Rum Patrikhanesi'ne karşı olan tutumu bilinmektedir. İstanbul'a gelen tüm AB ve ABD siyasilerinin Patrikhane'ye yaptıkları artık rutin olmuş ziyaretlere karşın Putin'in İstanbul ziyaretinde Patrikhane ziyareti yapmaktan imtina ettiği bilinen bir gerçektir. Rusya, Dünya Ortodoks nüfusunun çok yüksek bir oranına sahiptir. Rum Patrikhanesi ise bilindiği gibi en çok ABD tarafından desteklenir. Bunun birçok sebepleri arasında Rusya'nın Ortodoksların lideri olmasını engelleme çabası yatar. Bu bağlamda, apostolik bir kilise olmayan Rum Patrikhanesi'ne sözde ekümenik sanı yüklenerek Türkiye'de 1500 kişi kalmış bir cemaatin lideri, Rus Patriği'ne alternatif olarak kurgulanır.
Rusya genelinde bulunan Yunan etnik kökenlilerin oluşturduğu "Rusya Yunan Cemaatleri Federasyonu" ve bu federasyonun Başkanı olan "Rus Duması" milletvekili "İvan Savidis", Rus Patriği'ne karşı oluşturulan cephenin temel taşlarıdır. 2009'da Sümela'da bir grup Yunanlı ile birlikte korsan ayin yapmaya kalkışan ve görevlilerce engellendiğinde Sümela'da "Yunan Milli Marşı"nı okumaya başlayan İvan Savidis, geçen sene Sümela'da, hem de Fatih Sultan Mehmet'in "Trabzon Rum İmparatorluğu"nu yıktığı gün olan 15 Ağustos'a denk getirilen büyük organizasyonun da başıdır.
Yaklaşan 15 Ağustos'ta bu kez daha büyük bir organizasyonla ve Rum Patriği'nin yöneteceği bir ayinle artık bu tarihte Sümela'da ayin yapılması "geleneksel" hale getirilecektir. Alınan bilgilere göre bu sene "Kültür Bakanı Ertuğrul Günay" da Sümela'daki ayinde hazır bulunacaktır.
1 Ağustos'ta Heybeliada'da yapılacak olan beşli toplantının çok önemli olduğunu başta belirtmiştik. Sümela'da bu tür ayinlerin gelenekselleşmesi kadar Rus Patriği'nin, Rum Patrikhanesi karşısında güçsüzleştirilmesi stratejisi açısından da bu yapılacak toplantının çok önemli olduğu anlaşılmaktadır.
Eski patriklerden Athenagoras'ın, İngiltere Başpiskoposluğu'ndan, Kıbrıs Başpiskoposluğu'na tayin ettiği kanlı papaz "Makarios"un Kıbrıs davasında neler yaptığı hafızalardadır. Bu bağlamda 1 Ağustos'ta yapılacak beşli toplantıda yer alacak olan Kıbrıs Başpiskoposu Hrisostomos'un ne rol üstleneceği de ileride anlaşılacaktır.
Rum Patriği Bartholomeos, geçtiğimiz Perşembe günü bir Ankara ziyareti yaptı ve Diyanet İşleri Başkanı ile görüştü. Patrikhane çevrelerinden aldığımız duyuma göre Heybeliada Ruhban Okulu'nun açılması için Diyanet İşleri Başkanı'nın olumlu bir görüntü çizdiği ve bunun da Bartholomeos'u ziyadesi ile memnun ettiği anlaşılmaktadır. Umulur ki Diyanet İşleri Başkanı bu görüşmede nezaket sınırları çerçevesinde bir temenniden öte bir irade ortaya koymamıştır.
Güney Kıbrıs'ın AB "Dönem Başkanı" olmasına karşı Türkiye'nin ortaya koyduğu tavır neticesinde bu dönemde, AB tarafından Ruhban Okulu ve Ekümeniklik lehine eski baskıların etkili olmayacağı anlaşılmaktadır. Buna karşın bu dönemde artık ABD'nin daha etkili olacağı ise Hillary Clinton'un geçen hafta yaptığı ziyaret esnasındaki basın toplantısında ortaya çıktı.
Yunanistan'ın kendi başının çaresini aramak derdinde olduğu bu dönemde; Rum Patriği, arkasına ABD desteğini de alarak ve yoksun kalacağı ya da etkisiz olacak AB desteğini yerine "iç destek" temin etmek üzere harekete geçmiştir. Diyanet İşleri Başkanı'na yapılan ziyaret de bu bağlamdadır ve yine kendi çevrelerinden edinilen bilgiye göre Ekim 2011'de en üst düzeyde yetkililerin Ankara'da ziyaret edilmesi planlanmakta ve Ekümeniklik ile Ruhban Okulu ile ilgili ilerleme elde edilmek istenmektedir.
Gerçekten çok kritik bir döneme girildi. 1 Ağustos'ta Heybeliada'da yapılacak olan toplantı ve 15 Ağustos'ta Sümela'da artık gelenek haline gelecek olan ayin ve Trabzon'da yapılacak olan gövde gösterisinin ardından büyük bir "gol" yememek adına çok dikkatli olunması gerekmektedir.
Görünen odur ki; "Megali İdea"nın gerçek lideri olan Rum Patrikhanesi, Yunanistan'ın içinde bulunduğu duruma ve AB ile Türkiye arasındaki soğuk esen rüzgârlara rağmen "İdeasını" kendi imkânlarını seferber ederek sürdürecektir…
