Batı mevcut devlet yapılarının parçalanması veya sınırların değişmesinin ortaya çıkaracağı istikrarsızlıkları göğüslemekte kararlı mıdır? B.Metin'in "ABD'nin bölgeye gerçek bakış açısını, Büyük Ortadoğu değil, Global Balkanlar tanımlaması ifade etmektedir. Balkanlarda olduğu gibi her türlü etnik, mezhebi, dinsel, dilsel, kültürel, sosyal ve ekonomik farklılık, bölgenin feodalleştirilmesi için işleme konulacaktır" şeklindeki tanımlaması çok mu ağırdır? ABD ve AB bütün mevcut sınırları ve devletleri korumak konusunda kararlıdır.

German Marshall Fund ve TESEV tarafından düzenlenen ve AB ve ABD'den aralarında Büyük Orta Doğu projesinin fikir babası olan Ronald Asmus'un da bulunduğu 19 sivil toplum mensubu uzmanın hazırladıkları çalışmada "Bazı devletler o kadar kırılgandırlar ki reformu denediklerinde dağılma riski ile karşı karşıya kalabilirler" denmektedir.[1] Açık bir ifade ile BOP'un fikir babaları devletlerin dağılmasını ve sınırların değişmesini öngörmektedirler. Esasen, Büyük Orta Doğu'da dönüşüm için öngörülen Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Örgütü benzeri bir örgütün yapılanması hakkında düşünürken birincisinin sonucunda bütün bir Doğu Avrupa ve eski SSCB alanında gerçekleştirdiği rejim yıkımları ve devlet parçalanmaları göz önünde tutulur ise Büyük Orta Doğu'da da benzer bir sürecin öngörüldüğü anlaşılmaktadır.

Büyük Orta Doğu'da rejimlerin ve devletlerin dönüştürülmesinde kullanılması hedeflenen araçların başında sivil toplum örgütleri gelmektedir. Bütün BOP belgelerinde Batı dünyasının Büyük Orta Doğu ülkelerindeki demokratik örgütlerin desteklenmesi, doğrudan sivil toplum örgütleri ile temasa geçilerek mali ve moral destek sağlanması gerektiğinin altı çizilmektedir.

[1] Democracy and Human Development in the BroaderMiddle East:A Transatlantic Strategy for Partnership, İstanbul Paper, s.4