Azerbaycan iktidarı, Rusya Cumhurbaşkanı'nın Avrasya Gümrük Birliği'ne dahil olma teklifine "hayır" dedi. Bu konuda Bakü'nün tutumunu Devlet Gümrük Komitesi (DGK) Başkanı Aydın Aliyev, Avrasya Ekonomik Komisyonu gümrük işbirliği Başbakanı Vladimir Qoşin ile yaptığı görüşmede bildirdi. Belirtmek gerekir ki, Gümrük Birliği BDT `ye üye olan ülkelerden Rusya, Belarus ve Kazakistan'dan oluşmaktadır. Bu ittifaka dahil olan ülkelerin arasında tek gümrük bölgesi mevcuttur. Rusya'nın Devlet Başkanı Vladimir Putin, bu ittifakın temelinde Avrasya Ekonomik Birliği'nin kurulması fikrini öne sürmüş ve onu Kremlin BDT ülkeleri politikasının temel önceliğine çevirmiştir. Batılı uzmanlar Putin'in Avrasya Birliği fikrini "SSCB'nin restorasyonu girişimi" olarak tanımlamıştır.
Azerbaycan yönetiminin Rusya'ya "hayır" cevabının ne kadar net olması gerektiği konusu muhtemelen önümüzdeki günlerde açıklığa kavuşturulacak. Çünkü görünen odur ki, Moskova bu ittifakın gerçekleşmesinde isteklidir. Ancak, Azerbaycan yönetimince Rusya'nın yeni ittifakından vazgeçmesi olumlu adım olarak karşılanabilir. Çünkü uzmanların da belirttiği gibi, Putin'in yeni planı; ittifak üyelerini yeniden Moskova'nın "şemsiyesi altına" toplamayı amaçlıyor. Bunu ise Azerbaycan kabul etmiyor. Ancak belli ki; Putin bir "hayır" cevabına göre, Azerbaycan'dan elini çekmeyecek, Bakü'ye baskı yapmaya çalışacaktır. Peki Azerbaycan bu baskılara karşı direnebilir mi?
Atlas Araştırmalar Merkezi Başkanı Elhan Şahinoğlu'na göre, Rusya'nın baskısına direnebilmek ve bu ülke ile normal komşuluk ilişkileri sağlamak için Bakü'nün net bir politikası olmalıdır. Ancak uzmanlar şuanda Bakü'nün böyle bir siyasi kurgusunun olmadığını düşünüyor. Örneğin; Bakü bir yandan Gebele Radar Üssü'nden doğru olarak kurtulmak isterken, diğer yandan Cumhurbaşkanı Putin'in Avrasya Birliği'ne ilgi gösteriyor gibi. Tesadüf değildir ki, Cumhurbaşkanlığı yetkilisi Nevruz Memmedov'un "biz başka ittifaklar da ilgi gösteriyoruz" şeklindeki açıklamasıyla bir süre önce Batı'ya mesaj yollayan Azerbaycan iktidarı Rusya politikasını(ilişkilerini) biraz daha zora sokmuştur.
Bakü, Avrasya Birliği ile ilgili somut tutumunu yukarı düzeyde açıklamadığı için muhtemelen Moskova'nın Bakü'ye baskıları devam edecektir. Aynı zamanda hükümetin bu konuyu uzatması belli sorular uyandırıyor. Bakü bu tavrı göstermiştir ki iktidar, Moskova'nın tepkisini çekmek istemiyor. Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Dağlık Karabağ sorunu çözülmeden Azerbaycan'ın Ermenistan'la ekonomik entegrasyona katılımı mümkün olmadığını vurgulamıştır. Avrasya Birliği, Avrupa Birliği'ne benzer bir şekilde üye devletlerin ekonomik ve siyasi entegrasyonu anlamına geldiğine göre Azerbaycan'la Ermenistan aynı birlikte olacaktır. Yani bu durum İlham Aliyev'in açıkladığı prensibe aykırıdır. Buna rağmen Bakü, ''stratejik ortaklık''larının zarar görmemesi için Moskova'ya kesin "hayır" diyemiyor. Ancak Bakü bu "hayır"ı diplomatik bir üslupla açıklamadığından Azerbaycan'ın güvenliği daha karmaşık duruma sürükleniyor. Çünkü Putin ve onun etrafındakiler durmadan Azerbaycan'a baskıyı artırmaktadır.
Neticede Şahinoğlu'na göre; Azerbaycan'ın Avrasya Birliği ile ilgili tutumu netleşinceye kadar Baküye baskılar devam edecektir.
Musavat Gazetesi
