Gürcistan Seçimleri ve Gürcistan’da Değişim

Yazan  05 Ekim 2012
Sovyetler Birliği’nin dağılmasından sonra bağımsızlığını kazanan Gürcistan’da iktidarın demokratik seçimlerle değiştiği yeni bir dönem başladı.

 

Darbe girişimleriyle iktidarın değiştiği yılları geride bırakmak isteyen ve bu doğrultuda çabalayan Gürcistan'da ilk kez bir hükümet, darbe girişimi olmadan seçimle değişti. 14 parti ve 2 koalisyon grubunun katıldığı 7. dönem parlamento seçimleri, 1 Ekim 2012'de gerçekleştirildi. Seçimleri Rus yanlısı olarak nitelendirilen milyarder Bidzina İvanişvili'nin Gürcistan Hayali koalisyonu kazandı.

2003 yılında "Gül Devrimi"yle başa gelen Saakaşvili ülkede önemli değişmelere imza atmış olsa da 2008'deki Güney Osetya ve Abhazya'yı kaybettiği savaştan sonra halkın gözünde değer kaybetmeye başlamıştı. Seçimler öncesi hapishanelerde yaşanan kötü muamele ve işkence gibi olumsuzlukların medyaya yansımasıyla artık yeni bir arayış içinde olan Gürcistan halkı İvanişvili etrafında birleşen muhalefetten yana tercihini kullandı. Yapılan seçimlerin ardından Bidzina İvanişvili'nin liderliğini yaptığı Gürcistan Rüyası koalisyonu%54 oranında oy alarak, %41 oranında oy alabilen Saakaşvili'nin iktidardaki Birleşik Ulusal Hareket Partisi'ni geride bıraktı.

 

Bidzina İvanişvili kimdir?

Bidzina İvanişvili, birkaç yıl öncesine kadar daha yaygın kullandığı ismiyle "Boris" İvanişvili. Gürcistan'da yapılan parlamento seçimlerini, Başkan Saakaşvili'nin partisi karşısında önemli bir oy farkıyla(%54'e % 41) kazanan "Gürcistan Rüyası" partisinin milyarder lideridir. 4.6 milyar dolarlık servetiyle kamuoyunda dünyanın en zengin 153. ismi olarak biliniyor. Gürcistan'ın ekonomik şartları da göz önüne alındığında en azından ekonomik olarak çok güçlü bir isim olduğunu söylemek mümkün.

56 yaşında ve beş çocuk sahibi olan İvanişvili yoksul bir işçi ailesinin çocuğu olarak büyümüş. Moskova'da demiryolu mühendisliği okumuş. 1982'de Moskova'ya giden İvanişvili, metalden bankacılık sektörüne, bilgisayar satıcılığından telefon cihazları pazarlamasına kadar farklı alanlarda, Rus ortağı Vitali Malkin ile servete giden yolda koşmuş. Rusya'nın özelleştirme politikalarını değerlendirerek ucuza devletten aldıkları firmaları geliştirip kat be kat fazla fiyatla satarak servetlerini büyütmüşlerdir.

İvanişvili, hayatından memnun bir yaşantısı olduğunu ve politikaya girmeye niyetli olmadığını, ancak baskıcı politikalara yönelen Saakaşvili'nin kendi politikaya girmeye zorladığını belirtiyor. Bundan sonra çok daha fazla konuşulacak olan galip lider, gerçeğe dönüştürdüğü Gürcistan Hayali rüzgarıyla çok yakında başbakan, 2013'te de devlet başkanı olacak.

Nisan 2012'de "Gürcistan'ın Hayali" partisini kuran İvanişvili, kısa sürede ülkedeki tüm muhalif gurupları, "Saakaşvili karşıtlığı" ortak paydasında birleştirip, başarılı propagandalarla iktidar partisine rakip olarak seçimlere girdi ve seçimleri kazandı. Uzun süre Rusya'da yaşayan ve Rusya ile iyi ilişkilere sahip olan İvanişvili'nin, Saakaşvili döneminde donan Rusya-Gürcistan ilişkilerini yeniden canlandıracağı ve bu doğrultuda bir dış politika izleyeceği söylenebilir.

 

Batı'nın Seçimlere İlgisi

Gürcistan'daki seçimler dünya kamuoyunun da gündemindeydi. NATO, AGİT ve Avrupa parlamentosundan yaklaşık 130 temsilci seçimleri izledi. Temsilciler düzenledikleri basın toplantısında, ülke genelinde seçimlerin olaysız ve demokratik geçtiğini vurguladı.

Gürcistan'daki seçim sonuçlarının netleşmesinin ardından Avrupa Birliğinden de bir açıklama geldi. Gürcistan Hayali koalisyonunun kutlandığı açıklamada, ''Gürcü halkı konuştu. Sorumlu hükümet ve yapıcı muhalefet, işleyen demokrasilerin elzem parçalarıdır" ifadelerine yer verildi. Ayrıca açıklamada, seçimlerin olumlu bir atmosferde, yüksek katılım oranıyla, temel özgürlüklere saygılı şekilde gerçekleştirilmesinde duyulan memnuniyet de dile getirildi.

ABD'den gelen açıklamalarda ise Gürcistan halkından, demokrasinin sağlamlaşması yönünde önemli bir adım attıkları gerekçesiyle övgüyle bahsedildi ve Saakaşvili ile İvanişvili'nin birlikte çalışmalarının Gürcistan için yararlı olacağı belirtildi.

Bu açıklamalardan yola çıkarak Gürcistan'ın demokrasi sınavını başarıyla geçtiği söylenebilir.

 

Rusya'nın Memnuniyeti

Gürcistan Seçimleri sonrası bir açıklama yapan Rusya Başbakanı Dimitri Medvedev, Gürcistan halkının değişimi tercih ettiğine vurgu yaparak, Gürcistan Hayali koalisyonuyla bir diyaloga hazır olduklarını söyledi.

Ayrıca Rusya parlamentosu Uluslararası İlişkiler komitesi Başkan yardımcısı Viyaçeslav Nikonov, Saakaşvili'yi iktidar aygıtından uzak tutacak her şeyin Rusya-Gürcistan ilişkileri açısından olumlu olacağını dile getirdi.

 

Saakaşvili'nin Mağlubiyeti

Seçim sonuçlarının netlik kazanmasından sonra açıklama yapan Gürcistan Cumhurbaşkanı Saakaşvili, seçimlerin geçerli olduğuna ve seçilenlerin parlamentoda demokratik sürece katılabileceklerini vurgulayarak, kendisinin yeni parlamentonun garantörü olduğunu belirtti.Saakaşvili, "Mücadelemize muhalefet olarak devam edeceğiz. İvanişvili'nin koalisyonu ile görüşlerimiz çok farklı ve bizim açımızdan kabul edilemez. Ancak, demokrasi halkın çoğunluğunun verdiği karar demek. Biz de halkın verdiği bu karara saygı duyuyoruz" açıklamasıyla sonuçları değerlendirdi.

 

Seçimlerin galibi İvanişvili

Seçimlerin galibi İvanişvili ise ekonomiyi ve kalkınmayı öne çıkaran bir açıklamayla sözlerine başladı. "Ülkeyi ekonomik olarak ayağa kaldırmayı düşünüyorum" diyen İvanişvili, Gürcistan halkına istihdam sözü verdi. Ayrıca kamuoyunda Rus yanlısı olarak nitelendirilen İvanişvili NATO ve AB ile başlatılan süreçleri devam ettireceğini belirtti.

 

Sonuç

Gürcistan'da geçtiğimiz günlerde gerçekleştirilen değişikliklerle parlamentoya daha geniş yetkilerin verilmesi kabul edilmişti. Bu gelişmeye bağlı olarak seçimlerin daha da önemli hale geldiğini söylemek mümkün. Ancak Gürcistan'da seçim sonrası ortaya çıkan tablo, bazı uzmanların beklentilerinin aksine oldu. Gürcistan için ortaya atılan öngörülerde; Saakaşvili'nin ikinci cumhurbaşkanlığı döneminin 2013'te sona ereceğini gündeme getiren ve Anayasa'ya göre Cumhurbaşkanının üçüncü dönem için tekrar seçilmesinin mümkün olmadığına dikkat çeken uzmanlar, Birleşik Ulusal Hareket'in parlamentoda çoğunluğu elde etmesinin Saakaşvili'ye Cumhurbaşkanlığı koltuğundan indikten sonra da siyasetteki etkisini sürdürme fırsatı vereceği ihtimali üzerinde durmuştu. Ancak muhalefetin seçimleri kazanmasının ardından bu düşünceleri boşa çıkan uzmanlar ülkenin 'kritik bir dönemece' girdiğini ifade ettiler. Bu bağlamda yetkileri genişletilmiş bir başbakan olarak İvanişvili yönetimindeki Tiflis'in yeni dönemde Moskova ile ilişkilerini normalleştirme çabası içerisinde olacağını söylemek yerinde bir tespit olacaktır.

 

Gürcistan'da seçim sonuçlarıyla ortaya çıkan değişimin Gürcistan'ın dış politikasında ortaya çıkaracağı değişmeler ise uzmanlarca yoğun bir biçimde tartışılmaktadır. Dış politika bağlamında yeni kurulacak Gürcistan hükümetinin, Türkiye-Gürcistan ilişkilerinin seyrini değiştireceğini söylemek doğru olmayabilir. Çünkü Gürcistan'ın Türkiye ve Azerbaycan ile birlikte Bakü-Tiflis-Erzurum doğalgaz boru hattı ve Bakü-Tiflis-Kars demiryolu projeleri Gürcistan için bulunmaz fırsatlardır. Rusya'ya yakınlaşacağı tahmin edilen Gürcistan yönetiminin bu projeleri rafa kaldırması için Rusya'nın alternatif projelerinin Gürcistan tarafından makul ve kabul edilebilir olması gerekir. Bu bağlamda Gürcistan'ın iki stratejik ortağı Türkiye ve Azerbaycan gibi bölgesinin önemli ülkelerine sırt çevirmesi, yalnızlaşmasını ve geleceğini Rus hegemonyasında sürdürmek zorunda kalacağı sonuçlarını doğuracaktır. Ayrıca yeni Gürcistan yönetiminin; jeopolitik konum, bölgesel dinamikler ve mevcut şartlar göz önüne alındığında yalnızca Moskova merkezli politikalar izleyeceğini söylemek yerine, mevcut ilişkilerin sürdürüleceği ve Moskova'yla ilişkilerin normalleştirilmek istendiği bir dış politika çizgisi benimseyeceğini söylemek doğru olacaktır.

 

Ahmet Turan Esen

İlk ve orta öğrenimini Kütahya’nın Tavşanlı ilçesinde tamamlamıştır. Lisans eğitimini (2006-2010 dönemi) Kırıkkale Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Uluslararası İlişkiler bölümünde başarıyla tamamlamıştır. Daha sonra Yalova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde Uluslararası İlişkiler anabilim dalında Yüksek Lisans eğitimine başlamıştır. Halen Yalova Üniversitesi’nde Yüksek Lisans öğrencisi olan Ahmet Turan Esen, “Türkiye-Azerbaycan İlişkileri ve Türkiye’nin Güney Kafkasya Politikasına Yansımaları” başlıklı yüksek lisans tezini hazırlamaktadır.

21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü’ndeki görevine Nisan-2012’de başlamıştır.

 

Yabancı Diller

İngilizce

 

Makaleleri

Ahmet Turan Esen, Hakan Boz, Turgay Düğen, Alper Özcan, “Türkiye-Azerbaycan-KKTC Birleşik Devletleri”, 21. Yüzyıl Dergisi, Temmuz - 2012.

Ahmet Turan Esen, “Davutoğlu Bakü’yü Nasıl Küstürdü?” 21. Yüzyıl Türkiye Dergisi, Ekim - 2012.

Ahmet Turan Esen, “Türk Konseyi, Türk Birliği’nin Anahtarı Olur Mu?”, 21. Yüzyıl Türkiye Dergisi, Kasım - 2012.

Ahmet Turan Esen, “Yeni Gürcistan: Batı Ekseninde Rusya’yla Dost”, 21. Yüzyıl Dergisi, Aralık-2012.

ÜYE GİRİŞİ

Şifremi unuttum
  1. SON MAKALELER
  2. ÇOK OKUNANLAR

Ergun Mengi   - 07-04-2024

Balkan Savaşları ve Birinci Dünya Savaşı Başlangıcında, Osmanlı İmparatorluğunun Siyasi ve Askeri Anatomisi

2. Mahmut, Balkan isyanları, Rus baskısı ve Kavalalı Mehmet Ali Paşa’yla uğraşırken yeniçeriler, her fırsatta ayaklanmaktaydı. 15-18 Kasım 1808’de Babıali’yi basan yeniçerilerle mücadele eden Sadrazam Alemdar Mustafa Paşa mahzendeki barutları ateşleyerek içeri giren 600 yeniçeriyle beraber kendini h...

Error: No articles to display