Britanya'dan kemer sıkma paketi:

2009-2010 yılına rekor bütçe açığı 156.1 milyar sterlin olan Britanya ilk kemer sıkma paketiyle 6.2 milyar sterlin tasarruf hedeflediğini açıkladı. Bu paketin içeriğinde ise; yüksek bürokratlara first class seyahat yasağı, Dışişleri Bakanlığı, Enerji Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Adalet Bakanlığı ve Eğitim Bakanlığı gibi bazı kamu kuruluşlarında kesintiler yer alıyor. Bu tasarruf planı içerisinde hastaneler, okullar ve silahlı kuvvetleri etkilemeyecek şekilde kamu kadrolarında istihdam dondurularak özel sektörde daha fazla istihdam yaratılması planlanıyor[[1]]. Yunanistan, İspanya ve Portekiz'den sonra kemer sıkma paketini açıklayan Britanya sırasını kritikte olduğu düşünülen diğer bir ülkeye yani İtalya'ya bırakmıştı ki İtalya'dan da 26 Mayıs Çarşamba günü açıklama geldi ve Berlusconi hükümeti 24 milyarlık kamu harcaması kesintisini onayladı. Böylece GSYİH'ya oranı %5.3 olan bütçe açığı 2012'de %3'e düşürülmeye çalışılacak.

İspanya ise finans sektörü açısından hareketli günler yaşanıyor. Özellikle bankacılık sektörü kuvvetli olan İspanya, ekonomide ki durgunluk ve inşaat sektöründe ki olumsuz gelişmeler sonucu oluşan batık emlak kredilerinin oranının artması yüzünden bankacılık sektörü sıkıntılar yaşamakta. Hafta içi İspanya Merkez Bankası, İspanya finans sektöründe önemli bir yeri olan ve finans sistemindeki aktiflerin %0.6'sını temsil eden mevduat bankası CajaSur'a el koydu. Bu gelişmenin ardından ise "borcunu ödeyebilme gücü ve katılımcı bankaların varlıklarını güçlendirmek" amacıyla İspanya'da dört tasarruf bankası birleşme kararı aldı. Birleşme kararıyla oluşacak yeni bankanın toplam varlıklarının 135 milyar Avro'yu bulması ve İspanya'nın 3. en büyük tasarruf bankası olması hedefleniyor[2]. İspanya'daki son gelişme ise kamu açığını kapatmak için meclise sunulan ve sert önlemleri içeren yasa tasarısının kabulü oldu.

İspanya'daki gelişmelerle yeni bir Yunanistan krizi ile karşılaşılabileceği düşünceleri ve Britanya'nın tasarruf planı Avro üzerinde baskılar yaratmaya başladı. Avro'nun riskinin yükseldiğini düşünen yatırımcılar ve finansal piyasada işlem yapanlar 24-28 Mayıs haftası'da Avro'dan kaçış eğilimi göstererek dolar ve altına yöneldiler. Bu sebepten Avro'da yine düşüşler yaşandı dolar karşısında bu hafta 1.2230 seviyelerinde değer aldı.

ABD Avro'da yaşanan kriz için iyimser, Çin için endişeli:

24-28 mayıs haftası dünya ekonomisinin 2 büyük devi Pekin'de Stratejik ve Ekonomik Diyalog zirvesinde buluştu. Zirvede Yunanistan'la başlayan ve devam eden Avro'daki krizin etkileri üzerinde duruldu. ABD Hazine Bakanı Timothy Geithner yaptığı konuşmada bu krizin dünya ekonomisindeki büyüme performansını kısmen etkileyeceğini, ama ihracata dayalı Çin için tehlikeli olabileceğini, Avrupa'daki talep daralmasının Çin'in ticaret hacmini olumsuz etkileyebileceğini açıkladı[3]. Timothy Geithner'in açıklamasını doğrulayan haber ise ABD'den çabuk geldi. Avrupa'da yaşanan borç krizine rağmen ABD'nin toparlanmaya devam ettiği ve bu yılın ilk üç ayında %3 büyüme kaydederek Avro'da yaşanan krizden etkilenmediği bir anlamda kanıtlanmış oldu. Çin için bir değerlendirme yaptığımızda ise, Avro'nun değer kaybetmesiyle ulusal para birimi olan yuan'ın Avro karşısında değer kazanması Çin'in ihracatını azaltabilecek. Dolayısıyla da Çin'in dış ticaret kalemiyle ve cari işlemler dengesiyle ilgili sorunlarla karşılaşması olası duruma gelecek.

Türk bankalarına övgü Fitch'den geldi:

Uluslar arası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Türk bankacılık sektörüne ilişkin hazırlamış olduğu raporda; aktif kalitesi eğilimlerinin 2009 yılının son çeyreğinden bu yana iyileşme gösterdiğini, Türkiye'deki kredi portföyünün Rusya, Brezilya, Güney Afrika ile çoğu Orta ve Doğu Avrupa ülkelerinden daha iyi durumda olduğunu belirtti. Ayrıca Fitch bu yıl bankacılık sektöründe kredi büyümesinin yüzde 15 ile 20 arasında olmasını beklediğini ifade etti[4].

İmalat sanayi sektöründe faaliyet gösteren 1.594 işyerlerinin mevcut fiziki kapasitelerine göre fiilen gerçekleşen kapasite kullanım oranları açıklandı. Mayıs ayında geçen yılın aynı ayına göre 9.2 puanlık artış gerçekleşerek %73.4 oldu. Bir önceki aya göre ise %1.2'lik artış gösterdi[5].

Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz, faiz indirimleri sonucunda azalan reel piyasa faiz oranlarının iktisadi toparlanmaya rağmen artmış göstermemesinin, Türkiye'de kriz sonrası süreçte reel faizlerin kriz öncesine göre daha düşük seviyelerde kalabileceğinin göstergesi olduğunu belirtti[6]. Ayrıca kredi piyasalarındaki gelişmelerin yurtiçi iktisadi faaliyeti desteklediğini, ancak yaşanan küresel kriz nedeniyle henüz istenilen dış talebe ulaşılamadığını, kaynak kullanımının düşük seviyelerde olmasının da yatırım ve istihdam imkanlarını sınırlandığını belirtti.

Japonya korkutuyor:

Japon yeninin dolar karşısında değer kazanması yatırımcıların ihracatçı şirketlere ait hisse senetlerinde büyük düşüşlere neden oldu. Bunun yanında ülkenin içinde bulunduğu borç krizi ve yaşanan küresel krizin yarattığı satış eğilimi Asya Borsalarını olumsuz etkilemeye devam ediyor. Diğer taraftan Kuzey Kore lideri Kim Jong II'nin olası bir savaşa karşı ordunun alarm durumunda olmasını istediğine yönelik haberler Güney Kore borsasını alt üst etti ve sert düşüşler yaşandı. Güney Kore, Kuzey Kore'yi 26 Martta içinde 46 denizcinin bulunduğu kendisine ait bir savaş gemisini batırmakla suçlamıştı[7].

[1] 'Britanya ilk kemer sıkma paketini açıkladı',

[2] 'İspanyol bankalardan şok adım',

[3] 'Avrupa'nın borç krizi için ABD iyimser',

[4] 'Fitch'den, Türk banklarına övgü',

[5] ' Kapasite kullanımı yüzde 73.4 oldu',

[6] 'Faizler daha düşük seviyede kalabilir',

[7] 'Borsadaki kayıp 2 bin puanı aştı',