Çin Komünist Parti 19. Kongresi Yaklaşırken

Yazan  10 Ekim 2017

Çin’de merakla beklenen tarih geldi. On yılda sadece iki kez yapılan en önemli siyasi toplantısının tarihi resmen açıklandı. 18 Ekim'de Çin Komünist Partisi (ÇKP) Pekin'de 19. Parti Kongresi için toplanacak. Kongre, önümüzdeki beş yıl boyunca Çin'in yol haritasını belirleyerek beş yıllık bir politika gündemine karar verecek. Çin'in bu önümüzdeki beş yıl için düzenlediği kilit politikalar, bir hafta süren toplantıda küresel etkilere sahip olacak.

Toplantının adı "Kongre", ancak demokratik bir kongre elbette olmayacak. Katılan yaklaşık 2300 komünist parti delegesi önceden onaylanmış bir gündemi işleyecek.

ÇKP her beş yılda bir kongre düzenlemekle birlikte hepsi aynı derecede önemli değildir. Bu yılki olağan kongre ÇKP Genel Sekreteri Xi Jinping'in siyasi liderliği konumunda kritik öneme sahiptir. Üyelere yoğunlukla Çin'in kritik bir döneme girdiğini ve uzun vadeli bir stratejik vizyona sahip güçlü bir lidere ihtiyaç duyduğu konusunda parti propagandası yapılmaktadır.

ÇKP’nin  Kongre Öncesi Hiç Görülmemiş Güvenlik Önlemleri

Xi, politik muhaliflerden oldukça endişe duymaktadır. Bu endişesi çok ciddi boyutlarda halka tesir etmiş durumdadır. Her alanda halkın ensesinde ÇKP'nin nefesi hissedilirken, halk doğal yaşamına dönmekte zorlanmakta, korku gölgesinde siyasi atmosferin esiri olmaktadır. Xi, ne pahasına olursa olsun bu kongreyi kesinkes başarı ile atlatmak istemektedir. Yol ve Kuşak projesinin devamlılığı ve yarım kalmış projeleri itibariyle planlarını gerçekleştirmek adına bu 5 sene çok kritik olacaktır.

Dış itibarına aşırı düşkün Pekin, tüm güvenlik tedbirlerini almış durumdadır. Çin hükümeti güvenlik önlemlerini güçlendirmek için çevre eyaletlerden[1] Pekin'e on binlerce polis takviye yaptı ve eylül ayından başlayarak Pekin polislerinin iznini iptal etti. 18-28 Ekim arasında yabancıların Tibet ve Doğu Türkistan’a seyahat etmesinin resmen yasaklandığı ilan edildi. Son olarak 27 Eylül günü [2] İnternet sansürünü güçlendirmek,  Sosyal kontrolü ise son derece baskıcı uygulamak amacı ile Çin sosyal medya web sitesi Sina mikro bloğu parti merkezi komitesi 1000 kişilik mikro blog denetleyicisini işe alacağını duyurdu. [3]Zaten Çin'de 50 bin internet polisi ve 300 bin civarında her ihbar başına 5 kuruş para alan gönüllü ihbarcılar bulunmaktadır. Bu yüzden Çin toplumu sosyal medya ihbarcılarına “vumao dang – beş kuruşçular partisi” diye isim takmıştır. Çin [4]“Yasadışı söylem, görüntülerle mücadele ofisi” 28 Eylül günü, sosyal medyadan 20 milyon istenmeyen yazı ve görüntünü sildiğini açıklamıştır. Aynı gün “Baijing Rebao-Pekin günlüğü gazetesi” Pekin Büyükşehir ÇKP Genel Sekreteri Saiçi’in [5]“Her türlü istikrarsızlığı ortadan kaldırmak için sağlam bir denetim ve savunma hattı oluşturduk. Bir dizi şebeke güvenliği hattı kurduk.  Sosyal medya üzerinden yapılacak çeşitli siyasal söylentiler ve zararlı dedikodulara katı bir şekilde darbe vurmaya kararlıyız” beyanları manşette yer almıştır. Kongrenin selameti için susan Çin'in daha suskun kalması için ülkedeki (6)11 milyon Çin polis ve sivil güvenlik görevlisi seferber edilmiş durumdadır.

 

Kongre Ne Yapıyor?

ÇKP kongreleri sonraki 5 yıl için ülkede yapılacak büyük işleri kararlaştırmaya amaçlıyor. Görünürde böyledir. Ancak, gerçekte ise her kongre parti kansız bir hesaplaşmanın arenasıdır. ÇKP kurucusu Mao Zedong tüm parti içi rakiplerini kongrede alaşağı etmiştir. Mao’dan sonraki lider Deng Xiaoping de, eski Mao’cuları kongrelerde tasfiye etmiştir. Bugünkü ÇKP Genel Sekreteri ve Çin Devlet Başkanı Xi Jinping bundan 5 yıl önce, yani 8-14 Kasım 2012 tarihinde Pekin'de gerçekleşen ÇKP 18. Kongresinde iş başına gelmiştir. Xi, 18. Kongrede diğer devlet başkanı adayı olan siyasi ÇKP büro üyesi [7]Bo Xiley’i tutuklayıp hapse atmakla işe başlamış ve ardından ÇKP üst düzey devlet adamlarından [8]Juyungkang, [9]Ling Jihua, Çin Kurtuluş Ordusu Genelkurmay Başkanı [10]Orgeneral  Go buoxiong, Genelkurmay Başkan Yardımcısı [11]Orgeneral Xui Saihou (cezaevinde suikast ile öldü) idam ve ömür boyu hapis cezalarına çarptırılırken, bunlarla ilişkilendirilip Xi Jinping tarafından üst ve orta düzey ÇKP ve ordu mensuplarından tasfiye edilenlerin sayısı 10 binden fazladır.

Demokratik ülkelerde seçimle iş başına gelen devlet başkanı kendi ekibini şeffaflık içinde oluşturur. Çin’de ise daha önceki devlet başkanı,  bir sonraki devlet başkanının kim olacağını yıllar önceden belirler. Sonra iş başına gelen devlet başkanı kendi ekibini kurarken, eski başkanlık ekibini tasfiye etmek için bir suç uydurur ve o suçlamalar ile eski ekibin bir kısmını cezaevine, bir kısmını sürgüne gönderir. Xi Jinping temizlik işini “yolsuzlukla savaş” adı altında yürütmüştür. 5 Senelik savaş dönem zarfında koltuğunu henüz tam sağlamlaştıramamıştır. Xi Jinping’in halefi olarak seçilen Çongçing büyükşehir parti sekreteri ve ÇKP politbüro üyesi [12]Sun Jing Sai Temmuz ayında aniden tutuklanarak ceza evine konuldu ve 30 Eylül günü ÇKP, partiden atıldığı ve tüm görevlerinden alındığı açıklandı. 19.  Parti Kongresi için Pekin'de toplanacak ÇKP’li bakan ve eyalet yetkilileri arasında kimlerin sağ salim görevine dönebileceği, kimlerin kongrede tutuklanıp ortadan kaybolacağı henüz belli değil. Kongre üyelerinin hepsi Pekin'e hazırlanıyor; ama herkes tedirginliğini gizleyemiyor.

Xi jinping’in Asıl Amacı Nedir?

Başkan olarak, Çin'in Asya'daki gücünü yeniden doğruladı, orduyu yeniden yapılandırdı ve bir takım azınlık yetkililerini ve siyasi düşmanları bir araya getiren acımasız bir yolsuzlukla mücadele kampanyasına öncülük etti.

Şuan Bay Xi otoriter bir yönetim tarzı benimsiyor. Bu yönetimi pekiştirmek ve bir sonraki kongrede seçilmesinin önünü açacak zeminleri hazırlıyor.

Bay Xi'nin kongrede gösterdiği performansın sadece içişlerinin geleceği ile birlikte Kuzey Kore'nin nükleer programı gibi konularda sürtüşmenin arttığı bir dönemde Çin'in ABD'ye yönelik politikasını belirleyeceği kesindir.

Çinli ve yabancı uzmanların ortak görüşü şu ki, Xi Jinping’in kendi seçtiği halefini ortadan kaldırmasının nedeni ömür boyu başkanlık sistemini getirmektir. Xi Jinping; ÇKP Genel Sekreterliği, Çin Devlet Başkanlığı, Çin Kurtuluş Ordusu Başkomutanlığı gibi 13 çeşit en üst düzey yetkiyi elinde toplamıştır. Mao’nun elinde bazı dönemlerde 2 bazı dönemlerde 3 en üst düzey yetki bulunuyordu. Xi, Mao’nun elinde olmayan 10 yetkiyi  de 5 sene içinde eline geçirmiştir. ÇKP’nin en yetkili medya dili olan Xinhuanet, 19. Parti kongresinde parti tüzüğünün değişeceği, [13]“Xi Jinping'in Düşünce Sistemi” cümlesinin tüzüğe ekleneceğine yavaş yavaş Çin kamuoyunun kulağına alıştırmaya çalışmaktadır. “Xi Jinping'in Düşünce Sistemi” terimini Pekin Büyükşehir ÇKP Genel Sekreteri Saiçi başta olmak üzere Çin devlet ve hükümet yetkilileri büyük toplantılarda açıkça ortaya koymaya başladı bile. Çin Komünist Parti iktidar süresi içindeki 68 yıldan beri “Mao Zedong Düşünce Sistemi” cümlesi parti tüzüğünde yer almakta idi. Şimdi “Xi Jinping Düşünce Sistemi” cümlesi parti tüzüğüne eklenecek ve Xi’nin ömür boyu parti ve devlet başkanlığı garanti altına alınacaktır. Bununla birlikte, Xi'nin güç yoğunluğu, artan kişilik kültü ve rakiplerini yolsuzluk denemeleri yoluyla ortadan kaldırma eğilimi endişe yaratmaktadır.

Mao döneminde tek kişilik diktatör rejimi Çin ulusuna büyük acılar yaşatmakla beraber, Çin Komünist Parti bünyesinde de çok büyük hasar bırakmıştır. Mao sonrası, Çin'in otoriter gölge lideri Deng Xiaoping,  parti merkezi komitesine 1980'lerden başlayarak “kolektif yönetim” sistemini getirdi ve bu sistem 5 yıl öncesine kadar devam etti.  Xi Jinping, Deng Xiaoping tarafından belirlenen “kolektif yönetim” ilkesini terk etti ve Marksizm söylemi ile Mao’ya özleşerek sola kaydı. Başta Uygur insan hakları savunucusu Dr. İlham Tohti olmak üzere 10 binlerce Çinli muhalif aktivist tutuklandı. Uygur ve Tibetliler üzerindeki baskı daha da artırıldı. Ekonomik reformlar durdu.

Çin’de uzun yıllardan beri biriken siyasi, ekonomik, sosyal sorunlar tehlikeli büyük bir fay hattını oluşturmaktadır. Xi Jinping çareyi Mao usulü demir yumrukla yönetmekte bulmaktadır. Mevcut siyasi durum, Çin’de sivil toplumun oluşmasını, yaratıcılığı, gelişmeyi engelleyecektir. Bu durum Çin'in orta gelir tuzağından çıkmasını zora sokacaktır.  Çin'in bundan sonraki 5 yılı hakkında sağlıklı analiz yapabilmemiz için 18 Ekim sonrasını beklememiz gerekecektir.

 

Kaynaklar:

1.电影撤档、警力增强十九大前中国加大维稳力(Filmler geri çağrıldı, polis teşkilatı 19. kongre önce(toplumsal)İstikrarı sağlamak için Güvenlik tedbirlerini güçlendirmeye başladı.)

2. 新浪微博招募千名监督员(Sina microblog’a binlerce denetçi alınacak.)

3.哈佛大学研究解读中国网络审查制度(Harvard Üniversitesi Çin'in İnternet Sansür Sistemini Yorumluyor.)

4.十九大维稳:删2000万信息收缴“非法宗教出版物”(19. Kongre güvenliği için internetten 20 milyoun yasadışı dini yazı silinmiştir.)

5.十九大前收紧管控? (19. Kongre öncesi kontrol sıkılaştırılıyor mu?)

6.中国治保总兵力超过1100万人(Çin'in toplam güvenlik gücü sayısı 11 milyondan fazladır.)

7.薄熙来案与习近平背伤真相(Bo Xilai davası ve Xi Jinping’ın arkadan vurulma gerçeği.)

8.周永康一审被判处无期徒刑(Jou Yongkang mahkemede ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı.)

9.令计划一审被判处无期徒刑(Lingjihua ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı.)

10. 郭伯雄一审被判处无期徒刑没收全部个人财产(Guo Boxiong ömür boyu hapis cezasına çarptırıldı ve tüm mal varlığına el konuldu.)

11. 徐才厚“病死”. 高层下令停药变相执行死刑/视频(Xui saihu “hastalıktan öldü”. İlacı kesilerek hapiste idam edildi.)

12. 中共原重庆市委书记孙政才被双开(ÇKP Çungçin şehir genel sekreteri Sun jingsai çift görevden alındı.)

13.习近平思想出炉?北京书记蔡奇再提重要性(Xi Jinping düşünce sistemi nasıl hazırlandı? Pekin ÇKP genel sekreteri Sayçi bunun önemini bir daha vurguladı.)

14.http://blog.victimsofcommunism.org/the-19th-chinese-communist-party-congress-what-to-watch/?gclid=EAIaIQobChMIqOCBzqvc1gIVWIuyCh3esw77EAAYASAAEgJ3vPD_BwE

Nesibe Flora Kurt

21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü
Bilimsel Danışmanı

ÜYE GİRİŞİ

Şifremi unuttum
  1. SON MAKALELER
  2. ÇOK OKUNANLAR

Ergun Mengi   - 07-04-2024

Balkan Savaşları ve Birinci Dünya Savaşı Başlangıcında, Osmanlı İmparatorluğunun Siyasi ve Askeri Anatomisi

2. Mahmut, Balkan isyanları, Rus baskısı ve Kavalalı Mehmet Ali Paşa’yla uğraşırken yeniçeriler, her fırsatta ayaklanmaktaydı. 15-18 Kasım 1808’de Babıali’yi basan yeniçerilerle mücadele eden Sadrazam Alemdar Mustafa Paşa mahzendeki barutları ateşleyerek içeri giren 600 yeniçeriyle beraber kendini h...

Error: No articles to display