Resmi adı Irak-Şam İslam Devleti olarak anılan; fakat aslında kuşku götürmez bir terör örgütü olan ve içerisinde çok uluslu bir militan yapısı barındıran örgüt, basın yorumlarında sıklıkla sadece “Devlet” olarak anılmaktadır. Oysa ki gerek basın görevlilerinin gerekse konu hakkında yorum yapan uzmanların yorumlarında IŞİD oluşumunun bir terör örgütü olduğunun altı çizilmelidir. Çokça ifade edilen “IŞİD’e alışmak, IŞİD’le yaşamak, IŞİD kalıcı vb.” kavramlar çok büyük tehlike arz etmektedir. IŞİD’i terör örgütü olarak görmeyen ve faaliyetlerini mezhepsel bulan çeşitli yorumlarla beraber, son olarak IŞİD’in artık petrol satışına başlaması ile birlikte, akla şu soru gelmektedir: IŞİD’e devlet mi kurdurtuluyor?

Suriye’nin ardından, Irak’ın Musul kentine ve çevresindeki çeşitli Kürt nüfusu ağırlıklı olmayan; fakat enerji rezervlerine sahip olan şehirlere saldıran IŞİD’in elinde bugün aktif olarak faaliyette olan petrol kuyuları, Kerkük-Ceyhan petrol boru hattının bir kısmı ve bir de rafineri bulunmaktadır. Örgütünü ayakta tutmak için gelire ihtiyaç duyan her terör örgütü gibi IŞİD de kendine bir gelir kapısı seçmiştir: Petrol satışı. Öncellikle halen faaliyette olan IŞİD’in elindeki petrol kuyuları ile rafineriyi sorgulamak gerekmektedir. Örneğin; IŞİD gelene kadar bu tesisler Iraklı mühendisler ve elemanlar tarafından çalıştırılıyordu. Eğer bu çalışanlar bölgeyi terk ettiyse, şu anda petrol kuyularını ve rafineriyi kim çalıştırmaktadır? IŞİD’in içerisinde acaba yerleştirilmiş bu konuda uzman elemanlar olabilir mi?

Konunun ikinci can alıcı noktası ise IŞİD’in petrol satmaya başlamasıdır. IŞİD’in petrolü Barzani yönetimindeki Kürdistan Özerk Yönetimi (KÖY) tarafından satın alınmaya başlanmıştır.[1]IŞİD’in petrol çıkartıp satmaya başladığı Ujil sahası Kerkük’ün bir miktar dışarısında bulunmaktadır ve günde yaklaşık 20 bin varil petrol çıkartılmaktadır. Tekrar başa dönecek olursa, öncelikle bu petrolü şu anda kim çıkartmaktadır? İkinci olarak ise KÖY, IŞİD'den bu petrolü alarak uluslararası bir suç işlemektedir. Diğer yandan bir başka iddia da Kürdistan’daki özel bir şirketin sahibi olduğu rafinerinin IŞİD'den petrolü aldığı yönündedir ki bu sorunun niteliğini değiştirmektedir. Konunun vahameti bölgedeki yetkililer tarafından fark edilmiş olmalı ki, Tuzhurmatu bölgesinden bir yetkili “Kürdistan’ın petrolü IŞİD militanları tarafından satılmasının anlaşılmasından sonra Kürdistan’ın petrol almayı durdurduğu, şu anda ise petrolü alanların kimliğinin bilinmediğini” belirtmiştir.[2] Artık inkar edilmesi çok geç olan bu realite sayesinde, IŞİD sattığı petrol sayesinde örgütüne silah temin etmektedir. Bunun dışında iddialar düşünüldüğünde IŞİD’in petrolünü Türkiye tarafından resmi olarak satın alındığı pek tabi ki olası değildir; ama kaçak olarak Türkiye’ye satılmaması içinde Ankara’nın bütün önlemleri alması gerekmektedir.[3]Bu konu hakkında ayrıca Rusya da BM’ye başvurarak, IŞİD’in bir terör örgütü olmak petrol satışında bulunmasının kınanması konusunda karar almasını çünkü bu konu da ellerinde deliller olduğunu belirtmiştir. Eğer BM ve Türkiye gibi konuya birinci dereceden dahil olan ülkeler IŞİD’in petrol satmasını kınamaz veya engel olmaya çalışmaz ise, acaba bilinçli olarak bir IŞİD devleti mi kurdurtuyor sorusu haklı olarak sorgulanmalıdır.

Harita: IŞİD’in Irak Topraklarına Ele Geçirdiği Bölgeler ve Enerji Sahaları

Kaynak: http://energypolicyinfo.com/2014/06/iraq-disruption-could-“send-economic-forecasters-back-to-the-drawing-board”/

İran konusunda türlü türlü uluslararası yaptırımlar planlayan Batı ülkeleri halen IŞİD’in petrol faaliyetleri konusunda sessiz kalmaktadırlar. Uluslararası anlamda IŞİD’e karşı uluslararası bir askeri seçenek düşünülmesi gerekirken, IŞİD’in petrol satışına şu anda göz yumulmaktadır. Eğer IŞİD’in petrol satışına Batı ve Türkiye ses çıkartmayacak ise, bu durumda IŞİD’e devlet kurdurtuluyor anlamına gelecektir. Komşusu olarak kurulacak olan Kürdistan ile birlikte IŞİD’in kuracağı devlet ile Barzani’nin IŞİD ile kuracağı enerji işbirliği ile Türkiye’yi bypass ederek IŞİD sayesinde Suriye’nin kuzeyinden dünya piyasalarına çıkma hayali gerçekleşebilir. Türkiye’de bu durumda Irak’ı kaybettiği ile kalabilir.

Not: Türkiye’nin Ceyhan limanından satışı gerçekleşen Kürt petrolünün parasının Halk Bankasına yatırıldığı belirtilmektedir. Ankara paranın %83’ünü Bağdat’a %17’sini Erbil’e transfer etmiş midir, yoksa tamamını Erbil’e transfer etmek için Kürdistan’ın ilanını mı beklemektedir?