TÜRKİYE'NİN SAVUNMA-GÜVENLİK-DIŞ POLİTİKASINI İLGİLENDİREN GELİŞMELER
ORTADOĞU-AFRİKA
SANA: Koalisyon Deyr ez Zor'da bir köyü vurdu, ölü ve yaralılar var… Suriye Arap Haber Ajansı (SANA), ABD öncülüğündeki koalisyonun uçaklarının Suriye’nin Deyr ez Zor vilayetinin doğusundaki Al-Zer köyüne saldırdığını aktardı. Saldırıda siviller arasından hayatını kaybeden ve yaralıların olduğu belirtildi.
İran ile Rusya Hürmüz Boğazı'nda ortak tatbikat yapacak… İran Deniz Kuvvetleri Komutanı Tümamiral Hüseyin Hanzade, İran ile Rusya'nın Basra Körfezi ve Hürmüz Boğazı'nda ortak tatbikat düzenleyeceğini söyledi. Rusya Deniz Kuvvetleri Günü kutlamalarına katılmak için Rusya'nın St.Petersburg kentinde bulunan Hanzade, İran resmi haber ajansı IRNA'ya açıklama yaptı. İran ile Rusya'nın askeri iş birliği mutabakatı imzaladığını aktaran Hanzade, "İranile Rusya Deniz Kuvvetleri, Hint Okyanusu, Mekran Denizi, Basra Körfezi ve Hürmüz Boğazı'nda ortak tatbikat düzenleyecek" ifadelerini kullandı.
Irak, demir yoluyla Türkiye'ye bağlanmayı planlıyor… Irak Ulaştırma Bakanlığı, ülkenin demir yoluyla Türkiye'ye bağlanmasının planlandığını duyurdu. Irak Ulaştırma Bakanı Abdullah Laibi, Irak merkezli özel bir televizyon kanalına yaptığı açıklamada, Irak Demiryolu Şirketi'nin faaliyet alanına ilişkin planlarını anlattı. Şirketin yaşadığı krizlerden sonra iyileşme sürecine girdiğini söyleyen Laibi, bu bağlamda, Basra-Bağdat arası mesafenin 10 saatten 7 saate düştüğünü, Beyci rafinerisi ve Samarra'ya demir yolu hattı açıldığını, yakın zamanda da Musul ve Salahadin kentlerine hat çekmeyi planladıklarını ifade etti.
Bahreyn'deki gösterilerde yaralanan 1 kişi hayatını kaybetti… Bahreyn'de muhalefette yer alan Vefak Hareketi, cumartesi günü düzenlenen gösterilerde yaralanan 1 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı.
Yemen'e 18 ton ilaç ve tıbbi malzeme ulaştı… Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC), Yemen'in başkenti Sana'ya 18 ton ilaç ve tıbbi malzeme gönderildiğini açıkladı. ICRC Yemen Ofisi'nin Twitter hesabından yapılan açıklamada, Sana'daki olağanüstü durum çerçevesinde bölgeye 18 ton tıbbi malzeme ve ilaç sevkiyatı gerçekleştirildiği belirtildi.
BM'den Libya'da 'ateşkes' ve 'uluslararası toplantı' çağrısı… BM Libya Özel Temsilcisi Seleme, Libya'da taraflara ateşkes ve daha sonra ilgili ülkelerin katılımıyla üst düzey uluslararası toplantı düzenlenmesi çağrısında bulundu. Birleşmiş Milletler (BM) Libya Özel Temsilcisi Gassan Seleme, Libya'da taraflara Kurban Bayramı'ndan önce ateşkes ve daha sonra ilgili ülkelerin katılımıyla üst düzey uluslararası toplantı düzenlenmesi çağrısında bulundu. BM Güvenlik Konseyini, Libya'daki gelişmelere ilişkin bilgilendiren Seleme, başkent Trablus çevresinde devam eden çatışmalarda 106'sı sivil yaklaşık bin 100 kişinin hayatını kaybettiğini söyledi.
ABD, İngiltere ve Norveç'ten Sudan açıklaması… ABD, İngiltere ve Norveç, Sudan'da askeri ve sivil taraflar arasında 'anayasa bildirisi' konusundaki anlaşmadan memnun olduklarını açıklayarak geçiş süreci için verilen sürenin sonuna yaklaşıldığı uyarısı yaptı. ABD Dışişleri Bakanlığı, Sudan'daki gelişmelere ilişkin ABD, İngiltere ve Norveç tarafından imzalanan ortak açıklamayı yayımladı. Ülke içindeki şiddetin azalmasının memnun edici bir gelişme olduğu belirtilen açıklamada, Askeri Geçiş Konseyi ile muhalefeti temsil eden Özgürlük ve Değişim Bildirgesi Güçleri (ÖDBG) ittifakı arasında ön anlaşma niteliğindeki siyasi belgenin imzalanması 'olumlu bir adım' olarak nitelendirildi.
Libya'daki Uluslararası Mitiga Havalimanı'nda uçuşlar durduruldu… Libya'nın başkenti Trablus'taki Uluslararası Mitiga Havalimanı'na roket düşmesi sebebiyle uçuşlar durduruldu. Mitiga Havalimanı Otoritesi tarafından yapılan yazılı açıklamada, Tunus'taki Sfax-Thyna Uluslararası Havaalimanı'na hareket etmesi planlanan uçağa yolcuların alınmaya başladığı sırada Mitiga Havalimanı'na kaynağı bilinmeyen roketlerin düştüğü belirtildi.
BM: "Binlerce Suriyeli Türkiye sınırlarına gidiyor"… Birleşmiş Milletler, Suriye'de İdlib gerginliği azaltma bölgesinde devam eden çatışmalar nedeniyle binlerce kişinin hafta sonu Türkiye sınırına doğru kaçtığını bildirdi. BM Genel Sekreter Sözcülerinden Farhan Haq, günlük basın brifinginde, Suriye'nin kuzey batısında devam eden çatışmaların ortasında kalan 3 milyon kişinin güvenliğinden derin endişe duyduklarını söyledi. "Binlerce kişi çatışmalar nedeniyle hafta sonu Türkiye sınırına doğru kaçtı" ifadesini kullanan Haq, son 4 ayda çatışmalar nedeniyle 500 kişinin hayatını kaybettiğini, 7 okul ve bir sağlık merkezinin de çatışmalardan zarar gördüğünü belirtti.
AVRUPA – AB
AB'den 5 ülkeye finansal engel… Avrupa Birliği (AB), kredi derecelendirme kuruluşlarını yeterince denetlemedikleri gerekçesiyle 5 ülkenin finansal piyasalardaki erişim haklarını kaldırdı. AB Komisyonu, üçüncü ülkelerin birlik finansal hizmetlerine erişimlerini sağlayan "denkliklerinin" yeniden değerlendirildiğini açıkladı. Açıklamada, kredi değerlendirme kuruluşlarını AB standartlarında denetlemedikleri gerekçesiyle Avustralya, Kanada, Arjantin, Brezilya ve Singapur'un birlik finansal piyasalarına erişim haklarının yürürlükten kaldırıldığı kaydedildi.
Yunanistan'dan Türkiye ile 'cesur bir yeni başlangıç' mesajı… Yunanistan Başbakanı Kiriakos Miçotakis, "Amacım Türk-Yunan ilişkilerinde cesur bir yeni başlangıç için yollar bulmak" dedi. Üç hafta önce iktidara gelen Miçotakis, geleneksel ilk yurt dışı ziyaretini Kıbrıs'a yaparak, Kıbrıs Yönetimi lideri Nikos Anastasiadis ile Lefkoşa'da bir araya geldi. İki günlük çalışma ziyareti için Ada'da bulunan Miçotakis gerçekleştirdiği çeşitli temasların ardından basın mensuplarına açıklamada bulundu. Yunanistan ve Türkiye arasındaki ilişkilere yönelik bir soru üzerine Miçotakis, "Amacım Türk-Yunan ilişkilerinde cesur bir yeni başlangıç için yollar bulmak. Ama bu adımların kademe kademe gerçekleştirilmesi gerek. Zaman ve güven inşası lazım" ifadelerini kullandı.
Poroşenko, ailesiyle birlikte Ukrayna'dan ayrıldı… Eski Ukrayna Devlet Başkanı Poroşenko, ailesiyle birlikte ülkeden ayrıldı. Poroşenko, öncesinde devlet korumasından vazgeçtiğine dair bir dilekçe yazdı. Ukrainskaya Pravda gazetesinin, sınır hizmetlerindeki kaynaklarından aktardığına göre, eski Ukrayna Devlet Başkanı Pyotr Poroşenko Türkiye'ye uçtu. Bununla birlikte ailesinin bazı fertlerinin geçtiğimiz hafta ülkeden ayrıldığı belirtildi.
Avusturyalı general: Türkiye, Rusya'yla işbirliği yaparak NATO'ya olan güveni bozuyor… Avusturyalı general Feichtinger, şimdiye kadar NATO’ya sadakatin hiçbir zaman ciddi bir şekilde sorgulanmadığını ama Türkiye’nin eylemleri yüzünden durumun değişebileceğini söyledi. Viyana merkezli Ulusal Savunma Akademisi’nde Barışı Koruma ve Çatışma Yönetimi Enstitüsü Başkanı Tuğgeneral Walter Feichtinger, Wiener Zeitung için kaleme aldığı yazıda, mevcut durumun NATO'nun güvenilirliğini bozduğunu kaydetti.
ABD
Pompeo: Tahran, İran’ı ziyaret etme teklifimi reddetti… ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, İran’ın Tahran’ı ziyaret etme ve İran halkı ile doğrudan konuşma teklifini kabul etmediğini ifade etti. Twitter’dan açıklama yapan Pompeo, “Yakın zamanda Tahran’ı ziyaret etmeyi ve İran halkı ile doğrudan konuşmayı teklif ettim. Rejim teklifimi kabul etmedi” ifadelerini kullandı.
ABD'de sosyalist başkan aday adayı Sanders, 'Ermeni Soykırımı'nı tanıma sözü verdi… 2016 başkanlık seçimi anketlerinin Demokrat Parti'nin adayı olsaydı Trump'a karşı kazanabileceğini gösterdiği Bernie Sanders, 2020 seçimi kampanyasında, 1915'te yaşananları 'Ermeni Soykırımı' olarak tanımaya hazır olduğunu söyledi. ABD'nin Ermeni nüfusun yoğun bulunduğu Los Angeles kentinde 26 Temmuz'da düzenlenen bir yuvarlak masa tartışmasına katılan Demokrat Partili başkan aday adaylarından Bernie Sanders, söz verip de tutmayan önceki başkanlardan farklı olarak seçilirse 'Ermeni Soykırımı'nı tanıyacağını söyledi.
Trump: AB ve Çin faizleri indirirken FED hiçbir şey yapmıyor… ABD Başkanı Donald Trump, Avrupa Merkez Bankası (ECB) ve Çin’in üreticilerine fayda sağlayan nicel genişleme politikaları uygularken ABD Merkez Bankası’nın (FED) faiz indirimi yönündeki kararsızlığını eleştirdi. Trump, resmi Twitter hesabından yaptığı paylaşımda şunları yazdı: “AB ve Çin faizleri indirerek sistemlerine para akıtmaya ve üreticilerinin ürünlerini satmalarını kolaylaştırmaya devam edecek. Bu arada oldukça düşük enflasyonla FED hiçbir şey yapmıyor ve (diğerleriyle) karşılaştırıldığında hiçbir şey yapmamaya devam edecek”.
RUSYA
Rusya: Türkiye’yle Suriye’deki hedeflere nokta atışı operasyonlar düzenliyoruz… Rusya Genelkurmay Başkanlığı yetkilisi Sergey Rudskoy, Rusya ve Türkiye’nin Suriye’deki militanların ateş güçlerini yok etmek adına nokta atışı operasyonlar düzenlediklerini söyledi. Rus Genelkurmay yetkilisi Rudskoy, “Türk meslektaşlarımızın yardımıyla teröristlerin ateş güçlerinin, askeri araçlarının, silahlarının ve teçhizat depolarının yerlerini belirlemek ve bunlara nokta atışı operasyonlar düzenlemek adına tedbirler almaktayız” dedi.
Rusya: ABD, Suriye’deki petrol kaçakçılığı işini IŞİD'den devraldı… Rusya, ABD ve onunla ilintili güçlerin Suriye’deki yasa dışı petrol ticaretini IŞİD’in elinden alıp kendi kontrolüne geçirdiğini açıkladı. Rus Genelkurmay yetkilileri, petrol kaçırma işinde yardımları karşılığında, ABD’nin Arap ve Kürt güçlere silah sağladığını söyledi. Rusya, Suriye’de yıllardır IŞİD’in kontrolünde olan petrol kaçakçılığını ABD’nin devraldığını belirtti. Rusya Genelkurmay Başkanlığı yetkilisi Sergey Rudskoy’a göre edinilen askeri istihbaratlar, Suriye petrolünün Fırat Nehri’nin doğusuna kaçırılmasında yardım etmeleri karşılığında, ABD’nin muhtelif Arap ve Kürt güçlere silah sağladığını gösteriyor.
TÜRKİYE
Vali Yerlikaya, "Şehir ve ülke ekonomisini tehdit ediyor"… İstanbul’daki kayıt dışı Suriyeliler için ikinci kez çağrıda bulunan Vali Ali Yerlikaya, “Düzensiz göçlerle oluşan kayıt dışı istihdam şehir ve ülke ekonomisi ve toplumsal huzur çalışma barışını tehdit etmektedir” dedi. İstanbul Valisi Ali Yerlikaya, Ciner Yayın grubuna ziyarette bulundu. Burada İstanbul'daki düzensiz göç ve kayıt dışı istihdamla ilgili son verileri de paylaşan Yerlikaya, “Düzensiz göçlerle oluşan kayıt dışı istihdam şehir ve ülke ekonomisi ve toplumsal huzur çalışma barışını tehdit etmektedir” ifadelerini kullandı. “2011 yılı Ekim ayından beri Suriye'den gelen bir göç dalgası var” diyen Vali Yerlika’nın açıklamaları şöyle: “Ülke genelinde kayıtlı olan Suriyeli misafirlerimizin sayısı 3 Milyon 634 bin civarında bulunmaktadır. İstanbul’da 527 bin ikamet izinli, 3 bin uluslararası koruma, 547 bin Geçici Koruma kapsamında Suriyeli olmak üzere toplam 1 milyon 77 bin yabancı var. Geçici Koruma Kapsamında bulunan 547 bin Suriyeli misafirimize karşı devlet politikalarımızda bir değişiklik söz konusu değildir. Türkiye, tüm mazlumların sığınağıdır”.
Suriyelilerle aynı evi paylaşırım' diyenlerin oranı yüzde 50 azaldı… KONDA'nın anketine göre, 2016 yılında 'Suriyelilerle aynı evi paylaşırım' diyenlerin oranı yüzde 14 iken, bu oran 2019 yılında yüzde 7'ye geriledi.
Ankara’da vurulan Belaruslu diplomat yoğun bakımdan çıktı… Belarus’un Ankara Büyükelçisi Andrey Savinıh, komşusu tarafından vurulması sonucunda ağır yaralanan Büyükelçilik İdari İşler Müsteşarı Aleksandr Poganşev’in yoğun bakımdan çıkartılıp normal odaya alındığını söyledi.
İçişleri Bakanlığı: Terörden Arananlar Listesi’nde gri kategoride yer alan terörist yakalandı… İçişleri Bakanlığı, "Erzurum’da, Terörden Arananlar Listesi’nde 300 bin TL ödülle gri kategoride yer alan terörist yakalanmıştır" açıklaması yaptı. İçişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada şu ifadeler yer aldı: "Erzurum’da, Terörden Arananlar Listesi’nde 300 bin TL ödülle gri kategoride yer alan terörist yakalanmıştır. Söz konusu teröristin AK Parti Erzurum Karayazı Belediye Meclis üyesi Savcı Küçük ile yeğeni Ahmet Küçük’ü şehit edilmesi olayının faili olduğu belirlenmiştir."
Akar'dan ABD'ye 'Güvenli Bölge' mesajı… Milli Savunma Bakanı Akar, ABD Savunma Bakanı Esper ile yaptığı telefon görüşmesinde, ABD ile ortak bir noktada buluşulmaması durumunda "Güvenli Bölge"yi Türkiye'nin tek başına oluşturacağını ifade etti. Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamaya göre, Akar ve ABD'li mevkidaşı telefonda görüştü. Görüşmede, Savunma Bakanlığının onaylanması dolayısıyla Esper'i tebrik eden Bakan Akar, Türkiye'nin ABD'den beklentisinin YPG'ye desteğini tamamen sonlandırması olduğunu bildirdi.
İzmir ve Adana’da FETÖ operasyonu… Adana merkezli 7 ilde FETÖ'ye yönelik soruşturma kapsamında 30 şüpheli hakkında gözaltı kararı alındı. Öte yandan, İzmir Cumhuriyet Başsavcılığınca yürütülen FETÖ soruşturması kapsamında 20'si muvazzaf, 23 şüpheli hakkında gözaltı kararı çıkartıldı.
ASYA
Lavrov ve Çavuşoğlu Bangkok’taki görüşmelerine başladı… Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ve Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Tayland’ın başkenti Bangkok’ta bir araya geldi. Çavuşoğlu, gündemlerinde ikili ilişkiler ve bölgesel konuların olacağını söyledi.
Çin'den Hong Kong açıklaması: Yaygın şiddet eylemlerine hiçbir medeni toplum müsamaha göstermez… Hong Kong'da güvenlik kuvvetleri ile eylemciler arasında bir süredir devam eden şiddetli çatışmalarla ilgili açıklamalarda bulunan Çinli yetkililer, 'hiçbir medeni toplumunun yaygın şiddet eylemlerine müsamaha göstermeyeceğini' açıkladı. Hong Kong'da suçluların iadesi yasası üzerine başlayan protesto gösterileri kısa süre içerisinde büyük çaplı çatışmalara dönüştü ve yasa teklifi geri çekilmesine rağmen bölgedeki İngiliz yanlısı eylemciler protesto gösterilerine devam ediyor.
Afganistan'da NATO öncülüğündeki Kararlı Destek Misyonunda görev yapan iki Amerikalı askerin öldürüldüğü bildirildi…. NATO Kararlı Destek Misyonundan yapılan yazılı açıklamada, hayatını kaybeden askerlerin ülkenin neresinde ve ne şekilde öldüklerine ve kimliklerine ilişkin detayların 24 saat sonra paylaşılacağı kaydedildi. Amerikan medyasında yer alan ve adının açıklanmasını istemeyen üst düzey bir savunma yetkilisine dayandırılan haberlerde ise söz konusu saldırının Afgan ordusunun üniformasını giyen saldırgan veya saldırganlar tarafından yapılmış olabileceği belirtildi.Bu ölümlerle temmuz ayında Afganistan'da görevli ABD askerlerinden hayatını kaybedenlerin sayısı 3'e, 2019 yılında ise 11'e yükseldi. Afganistan'da halen 14 bin civarında askeri olan ABD yönetimi, Taliban'la muhtemel bir barış anlaşması sürecinin sonunda bu sayıyı önemli ölçüde azaltmayı planlıyor.
DOĞU AKDENİZ - KIBRIS
Miçotakis'ten Kıbrıs'a ziyaret: Önceliğimiz Türk işgalinin son bulması… Yunanistan Başbakanı Kiriakos Miçotakis, Kıbrıs'ın enerji alanındaki meydan okumaların tırmanmasına karşı Yunanistan ve Avrupa Birliği'nin (AB) desteğini alacağını söyledi. Miçotakis ayrıca, bölgey eilişkin önceliklerinin 'Türk işgalinin son bulması' olduğunu açıkladı. Miçotakis, Türkiye'nin faaliyetlerine karşı AB'nin benzer bir cevap vermesi gerektiğini ileri sürerek, "Kıbrıs enerji alanındaki meydan okumaların tırmanmasına karşı Yunanistan'ın ve AB'nin desteğini alacaktır" diye konuştu.
Kuzey Kıbrıs Başbakanı Tatar'dan Miçotakis'e: Kıbrıs'ın gerçeklerini göremiyorlar… Kuzey Kıbrıs Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı Ersin Tatar da, Yunanistan Başbakanı Kiriakos Miçotakis Kıbrıs’ı ziyaretinde yaptığı açıklamaların kendilerini üzdüğünü söyledi. Heyeti kabulde Miçotakis'in Kıbrıs'ı ziyareti ile ilgili açıklamalar yapan Tatar, “Kıbrıs’ın gerçeklerini göremiyorlar. Kıbrıs da güya sadece bir halk vardır o da Rum halkı. Kıbrıs Türk halkının haklarından, çıkarlarından, menfaatlerinden ve hassasiyetlerinde haberleri yok gibi bir açıklama yaptılar ve Kıbrıslı Türkler olarak bizim bunlara olumlu bakmamız mümkün değildir. Biz yolumuza devam ediyoruz. Bu yolumuz da KKTC yoludur” dedi.
