TÜRKİYE'NİN SAVUNMA-GÜVENLİK-DIŞ POLİTİKASINI İLGİLENDİREN GELİŞMELER

ORTADOĞU-AFRİKA

İran balistik füze denemesi yaptığını teyit etti… İran Genelkurmay Başkanlığı yetkilisi, balistik füze denemelerinin ülkenin savunma ihtiyaçları kapsamında 'normal bir faaliyet' olduğunu açıkladı. İran'ın yarı resmi haber ajansı Fars'ın Genelkurmay Başkanlığı'ndan bir yetkiliye dayandırdığı haberinde, İran'ın, balistik füze denemesi yaptığı teyit edilerek, bunun savunma ihtiyaçları kapsamında 'normal bir faaliyet' olduğu belirtildi.

Erbil'deki saldırının faillerinden birinin daha kimliği açıklandı… IKBY Emniyet Müdürlüğünden yapılan açıklamada, Erbil'deki saldırının faillerinden birinin Siyako Baki Abdülkerim olduğu bildirildi.

Yemen hükümetinden Husilerin 'zorunlu askerlik' kararına tepki… Yemen hükümeti, Husilerin kontrolündeki bölgelerde 18 yaşına gelen erkeklerin zorunlu askerlik hizmetine alınması kararını "tehlikeli bir adım" olarak nitelendirdi. Yemen Enformasyon Bakanı Muammer el İryani, Yemen haber ajansı SABA'ya yaptığı açıklamada, Husilerin, Sana'da 18 yaşına gelen erkeklerin zorunlu askerlik hizmetine alınması yönündeki yasa tasarısını kabul etmesini kınadı. Bu kararın tehlikeli bir adım olduğunu ifade eden İryani, Husilerin bu şekilde, kontrol altına alınmaları kolay olan cahil bir nesil yetiştirmeyi amaçladığını belirtti.

İsrail ve ABD, Arrow 3 füze savunma sistemini bu kez Alaska'da test etti… İsrail- ABD ortak üretimi olan ve atmosfer dışındaki balistik füzelere karşı koyması hedeflenen Arrow 3 füze savunma sistemi Alaska'da test edildi. ABD bu testin sistemin geliştirilmesi sürecinde 'diğer bir kilometre taşı' olduğunu vurguladı, İsrail de yine İran'a gözdağı verdi. İsrail Savunma Bakanlığı sistemin İsrail’de yapılması mümkün olmayan testlerinin hayata geçirilmesi için Alaska’nın seçildiğini belirtti. İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu da bugünkü kabine toplantısında konuyla ilgili yaptığı açıklamada ‘Arrow 3’ün İran veya başka bir lokasyondan kendilerine yöneltilecek bir balistik füzeye karşı koyma kapasitesi sağladığını’ söyledi.

Irak'ta yeni bir deniz üssü kuruluyor… Irak Savunma Bakanlığı, ülkenin güneyindeki Basra vilayetinde yeni bir deniz üssü kurulduğunu açıkladı. Savunma Bakanlığı'ndan yayımlanan açıklamaya göre, Savunma Bakanı Necah eş-Şammari, inşası devam eden deniz üssü Büyük Fav Limanı'nda incelemelerde bulunmak üzere üst düzey yetkililerin yer aldığı heyetle Basra'ya gitti. Basra Operasyonlar Komutanı Korgeneral Kasım en-Nizal ve Deniz Kuvvetleri Komutanı Korgeneral Ahmed Casım Maaric tarafından karşılanan Şammari, deniz üssünün inşası ve hazırlık aşamalarına ilişkin bilgi aldı. Açıklamada, Büyük Fav Limanı'nın ülkenin en büyük askeri deniz üssü olacağı aktarıldı.

İngiltere'nin yeni savaş gemisi Basra Körfezi'ne ulaştı… İngiltere'nin, İran ile gerilim yaşadığı Hürmüz Körfezi'nde görevlendirdiği yeni savaş gemisi HMS Duncan bölgeye ulaştı. İngiliz Savunma Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, "Kraliyet donanmasının HMS Duncan gemisi, İngiliz bandıralı gemilerin Hürmüz Boğazı'ndan güvenli geçişine HMS Montrose ile birlikte destek vermek üzere Körfez'e vardı." ifadesi kullanıldı. HMS Duncan'ın, Körfez'deki görev süresi ağustos sonunda bitecek olan HMS Montrose'dan sonra da bölgede göreve devam edeceği bildirildi. Bununla birlikte HMS Montrose'un Ortadoğu'daki görevine 2022'ye kadar devam edeceği vurgulandı.

Suriye’de militanlar Hama ve Lazkiye’deki yerleşimlere ateş açtı… Rusya'nın Suriye'deki Tarafları Uzlaştırma Merkezi Başkanı Tümgeneral Aleksey Bakin, militanların son 24 saat içinde Hama ve Lazkiye’deki yerleşim yerlerine ateş açtıklarını belirtti. Tümgeneral Bakin, bugünkü basın açıklamasında Suriye’de militanların son 24 saat içinde Hama ve Lazkiye’deki yerleşim yerlerine ateş açtıklarını duyurdu.

Irak'ta 2017'den bu yana ilk: IŞİD militanları petrol kuyularına saldırdı… IŞİD militanları, Irak'ın Süleymaniye kentindeki Acil ve Allas petrol kuyularına silahlı saldırı düzenledi. Irak ordusuna bağlı Selahaddin Operasyonlar Komutanlığından Yüzbaşı Saad Muhammed, AA muhabirine yaptığı açıklamada, IŞİD militanlarının Süleymaniye kentindeki petrol kuyularına hafif silahlarla saldırdığını söyledi. 

İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Arakçi: İran'ın petrol ihracatına herhangi bir müdahale, anlaşmaya aykırı… İran Dışişleri Bakan Yardımcısı Abbas Arakçi, İngiltere'nin, ülkesine ait petrol tankerini alıkoymasına ilişkin, "İran'ın petrol taşıyan tankerinin alıkonulması veya petrol ihracatına ilişkin herhangi bir müdahale, Kapsamlı Ortak Eylem Planı'na (KOEP) ve Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 2231 sayılı kararına aykırıdır." dedi.

Afganistan'da seçim süreci kanlı başladı: Seçim bürosuna saldırıda 3 ölü: Afganistan'da 28 Eylül'de yapılacak cumhurbaşkanlığı seçiminde Cumhurbaşkanı Eşref Gani'nin birinci yardımcısı olarak aday gösterdiği Emrullah Salih'in seçim kampanyasını yürüttüğü ofise düzenlenen silahlı ve bombalı saldırıda en az 3 kişinin hayatını kaybettiği bildirildi.

Burkina Faso'da silahlı saldırı: 15 ölü… Burkina Faso'nun kuzeyindeki Pissila beldesinde bir köye düzenlenen silahlı  saldırıda en az 15 kişi yaşamını yitirdi.

AVRUPA – AB

İtalyan sahil güvenlik gemisi kendi limanına yanaşabildi: Sığınmacılar gemiden indirilmedi… İtalya’nın, Akdeniz'den kurtardığı sığınmacılarla dolu olduğu için limanlarına yanaştırmadığı sahil güvenlik gemisinin Sicilya Adası'ndaki Augusta Limanı'na yanaşmasına izin verilirken, sığınmacılar gemide tutulmaya devam ediliyor. İtalya Sahil Güvenlik Komutanlığından sığınmacıları taşıyan ve limanlara yanaştırılmayan sahil güvenlik gemisi Gregoretti'ye ilişkin yazılı açıklama yapıldı. Açıklamada, 25 Temmuz'da çok sayıda sığınmacı botunun Avrupa kıyılarına ulaşmak için Libya'dan Akdeniz'e açıldığı belirtilirken, bu botlardan birinin Libya'nın Khoms açıklarında batan sığınmacı botu olduğu, 3 bota Libya Sahil Güvenliğinin müdahale ettiği, 3 botun ise Malta arama-kurtarma bölgesine kadar ilerlediği ifade edildi. 

Viyana’da İran Toplantısı… İran’la 2015 yılında varılan nükleer anlaşmaya taraf olan ülkeler Avusturya’nın başkenti Viyana’da bir araya geldi. Toplantıya anlaşmadan 2018 yılında çekilen Amerika katılmadı. Toplantıya; İngiltere, Fransa, Almanya, Rusya, Çin, Avrupa Birliği ve İran katıldı.

Ankara’dan ekimde ‘vizesiz AB’ atağı: Avrupa Birliği’nden (AB) vize muafiyeti için gerekli 72 kriterden 66’sını yerine getiren Türkiye, Meclis’in 1 Ekim’de açılmasıyla birlikte yeni bir atağa geçecek. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın son altı kriterle ilgili “Çalışmaları hızlandırın” talimatının ardından dosyalar müzakere edilebilecek düzeye geldi.

ABD

Trump, DTÖ'de reform yapılmasını istiyor… ABD Başkanı Donald Trump'ın, Dünya Ticaret Örgütü'nde reform yapılması olasılığının gözden geçirilmesi ve Çin'e ayrıcalık yapıldığını öne sürerek gelişmekte olan ülkeleri belirleme kriterlerinin değiştirilmesi için talimat verdiği belirtildi. Beyaz Saray tarafından ABD Ticaret Temsilciliği'ne gönderilen yayınlanan belgeye göre Trump, aralarında Türkiye ve Çin'in de olduğu bazı ülkelerin Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) tarafından gelişmekte olan ülkeler olarak sınıflandırılmasının yanlış olduğu görüşünde.

Trump, Rusya ve İran konularında ters düştüğü Ulusal İstihbarat Direktörü Coats'un görevi bırakacağını açıkladı… ABD Başkanı Donald Trump, Ulusal İstihbarat Direktörü Dan Coats'un gelecek ay görevi bırakacağını duyurdu. Coats, Trump'la Rusya ve İran konularında ters düşmüştü.  ABD Başkanı Donald Trump, görüş ayrılığı içinde olduğu Ulusal İstihbarat Direktörü Dan Coats'un gelecek ay görevi bırakacağına dair haberleri teyit ederken gönlünde yatan halefi de açıkladı.

Trump’a Tepkiler Artıyor… Trump’ın siyah Demokrat Kongre üyesi Elijah Cummings’i hedef alan sözlerine Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin ardından Demokrat Parti’den Başkanlık için yarışan bazı aday adayları da tepki gösterdi. Temsilciler Meclisi Başkanı Demokrat Nancy Pelosi Başkan Doland Trump’ı Kongre üyesi Elijah Cummings’e yönelik tweet mesajlarında ırkçı saldırıda bulunmakla suçladı.

RUSYA

Maduro, Venezüella'nın kalkınmasına katkıları için Rusya ve Türkiye'ye teşekkür etti… Venezüella Devlet Başkanı Nicolas Maduro, Rusya, Türkiye, Çin, Katar ve Hindistan'a ülkenin kalkınmasına sundukları katkılar için teşekkür etti. Maduro, petrole olan bağımlılığı azaltmak için ekonomiyi çeşitlendireceklerini belirtti.

Novak: Türkiye'ye et ürünleri sevkiyatının kapsamını genişletebiliriz… Rusya Enerji Bakanı Aleksandr Novak, Rus şirketlerin Türkiye'ye et ürünleri sevkiyatının kapsamını genişletebileceğini söyledi. Türkiye-Rusya İş Konseyi XX. Ortak Toplantısı ve Türkiye Rusya Hükümetlerarası Karma Ekonomik Komisyonu (KEK) 16. Dönem Toplantısı sonrası Rossiya 24 televizyonuna konuşan Novak, "Bugün Türkiye'ye tedarik ettiğimiz ana ürün buğday, Türkiye'den ithal edilen başlıca ürünse domates. Şimdi de Rusya'dan sığır eti ve benzeri gibi et ürünleri sevkiyatına ilişkin izinlerin sayısının artırılmasını ele alıyoruz" dedi.

Ryabkov: İran’ın ağır su üretiminde sorun görmüyoruz… Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Ryabkov, İran’ın ağır su üretim temposunun, şiddetli bir sorun haline gelecek kadar yüksek olmadığını belirtti.

Yerhov: Türkiye vatandaşlarına yönelik yeni vize kolaylığının yürürlüğe girmesi için birkaç güne ihtiyaç var… Rusya’nın Ankara Büyükelçisi Aleksey Yerhov, Türkiye vatandaşları için vize serbestisinin genişletilmesine yönelik adımın henüz yürürlüğe girmediğini, bunun gelecek günlerde karşılıklılık ilkesi çerçevesinde gerçekleşeceğini ifade etti. Yerhov, bu tip pasaport sahiplerine acele etmemelerini belirterek birkaç güne ihtiyaç olduğunu kaydetti.

Putin: Donanmamız her türlü saldırgana gerekli cevabı verecek kapasitede… Donanma Günü nedeniyle düzenlenen geçit töreninde konuşan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Rus donanmasının ülkenin güvenliğini koruma becerisine ve her türlü saldırgana gereken cevabı verecek kapasiteye sahip olduğunu söyledi.

TÜRKİYE

Kara Kuvvetleri Komutanlığı personeli 41 astsubay hakkında FETÖ'den gözaltı kararı… FETÖ soruşturması kapsamında Kara Kuvvetleri Komutanlığı personeli 41 astsubay hakkında gözaltı kararı verildiği, 16 şüphelinin yakalandığı belirtildi. Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, il genelinde sabit ve kontörlü büfe hatları üzerinden FETÖ'nün sivil mahrem imamları ile örgütsel iletişim kurdukları tespit edilen 41 şüpheli hakkında gözaltı kararı verdi.

Soylu'dan 'Suriyeli sığınmacılar' açıklaması: Sınır dışı edilmeleri asla söz konusu değildir, kabul edilebilir değildir… İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, geçici koruma statüsündeki Suriyelilerin ya da uluslararası koruma statüsünde veya ikamet izni ile Türkiye'de yaşayan yabancıların sınır dışı edilmesinin söz konusu olmadığını söyledi.

İçişleri Bakanlığı: Turuncu kategoride yer alan Uğur Arslan etkisiz hale getirildi… İçişleri Bakanlığı'ndan 'Şırnak ve Ağrı'da düzenlenen operasyonlarda etkisiz hale getirilen sekiz teröristten birinin turuncu kategoride yer alan Uğur Arslan olduğu' açıklaması geldi.

İçişleri Bakanlığı’ndan 'günübirlikçi' ve göçmen kaçakçılığı denetimi… İçişleri Bakanlığı günübirlik kiralanan evlere, araç kiralama firmalarına, göçmen kaçakçılarına yönelik 81 ilde eş zamanlı yapılan denetimlerde aranan 699 şahsın yakalandığını açıkladı. Bakanlık göçmen kaçakçılığı uygulaması kapsamında da 271 bin 689 şahsın sorgulandığını, 2 bin 347 düzensiz göçmenin yakalandığını kaydetti.

Rusya: Türkiye'ye S-400 sevkiyatının ikinci aşaması gelecek aylarda gerçekleşecek… Rusya Federal Askeri ve Teknik İşbirliği Servisi (FSVTS) Başkanı Dmitriy Şugayev, Türkiye S-400 sevkiyatının ikinci aşamasının gelecek aylarda gerçekleşeceğini söyledi.

İstanbul Valisi Yerlikaya: En önemli mesele düzensiz göç ve kayıt dışı istihdamla mücadele… Sözcü'ye konuşan İstanbul Valisi Yerlikaya, "İçişleri Bakanımız Soylu başkanlığında İstanbul'da Arap basını ve Suriyeli sivil toplum temsilcileriyle toplantılar yaptık. Onlara karşı duruş ve bakışımızda en ufak bir değişiklik söz konusu değildir. Ancak var olan bir göç mevzuatı var" dedi.