TÜRKİYE'NİN SAVUNMA-GÜVENLİK-DIŞ POLİTİKASINI İLGİLENDİREN GELİŞMELER
ORTADOĞU-AFRİKA
Türkiye-Suriye sınırına ABD yeni gözlem noktası kuruyor… Konuya hakim Suriyeli Kürt kaynak bugün (Perşembe), ABD'nin liderliğini yaptığı uluslararası koalisyon güçlerinin Türkiye ile sınıra yeni gözlem noktası kurduğunu vurguladı. Kimliğinin açığa çıkmasını reddeden kaynak, uluslararası koalisyonun Türk tarafının son zamanlarda Seri Kani/Ra's Al-Ayn ve kırsalına birkaç bomba (füze) atmasından sonra Türkiye ile sınırdaki Derbasiye beldesi yakınına yeni gözlem noktası kurduğunu belirtti. SDG ve uluslararası koalisyon güçlerinin yeni takviye güçlerinin Derbasiye ve batı Ra's Al-Ayn kırsalındaki köylere ulaştığını sözlerine ekledi. Kaynak, SDG'den güçlerin Ra's Al-Ayn mahalleleri kapsamında konuşlandığını ve yüksek binalara keskin nişancılar koyduğuna işaret etti. Uluslararası koalisyonun yeni gözlem noktası kurmasındaki amacın, Türk tarafının Suriye'nin kuzey doğusunda askeri bir harekat yapmasından caydırmak olduğunu ve Türk tehditlerine büyük takviye güçler ve fiili hazırlıkların eşlik ettiğini açıkladı.
SDG'de alarm: Savaş tamtamları çalıyor… Suriye medyası bugün (Çarşamba), Ypg'nin bölgede geniş askerî harekât düzenleme konusunda Türk tehditlerinin tonunun yükselmesinden sonra Fırat doğusunda yeni caydırıcı adımlar attığını belirtti. Yerel kaynaklar, kuzey Haseke kırsalında Ra's Al-Ayn kentinde Ypg'nin büyük bir şekilde alarma geçtiğini, militanlarını yerleşim yerleri arasında konuşlandırdığını, keskin nişancılarını yüksek binalara çıkardığını belirtti. Bu hareketlerin Al-İbra ve Al-Mahatta mahallelerinden sivillerin büyük göç hareketine yol açtığına işaret etti. Kaynaklar, Ypg'nin devrimci faaliyet sahiplerini aramak maksadıyla Haseke doğusunda Tel Burak bölgesine bağlı Al-Davudiyye köyüne baskın yaptığını sözlerine ekledi. Asayiş birimi Rakka kentinde onlarca genci tutukladı ve zorunlu askerlik kamplarına sevk etti. Kaynaklar, Ypg'den beşinin ayrıldığına, Tel Abyad doğusunda Al-Camus köyündeki noktalarından bilinmeyen bir yere kaçtıklarına, Asayişin bölgeyi kuşattığına ve onları aramak için kontrol ve baskın operasyonuna başladığına işaret etti.
Gözlemciler, güvenli bölge sorununun Türk ordusunun Haseke kırsalında Ra's Al-Ayn ve Rakka kırsalında Tel Abyad kenti yakınına SDG 'nin kontrol altında tuttuğu bölgelerin karşısında Suriye sınırında birliklerini güçlendirmesi ve yığınak yapmayı sürdürmesi ortamında Türk-ABD anlaşmazlıklarının hacmini derinleştireceğini belirtiyorlar.
Zarif'ten ABD televizyonunda açıklamalar: Biz Meksika Körfezi'ne gitmedik, ABD İran'a geldi, egemenliğimizi savunuyoruz… İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, Amerikan PBS kanalına verdiği mülakatta ABD - İran ilişkileri ve bölgeye dair değerlendirmelerde bulundu. Zarif, İran'ın Hürmüz Boğazı'nda 'provokatif davrandığı' iddialarını "Biz Meksika Körfezi'ne gitmedik, ABD İran'a geldi, egemenliğimizi savunuyoruz" ifadeleriyle yanıtladı.
İran: İngiltere ara bulucu gönderdi… İran lideri Ali Hamaney'in Ofis Başkanı Muhammed Muhammedi Golpayegani, İngiltere'nin alıkonulan tankeriyle ilgili İran'a ara bulucu gönderdiğini söyledi. İran'ın yarı resmi ajansı Tesnim'in haberine göre, Golpayegani, İngiltere'nin İran Devrim Muhafızları Ordusu tarafından denizcilik kurallarına riayet etmediği gerekçesiyle alıkonulan petrol tankerinin serbest bırakılmasını sağlamak için Tahran'a ara bulucu gönderdiğini açıkladı.
Ruhani'den İngiltere'ye el konulan tankerleri değiş tokuş iması… İran Cumhurbaşkanı, yeni Başbakan Boris Johnson'ın Cebelitarık'ta el konulan İran tankerini bırakması halinde, kendilerinin de geçen hafta alıkoydukları İngiliz tankerini salacağının işaretini verdi. İngiltere'de iktidardaki Muhafazakar Parti'nin liderliği ve dolayısıyla başbakanlık Theresa May'den Boris Johnson'a geçerken, İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani Londra ile Tahran arasındaki tanker kriziyle ilgili mesajlar verdi.
Kanada'da Mısırlı bakandan muhaliflere ölüm tehdidi: Karşı geleni doğrarız…katıldığı toplantıda yaptığı konuşma sosyal medyaya yansıdı. Katılımcılardan biri tarafından kaydedilen videoda, Makram'ın şu sözleri yer alıyor: "Bizim sadece bir ülkemiz var, o da Mısır. Mısır, bizi bir araya getiren ve yakınlaştıran şeydir. O, nereye gidersek gidelim kalplerimizde kalacak. Bununla ilgili olumsuz bir söze dayanamayız. Mısır'a karşı konuşan herkes doğranacak. "Makram'ın elini boynuna götürerek kesme işareti yapması üzerine salondakilerden bazıları kısa süreli şaşkınlık yaşadı, bazı katılımcılar ise bakanı alkışladı.
Hamaney'in askeri danışmanı: Trump yönetimiyle hiçbir koşulda müzakere etmeyeceğiz… İran lideri Ayetullah Ali Hamaney'in Askeri Danışmanı Hüseyin Dehkan, ABD Başkanı Donald Trump yönetimiyle hiçbir koşulda müzakere etmeyeceklerini ve muhtemel savaş durumunda ABD'nin bölgedeki askeri üslerini hedef alacaklarını söyledi. Hamaney'in Danışmanı ve eski Savunma Bakanı Dehkan, Al Jazeera televizyonuna verdiği mülakatta Basra Körfezi'ndeki gerginlik ve Tahran ile Washington'un müzakere ihtimalini değerlendirdi.
Trablus hükümetinden Hafter'in 'Zafer yakın' açıklamasına yanıt… Libya'da Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH), Libya Ulusal Ordusu (LUO) lideri Halife Hafter'in 'Trablus'ta zaferin yakın olduğu' yönündeki açıklamalarının, 'kendisine bağlı birliklerin moralini yükseltme amacı taşıdığını' açıkladı. UMH'nin yürüttüğü askeri operasyonun sözcüsü Mustafa el-Meci, yaptığı açıklamada, Hafter'in başkent Trablus'a yönelik başlattığı operasyonda aldığı yenilgilere rağmen 'zaferin yakın' olduğu yönünde sözler sarf etmesini değerlendirdi.
Libya'nın el koyduğu İtalyan balıkçı teknesi serbest bırakıldı… İtalya Başbakanlığından, önceki gün Libya Sahil Güvenlik ekiplerince el konulan İtalyan balıkçı teknesinin serbest bırakıldığı bildirildi. Başbakanlıktan yapılan açıklamada, Mazara del Vallo filosuna bağlı "Tramontana" isimli balıkçı teknesinin Sirte Körfezi'nde avlanırken Libya Sahil Güvenlik görevlilerince durdurulduğu belirtildi.
AVRUPA – AB
Almanya'da yeni savunma bakanı yemin etti… Almanya'da geçen hafta Savunma Bakanı atanan Hristiyan Demokrat Birlik Partisi (CDU) Genel Başkanı Annegret Kramp Karrenbauer Federal Meclis'te yemin etti. Ursula von der Leyen'in Avrupa Komisyonu Başkanı görevine getirilmesiyle boşalan Almanya Savunma Bakanlığı’na atanan CDU lideri Kramp Karrenbauer'in yemin etmesi için Federal Meclis'te özel tören düzenlendi.
Kraliçe'nin başbakanlık görevini verdiği Boris Johnson: Anlaşma olmasa bile 31 Ekim'de AB'den çıkacağız… Kraliçe 2. Elizabeth'in Buckingham Sarayı'nda ağırlayarak yeni hükümeti kurmasını talep ettiği Boris Johnson, ardından yaptığı konuşmada, ne pahasına olursa olsun 99 günde Brexit sözü verdi.
Johnson seçildi, İngiltere'de istifalar peş peşe geldi… İngiltere'de Boris Johnson'ın Muhafazakar Parti'nin liderliğine seçilmesinin ardından, kabinedeki 4 bakanın daha istifasını açıklamasıyla toplam istifa eden bakan sayısı 6'ya yükseldi. İngiltere'de iktidardaki Muhafazakar Parti'nin liderliğine ve Başbakanlığa Johnson'ın seçilmesinin ardından Maliye Bakanı Philip Hammond, Uluslararası Kalkınma Bakanı Rory Stewart, Adalet Bakanı David Gauke ve Kabine Ofisi Bakanı David Lidington kabinedeki görevlerinden istifa ettiklerini bildirdi.
Avrupa Yatırım Bankası Türkiye'ye kredi vermeyi durdurdu… Tek başına Türkiye'ye en çok kredi veren yabancı kurum olan Avrupa Yatırım Bankası Türkiye'ye yeni kredi vermeyi yıl sonuna kadar durdurdu. Karar Türkiye'nin Doğu Akdeniz'deki sondaj çalışmalarına başlamasına karşı alındı.
ABD
Pence: Ay'a bir sonraki gidişimiz kalıcı olacak, yeni kaynaklar ve teknolojiler geliştireceğiz… ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence, ülkesinin Ay'a astronot gönderme programına 'yüzde 100 bağlı olduğunu' açıkladı ve "Ziyarete değil, kalmaya ve yeni kaynaklar geliştirmeye gidiyoruz" dedi. ABD Başkanı Donald Trump'ın NASA'nın mevcut stratejisine karşı olduğu iddialarını yalanlayan Pence, "Trump her zaman daha hızlı, ve daha ileri gitmek istiyor. Ve burada bulunan Buzz Aldrin ile Mike Collins gibi isimlere sorular sorarak ve görüşlerini alarak ilerliyor, başkan böyle çalışıyor" ifadelerini kullandı.
Eski Özel Yetkili Savcı Mueller, Temsilciler Meclisi'nde ifade verdi… ABD'de 'Rusya soruşturması'nı yürüten eski Özel Yetkili Savcı Robert Mueller, Temsilciler Meclisi’nde ifade verdi. Donald Trump’ın Rusya ile ilişkisini ve bu ilişkinin aday olduğu 2016 seçimlerindeki etkisini 22 ay boyunca araştıran eski FBI Başkanı ve Özel Yetkili Savcı Robert Mueller, Temsilciler Meclisi Adliyesi’nde jüri karşısına çıktı. Kongre’de konuşan Mueller, Başkan Trump’ın iddia ettiğinin aksine soruşturma sonucunda tamamen temize çıkmadığını söyledi. Mueller, "Bulgular, başkanın işlediği iddia edilen suçlardan tamamen aklanmış olmadığını gösteriyor. Raporun söylediği bu değil" dedi.
Trump, Kongre'nin Yemen tasarısını üçüncü kez veto etti… ABD Başkanı Donald Trump, Kongre'nin geçen hafta gönderdiği, ABD'nin Yemen'deki sivil kayıplar sebebiyle Suudi Arabistan'a yapmayı planladığı silah satışını engellemeyi öngören tasarıyı üçüncü kez veto etti. Söz konusu tasarıyı 'yanlış düşünülmüş ve zaman harcatan girişim' olarak nitelendiren ABD Başkanı Trump, veto kararına ilişkin yazılı açıklama yaptı.
RUSYA
'Rusya geçen yıl Yeni START kapsamındaki taahhütlerini tamamıyla yerine getirdi'… Rusya Genelkurmay Başkanlığı Ana Operasyon Dairesi Başkan Yardımcısı Korgenaral Viktor Poznihir, Moskova’nın geçen yıl Stratejik Silahların Azaltılması Anlaşması (Yeni START) ile ilgili taahhütlerini tamamıyla yerine getirdiğini belirtti. Rusya Federasyon Konseyi Uluslararası İlişkiler Komitesi ile Savunma ve Güvenlik Komitesi’nin ortak oturumunda konuşan Poznihir, Rusya’nın geçen yıl Yeni START anlaşması kapsamındaki taahhütlerini tamamıyla yerine getirdiğini kaydetti. Poznihir, “2018 yılında Rusa üstlenmiş olduğu taahhütleri tamamıyla yerine getirdi ve Anlaşmada stratejik saldırı silahları ile ilgili belirlenmiş olan azaltma limitlerine ulaştı” diye konuştu.
Rus Büyükelçi: Rusya-İran-Türkiye zirvesi Ağustos sonunda… Rusya’nın Tahran Büyükelçisi Levan Cagaryan, Rusya, İran ve Türkiye liderlerinin Suriye görüşmesinin ağustos sonuna planlandığını belirtti. ILNA ajansına konuşan Rusya’nın Tahran Büyükelçisi Levan Cagaryan, "(Kazakistan’ın başkenti) Nur-Sultan’da ağustos başlarında üç ülkenin dışişleri bakan yardımcılarının toplantısı yapılacak. Bu toplantıdan sonra, ağustos sonu, Türkiye’de zirve yapılacak" dedi.
TÜRKİYE
Soylu: Göçmenler kayıtlı oldukları illere 'Gitmiyorum' dese de gidecek… Başka illerde kayıtlı olup da İstanbul'da yaşayan göçmenlerin kayıtlı oldukları illere gönderileceğini vurgulayan İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, "Kim, nerede bilmeliyiz. 'Gitmiyorum' derseler de gidecekler. Biz bir düzen kurmak zorundayız" diye konuştu.
Çavuşoğlu: ABD ile güvenli bölge konusunda mutabakata varmamız lazım, sabrımız kalmadı… ABD ile güvenli bölge görüşmeleriyle ilgili bilgi veren Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, "ABD'nin yeni önerileri bizi tatmin eder düzeyde değil" dedi. Çavuşoğlu, "Bir an önce güvenli bölgeyle ilgili mutabakata varmamız lazım. Bizim artık sabrımız kalmadı" ifadesini kullandı.
Kalın ile Jeffrey bir araya geldi: Türkiye'nin ulusal güvenlik öncelikleri vurgulandı… Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın ile ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi James Jeffrey'nin 1 saat 20 dakika süren görüşmelerinde Türkiye'nin ulusal güvenlik önceliklerinin açık şekilde vurgulandığı belirtildi.
Diyarbakır'da polis merkezine saldırı… Alınan bilgiye göre, Yenişehir ilçesi Şehitlik Mahallesi'nde bulunan Şehitler Polis Merkezi'ne yüzleri maskeli 2 kişi el yapımı patlayıcı ile saldırdı. Saldırıda aralarında sivillerin de bulunduğu 4 kişi yaralandı. Yaralılar, olay yerine çağrılan ambulanslarla kentteki hastanelere kaldırıldı.
Belarus Büyükelçilik Müsteşarı Ankara'da komşusu tarafından vuruldu… Ankara Çankaya’da meydana gelen olayda Belarus Büyükelçiliği İdari İşler Müsteşarı Aleksandr Poganşev, Türk komşusu tarafından iki kurşunla ağır yaralandı.
Artvin merkezli FETÖ operasyonunda 40 gözaltı… Artvin Cumhuriyet Başsavcılığınca yürütülen FETÖ/PDY soruşturması kapsamında, İl Emniyet Müdürlüğüne bağlı İstihbarat ve Terörle Mücadele Şube Müdürlüğü (TEM) Şube Müdürlüğü ekipleri, Artvin merkezli İstanbul, Antalya, Sakarya, Samsun, Trabzon ve Kayseri illerinde, belirlenen adreslere eş zamanlı operasyon düzenledi. Yapılan baskında, örgütle ilgili aktif faaliyette olduğu tespit edilip, aranan 44 şüpheliden 40'ı yakalanıp, gözaltına alındı. Şüpheliler, sorgulanmak üzere emniyete götürüldü.
TSK YAŞ'a hazırlanıyor: Komutanların durumu belli olacak… Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK), ağustosta yapılacak yaz dönemi Yüksek Askeri Şura (YAŞ) toplantısına hazırlanıyor. Toplantıda generalliğe terfi edecek albaylar ile bir üst rütbeye ve emekliye sevk edilecek amiral-generaller konuşulacak. Toplantıya Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Adalet Bakanı Abdülhamit Gül, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Güler ile kuvvet komutanları katılacak.
ASYA
Çin'den yeni Beyaz Kitap: Yeni dönemde ulusal savunma… Çin, 'Yeni Dönemde Çin'in Ulusal Savunması' başlığıyla ve ülkenin ulusal güvenlik anlayışının 'uluslararası kamuoyu tarafından daha iyi anlaşılması amacıyla' yeni bir Beyaz kitap yayınladı. Çin Devlet Konseyi tarafından çeşitli aralıklarla yayınlanan ve önemli konu başlıklarına dair Çin yönetiminin tutumunu açıklayan Beyaz Kitap'ın bugün yayınlanan son sayısında ülkenin ulusal güvenlik anlayışına değinildi. Ülkenin ulusal güvenlik anlayışının 'uluslararası kamuoyu tarafından daha iyi anlaşılması amacıyla' yayınlanan 55 sayfalık belge 6 ana bölümden ve ek notlardan oluşuyor.
Bölümler, 'uluslararası güvenlik', 'yeni dönemde Çin'in ulusal savunma politikası', 'yeni dönemde Çin'in askeri görevleri' ve 'insanlığın ortak geleceği için ortak bir gelecek inşa etmek' gibi başlıklardan oluşuyor. Beyaz Kitap, Çin Komünist Partisi'nin 18. Ulusal Kongresi'nden bu yana çeşitli aralıklarla basılıyor.
