TÜRKİYE'NİN SAVUNMA-GÜVENLİK-DIŞ POLİTİKASINI İLGİLENDİREN GELİŞMELER

SURİYE (SURİYE KUZEYİ- SOÇİ - İDLİB - SURİYE'de ATEŞKES)

- Irak ordusu, Suriye'deki IŞİD hedeflerini vurdu... Irak Hava Kuvvetleri'nin, Suriye'deki IŞİD hedeflere füze ve bombalarla saldırdığı belirtildi. Irak'ta yayın yapan El Sumariya televizyonunun aktardığına göre Irak Savunma Bakanlığı, Suriye topraklarındaki IŞİD hedeflerine hava saldırısı düzenlendiğini duyurdu. Irak hükümeti, ülke ordusunun komşu Suriye'ye saklanan IŞİD militanlarını takip ettiğini defalarca açıklamıştı.

- TSK destekli ÖSO, Cerablus, Bab ve Azez'de kanun dışına çıkan gruplara yönelik operasyon başlattı... Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) destekli Özgür Suriye Ordusu (ÖSO), Fırat Kalkanı bölgesinde bulunan Azez, Cerablus, ve El Bab kentinde hırsızlık yapan ve kanun dışına çıkan gruplara karşı operasyon başlattı. TSK'nın da destek verdiği operasyon kapsamında ise bazı grupların teslim oldukları öğrenildi.

- DSG: IŞİD sonrası dönem için de koalisyonla bir anlaşmamız var... DSG Sözcüsü Gabriel Kino, IŞİD'den sonrası dönemler için koalisyonla bir anlaşmalarının olduğunu belirterek, "Kentlerin yeniden yapılanması ve sivil meclislerin oluşturulması için aramızda anlaşmalar var" dedi. Kino, şöyle konuştu: "Biz IŞİD terörüne karşı savaşıyoruz. Ortak hareket ediyoruz. Projemiz ve programız IŞİD'in Suriye'de bitirilişidir. IŞİD'in bir daha ortaya çıkmaması için mücadele ediyoruz. Başka terörlerin ortaya çıkmaması için de mücadele edeceğiz. Bizim IŞİD'den sonrası dönemler için koalisyonla bir anlaşmamız vardır. Kentlerin yeniden yapılanması ve sivil meclislerin oluşturulması için aramızda anlaşmalar var. Kentlerin eğitim, sağlık ve diğer alanlarda ihtiyaçlarının da giderilmesi için aramızda anlaşmalar var. DSG'nin siyasi kanadı olan Demokratik Suriye Meclisi (DSM)'nin Washington Temsilcisi Bessam Said İshak ise, ABD'nin DSG ve DSM ile oluşturduğu ortaklığa güvendiğini belirterek, ABD'nin 'Suriye'nin kuzeyindeki yönetimi' yalnız bırakmayacağını söyledi.

ORTADOĞU-AFRİKA

- IKBY: Rosneft'in haklarının korunmasında ısrarcıyız... Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY), Irak hükümetiyle yaptığı görüşmelerde, Rus enerji devi Rosneft'in Kerkük petrol sahasındaki petrol üretimi konusundaki haklarını, daha önce varılan anlaşmalar doğrultusunda korumak için ısrar etmeye devam ediyor. Yapılan açıklamada "IKBY hükümeti, 2017 yılında Kerkük'te petrol üretimi konusunda anlaşmaya varılan Rosneft'in haklarının korunmasında ısrar ediyor. Bu anlaşmaya göre Rosneft, Kerkük'ten Türkiye'ye petrol ve gaz boru hatlarını çıkarma, ihraç etme ve yönetme konusunda kısmi haklara sahip. IKBY de, bu anlaşmaya bağlı kalmak niyetindedir ve gelecek yıllarda da Rusya'nın, Kürdistan'dan Türkiye'ye gaz ihraç etmeye başlaması gerekmektedir." denildi.

- Yemen krizi: '85 bin çocuk açlıktan öldü'... Uluslararası yardım örgütü Save the Children (Çocukları Koruyun) Yemen'de 3 yıldır süren savaşta yetersiz beslenme nedeniyle hayatını kaybeden 5 yaş altı çocukların sayısının yaklaşık 85 bin olabileceğini açıkladı. Birleşmiş Milletler (BM) de geçen ay yaptığı açıklamada yaklaşık 14 milyon Yemenli'nin açlık tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu belirtmişti. Ülkede 22 milyon kişi insani yardıma muhtaç. Savaş ve Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon güçlerinin uyguladığı abluka nedeniyle ülkede son yüzyılın en büyük gıda krizi yaşanıyor.

- Sadr'dan 'Musul tehlikede' uyarısı: IŞİD'in uyuyan hücreleri faaliyete geçti... Irak'ta Sadr Hareketi lideri Mukteda es Sadr, IŞİD nedeniyle Musul kentinin tehlikede olduğu uyarısında bulundu. Şii lider Sadr, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, IŞİD'ten yaklaşık 1.5 yıl önce geri alınan Musul'un örgütün uyuyan hücrelerinin faaliyete geçmesi sebebiyle tehlikeye girdiğini ifade etti. "Musul'u koruyun" çağrısı yapan Sadr, açıklamasında 'kentteki ellerin yolsuzluğa bulaştığını' belirtti.

- Ortadoğu'nun ilk çıplak heykelleri Katar'da sergileniyor... Katar'ın Sidra hastanesi kadın sağlığı merkezinin önüne, döllenmeden doğuma uzanan evreleri tasvir eden bir heykel dizisi yerleştirildi. İlkin 2013'te açılmış ama tepkiler üzerine hemen örtüye sarılmış dizinin yaratıcısı Damien Hirst, bunların Ortadoğu'daki ilk çıplak heykeller olduğunu belirtti. Sanat eserlerinin asıl sahibi olan hükümet destekli Katar Vakfı'nın sanat uzmanlarından Leyla İbrahim Baça, "Herkesin beğenmesini beklemiyoruz. Herkesin anlamasını beklemiyoruz. Oradalar ki tartışma yaratsınlar, düşünmeye sevk etsinler" dedi.

- Irak Başbakanı Abdulmehdi: İran'a yaptırımlar uluslararası değil ki buna uyalım... ABD'nin İran'a yönelik yaptırımlarına uyup uymayacakları sorusuna karşılık Abdulmehdi, "Irak, ABD'nin İran'a yönelik yaptırımlarının bir parçası değildir. ABD, herhangi bir kişi ya da ülkeye yaptırım uygulamak isterse bu onun politikasını yansıtır. Bu yaptırımlar uluslararası kararlar değil ki buna uyalım. Dolayısıyla ABD ve İran arasında ikili bir meseledir, biz bunun parçası değiliz." ifadelerini kullandı.

- İran: Trump'ın Kaşıkçı'ya rağmen Suudi Arabistan'a desteği utanç verici... İran Dışişleri Bakanı Zarif, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, ABD Başkanı Trump'ın, Kaşıkçı cinayetiyle ilgili açıklamalarını ve İran'ı hedef alan sözlerini eleştirdi. Zarif, şu ifadeleri paylaştı: "Trump, tuhaf bir biçimde Suudi vahşeti hakkındaki utanç verici açıklamasının ilk paragrafını İran'ı aklına gelen her türlü kötülükle suçlamak için ayırdı".

- İsrail, BM Göç Paktı'nı imzalamayacağını açıkladı... Başbakan Benyamin Netanyahu, İsrail'in BM Dünya Göçmen Paktı'na katılmayacağını ve bugüne kadar yaptığı gibi yasadışı göçmenlere karşı sınırlarını korumaya devam edeceğini belirtti. Netanyahu, "Dışişleri Bakanını, İsrail'in bu anlaşmanın parçası olamyacağını ve imzalamayacağını ilan etmesi için görevlendirdim. Sınırlarımızı yasadışı göçmenlere karşı korumayı taahhüt ediyoruz. Yaptığımız şey buydu ve bunu yapmaya devam edeceğiz" ifadelerini kullandı. ABD Başkanı Donald Trump da, söz konusu anlaşmaya imza vermeyi reddetmişti.

- İran'dan nükleer anlaşmadan çıkma sinyali... İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, ABD'nin ayrıldığı İran nükleer anlaşması konusunda AB'nin İran'ın çıkarlarını temin etmemesi halinde anlaşmanın devam edemeyeceğini duyurdu. İran medyasına konuşan Zarif, AB şirketlerinin Amerikan ambargosundan etkilenmeden İran'la iş yapmalarının kolaylaştırılması amaçlayan Avrupa Birliği'nin (AB) önerdiği özel ödeme mekanizmasının hala işlevsel olmadığından rahatsızlığını belirtti. AB'nin bu mekanizmaya ev sahipliği yapacak bir ülke bulma konusunda sıkıntı yaşadığını belirten Zarif, "Mekanizmaya ev sahipliği yapmak için önerilen bazı Avrupa ülkeleri bunu geri çevirdi" dedi.

AVRUPA – AB       

- AB, savunma alanında bağımsız aktör olmaya hazırlanıyor... Brüksel'de AB ülkelerinin savunma ve dışişleri bakanlarını bir araya getiren AB Dışişleri Konseyi'nin ardından kabul edilen ve AB Konseyi tarafından yayımlanan sonuç bildirisinde, birliğin savunma alanında şimdiye kadar attığı adımlar hakkında genel bir değerlendirme yapıldı, bu çerçevede yeni girişim ve projelerin başlatılacağı duyuruldu. Bildiride, "AB'nin mevcut ve gelecekte karşılaşabileceği güvenlik ihtiyaçları çerçevesinde güvenlik sağlama ve bağımsız aktör olarak hareket edebilme kapasitesi güçlendirilecektir." ifadesine yer verildi. Bildiride, AB'nin 25 üye ülke arasında savunma alanında iş birliğini artırmayı hedefleyen Yapılandırılmış Daimi İş Birliği (PESCO) çerçevesinde 17 yeni proje üzerinde mutabık kalındığı duyuruldu. Projelerin eğitim, kabiliyet gelişimi, harekata hazırlık durumu ve siber savunma alanlarını kapsadığı belirtilen bildiride, üye ülkelere farklı görevler dağıtıldığı görüldü. Bildirideki PESCO projeleri arasında en dikkat çekici gelişmelerden biri Yunanistan ve Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'nde kurulması planlanan AB İstihbarat Akademisi oldu. AB İstihbarat Akademisinin üye ülkelerin istihbarat birimleri ve NATO ile istihbarat alanında personel yetiştirme ve iş birliğini artırmayı öngördüğü kaydedildi. Bildiride, Almanya öncülüğünde yeni jenerasyon İHA'ların geliştirilmesi, Çekya'nın liderliğinde ortak elektronik harp yeteneğinin oluşturulması, Fransa tarafından askeri üslerin ortak kullanımının kolaylaştırılmasını sağlamaya yönelik kabul edilen diğer projeler dikkati çekti.

- Almanya nitelikli yabancı işçi arıyor... Nüfusun hızlı bir oranda yaşlanması nedeniyle son yıllarda nitelikli eleman açığı giderek büyüyen Almanya, hazırlanan yeni göç yasasıyla sorunu azaltmayı amaçlıyor. Merkel hükümetinin uzun süren tartışmalardan sonra üzerinde anlaştığı yasa tasarısına göre, yıllardır bir tabu olarak görülen, işgücü açığının giderilmesinde önceliğin Alman ve AB vatandaşlarına verilmesi koşulu kaldırılırken, nitelikli çalışan açığı bulunan mesleklerde Almanya’da tanınmış bir meslek diploması olan herkese ülkenin kapıları açılıyor.

- BM'de yarım milyar dolarlık seyahat harcaması istifa getirdi... Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP) Direktörü Erik Solheim, yaklaşık yarım milyar doları bulan seyahat harcamalarının ardından istifa etti. Norveçli üst düzey BM yetkilisi Solheim'nin seyahat harcamalarının yaklaşık 500 milyon doları bulduğu ortaya çıktı. İngiliz The Guardian gazetesi, Solheim'ın 668 günün 529'unu seyahat ederek geçirdiği, uçak ve otel masraflarının yaklaşık yarım milyar doları bulduğunu yazdı

- İspanya, Brexit anlaşmasını veto edecek... İspanya Başbakanı Pedro Sanchez, Brexit anlaşmasında Cebelitarık'ın statüsünde değişiklik yapılması talebini yineleyerek, "İspanya, Brexit anlaşmasının mevcut taslağına hayır oyu kullanacak" dedi. Sanchez, Cebelitarık'ın statüsünün Brexit anlaşmasında net bir şekilde belirtilmesini ve yarımada ile ilgili müzakerenin sadece İspanya ile İngiltere'ye bırakılmasını istediklerini söyledi. İspanya Başbakanı, "Ülke olarak, Cebelitarık'ın geleceğinin AB ile İngiltere arasındaki müzakerelere bağlı kalmasını kabul edemeyiz. Bu, İspanya ile İngiltere arasında müzakere edilmek zorundadır" ifadesini kullandı.

- Avrupa Konseyi, Osman Kavala'nın AİHM'deki davasına müdahil olacak... Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiseri Dunja Mijatovic, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin (AİHM) davasında Osman Kavala'nın lehine müdahil taraf olarak katılacağını duyurdu.

- Eski Makedonya Başbakanı'nın Macaristan'a iltica talebi kabul edildi... Macaristan'dan geçen hafta siyasi iltica talebinde bulunan eski Makedonya Başbakanı Nikola Gruevski, başvurusunun kabul edildiğini açıkladı.

- AB ile Türkiye reform çabalarını ele alacak... Avrupa Birliği'nden (AB) bir yetkili, perşembe günü yapılacak "Türkiye-AB Yüksek Düzeyli Siyasi Diyalog Toplantısına" ilişkin, "AB'nin Türkiye'yi demokratik ve müreffeh bir ülke olarak mümkün olduğunca yakın tutması bizim çıkarımıza" dedi. Yetkili, görüşmede dış politika ve katılım süreci olmak üzere iki ana başlık üzerinden temasların yürütüleceğini bildirdi. Dış politikayla ilgili Türkiye ile AB arasındaki Suriye, Ortadoğu Barış Süreci, Kudüs, Gazze, Libya ve Irak gibi meselelerdeki iş birliğinin ele alınacağını aktaran yetkili, diğer taraftan Gümrük Birliği, vize serbestisi, terörle mücadele ve verilerin korunması gibi konuların görüşüleceğini belirtti.

- İngiltere: AB olarak vahşi insan hakları ihlallerine karşı küresel yaptırım araştırıyoruz... İngiltere'nin, Avrupa Birliği (AB) üyesi ortakları ile Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayeti gibi "vahşi insan hakları ihlallerine yönelik küresel yaptırım rejimi" üzerinde çalıştığı bildirildi.

- Çekya'dan Türkiye'ye sığınmacı sorunlarının çözümü için 11 milyon euro... Çekya hükümeti, Avrupa Birliği'nin (AB) sığınmacı sorununun çözümüne yardımı kapsamında, 2019-2023 yıllarında Türkiye'ye 11 milyon 380 bin euro gönderme kararını aldı.

YUNANİSTAN - KIBRIS

- Yunanistan'dan AB toplantısında Türkiye'ye mesaj... Yunan Milli Savunma Bakanlığı resmi internet sitesinde yer alan bir duyuruda Savunma Bakanı Kammenos'un katıldığı Avrupa Birliği üyesi ülkeler savunma bakanları toplantısında Kammenos tarafından yapılan açıklamada, "Avrupa Birliğinin güvenliğini tehdit eden ve birlik üyesi ülkeleri  savaş sebebi(casus belli) gibi nedenlerle tehdit eden Türkiye gibi üçüncü taraf ülkeler ile kesinlikle savunma konularında işbirliği faaliyetine girişilemeyeceği" nin ifade edildiği bildirilmektedir.

ABD - AMERİKA

- Trump: ABD, Suudi Arabistan'ın sarsılmaz ortağı olmayı sürdürecektir... ABD Başkanı Donald Trump, Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın öldürülmesinin korkunç bir olay olduğunu ancak ABD'nin 'rekor miktarda' yatırım ve ticaret anlaşması yaptığı Suudi Arabistan'ın 'sarsılmaz' bir ortağı olmayı sürdüreceğini belirtti. Trump yazılı açıklamasında, Cemal Kaşıkçı cinayeti hakkında "İstihbarat servislerimiz tüm bilgileri değerlendirmeye devam ediyor" dedi. Trump "Veliaht Prens'in bu trajik olaydan haberdar olma ihtimali var. Belki biliyordu belki bilmiyordu" ifadelerini kullandı. Donald Trump, "korkunç bir suç" olarak nitelediği Kaşıkçı cinayetinin arkasındaki gerçeklerin hiçbir zaman öğrenilemeyebileceğini de belirtti. Trump şöyle devam etti: "Suudi Arabistan'a geçen yıl düzenlediğim gezide büyük pazarlıklar sonucu ABD'ye 450 milyar dolar yatırım yapmaya ikna oldular. Bu rekor büyüklükte bir para.  Bu paranın 110 milyar doları Boeing, Lockheed Martin ve Ratheon gibi büyük ABD savunma şirketlerinden yapılacak olan askeri alımlar. Bu sözleşmeleri iptal etmek aptallık olur, bundan en fazla Çin ve Rusya yararlanır. Onlara doğrudan verdiğimiz bir hediye olur. ABD Kongresi'nde farklı düşünenler olduğunu biliyorum. Bana sunulan fikirleri değerlendirmeye alırım fakat yalnızca Amerika'nın güvenliği ile tutarlılarsa."

- Trump: Suudi Veliaht Prensi G-20 zirvesine gelirse kendisiyle görüşebilirim... Trump, "Suudi Veliaht Prens gelirse, kendisiyle G-20 Zirvesi'nde görüşebilirim. CIA cinayetle ilgili yüzde yüz bir saptama yapmadı" şeklinde konuştu.

- ABD Dışişleri Bakanlığı yetkilisi: Kaşıkçı cinayeti emrini Veliaht Prensin verdiği gün gibi aşikar... CIA'in Kaşıkçı cinayetiyle ilgili raporunu gören ABD Dışişleri Bakanlığı yetkilisi, cinayette emri Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'ın verdiğinin "gün gibi aşikar" olduğunu söyledi. Cinayette Suudi liderliğinin dahli olduğuna dair çok güçlü fikir birliğinin bulunduğunu, bunun tartışılamaz olduğunu belirten yetkili, Kaşıkçı'nın ölüm emrini Veliaht Prens Muhammed bin Selman'ın verdiğinin "gün gibi aşikar" olduğu değerlendirmesini yaptı. Yetkili, raporda yer alan telefon konuşmaları verilerine göre, Kaşıkçı'yı öldürmek için görevlendirilen kişilerle prens arasında bir ilişki olduğunun anlaşıldığını söyledi.

- Pompeo, Suudi Arabistan Kralı ve Prens Selman için yol haritası hazırladı’ iddiası... Suudi Arabistan'ın İstanbul Başkonsolosluğu'nda öldürülen gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın cinayetiyle ilgili yeni iddialar ortaya çıktı. Middle East Eye (MEE) sitesinden David Hearst ve Daniel Hilton'un üst düzey Suudi bir kaynağa dayandırdığı haberine göre ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Suudi Kral Selman ve Veliaht Prensi Muhammed bin Selman'ı gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayeti skandalından korumak için bir yol haritası hazırladı. Kaynak, ABD'li bakanın 16 Ekim'deki Riyad ziyaretinde yol haritasını sunduğunu öne sürdü: "Pompeo,18 Ekim'de soruşturmayı tamamlaması için Suudi Arabistan'a birkaç gün daha verilmesi gerektiğini söylediğinde aslında planı uygulamak için onlara zaman veriyordu." İddiaya göre plan, cinayeti kraliyet ailesinden birinin üstüne atmayı içeriyor. Bu kişinin kim olacağının henüz belirlenmediğine vurgu yapan kaynak, planın ancak Suudi Veliaht Prensi'nin üstüne çok fazla gidildiğinde uygulamaya konulabileceğini söyledi.

- Washington Post: Trump, Veliaht Prens ile ilişkileri uğruna ticari çıkarlarını ABD çıkarlarının üstüne koyuyor... ABD Başkanı Trump'ın yaptığı Kaşıkçı açıklaması, ABD basınında  "ABD'nin Suudi Arabistan'a desteğini sürdürmesi" olarak değerlendirildi. Söz konusu açıklamanın ardından Kaşıkçı'nın yazarı olduğu Washington Post ekibinden de Trump'a sert eleştiriler geldi. Washington Post gazetesi yazarı ve CEO'su Fred Ryan, yaptığı yazılı açıklamada, "Başkan Trump'ın gazeteci Cemal Kaşıkçı'nın vahşice öldürülmesine tepkisi, uzun süredir var olan insan haklarına saygı değerine ve stratejik ilişkilerimizdeki güven ve samimiyet beklentisine bir ihanettir. Trump, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ile işlerini normal bir şekilde devam ettirmek uğruna kişisel ilişkilerini ve ticari çıkarlarını Amerika'nın çıkarlarının üstüne koymaktadır" görüşünü paylaştı.

- ABD'nin Meksika sınırına yığınak maliyeti 72 milyon dolar... Pentagon göçmen kervanına karşı Meksika sınırına sevk edilen 5 bin 900 askerin çekilme için öngörülen 15 Aralık'a kadar maliyetinin 72 milyon doları bulacağı duyuruldu.

- ABD’den Rusya-İran Ağına Yaptırım Kararı... ABD, Suriye’ye milyonlarca varil petrol gönderen, Hamas ve Hizbullah gibi terörist gruplara dolaylı yoldan milyonlarca dolar aktaran bir İran-Rusya ağını durdurduğunu açıkladı. Maliye Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada bu karmaşık ağa bir Suriye vatandaşının yönettiği merkezi Rusya’da bulunan ve Suriye’ye İran petrolü gönderen bir şirketin karıştığını bildirdi. Bu şirketin Rus devletine ait başka bir şirket yardımıyla faaliyetlerini yürüttüğü de belirtildi.

RUSYA

- ABD ve AB ülkelerinden yatırımcılar Kırım'da projeler gerçekleştiriyor... Kırım Ekonomik Kalkınma Bakanı Birinci Yardımcısı Andrey Kulik, ABD ve AB ülkelerinden yatırımcıların yarımadada projelerini gerçekleştirdiğini, ancak isimlerinin uygulanan yaptırım rejimi nedeniyle açıklanmadığını belirtti.

- Gazprom: Ukrayna, Türk Akımı'nın farkına bile varmadı... Ukrayna Gaz Endüstrisi ve Doğalgaz Pazarı Konseyi Başkanı Leonid Unigovskiy, "Ukrayna'nın Türk Akımı'nın ikinci hattının inşasının başlatılmaması için elinden geleni yapması gerek. Zira böyle bir durumda Ukrayna üzerinden Avrupa'ya yapılacak gaz sevkiyatı daha da azalacak" demişti. Unigovskiy'in sözlerine yanıt veren Gazprom Sözcüsü Sergey Kupriyanov, "Ukrayna, Kuzey Akım 2'yle mücadeleyle o kadar meşguldü ki, yılda 31.5 milyar metreküp gaz taşıma kapasitesine sahip Türk Akımı'nı Karadeniz'in dibinde ne kadar hızlı inşa ettiğimizin farkına bile varmadı. Kiev yönetimi, bu durumun farkına vardı ve Türk Akımı 2'yle mücadele edilmesi için çağrı yapılmaya başlandı" ifadelerini kullandı.

- Peskov: ABD'li senatörler, İnterpol seçimlerine müdahale ediyor... Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, İnterpol seçimlerinde Rus aday Aleksandr Prokopçuk'a oy verilmemesi için ABD Başkan Donald Trump yönetimine ve İnterpol Genel Kurulu üyelerine mektup gönderen ABD'li senatörlerin İnterpol seçimlerine müdahale ettiğini belirtti. Diğer taraftan INTERPOL'ün yeni başkanı Dubai'de yapılan seçimle belirlendi. Yeni başkan Güney Koreli Kim Jong Yang oldu.

- Kremlin'den, 'ABD çekilirse karşılıksız bırakmayız' diyen Putin'i kulak ardı etmeme tavsiyesi... Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov basın toplantısında yöneltilen bir soru karşısında, "'Rusya, INF konusunda ABD'yle konuşmayı istiyor. Rusya buna hazır.' Devlet Başkanı'nın (Vladimir Putin) bu açıklaması çok önemli ve kulak ardı edilmemeli" dedi.

ASYA - PASİFİK

- Afganistan'da din adamlarının toplantısına saldırı: En az 50 ölü... Başkent Kabil'de, din adamlarının Muhammed Peygamber'in doğumu şerefine Kuran okumak için toplandığı salona intihar saldırısı düzenlendi. En az 50 kişi hayatını kaybetti, 80'den fazla yaralı var. Din adamları Kabil Havalimanına yakın bir bölgede bulunan Uranus düğün salonunda toplanmıştı. Patlama sırasında salonda yaklaşık 1000 kişi vardı. İntihar saldırganı salonun içine girerek üzerindeki patlayıcıları infilak ettirdi.

- Rusya, Hindistan'daki hava savunma sistemleri tedarik ihalesini kazandı... Hindistan'da düzenlenen kısa menzilli hava savunma sistemleri tedarik ihalesini 500 milyon dolarlık teklif veren Rusya'nın kazandığını belirtti. Kaynak, İgla tipi taşınabilir ısı güdümlü hava savunma füzelerinin (MANPAD) ihaleyi kazandığını ifade etti. Hindistan kanalı NDTV, Rusya'nın devlet askeri ihracat şirketi Rosoboronexport'un kısa menzilli hava savunma sistemlerinin tedariki için en uygun koşulları sunduğu duyurmuştu. Söz konusu ihalede İsveçli SAAB ile Fransa ve İtalya ortak girişimi MBDA da yarışmıştı.

- Kuzey Kore, sınırdaki 10 nöbet noktasını imha etti... Yonhap ajansının haberine göre, Güney Kore Savunma Bakanlığından yapılan açıklamada, Kuzey Kore'nin iki ülke arasında Eylül ayında varılan mutabakat çerçevesinde DMZ'deki 10 nöbet noktasını imha ettiği belirtildi.

TÜRKİYE - TÜRK DÜNYASI

- Çavuşoğlu-Pompeo görüşmesi... Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Türkiye'nin ABD'den iadesini talep ettiği 84 “FETÖ” mensubunun listesini bugün Washington’da biraraya geldiği ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ve Ulusal Güvenlik Danışmanı John Bolton'a teslim ettiğini açıkladı. Çavuşoğlu, Pompeo’yla görüşmesinde iki ülke ilişkilerinin normalleştirilmesini konuştuklarını ve Türkiye’nin “FETÖ”yle mücadele ve ABD'nin YPG’yle olan işbirliğine ilişkin beklentilerini aktardığını söyledi. Çavuşoğlu, Kaşıkçı cinayetinden dolayı birçok ülkenin Suudi Arabistan’la ilişkilerini bozmak istemediğini hatırlatarak, “Suudi Arabistan’la bir sorunumuz yok ancak cinayetin aydınlatılması için her şeyi yapacağız” ifadesini kullandı. Menbiç yol haritasına da değinen Çavuşoğlu, ortak devriyelerin başlamasıyla süreçte ilerleme olduğunu ancak YPG bölgeden çekilmeden sürecin tamamlandığının söylenemeyeceğini belirtti. ompeo, Türkiye’yle ilişkilerde rahip Andrew Brunson’ın serbest bırakılmasının ardından oluşan olumlu ivmeden memnuniyet duyduğunu söyledi. Amerikalı bakan, iki ülkeyi ilgilendiren meseleleri ele almada ilave kanalların yeniden açılması çağrısında bulunduğunu belirtti.

- AİHM: Selahattin Demirtaş serbest bırakılmalı... Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi AİHM, HDP'nin eski Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş’ın tutukluluğuna hemen son verilmesi yönünde karar aldı. Yüksek Mahkeme, Demirtaş'a 3 ay içinde 25 bin Euro da manevi tazminat ve masraf bedeli ödenmesine hükmetti.

- Demirtaş kararının bağlayıcılık tartışması... Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “AİHM’in kararı bizi bağlamaz. Biz karşı hamlemizi yapar, işi bitiririz” açıklamasıyla “AİHM kararını uygulamama” sinyali verdi. Erdoğan’ın açıklaması doğrultusunda Adalet Bakanı Abdulhamit Gül de, Demirtaş hakkında asli karar verici merci olarak Türk yargısını işaret etti. Gül, “Kararı bir görelim. Bu konuda yargılamayı yapan merci karar verecektir” dedi. Avrupa Konseyi Sözcüsü Daniel Holtgen de, Erdoğan'ın 'AİHM'in kararının bağlayıcı olmadığına' ilişkin sözlerine Salı günü Twitter üzerinden yanıt verdi. Holtgen bir soruya cevaben, "Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 46. maddesi gereği, AİHM'in verdiği kararlar tüm üye ülkeler için bağlayıcıdır" dedi.

- Türkiye mayınlı arazi büyüklüğünde dünya 8.'si, temizleme faaliyetleri yavaş... Landmine and Cluster Munition Monitor (Mayın ve Misket Bombası Monitörü) adlı kuruluş 2018 raporunu yayımladı. 2008 yılında İsviçre'de kurulan ve bu alanda dünyadaki gelişmeleri takip eden örgüt, Türkiye'nin dünyada en fazla anti-personel mayınının bulunduğu ülkelerden biri olduğunu açıkladı. Mayın temizliği ve mayınlarla misket bombalarına karşı uluslararası anlaşmalara katılımın dünya çapında arttığını ve geçen yıl 128 kilometrekarelik alanın mayınlardan arındırıldığı belirten raporda Türkiye ile ilgili bulgular da yer aldı. Rapora göre Türkiye; Afganistan, Angola, Irak ve Yemen gibi 10 ülkeyle birlikte 100 kilometrekareden fazla mayınlı alana sahip ülkeler arasında 8. sırada yer alıyor.

- Türklerin yüzde 71'ine göre Suriyeliler işlerini ellerinden alıyor; Suriyeli girişimcilerin yüzde 71'iyse dönmeyi düşünmüyor... Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası ile Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı'nın (TEPAV) birlikte gerçekleştirdikleri araştırma, Türkiye'deki girişimci Suriyelilere ilişkin çarpıcı veriler ortaya koydu. Güneydoğu Anadolu bölgesindeki 8 şehirde faaliyet gösteren 400 firmanın katılımıyla gerçekleştirilen araştırmaya göre, Suriyeli girişimcilerin yüzde 71.7'i, ülkelerindeki çatışmaların tamamen sona ermesinin ardından da ülkelerine dönmek istemiyor. Türkiye'de yaklaşık 10 bin Suriye ortaklı firma bulunduğuna işaret eden TEPAV direktörü Sibel Güven "Türkiye'de 9 bin 978 Suriye ortak sermayeli firma bulunuyor. Bu firmaların yüzde 45'i toptan ve perakende sektöründe yüzde 14.4'ü imalat sanayinde yüzde 10'u da yiyecek-içecek alanında faaliyet gösteriyor. Yaptığımız araştırmaya katılanların yüzde 75'i Türkiye'ye gelmeden önce de işletmecilik yapıyorken; yüzde 25'i ilk defa Türkiye'de iş kurmuşlar." dedi. 

- Aliyev: Bakü’deki askeri geçitlere Türk askerlerinin de yer alması iki ülkenin birliğini gösteriyor... İlham Aliyev dün Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Güler başkanlığındaki heyeti kabul etti. İki ülke liderleri arasında düzenli gerçekleştirilen görüşmelerin, ilişkilerin pekiştirilmesinde önemli rol oynadığını kaydeden Aliyev, bu yıl Bakü’de düzenlenen askeri geçitlere Türk askerlerin de katılmasının tüm dünyada büyük ilgi uyandırdığını ve bir daha Türkiye-Azerbaycan birliğini sergilediğini vurguladı.

- Çavuşoğlu: S-400 anlaşması tamamlandı, iptal edemeyiz... Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ile yaptığı görüşmenin ardından gazetecilere yaptığı açıklamada S-400 anlaşmasına ilişkin, "Mevcut anlaşma tamamlandı, bunu iptal edemem" dediği bildirildi.

- Akar ve Fidan, Rusya'da Şoygu ile görüştü... Bakan Akar ile MİT Başkanı Fidan burada Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu ve diğer yetkililerle bir araya geldi.Görüşmede bölgesel konuların yanı sıra Soçi'de imzalanan mutabakatın ardından İdlib'deki son durumun da ele alındığı belirtildi. Rus basınının aktardığına göre, Şoygu ise Akar'la yaptığı görüşmede "Suriye'deki durum, olgunlaşan sorunları konuşmamızı ve bu sorunlar hakkında derhal bir çözüm bulmamızı gerektirdiğinden sizi davet etmek durumunda kaldım. Soçi'de İdlib'le ilgili anlaşmaları imzaladıktan sonra gösterdiğimiz dinamiğin desteklenmesi gerekiyor, tempomuzu düşürmeden kalan sorunları çözmeliyiz" ifadelerini kullandı.

TERÖRLE MÜCADELE

- Irak kuzeyi Kandil ve Metina bölgelerine 20 Kasım 2018'de düzenlenen hava harekâtları neticesinde bölücü terör örgütüne ait silah mevzi, sığınak ve mühimmat depoları imha edilmiş, üs bölgelerimize saldırı hazırlığında olan silahlı beş terörist etkisiz hale getirilmiştir.

- 12-19 Kasım haftasına ilişkin infografik aşağıda sunulmuştur.