TÜRKİYE'NİN SAVUNMA-GÜVENLİK-DIŞ POLİTİKASINI İLGİLENDİREN DÜNYADAKİ ÖNEMLİ  GELİŞMELER

1. TÜRKİYE:

Dışişleri’nden Libya görüşmesi

Bakan Yardımcısı Büyükelçi Sedat Önal Trablus’ta BM Genel Sekreteri’nin Siyasi ve Barışı İnşa İşleri Yardımcısı Rosemary DiCarlo ile Libya Özel Temsilcisi ve UNSMIL Şefi Jan Kubis’le görüşerek Libya’da seçimler ve siyasi süreç hakkında görüş alışverişinde bulundu. Önal Trablus’ta Milli Birlik Hükümeti Başbakanı Abdülhamid Dibeyba’yla bir araya geldi. Görüşmede ikili ilişkiler ve Libya’daki siyasi süreç ele alındı.İkili ilişkilerin ve siyasi sürecin ele alındığı görüşmede Büyükelçi Önal Türkiye’nin Libya’nın güvenlik ve istikrarına desteğini vurguladı. (@TC_Disisleri)

Terör Gündemi

• Irak'ın kuzeyindeki Pençe-Kaplan operasyon bölgesinde tespit edilen 2 PKK'lı terörist, etkisiz hale getirildi.
• İzmir’de aralarında HDP Torbalı ve Karabağlar ilçe başkanlarının da olduğu 20 şüpheliden 17'si gözaltına alındı.

2. AVRUPA:

GKRY, Kıbrıs'ın güneyinde 21-23 Ekim tarihleri için NAVTEX ilan etti

GKRY Cumhurbaşkanı Anastasiadis: Kıbrıs Türk tarafının yeni iki bağımsız devlet tezi kabul edilemez. Doğu Akdeniz ülkeleri birbirleriyle iş birliği yaparken, uluslararası hukuku bozan tek ülke Türkiye'dir. Türkiye bölge düzenini bozuyor." Öte yandan, GKRY, Kıbrıs'ın güneyinde 21-23 Ekim tarihleri için NAVTEX ilan etti Nautical Geo'nun, GKRY'nin tek taraflı ilan ettiği MEB'de faaliyette bulunacağı bildirildi. Geçtiğimiz günlerde Türk Deniz Kuvvetleri unsurları, Türk kıta sahanlığına yaklaşan Nautical Geo'yu engellemişti.

Yunanistan'a karşı ihlal davası talebi

Avrupa Parlamentosu'ndaki ikinci büyük grup olan Avrupa Sosyalistler ve Demokratlar İlerici İttifakı (S&D), sığınmacıların geri itilmesi (pushback) uygulamaları nedeniyle Yunanistan, Hırvatistan ve Polonya'ya karşı ihlal prosedürü başlatılmasını talep etti. (DW Türkçe)

Stoltenberg'den Rusya'nın NATO misyonunu kapatma kararına tepki

Rusya ile NATO arasındaki ilişkinin Soğuk Savaş'ın bitiminden bu yana en düşük seviyede olduğunu belirten Stoltenberg, "Rusya'nın casusluk faaliyetlerini görmezden gelemezdik ancak yine de diyalog temelinde ilişkin kurmaktan yanayız." ifadesini kullandı. Stoltenberg ayrıca, "Rusya-NATO Konseyi toplanmasına yönelik teklifimiz hala geçerli." diye konuştu. (TRT Haber)

Avrupa Parlamentosu AB Komisyonuna dava açacak

Avrupa Parlamentosu, hukukun üstünlüğünü ihlal eden ülkelerin AB fonlarından faydalanmaması için oluşturulan mekanizmayı çalıştırmadığı gerekçesiyle Avrupa Birliği Komisyonuna dava açmak üzere hazırlık yapıyor. (TRT Haber)

BM’den Filistin sorununa iki devletli çözüm ve işbirliği vurgusu

Birleşmiş Milletler (BM) Ortadoğu Barış Süreci Özel Koordinatörü Tor Wennesland, 1967 sınırlarını esas alan iki devletli çözüm ilkesine uygun yönde işgali sona erdirmek amacıyla ‘gerçek müzakerelere’ ulaşmak için Filistin ve İsrail taraflarını, önceki anlaşmaların uygulanması dahil olmak üzere iş birliği yönünde daha fazla adım atmaya çağırdı. Suudi Arabistan Krallığı ise “Orta Doğu'da güvenlik ve istikrar istiyorsak, cüzi çözümlerin artık yeterli veya kabul edilebilir değil” uyarısında bulundu. (Şarkul Avsat)

3. ORTADOĞU:

Suriye Kısa Kısa

• Türk Silahlı Kuvvetlerine ait askeri ve lojistik malzeme taşıyan konvoy İdlib güneyine sevkedildi.
• Suriye’deki ABD’nin Al-Tanf üssüne drone’lu saldırı düzenlendi.
• Esad rejimi İdlib şehir merkezinin kuzeyinde bulunan Keferye beldesinin etrafını Rus yapımı lazer güdümlü Krasnopol füzeleri ile bombalıyor.
• Suriye'nin başkenti Şam'da bir askeri araçta meydana gelen patlamada ölü sayısı 14 de yükseldi. Suriye'nin başkenti Şam'da rejim güçlerini taşıyan askeri minibüse yönelik bombalı saldırıyı Kasyun Tugayları isimli grup üstlendi.
• TSK/MİT Ortak Operasyon SİHA ile Ayn El Arab kent merkezinde terör örgütü pkk/ypg'ye ait bir aracı vurdu. Araçta bulunanların tamamının öldüğü bilgisi var.
• Rus güçleri Dera’daki kontrol noktaları kurmaya başladı.
• Türk Topçu birlikleri Halep’in kuzeyindeki Tel-Rıfat bölgesini vurdu.
• Hama-Humus yolunda Esad rejimine ait bir mühimmat deposunda patlama meydana geldi. 4 rejim milisi öldü,6 milis de yaralandı.
• Muhalif gruplar İdlib doğusundaki ve Halep batısındaki rejim mevzilerini yoğun ateş altına aldı.
• Esad rejimi İdlib'in güney kırsalında bulunan Eriha kasabasında sivil yerleşim yerlerini ağır topçu atışları ile bombaladı. Şimdiye kadar sivillerin arasında 4 can kaybı ve en az 30 yaralı var.
• Türk topçu birlikleri Resulayn doğusundaki Tel Şenan ve Dardara köylerinde bulunan PKK/SDF terör örgütü mevzilerini vurdu.
• Irak'tan gelen 3 İHA'nın Suriye'de ABD'nin kontrolündeki  El Tanaf sınırındaki askeri üsse saldırı düzenlediği bildirildi.
• Suriye'de PKK-PYD Yürütme Kurulu Başkanı Îlham Ahmed: "Ruslar, bulundukları Suriye bölgelerinin güvenliğinden ve istikrarından sorumludur. Kendileriyle görüşüyoruz ve irtibat halindeyiz."
• Kaynak, Rus güçlerinin Kamışlı'da uluslararası havaalanında iki taraf arasında yapılan kapalı toplantı sırasında SDG'den Haseke'nin kuzeyinde yer alan bölgenin güvenlik, askeri ve hizmet açısından tamamen yönetmek için rejim güçlerine izin vermesini istediğini, Rus önerisinin SDG tarafından reddedildiğini belirtti.

4. AFRİKA :

Ramaphosa, Machel anıtında Mozambikli cihatçıları uyardı

Cumhurbaşkanı, ülkenin kuzeyinde ortalığı kasıp kavuran İslamcı isyancıların peşine düşme sözü verdi.(Africa News)

Tigray'ın başkenti Mekele'ye yeni hava saldırısı

Etiyopya ordusu, bu hafta Tigray Halk Kurtuluş Cephesi hedeflerine yönelik ikinci bombardıman olan Tigrayan'ın başkenti Mekele'ye yeni bir hava saldırısı başlattı.Baskınlar, hükümet güçlerini ve müttefiklerini Tigray'ın bir zamanlar baskın iktidar partisi olan TPLF ile karşı karşıya getiren kuzey Etiyopya'daki yaklaşık bir yıl süren çatışmada keskin bir tırmanışa işaret ediyor.(AP)

Nijerya’da protesto

Yüzlerce Nijeryalı, polis vahşetine karşı kan dökülmesiyle sonuçlanan protestoların yıldönümünü kutlarken Çarşamba günü Lekki Gişeleri'nden yürüdü.(Reuters Africa)

Başkanlık Konseyi ve Dibeybe, Ortak Askeri Komisyon ile paralı askerlerin kaldırılması meselesini görüştü

Libya Başkanlık Konseyi ve geçici Ulusal Birlik Hükümeti Başkanı Abdülhamid Dibeybe, Çarşamba günü Ortak Askeri Komisyon (5+5) ile paralı askerleri ve yabancı güçleri ülkeden çıkarma planını görüştü. Ortak Askeri Komisyon (5+5) Cenevre'deki son toplantısında tüm paralı askerlerin ve yabancı savaşçıların çıkışları için bir yürütme mekanizması kurmuştu.Libya Başkanlık Konseyi Başkan Yardımcısı Abdullah Ellafi, Konseyin, Türkiye Libya ortaklık ilişkilerini iki ülke çıkarlarına hizmet edecek şekilde geliştirme arzusunda olduğunu söyledi. (Alwasat Libya)

5. ASYA - PASİFİK:

Pakistan'ın eski Dışişleri Bakanı Janjua:

“Türkiye ve Pakistan arasındaki ilişkiler bizim için hayati önem taşıyor. Pakistan-Türkiye ilişkisinin gücünü, Erdoğan ve İmran Han arasındaki etkileşim de dâhil olmak üzere üst düzey yetkililerin ziyaretlerinde görebilirsiniz.”

Kuzey Kore Washington’ı aşırı tepki göstermekle suçladı

Fransız haber ajansı AFP; ABD, İngiltere ve Fransa'nın BM'ye, Kuzey Kore'nin silah programlarında ilerleme kaydettiğini aktardığını bildirdi. Washington'ın BM Büyükelçisi Linda Thomas-Greenfield, "Pozisyonumuz açık. Kuzey Kore, Güvenlik Konseyi kararlarına bağlı kalmalı ve Kore Yarımadası'nın tamamen nükleerden arındırılması hedefine yönelik sürekli ve somut diyaloğa girme zamanı geldi. Kuzey Kore yetkilileriyle herhangi bir ön koşul olmaksızın görüşmeyi teklif ettik ve Kuzey Kore'ye karşı düşmanca bir niyetimizin olmadığını açıkça belirttik" dedi. (BBC)

Afganistan Kısa Kısa

• Afganistan İslam Emirliği Başbakan Yardımcısı Maulvi Abdul Salam Hanafi başkanlığındaki üst düzey Taliban heyeti dörtlü toplantıya katıldı. Görüşmede Rusya, Çin ve Pakistan  Özel Temsilcileri ile özel görüşmeler yapıldı. Ülkeler, Afganistan'ın yeni İslami hükümetiyle ilişkilerini sürdürme ve Afganistan Merkez Bankasının dondurulmuş varlıklarını kurtarmak için birlikte çalışma sözü verdiği bildirildi.
• Afganistan'ın Nangarhar eyaletinin Khogyani ilçesindeki dokuz yüz aileye gıda yardımı yapıldı.
• Afganistan'ın Herat vilayetinde bir doktor, kaçıranların elinden kurtarıldı. Herat Valisi Abdul Kayyum Ruhani, doktorun vilayetin Guzara ilçesinde kaçıranların elinden serbest kaldığını doğruladı.Bu doktorun kaçırılmasıyla ilgili olarak 4 kişi tutuklandı.
• Molla Abdulselam Hanafi liderliğindeki Afganistan İslam Emirliği'nin üst düzey bir heyeti, Rusya Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov ve beraberindeki heyet ile Moskova'da bir araya geldi.Görüşmede iki taraf, iyi ilişkiler, bölgedeki istikrar ve Afganistan için daha iyi bir gelecek hakkında ayrıntılı olarak görüştü. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Taliban'ı, Afganistan topraklarının Orta Asya ülkelerine karşı kullanılmasına engel olmaya çağırdı.
• Afganistan'ın başkenti Kabil'de Taliban güçlerine ait bir araca düzenlenen bombalı saldırıda 1 kişi hayatını kaybetti.

6. ABD:

“Türkiye, DAEŞ'İ kontrol etme noktasında çalıştığımız herkesten daha etkili olmuştu”

ABD'nin eski Suriye Özel Temsilcisi Jeffrey: “Türkiye, DAEŞ'İ kontrol etme noktasında çalıştığımız herkesten daha etkili olmuştu. Erdoğan, bölgesel jeopolitiğe çok hâkim bir lider. Biden, Erdoğan'ı tanıyor. İlişkilerin gelişmesi konusunda ihtiyatlı bir iyimserliğim var.”

Pentagon Romanya'ya askeri destek verecek 

Pentagon, ABD ve Romanya savunma bakanlarının düzenlediği basın toplantısı sonrasında açıklama yaptı. ABD Savunma Bakanlığı'na göre ordu, sadece Romanya'daki varlığını genişletmeyi planlamıyor, ülkeye askeri destek de verecek.

ABD ve Avrupalı yetkililer Cuma günü Paris'te İran'ı görüşecek

Üç diplomatik kaynak Çarşamba günü yaptığı açıklamada, ABD'nin İran özel elçisinin İran'ın 2015 İran nükleer anlaşmasına uyumu sürdürmesini sağlamak için durdurulan çabaları görüşmek üzere Cuma günü Paris'te İngiliz, Fransız ve Alman diplomatlarla bir araya geleceğini söyledi. İran, haftalardır müzakerelere "yakında" döneceğini söylese de, ABD, AB ve BM ekonomik yaptırımlarından kurtulma karşılığında nükleer programını durdurduğu anlaşmayı yeniden canlandırma konusunda Viyana'daki görüşmeleri yeniden başlatma tarihini henüz açıklamadı. (reuters)

ABD'den Karadeniz'de Rusya'ya karşı eylem çağrısı

ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin, Perşembe günü başlayacak NATO Savunma Bakanları toplantısı öncesinde Karadeniz turunun son durağı Romanya'da Rusya'ya karşı askeri işbirliğinin güçlendirilmesi çağrısı yaptı. Karadeniz turuna Pazartesi günü Gürcistan'dan başlayan Austin, Ukrayna'nın ardından Romanya'da da "Rusya tehdidi"ne karşı güç birliği mesajları verdi. (DW Türkçe)

ABD’nin Suriye’deki üssüne saldırı düzenlendi

ABD'nin Suriye’deki El Tanıf üssüne drone saldırısı düzenlendi.Konuya dair açıklama yapan ABD’li bir yetkili, saldırı olduğunu teyit ettiğini ancak kayıp olmadığını söyledi. Yetkili, ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığının (CENTCOM) konuya ilişkin açıklama yapacağını ifade etti. (TRT Haber)

ABD'den Kuzey Kore'ye koşulsuz görüşme teklifi

ABD'nin Birleşmiş Milletler Daimi Temsilcisi Linda Thomas Greenfield, Kuzey Kore'ye ön koşulsuz görüşme teklif ettiklerini, "sürdürülebilir ve esaslı diyalog" kurma zamanı geldiğini söyledi. Greenfield, gazetecilere yaptığı açıklamada, Kuzey Kore'nin balistik füze denemesini kınadı ve bu denemelerin BM Güvenlik Konseyi kararlarını ihlal ettiğini söyledi. (Euronews)

ABD'li senatörler, Çin'in Güney Çin Denizi'ndeki saldırganlığını hedef alan yaptırım tasarısı taslağı hazırladı

ABD Senatosu Dış İlişkiler Komitesi, Salı günü Güney Çin ve Doğu Çin Denizlerindeki saldırgan faaliyetleri nedeniyle Çin'e yaptırım uygulama kararı aldı. Rubio.senate.gov web sitesine göre, iki partili Güney Çin Denizi ve Doğu Çin Denizi Yaptırım Yasası, Pekin'in iki denizde "genişleyen deniz ve toprak iddialarını agresif bir şekilde savunma" girişimlerine katılan Çinli kişi ve kuruluşlara yaptırım uygulayacak. (https://e.vnexpress.net/)

7. RUSYA :

Rusya, kurduğu Suriyeli milisleri dağıtıyor, Golan'ı İran'a açıyor

Kanal 12, kaynak belirtmeksizin Rusya'nın son birkaç yılda güney Suriye'de kurduğu, finanse ettiği ve silahlandırdığı bir milis gücünü dağıttığını bildirdi. Ağın Arap ilişkileri analisti Ehud Ya'ari, Suriye ve İran rejimlerinin uzun süredir ikisine de değil, Moskova'ya cevap veren güçten memnun olmadığını söylüyor. Ya'ari, Moskova'nın artık milislere maaş ödemeyi bıraktığını ve silahlarını Suriye ordusuna teslim etmelerini talep ettiğini söyledi.   Golan yakınlarındaki tüm bu bölgeyi ele geçirmeyi tamamlamak için geniş bir kapı açıyor. Bu, İranlılara, Hizbullah'a, Esad güçlerine…  (timesofisrael)

Rusya iklim zirvesine katılmayacak

Kremlin, Çarşamba günü yaptığı açıklamada, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in önümüzdeki ay yapılacak BM iklim zirvesine katılmayacağını, ancak iklim değişikliğini ele almanın Rusya'nın en önemli politika önceliklerinden biri olduğunu vurguladı.

Rusya’daki Afganistan toplantısında ‘Taliban’ın tanınması’ ele alındı

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Afganistan Özel Temsilcisi Zamir Kabulov, başkent Moskova'da gerçekleştirilen Afganistan konulu uluslararası toplantıda Taliban rejiminin tanınması konusunun ele alındığını söyledi.(Sözcü)

Rusya, Azerbaycan ve Ermenistan Başbakan Yardımcıları, Güney Kafkasya'daki ulaşımı görüştü

Rusya Bakanlar Kurulu’ndan yapılan açıklamada, Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksey Overçuk, Azerbaycan Başbakan Yardımcısı Şahin Mustafayev ve Ermenistan Başbakan Yardımcısı Mger Grigoryan'ın Moskova'da, üçlü çalışma grubunun 8. toplantısında bir araya geldiği bildirildi. Açıklamaya göre, taraflar, Güney Kafkasya bölgesindeki ulaşımın yeniden sağlanmasıyla ilgili perspektifleri değerlendirdi.(AA)