TÜRKİYE'NİN SAVUNMA-GÜVENLİK-DIŞ POLİTİKASINI İLGİLENDİREN DÜNYADAKİ ÖNEMLİ  GELİŞMELER

1. TÜRKİYE:

Koronavirüste son durum 

Türkiye'de son 24 saatte 992 kişiye koronavirüs tanısı konuldu. Bin 49 kişi iyileşirken, 20 kişi virüs nedeniyle hayatını kaybetti. (Covid19.saglik.gov.tr)

Şırnak’ta Yıldırım 1 Cudi operasyonu

Terör örgütü PKK’ya karşı Şırnak Cudi Dağı’nda geniş kapsamlı bir operasyon başlatıldı. İçişleri Bakan Yardımcısı Mehmet Ersoy ve Orgeneral Arif Çetin bölgede operasyonu takip ediyor. Ersoy, “Örgütün hain emellerine hizmet edenlere karşı önceki gün Yıldırım 1 Cudi operasyonunu başlattık. Bu operasyonlarımız seri bir şekilde sürecek. Cudi Dağından başlayıp bugüne kadar adı terörle anılan hassas noktalarda devam edecek… Kato, Bestler Dereler… Aklınıza neresi gelirse… Bu coğrafya içinde tek bir terörist kalmayıncaya kadar mücadelemiz devam edecek” dedi. (TRT)

MİT ve Emniyet'ten terör örgütü DEAŞ'a operasyon

Ankara Emniyet Müdürlüğü Terörle Mücadele ve İstihbarat şube müdürlüklerinin MİT'in desteğiyle yaptıkları çalışma sonucu, terör örgütü DEAŞ ve çatışma bölgeleri ile irtibatlı olduklarına dair haklarında istihbari bilgiler bulunan Irak uyruklu 20 şüphelinin adresleri tespit edildi. Sabah erken saatlerde başlatılan operasyonda, Irak uyruklu 18 şüpheli gözaltına alındı.  (TRT)

Yurt genelinde aranan 3 bin 320 kişi yakalandı

İçişleri Bakanlığı koordinesinde, Emniyet Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı sorumluluk bölgelerinde bulunan aranan şahısların yakalanması için ülke genelinde Aranan Şahıslar Operasyonu ve Güven Huzur Uygulaması yapıldı. Yapılan operasyon ve uygulamalarda 13 bin 257 ekip, 55 bin 472 personel, 182 dedektör köpeği ile 4 bin 537 ikamet ve 1623 noktada arama yapıldı. 1021’i hükümlü, 2 bin 299’u yakalama emri ile aranmakta olan, toplam 3 bin 320 kişi gözaltına alındı. (Haberiniz.com)

Dışişleri Bakanlığından Türk bayrağını yakanlara sert tepki

Dışişleri Bakanlığı, Kudüs Başkonsolosluğu önünde yapılan gösteride Türk bayrağının yakılmasını şiddetle kınadı. Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, “Kudüs Başkonsolosluğumuzun önünde 13 Temmuz 2020 tarihinde düzenlenen bir gösteri sırasında bayrağımızın yakılmasını şiddetle kınıyoruz. Şanlı bayrağımıza kimse saygısızlık edemez, el uzatamaz. Bu menfur eylemin faillerinin en kısa zamanda yargı önüne çıkarılarak hak ettikleri cezaya çarptırılmalarını bekliyoruz” denildi. (@TC_Disisleri)

MSB'den Türk-Rus devriyesine yapılan saldırıyla ilgili açıklama

Milli Savunma Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, şu ifadeler kullanıldı: "İdlib'te barış ve güven ortamının sağlanmasına yönelik çabaları sekteye uğratmayı amaçlayan teröristlerce, 21'inci TR-RF Birleşik Devriye Faaliyeti esnasında intikal güzergahında bombalı araç saldırısı düzenlenmiştir. Saldırıda konvoyda görevli iki araçta kısmi hasar meydana gelmiş, can kaybı yaşanmamıştır. TR-RF Mutabakatı çerçevesinde icra edilen Birleşik Devriye Faaliyetlerine gerekli tüm tedbirler alınarak kararlılıkla devam edilecektir." (msb.gov.tr)

2. AVRUPA:

Malta Dışişleri Bakanı Bartolo: Libya'ya silah girmemeli diyorsanız bu hepsini kapsamalı

Malta Dışişleri Bakanı Evarist Bartolo, Türkiye'ye gerçekleştirdiği ziyaret kapsamında Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile görüştü. Görüşmenin ardından yapılan ortak basın toplantısında Bartolo, Avrupa Birliği'nin (AB) Libya'ya  silah ambargosu ile ilgili, "Adil olmalıyız. 'Libya'ya silah girmemeli' diyorsanız bu hepsini kapsamalı." ifadelerini kullandı. (TRT)

Kulis : AB dış sınırlarını Sırbistan'a kapatacak, Hırvatistan ise ABD'ye sınırlarını açacak

Avrupa Birliği Konseyi kulislerinde Yunanistan'ın talebi üzerine yüksek Covid-19 vakası nedeniyle Sırbistan ve Karadağ'ın listeden çıkarılacağı söylentileri dolaşıyor. ABD turistlerinin ise AB'ye girişinin yasaklanmasına devam edileceği ancak Hırvatistan'ın tavsiyelere uymayarak ABD vatandaşlarına sınırları açacağı söylentisi var. Bu arada Reuters, Tunus ve Cezayir'in "güvenli listeden" çıkarılmasının AB diplomatlarının toplantısında tartışıldığını ancak bu önerinin kabul görmediğini duyurdu. (Euronews)

Fransa'da hükümet karşıtı gösterilerde olaylar çıktı

Fransa'nın başkenti Paris'te düzenlenen hükümet karşıtı gösteride olaylar yaşandı. Fransa'da "14 Temmuz Ulusal Bayramı" kutlanırken, Paris'te sağlık çalışanları ve sarı yelekliler birçok sendikanın çağrısıyla Republique Meydanı'nda toplandı. Bastille Meydanı'na yürüyen gruptakiler, hükümet karşıtı slogan attı ve pankartlar taşıdı. Sağlık çalışanları, çalışma koşullarının iyileştirilmesini talep etti. (TRT)

3. ORTA DOĞU :

İran’dan Ayasofya’nın açılmasına destek

İran İslam Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Abbas Musevi, Ayasofya’nın ibadete açılması kararından mutluluk duyduklarını söyledi. Bu karara yönelik bazı ülkelerden gelen tepkilere ilişkin ise Musevi, “Ayasofya’nın durumuyla ilgili karar Türkiye’nin iç meselesidir. Bu, Türkiye’nin ulusal egemenliği çerçevesinde değerlendirilecek bir konudur.” değerlendirmesinde bulunarak, bunların kaale alınmaması gerektiğini ima etti. (EnsafNews)

İran'dan imzacı taraflara "nükleer anlaşma" uyarısı

İran Dışişleri Bakanlığı, 2015 yılında imzalanan nükleer anlaşmanın 5. yıldönümü münasebetiyle bir yazılı açıklama yayınladı. Açıklamada, anlaşmanın uluslararası düzeydeki tekniksel, stratejik ve siyasi kazanımlarının ABD'nin yasadışı eylemleri nedeniyle beşinci yıldönümünde erozyona uğradığına işaret etti. Öte yandan İran İslam Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, kanunlar ve diplomasinin Amerikan tarafından aşağılanmasının dünya güvenliğini tehdit ettiğini söyledi. İran İslam Cumhuriyeti Hükümet Sözcüsü Ali Rabii de, Amerika’nın Kapsamlı Ortak Eylem Planından (KOEP) ayrılarak dünya genelinde kendini rüsva ettiğini söyledi. (ISNA)

Zarif: Azerbaycan ile Ermenistan'ı sakin olmaya çağrıyoruz

İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, Azerbaycan Dışişleri Bakanı Elmar Memmedyarov ve Ermenistan Dışişleri Bakanı Zohrab Mnatsakanyan ile telefonda görüştü. İki tarafa "itidal" çağrısı yapan Zarif, sorunların barışçıl yollarla çözümü için görüşmelere başlamalarını isteyerek, İran İslam Cumhuriyeti'nin gerginliklerin son bulmasına yardım etmeye hazır olduğunu bildirdi. (Tabnak)

Türk-Rus Ortak Devriyesi Sırasında Bombalı Saldırı!

“Son dakika haberi” şeklinde servis edilen gelişmeyi Rusya Savunma Bakanlığı doğrularken bombalı saldırıyı Suriyeli militanların yaptığı açıklandı. Öte yandan yerel kaynaklar İdlib’deki M4 yolunda Türk – Rus ortak devriyesi sırasında gerçekleştirilen bombalı saldırı sonrasında devriyenin iptal edildiğini belirttiler. İlk belirlemelere göre 3 Rus askeri yaralanırken, yaralanan Türk askerinin sayısı resmi olarak açıklanmadı. (Reuters)

Irak’ta ABD ordusuna saldırı

Irak’ın güneyindeki Divaniye kentini Semave kentine bağlayan otobanın üzerinde bulunan el-Necmi bölgesinde ABD ordusuna ait Hummer tipi askeri araçları ve malzemeleri taşıyan 3 TIR kimliği belirsiz silahlı kişiler tarafından durdurularak, ateşe verildi. Bazı yerel kaynaklar, ABD askeri konvoyunun Basra’dan Divaniye’ye geçtiğini ve askeri teçhizat ve araçları ABD askeri üslerine taşımayı amaçladığını duyurdu. (İnteraz)

Irak Başbakanı El-kazımi önümüzdeki hafta Tahran'a gelecek

Irak Ulusal Güvenlik Danışmanı Kasım El Araci, bu ülkenin Başbakanı Mustafa el-Kazımi'nin bölgesel meseleleri görüşmek üzere önümüzdeki hafta Tahran ve Suudi Arabistan'ı ziyaret edeceğini bildirdi. El Araci, "Bölge ülkelerinin mevcut sorunları çözüm yolu bulmak için Bağdat ile işbirliği yapacağından eminiz" dedi. (Al Mayadeen)

Heniyye’den Filistinlilere Çağrı: Silahlı Mücadeleye Hazırlanın

HAMAS Lideri İsmail Heniyye, Filistinli gruplara, “Silahlı mücadeleye hazırlanın” çağrısında bulundu. Heniyye, İsrail’in “ilhak planı” ve ABD’nin “Yüzyıl Dayatması”nı engellemek için Ürdün Nehri’nden Akdeniz’e tüm Filistin topraklarını kurtarma hedefine dayanacak kapsamlı bir strateji çağrısında bulundu. Heniyye, silahlı bir direnişin liderliğindeki İsrail’e karşı kapsamlı bir savaşta birleşik bir eylem planına ihtiyaç olduğunu söyledi. (Hamas)

4. AFRİKA :

Tobruk Temsilciler Meclisi, Türkiye'ye karşı Mısır'a askeri müdahalede bulunma izni verdi

Libya'nın doğusunda bulunan General Halife Hafter yanlısı Tobruk Temsilciler Meclisi, Mısır'ın ülkeye askeri müdahalede bulunmalarına izin vereceklerini açıkladı. 2014 yılında göreve gelen Akile Salih'in başkanlık ettiği Temsilciler Meclisi'nden yapılan yazılı açıklamada, "Eğer Mısır hükümeti, Libya ve Mısır'ın güvenliği konusunda bazı tehlikeler görüyorsa, bölgedeki ulusal güvenliği sağlamak için Mısır ordusunun askeri müdahalesinden memnuniyet duyarız." ifadelerine yer verildi. Açıklamada ayrıca Ankara hükümeti hedef alınarak, "Kardeş iki ülke olan Libya ve Mısır, Libya'da işgalci güçlere karşı (Türkiye) ulusal güvenliği korumak adına ortak hareket edebilir. Türkiye'nin işgalci tutumu ve yarattığı tehlike, Libya'ya ve komşu ülke Mısır için büyük tehlike arz etmektedir." denildi. (Euronews)

5. ASYA:

Ermeni Ordusu Azerbaycan'ın Sivil Yerleşim Birimlerine Ateş Açtı

Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki çatışmalar sürerken Ermenistan’dan haince bir saldırı daha geldi ve Azerbaycan sınırındaki sivil yerleşim yerlerine ateş açtı. Azerbaycan Savunma Bakanlığı konu ile ilgili yapılan açıklamada, Ermenistan ordusunun, öğlen saatlerinde Tovuz ili sınırındaki Ağdam ve Dondar Kuşçu köylerine 120 milimetrelik havanlar ve D-30 obüslerle ateş açtığını bildirdi. (QHA)

Çin’den Güney Çin Denizi ile alakalı açıklama

ABD ve Çin son dönemde, Çin’in Güney Çin Denizi'ndeki faaliyetleri ile alakalı birbirlerine karşı sert açıklamalarda bulunmuştu. Çin tarafından yapılan son açıklama, Çin’in Washington Büyükelçiliği tarafından geldi. Açıklamada ABD’nin anlaşmazlık çıkarmaya çalıştığı ve bölgede güç gösterisi yaparak bölgedeki tansiyonu yükseltme niyetinde olduğu vurgulandı. (Sputnik)

Ermenistan-Azerbaycan sınırındaki çatışmada biri tümgeneral 7 Azerbaycan askeri şehit olmuş

Azerbaycan-Ermenistan sınırında salı günü çıkan çatışmalarda, Azerbaycan ordusundan biri tümgeneral olmak üzere 7 asker hayatını kaybetti. Saldırılar sırasında ayrıca bir Azerbaycan vatandaşı öldü. Ermenistan ise bugünkü çatışmalarda iki askerinin hayatını kaybettiğini bildirdi. Associated Press, dün ve bugünkü çatışmalarda iki taraftan ölenlerin sayısının 14'e çıktığını duyurdu. (Euronews)

BM’den Bakü ve Erivan’a ateşkes çağrısı

BM Genel Sekreteri Antonio Guterres Ermenistan ve Azerbaycan Cumhuriyeti’nden derhal çatışmaları durdurmalarını istedi. BM Genel Sekreteri Antonio Guterres bu doğrultuda yayımladığı bildiride Bakü ve Erivan’a sınır bölgelerinde başlayan çatışmalara son verme ve gerginlikleri giderme çağrısında bulundu. Bildiride Guterres ayrıca AGİT’e bağlı Minsk grubunun Karabağ münakaşasını barışçıl bir şekilde çözüme kavuşturma çabasını desteklediklerini kaydetti. (Qafqaz)

6. ABD:

Amerika Çin’e yeni yaptırımlar uygulayacak

Hong Kong konusu üzerinden, ABD ve Çin arasında yükselen gerginlik sonucunda, ABD Başkanı Donald Trump kongreden geçen tasarıyı gün içerisinde imzaladı. Tasarı içeriğinde Çinli yetkililerle iş ilişkisi içerisinde olan bankalara yaptırımlar öngörmekte. Trump ayrıca Hong Kong için geçerli olan imtiyazları da kaldırılmasını öngören bir kararname imzaladığını açıkladı. (Sputnik)

Trump ve Erdoğan Telefonda Görüştü

Beyaz Saray Sözcüsü, görüşmede iki ülke arasındaki olumlu ticaret konularının ele alındığını ve bölgesel konularda müzakere yoluyla çözüm ihtiyacının altının çizildiğini belirtti. İki liderin Salı günü yaptığı telefon görüşmeyle ilgili hem Beyaz Saray’dan hem Ankara’dan açıklama geldi. Beyaz Saray Sözcüsü Judd Deere, Twitter’dan yaptığı açıklamada, ''Başkan Trump ve Cumhurbaşkanı Erdoğan iki ülke arasındaki olumlu ticaret konularını görüştü ve bölgesel konularda müzakere yoluyla çözüm ihtiyacına ilişkin inancımızın altını çizdi'' dedi. (voanews)

Trump yönetimi, yabancı öğrencilere yönelik aldığı kararı iptal etti

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) yönetimi, Covid-19 salgını nedeniyle sonbaharda çevrimiçi eğitim yapacak üniversitelerin yabancı öğrencilere yönelik alınan ve  yüz yüze eğitim veren başka bir üniversiteye geçme ya da ülkeyi terk etme şartını öne süren kararın iptal edildiğini bildirdi. Söz konusu karar ülke çapında tepkiye sebep olurken köklü üniversitelerden Harvard ve Massacchusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT), Trump yönetiminin kararının iptali için dava açmıştı. (Euronews)

ABD – Taliban anlaşmasında ‘ikinci aşama’

ABD’nin Taliban ile şubat ayında imzaladığı, 13 Temmuz’da, Afganistan’daki ABD kuvvetlerinin sayısını ilk aşamada 13 binden 8 bin 600’e azaltmayı öngören anlaşmanın ikinci aşamasına geçildi Kongre Araştırma Merkezi tarafından anlaşmaya dair yayınlanan özel bir raporda anlaşmanın ilk aşamasında söz konusu tarihten bir ay önce, 4 bin 400 askerin geri çekildiği belirtilirken ikinci aşamanın taraflar arasında 13 Temmuz’da başladığını ortaya koydu. Anlaşmanın ikinci aşaması, Taliban üyelerine karşı ABD yaptırımlarının 27 Ağustos’a kadar kaldırılmasını öngörüyor. Daha sonra Taliban ve Afganistan hükümeti arasında gerçekleşecek olan esir takasından sonra Kabil’de Taliban ve Afganistan lideri Eşref Gani arasında doğrudan müzakere turları başlayacak. Ayrıca Taliban, üyelerinin ve El-Kaide’ye de dahil diğer grupların Afganistan topraklarını ABD veya müttefiklerine karşı bir saldırı platformu olarak kullanılmasını engelleyecek, orduya alım, eğitim ve fon toplama faaliyetlerini önleyecek. (Şarkul Awsat)

ABD ve Çin Arasında Güney Çin Denizi Gerilimi

Trump yönetimi Çin’e yönelik sert tavrını, Pekin’in Güney Çin Denizi’ndeki egemenlik hakkını reddederek devam ettirdi. ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo da pazartesi günü yaptığı açıklama ile ABD’nin Çin’in, Güney Çin Denizi’nin ihtilaflı noktalarına hakim olmaya çalışmasını “yasadışı” bir hareket olarak algılayacağını ve Pekin yönetimine baskıları artıracağını belirtti. Dünyanın Pekin’in Güney Çin Denizi’ne denizcilik imparatorluğu muamelesi yapmasına izin vermeyeceğini söyleyen Pompeo, ABD’nin Hint-Pasifik Okyanusu’nda bağımsız ve açık bir bölge inşa etme fikrini savunduğunu belirtti. (VOA, Şarkul Awsat)

ABD Çin ve BAE Mars'a Dört Ayrı Araç Gönderiyor

ABD, Çin ve Birleşik Arap Emirlikleri, bu haftadan itibaren arka arkaya Mars'a insansız uzay araçları göndermeye başlayacak. Söz konusu ülkeler, Mars'ı bir yandan gelecekte astronotlara hazırlık yapmak için keşfederken diğer yandan gezegendeki geçmiş mikroskobik canlı arayışına ilişkin en büyük girişimi başlatacak. (VOA)

7. RUSYA

Suriye’de Rus-Türk devriye konvoyunun güzergahında patlama

Suriye’deki Savaşan Tarafların Uzlaşma Merkezi, Suriye’nin Erih yerleşimi alanında teröristlerin Rus-Türk devriye konvoyunun güzergahında bomba patladığını açıkladı. Rus resmi haber ajansı Ria Novosti’nin haberine göre, 3 Rus askerinin hafif yaralar aldığı, Türk askeri personelinin de hafif hasarlar aldığı bildirildi. Merkez tarafından yapılan açıklamada “Devriye sonlandırıldı ve hasarlı ekipmanın tahliyesi yapılıyor. Suriye Arap Cumhuriyeti’ndeki Rusya komutanlığı, Türk ordusunun yanı sıra Suriye güvenlik kurumlarıyla işbirliği içinde, konvoya yapılan saldırıda İdlib çatışmasızlık bölgesinde faaliyet gösteren militanların katılımı inceleniyor” ifadelerine yer verildi. (gazetem.ru)

Rusya’dan Ermenistan ile Azerbaycan’a “itidal” çağrısı

Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Azerbaycan-Ermenistan sınırında yaşanan çatışmalardan derin endişe duyduklarını belirten Peskov, “Tarafları itidale ve ateşkes süreci çerçevesindeki yükümlüklerine uymaya çağırıyoruz.” dedi. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un, dün Azerbaycan ve Ermenistan mevkidaşlarıyla konuya ilişkin telefon görüşmeleri yaptığını hatırlatan Peskov, arabuluculuk yapmaya hazır olduklarını da vurguladı. (gazetem.ru)

“Ayasofya’nın korunmasıyla ilgili açıklamalardan memnunuz”

Ayasofya’nın cami olarak ibadete açılması kararına da değinen Peskov, “Bu, Türkiye’nin iç işleridir. Buna karışamayız ve karşımayı düşünmüyoruz.” ifadesini kullandı. Ayasofya’nın UNESCO mirası olarak korunmasının önemine dikkati çeken Peskov, Türk yetkililerinin bu yöndeki açıklamalarını memnuniyetle karşıladıklarını dile getirdi. (gazetem.ru)

Rusya Maslahatgüzarı Boltayev: Libya’ya silah tedarik etmiyoruz

Rusya’nın Libya Maslahatgüzarı Camşed Boltayev, Libya’da Rus paralı askerlerin savaştığına yönelik haberlerin gerçeği yansıtmadığını, bu konuda Rusya’ya yöneltilen suçlamaların asılsız olduğunu ve delillerle desteklenmediğini söyleyen Boltayev, ülkesinin hiçbir zaman bir devlet olarak paralı asker faaliyetini desteklemediğini kaydetti. (sputnik)

8. EKONOMİ : 

Türk çeliğine yönelik ilave vergi anayasaya aykırı bulundu

ABD Uluslararası Ticaret Mahkeme kararında, Türkiye’den ithal edilen çelik üzerindeki gümrük tarifesi oranının iki katına çıkarılma kararının usul bakımından eksik olduğu ve anayasanın “eşit koruma garantisini” ihlal ettiği belirtildi. Bu kapsamda, ABD Başkanı Trump’ın Ağustos 2018’de Türkiye’den ithal edilen çelik üzerindeki gümrük tarifesi oranını yüzde 25’ten yüzde 50’ye yükseltme kararının anayasaya aykırı olduğu kararlaştırıldı. (ParaBorsa)

9. KORONAVİRÜS PANDEMİSİ :

Dünya genelinde yeni tip koronavirüs vaka sayısı 13 milyonu geçti. Avrupa'da Covid-19 salgını yavaşlasa da, başta Amerika ve Asya kıtaları olmak üzere dünyanın birçok ülkesinde açıklanan vaka sayıları giderek artıyor. Sadece 8 ile 13 Temmuz tarihleri arasında dünyadaki toplam vaka sayısı 1 milyon 61 binin üzerindeydi.

ABD, Covid-19 salgınının merkezi ve en çok can kaybının yaşandığı ülke olmaya devam ediyor. Bügüne kadar en fazla vakanın görüldüğü ülke 3 milyon 480 bin ile ABD oldu. Dünyada en fazla vaka görülen ülkeler sıralamasında ABD'yi 1 milyon 888 bin vakayla Brezilya, 911 bin vakayla Hindistan ve 740 bin vakayla Rusya izliyor.