TÜRKİYE'NİN SAVUNMA-GÜVENLİK-DIŞ POLİTİKASINI İLGİLENDİREN DÜNYADAKİ ÖNEMLİ  GELİŞMELER

1. TÜRKİYE:

İletişim Başkanı Altun: Türkiye'nin itibarını koruyacağız

İletişim Başkanı Fahrettin Altun, İletişim Başkanlığı Konferans Salonu'nda düzenlenen Uluslararası Medya Enformasyon Derneği (UMED) Uluslararası Medya Akademisi Sertifika Programı'nda konuştu. Altun, Türkiye aleyhindeki kampanyaların sayısının her geçen gün arttığını söyleyerek "Hep birlikte ülkemizin atılımlarını, itibarını, marka değerini koruyacağız ve yükselteceğiz." dedi. (@iletisim)

Çavuşoğlu, NATO Genel Sekreteri Stoltenberg ile görüştü

Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan bilgilendirmeye göre, Bakan Çavuşoğlu, NATO Genel Sekreteri Stoltenberg ile telefonda görüştü. Görüşmede, NATO'nun genişlemesi konuları ele alındı. (@TC_Disisleri)

Akar'dan Yunan parlamenterlere sert tepki

Milli Savunma Bakanı Akar, NATO Parlamenter Asamblesi (NATO PA) Siyasi Komisyon ile Akdeniz ve Orta Doğu Özel Grubu ortak toplantısında Türkiye aleyhinde söylemlerde bulunan Yunan parlamenterlere sert tepki gösterdi. Akar, Yunan bir parlamenterin sorusu sırasında “Kıbrıs’ın kuzeyinde işgaliniz sürüyor” ifadesini kullanması üzerine sert tepki göstererek, şunları söyledi: "Kıbrıs’ın kuzeyine işgal derseniz, başından kavga etmek istiyorsunuz demektir. Türkiye Kıbrıs’ın kuzeyinde işgalci değildir. Orada 1974’e kadar katliamlar, darbeler yapıldı. Rumların dahil hayatları tehlikeye girdi. Biz 1974’te Barış Harekatı’nı yaptık. 1974’ten şu ana kadar hem güney hem kuzey barış, huzur içinde yaşıyor. Bunu görmek lazım. Yanlı olmamak lazım. 2014’te BM’nin Annan Planı’nı çözüm olsun diye tüm eksikliklerine rağmen Türkler kabul etti. Rum tarafı kabul etmedi." (@tcsavunma)

Terör Gündemi 

• İçişleri Bakanı Soylu: Şu anda Afrin'de, Amanoslara sızmak isteyen teröristleri silahlarıyla beraber arkadaşlarımız ele geçirdi.

2. AVRUPA:

NATO başkanı: 'Ukrayna'nın daha fazla ağır silaha ihtiyacı var'

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Madrid'deki NATO zirvesine hazırlık toplantısında Başbakan De Croo da dahil olmak üzere mevcut liderler NATO'yu daha da güçlendirme sözü verdiler. Stoltenberg, NATO ülkelerinin uzun süredir ağır silahlar tedarik ettiğini ve "Ukrayna, acımasız Rus işgaline direnmek için bu tür silahlara ihtiyaç duyduğunu" vurgulayarak, bunu yapmaya devam etmeye istekli olduğunu vurguladı. Konu Çarşamba günü, düzinelerce ülkenin Ukrayna'ya askeri yardımı görüşmek üzere bir araya geldiği Brüksel'de gündeme gelecek.

Stoltenberg’ten Türkiye’ye destek

Yeni tamamladığı Finlandiya ve İsveç ziyaretlerinin olumlu geçtiğini belirten Stoltenberg, iki ülkenin Türkiye'nin PKK terörüyle mücadelesi de dahil olmak üzere dile getirdiği endişeleri gidermek için yapılan çalışmaları memnuniyetle karşıladığını söyledi. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, "Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın dile getirdiği endişeleri ciddiye almak zorundayız çünkü Türkiye gerçekten ciddi terör tehditleriyle karşı karşıya." dedi. (AA)

Almanya, Gazprom Germanya'ya milyarlarca dolar pompaladı

Alman hükümeti , Rus devlet doğalgaz şirketi Gazprom'un eski Alman bölümü olan Gazprom Germania'ya milyarlarca avro pompalamayı planlıyor . Ülke, şirketin Alman ekonomisinin gaz arzını etkileyebilecek şekilde iflas etmesini önlemek istiyor. İçeridekiler, kurtarma operasyonunun 9 milyar ila 10 milyar avro değerinde olduğunu bildirdi.

AB, Mısır ve İsrail arasında Avrupa'ya gaz tedariki için anlaşma imzalanacak

Rusya'nın Ukranya'ya saldırısının ardından İsrail ile AB arasındaki enerji ve gıda güvenliği alanlarındaki iş birliğinin arttırılmasının kritik önem taşıdığını belirten Von der Leyen, AB'nin Rusya'dan fosil enerji alımını azaltma ve enerji kaynaklarını çeşitlendirme kararı aldığını aktardı. Von der Leyen, Avrupa'ya doğal gaz tedarikini artırmak için 15 Haziran Çarşamba günü AB, Mısır ve İsrail arasında enerji mutabakat muhtırası anlaşması imzalanacağını duyurdu. İsrail'den Mısır'a doğal gaz boru hattı kurulacağını ve Mısır'da sıvılaştırılan doğal gazın Avrupa'ya ulaştırılacağını kaydeden Von der Leyen, bunun yanı sıra çevre dostu yeşil enerji üzerinde ortak çalışma yürütülmesi gerektiğinin altını çizdi. (AA )

Ukrayna- Rusya Savaşında  Son Durum ve Dünyada Gelişmeler

• ABD eski Dışişleri Bakanı Hillary Clinton, Ukrayna-Rusya müzakerelerinin zamanının henüz gelmediğini ve Rusya'nın yenilgisinin bir başarı olması gerektiğine inandığını söyledi.
• Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy: Başbakan Scholz'un Almanya'nın Ukrayna'yı desteklediği güvencesini vermesine ihtiyacımız var. Scholz ve hükümeti karar vermek zorunda.
• Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelensky, günlük konuşmasında şunları söyledi: "Son gün içinde Donbas'taki savaşta ciddi bir değişiklik olmadı. Daha önce olduğu gibi Severodonetsk'te ve yakındaki tüm kasaba ve belediyelerde en şiddetli çatışmalar yaşanıyor. Kayıplar ne yazık ki acı verici. Orada, Donbas'ta durmak hayati önem taşıyor Daha fazla kayıp düşman orada acı çekiyorsa, saldırganlığı sürdürmek için daha az gücü gerekecek, bu yüzden Donbas, önümüzdeki haftalarda kimin baskın olacağını belirlemenin anahtarı.Rus ordusunun konumunu güçlendirmeye çalıştığı Harkov bölgesinde de acı kayıplarımız var"
• Ukrayna Savunma Bakan Yardımcısı Hanna Maljar: “Ukrayna, Rusya'ya karşı mücadelede Batılı ortaklarından istedikleri ‘silahların yaklaşık yüzde 10'unu’ aldı. Çabalarımız ne kadar zor olursa olsun, ordumuz ne kadar profesyonel olursa olsun, bu savaşı Batılı ortakların yardımı olmadan kazanamayız.
• Rusya, Severodonetsk'teki Azot kimyasal fabrikasında saklanan Ukrayna birliklerine Çarşamba günü Moskova saatiyle sabah 8'de (Belçika saati ile sabah 7'de) silahlarını bırakmaları çağrısında bulundu. Rusya Ulusal Savunma Yönetimi Merkezi başkanı Mikhail Mizintsev, savaşçılara "anlamsız direnişlerini durdurmaları ve o noktada silahlarını bırakmaları" söylendiğini söyledi.
• Azot fabrikasında yerleşik sivilleri tahliye etmek için Çarşamba günü Severodonetsk'te bir insani koridor açılacak. Bu, Rusya Savunma Bakanlığı tarafından açıklandı. Koridor, kuşatma altındaki şehrin kuzeyindeki Svatove'ye sabah 8'den akşam 8'e kadar uygulanacak. "İstisnasız tüm vatandaşların güvenli bir şekilde tahliyesi garantilidir" deniyor.

Dünya Basını

The Guardian: Dünya'da büyük bir enflasyon krizi yaşanıyor. Birçok ülke Deflasyon ve devalüasyona hazırlanıyor. ASX: Avustralya hisseleri, enflasyon korkuları üzerine küresel satışların ardından %5'ten fazla düştü.

CNN: ABD, yaklaşık 50 ülkenin toplantısında Ukrayna'ya daha fazla silah yardımı yapılmasını istiyor. Ancak kendisi hava savunma sistemi ve füze vermeyi reddediyor.

Hbvl: Ruslaştırma Operasyonu: Rusya, Ukrayna Bölgesinin Yanındaki Zihinleri Nasıl Kontrol Etmek İstiyor?

Jbpress: Bir gün içinde "Tayvan savunması" açıklamalarının geri çekilmesi, Bay Biden'ın cumhurbaşkanı "yeteneği" konusundaki endişeler

The National News: Rapora göre, Rusya'nın Ukrayna'daki savaşı dünya barışındaki düşüşü 'turboşarjlı' hale getirdi. Savaşan ülkeler 2022 Küresel Barış Endeksi'nde en büyük bozulmaları kaydetti

The National News: Küresel Barış Endeksi 2022: dünyanın en güvenli ve en tehlikeli 10 ülkesi

Newsweek:  Rus Devlet Televizyonu Nükleer Savaşı ABD'yi Tehdit Etmek İçin Kullandığını Savundu

Global Times: Yang-Sullivan toplantısı ABD için alt çizgiyi çiziyor. Washington, vaatleri eyleme dönüştürmeye, Tayvan yanılsamasını terk etmeye çağırdı.

Global Times: ABD ve Tayvan'ın Boğazlar arası gerilimi tırmandıracak yeni gizli hamlelere karşı dikkatli olun

TNI: Ukrayna'nın Gölgesinde Çin ve Ekonomik Güvenlik. Gecikmeden harekete geçmeliyiz, çünkü Pekin, Ronald Reagan'ın mağlup ettiğine benzer kötü niyetli bir saldırgan, ancak güç yelpazesinde daha büyük bir güce sahip.

TNI: Çin'in Nükleer Artışı NPT'yi İhlal Ediyor. Nükleer silahlarla ilgili olarak yasal olarak müzakere etme zorunluluğu bulunan bir ülke, dünyayı yeniden düzene sokmak ve müzakere masasına hakim olmak için hesaplanan bir nükleer birikime giriştiğinde hakları dahilinde değildir.

Nbcnews: Yaptırımlar, Rusya'yı hava yastıkları ve diğer güvenlik özellikleri olmayan popüler otomobil üretmeye zorluyor

3. ORTADOĞU:

İsrail, Esad'ı uyardı, İran'ın Suriye'de yığınağı ve operasyonları devam ederse saraylarını başına yıkarız

İddia edilen tehdit, İsrail'in İran sevkiyatlarını hedef alarak Şam Uluslararası Havalimanı'nı bombaladığı iddiasının ardından geldi. Arap haber sitesi Elaph Pazartesi günü geç saatlerde bildirdiğine göre, İsrail, Suriye Devlet Başkanı Beşir Esad'ın kendi topraklarında İran ile askeri işbirliğini durdurmaması veya azaltmaması halinde saraylarını bombalamakla tehdit etti. (Jerusalem Post)

“İsrail gazı için en uygun rota Türkiye'dir”

İsrail’in eski enerji bakanlarından Yuval Steizitz: "Avrupa'ya taşınacak İsrail gazı için en uygun rota Türkiye'dir. Bu seçenek 1,5 milyar dolara mal olabilir ve 2-3 yılda tamamlanabilir." dedi. Öte yandan AB Komisyonu Başkanı Von der Leyen: “Kremlin, Rus fosil yakıtlarına olan bağımlılığımızdan istifade ederek bize şantaj uyguladı. İsrail doğal gazının Avrupa‘ya taşınması için Türkiye üzerinden yeni bir boru hattı inşa edilmesi diğer bir seçenektir." ifadelerini kullandı. 

Suriye Kısa Kısa

• Münbiç ve Tel Rıfat ilçeleri 6 yıldır terör örgütü YPG/PKK işgalinde ve bu bölgeden Türk ordusuna saldırı girişiminde bulunuyorlar. 2019 Soçi Anlaşmasına göre bu bölgeler Türkiye'ye devredilmesi gerekiyordu.
• Terör örgütü YPG/PKK yayın organı Hawarnews’a açıklamada bulunan Reyhanlı ve Banyas katliamlarının sorumlusu Mihraç Ural: "Türkiye’nin Suriye’de yapmayı planladığı güvenli bölge projesine engel olunması gerekiyor. Türklerle ile savaşmak için herkesle işbirliği yaparız."
• Rusya, Tel Rifat’taki askerlerini Halep’e çekti. Yapılan görüşmelerde Rusya, Tel Rifat ve Menbiç’ten PKK’nın çıkarılıp rejim unsurlarının konuşlanması karşılığında Türk devletinin harekâtı iptal etmesini teklif etti. Türkiye ise teklifi kabul etmedi.
• ABD eski Suriye Özel Temsilcisi Joel Rayburn: “Türkiye, YPG/PKK karşı bir operasyon başlattığında ABD Kongresi ve Biden yönetiminin tepkisi büyük olacak. Washington’da kimse durumun daha da kötüye gitmesini istemiyor. Ancak görünüşe göre Türkler tutumlarında kararlılar.”
• Türk topçu birlikleri Tel Abyad batısındaki Gültepe köyünde bulunan PKK mevzilerini vuruyor.
• HTŞ'ye bağlı Güvenlik teşkilatı İdlib'de düzenlediği operasyonda bazı Daeş liderlerini yakaladığını açıkladı.
• Esad rejimi Özel Kuvvetler Birimi, Rus güçleriyle birlikte helikopter, savaş uçağı ve motosikletli muharebe ekipmanlarının kullanıldığı ortak tatbikatlar gerçekleştirdi.

4. AFRİKA:

Hafter Libyalılara "siyasi başarısızlık" nedeniyle "kendi kaderini tayin etme" çağrısında bulundu

Libya Ulusal Ordusu (LUO) Başkomutanı Mareşal Halife Hafter, halkı, hedeflerine ulaşmak için barışçıl araçlar ve mekanizmalar yoluyla kendi kaderlerini tayin hakkını kullanmaya çağırdı. Diğer yandan Geçici Birlik Hükümeti Başkanı Abduhamid Dibeybe, parlamento seçimleri yapma çalışmalarının bir parçası olarak gençler için yeni bir parlamentonun açılışını yaptı ve iktidardaki tutumunu yeniledi. (Şarkul Avsat)

5. ASYA/PASİFİK:

Tayvan, Çin'in Tayvan'a saldırısının küresel ticareti Ukrayna savaşından daha fazla etkileyeceğini duyurdu

Taipei'nin üst düzey ticaret müzakerecisi Salı günü Reuters'e verdiği demeçte, Tayvan'a yönelik herhangi bir Çin askeri saldırısının küresel ticaret akışları üzerinde Ukrayna savaşından daha büyük bir etkiye sahip olacağını ve bunun yarı iletken çip sıkıntısına yol açacağını söyledi. John Deng, Çin'in Tayvan'a saldırması durumunda, dünyanın elektrikli araçlarda ve cep telefonlarında kullanılan çipler için Tayvan'a güvenmesine atıfta bulunarak olası aksaklıkların daha kötü olabileceğini söyledi. (Reuters)

Çin lideri Xi Jinping, ordusuna, Tayvan'a saldırıya izin veren yönergeyi imzaladı

15 Haziran'da yürürlüğe girecek kararname ile temel ilkeler, birliklerin örgütlenmesi ve komutası, operasyon türleri belirlendi.

Taliban’dan açıklama

Taliban Sözcüsü:Kabil'de son zamanlarda meydana gelen bir dizi bombalı saldırıya karışan üç isyancı bugün Kabil'in dördüncü bölgesinde tutuklandı. Suçlarını itiraf eden şahıslar, bunu para karşılığında yaptıklarını ve kamu düzenini ve güvenliğini bozmayı amaçladıklarını söyledi. (Middle East News)

Özbekistan'dan dini hoşgörü çağrısı

19 Mayıs 2022'de 10 ülkeden hükümet temsilcileri, sivil toplum, akademik uzmanlar ve dini liderler, herkes için her yerde vicdan veya inanç özgürlüğü için Buhara Deklarasyonu yayınladı. (rusen.org)

6. ABD:

Pentagon, Çin'i "geçici bir tehdit" olarak algıladığını duyurdu

Pentagon, Rusya Federasyonu ve Çin'den ABD'ye yönelik askeri tehdidin birleşeceğine inanıyor. Bakanlık, ABD makamlarının Rusya'yı "akut bir tehdit" olarak gördüğünü ve Çin'i "geçici bir tehdit" olarak algıladığını duyurdu.

Biden, Tahıl İhracat Siloları İnşa Etmek İçin Batı Yardımını Önerdi

ABD Başkanı Joe Biden, Batılı ülkelerin Ukrayna sınırı boyunca silolar inşa etmek için hazırladığı planı yayınladı. Bu silolar, Rusya'nın Karadeniz'e ablukası nedeniyle şu anda ülkeyi terk edemeyen tahıl ihracatını kolaylaştırmayı amaçlıyor. Başkan, Philadelphia'daki bir konuşma sırasında planın "zaman alacağını" kabul etti. "Ukrayna'da bloke edilen 20 milyon ton tahılı pazara getirmek ve gıda fiyatlarının düşürülmesine yardımcı olmak için Avrupalı ​​ortaklarımızla yakın bir şekilde çalışıyorum" dedi. 

Pentagon: 'Putin muhtemelen Ukrayna'dan her şeyi olmasa da çok şey istiyor'

ABD Savunma Bakan Yardımcısı Colin Kahl: “Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin muhtemelen hala tüm Ukrayna'yı fethetmek istiyor, ancak savaştaki taktik hedeflerini sınırlamak zorunda kaldı. Bütün ülke olmasa da Ukrayna'nın önemli bir bölümüne gözünü diktiğini düşünüyorum. Bununla birlikte, bu hedeflere ulaşabileceğini sanmıyorum." dedi.

ABD Yetkilisi, Rusya'nın Ukrayna'yı Devralma İçin Büyük Stratejisinin Karşılanmadığını Söyledi

Savunmadan sorumlu politika müsteşarı Colin Kahl, en geniş anlamda Rusya'nın şimdiye kadar Ukrayna'daki stratejik hedeflerini güvence altına almakta başarısız olduğunu söyledi. Vladimir Putin, Ukrayna'yı yutmak için bu savaşa girdi. … Kiev'e rejimi değiştirecek bir tür gök gürültüsünü tasavvur ettiğini düşünüyorum. Ruslar Kiev savaşında kötü bir şekilde yenildiler. Harkov'dan da atıldı" dedi. Rus hırsları özgür dünya için bir tehdit olsa da, Çin, bakanlığın ilerleme hızı sorunu olmaya devam ediyor, dedi. "Çin gerçekten de ABD'ye askeri, siyasi, diplomatik, ekonomik ve teknolojik olarak sistematik olarak meydan okuma niyeti ve kabiliyetine sahip tek ülke” dedi. (ABD Savunma Bakanlığı)

Austin, Brüksel'de Ukrayna Temas Grubu Toplantısına Ev Sahipliği Yapacak

Savunma Bakanı Lloyd J. Austin III, Ukrayna'nın kendisini Rus saldırganlığından korumasına yardımcı olmak için atılması gereken sonraki adımları belirlemek ve incelemek üzere yarın Brüksel'deki Ukrayna Savunma Temas Grubu toplantısına başkanlık edecek. (ABD Savunma Bakanlığı)

ABD: ''Türkler'in Kaygılarını Gidermeye Çalışıyoruz''

ABD'nin NATO Daimi Temsilcisi Büyükelçi Julianne Smith, Dışişleri Bakanlığı'nın çevrimiçi brifinginde soruları yanıtladı. Finlandiya ve İsveç'in NATO üyeliği sürecinde Türkiye'nin kaygılarının nasıl giderilebileceği sorusuna Smith, üçlü formatta görüşmelerin yanısıra ABD dahil diğer ülkelerin de Türkiye ile diyaloğunun sürdüğünü belirtti. ''Şu anda farklı formatlarda yürütülen çok sayıda çaba var'' diyen Smith, iki aday ülke İsveç ve Finlandiya'nın Türkiye ile birlikte Ankara'nın endişelerini gidermek için çalıştığını belirtti. Smith, ''Bu devam eden bir üçlü format. Ankara'nın masaya koyduğu bazı endişeleri gidermek için bu üç ülkenin bir araya geldiği yönünde haberler gördünüz'' dedi. (VOA)

7. RUSYA:

Rusya, 49 İngiliz'in topraklara girmesini yasakladı

Rusya, gazeteciler ve savunma sektörü temsilcileri de dahil olmak üzere 49 İngiliz'i artık Rusya'da hoş karşılanmayan insanlar listesine ekledi. Rusya Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov, yaptığı basın açıklamasıyla yeni isimleri açıkladı. Lavrov, 49'u Ukrayna'daki çatışma hakkında "yanlış bilgi yaymakla" ve "İngiliz toplumunda Rus düşmanlığını körüklemekle" suçluyor.

Bu yılın başından bu yana Putin için dünya liderleriyle 140 telefon görüşmesi yapıldı

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, bu yılın başından bu yana yaklaşık 50 ülkeden liderlerle 140 telefon görüşmesi yaptı. Kremlin çalışanı Yuri Ushakov bunu Rus medyasına bildirdi. "Mevcut koşullarda ve uluslararası durumda, telefon görüşmeleri en popüler olanı ve bu yılın başından bu yana Putin ile 140 telefon görüşmesi yapıldığını görünce şaşırdım" dedi.

Rus muhalefet lideri Navalny bilinmeyen bir yere nakledildi

Navalny'nin kurmay başkanı Leonid Volkov “Kremlin eleştirmeni Alexei Navalny hapishanesinden bilinmeyen bir yere nakledildi. Alexei'nin şu anda nerede olduğunu ve nereye götürüleceğini bilmiyoruz" dedi. Rusya'nın en tanınmış muhalefet lideri Navalny, Rusya'da sinir gazı zehirlenmesinden iyileştiği Almanya'dan döndükten sonra şartlı tahliyesini ihlal ettiği için Şubat 2021'de iki buçuk yıl hapse mahkum edildi.

Putin, Ukrayna Savaşına Harcadığından Daha Fazlasını Petrole Kazandırıyor

Pazartesi günü yayınlanan bir rapor, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in Ukrayna'daki savaşının ilk 100 gününde petrol ihracatından çatışmaya harcadığından daha fazla para kazandığını gösterdi. Finlandiya'da bulunan bağımsız bir araştırma kuruluşu olan Enerji ve Temiz Hava Araştırma Merkezi (CREA), Rusya'nın çatışmanın ilk 100 gününde 93 milyar avro getirdiğini ve bunun yaklaşık 97 milyar dolara dönüştüğünü tespit etti. Bu rakamı kullanarak Rusya, fosil yakıt ihraç ederek günde yaklaşık 1 milyar dolar kazandı. (Newsweek)

Rusya’dan Suriye açıklaması

Rusya Federasyonu Başkanı özel temsilcisi, Rusya'nın Ukrayna'daki özel operasyonla bağlantılı olarak Suriye'ye olan ilgisinin zayıflamadığını söyledi. Ankara'nın kuzey Suriye'deki operasyonunun gerginliğin tırmanmasına yol açacağını vurguladı. Suriye'ye yönelik sınır ötesi yardım mekanizmasını sona erdirme zamanının geldiğine inanıyor. İsrail'in Suriye topraklarına yönelik devam eden saldırılarını kabul edilemez olarak nitelendirdi. ABD'nin Suriye'nin kuzeydoğusundaki yağma faaliyetlerini sürdürmeye devam ettiğini söyledi. Cenevre'nin artık Suriye içi müzakereler için uygun olmadığına inanıyor. (Tass)