TÜRKİYE'NİN SAVUNMA-GÜVENLİK-DIŞ POLİTİKASINI İLGİLENDİREN DÜNYADAKİ ÖNEMLİ GELİŞMELER
- TÜRKİYE:
Cumhurbaşkanı Erdoğan, İsrail Cumhurbaşkanı Herzog ile telefon görüşmesi gerçekleştirdi
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Filistin-İsrail ihtilafının çözümünde atılacak olumlu adımların, Türkiye-İsrail ilişkilerinin müspet mecrada seyretmesine de katkı sağlayacağını belirtti.
Doğu Akdeniz
- KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, Pakistan'ın Türkiye Büyükelçiliği’nden Ifrah Tarıg’ı kabul etti. Pakistan'ın Türkiye Büyükelçiliği Konsolosluk ekibinin, 11-13 Temmuz 2021 tarihleri arasında KKTC'ye 3 günlük bir ziyaret gerçekleştireceği duyurulmuştu. (@akdenizpolitik)
- Yunanistan Deniz Kuvvetleri'ne ait HS Navmachos gambotu, Ege Denizi'nde yer alan gayri askeri statüdeki Sakız Adası'nı ziyaret etti. Sakız Adası'nın, 1923 Lozan Barış Antlaşması ile belirlenen gayri askeri statüsü Yunanistan tarafından ihlal edilmişti. (@akdenizpolitik)
- “Yunanistan, GKRY ve İsrail tarafından kiralanan Fransız sismik araştırma gemisi 'Nautical Geo'nun bir hafta içinde Girit ve çevresinde Doğu Akdeniz Boru Hattı için sismik araştırmalara başlaması bekleniyor.” (Kathimerini)
- Yunanistan'ın en önemli ve en stratejik tesisi sayılan Pire Limanı'nda Çin Halk Cumhuriyeti'nin hissesi son satışlarla %49'dan %67'ye çıktı. Böylece limanın kontrolü Çin Halk Cumhuriyeti'ne geçti. Avrupa Birliği'nin ise bu gelişmeden rahatsız olduğu belirtiliyor.
Terör Gündemi
- 6 ilde İstanbul merkezli FETÖ'nün TSK yapılanmasına yönelik operasyonda 27 şüpheliden 18'i yakalanarak gözaltına alındı.
- MİT operasyonuyla Türkiye'ye getirilen FETÖ'nün sözde Orta Asya sorumlusu Orhan İnandı, "silahlı terör örgütü yöneticiliği" suçundan tutuklandı.
- AVRUPA:
Fransa Dışişleri Bakanı: AB, Lübnanlı yetkililere karşı yaptırım uygulama konusunda mutabakata vardı
Fransa Dışişleri Bakanı Le Drian, AB ülkelerinin Lübnanlı yetkililere karşı bu ay bitmeden yaptırım uygulamaya koyma konusunda mutabakata vardığını söyledi. (Sputnik)
Kuzey Akım-2: Angela Merkel, Ukrayna'ya gaz geçişi konusunda güvence verdi
Almanya Başbakanı, Rusya ile Almanya arasındaki tartışmalı doğalgaz boru hattıyla ilgili endişeler üzerine Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy'ye destek sözü verdi. (DW)
Alman hükümeti: Kuzey Akım-2 konusunda ABD ile diyaloğu sürdürüyoruz
Alman Federal Hükümeti Sözcüsü Steffen Seibert, Berlin'in Kuzey Akım-2 doğalgaz boru hattı projesi konusunda Washington ile müzakereleri sürdürdüğünü açıkladı. (Sputnik)
Macaristan, AB'yi göç sorununu çözmek için Türkiye ile uzlaşmaya çağırdı
Macaristan'ın üst düzey diplomatı, Avrupa'nın güvenliğini sağlamak için göç dalgalarının durdurulması gerektiğini söyledi. Macaristan Dışişleri ve Dış Ticaret Bakanı Szijjarto: "Avrupa'ya yeni göç baskısını önlemek için Türkiye ile göç konusunda tüm sorunlar bir an önce çözülmeli." İfadelerini kullandı.(Yeni Şafak/@akdenizpolitik)
Borrell: Jansa'nın sözleri AB'nin tutumunu yansıtmıyor
Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Slovenya Başbakanı Janez Jansa'nın İran ve Cumhurbaşkanı seçilen İbrahim Reisi ile ilgili sözlerinin AB'nin resmi tutumunu yansıtmadığını açıkladı. (TRT Haber)
İngiltere ve ABD savunma bakanları görüştü
ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin ile İngiltere Savunma Bakanı Ben Wallace, ABD Savunma Bakanlığında bir araya gelerek iki ülke arasındaki "özel ilişki kurma çabalarını" ve Orta Doğu'da devam eden ortak operasyonları ele aldı. (TRT Haber)
Fransa savunma alanında stratejik değişim başlattıFransa savunma alanında stratejik değişim başlattı
Leclerc tank birliğinde takım komutanı olan Kevin, AFP’ye şu açıklamalara bulundu: “Buralar bataklık ve ormanlık alanlardır. Bir ağacın yıkılması sorun değil, ancak 50 ağacın yıkılması alanın daha karmaşık bir hal almasına neden olur. Her iki alanda da çalışmak neredeyse imkansızdır. Ama her 6 saniyede bir top atabiliriz. Zırhlı araç edinme talepleri yeniden artmaya başladı. Çok yoğun muharebeler için yapılmış bir mekanizma üzerinde çalışıyoruz.” Bu anlayış, erlerden en üst rütbeli yetkililere kadar herkeste yankı buluyor. Çünkü bu, onlarca yıl sürecek en radikal stratejik değişikliklerden biri olarak gösteriliyor.(Şarkul Avsat)
AB, Rusya'ya yönelik yaptırımların süresini uzattı
Avrupa Birliği (AB), Ukrayna'daki çatışmada rolü nedeniyle Rusya'ya uygulanan ekonomik yaptırımları altı ay daha uzattı.(Şarkul Avsat)
Fransa: AB, Lübnanlı yetkililere yaptırım konusunda mutabakata vardı
Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian, Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin Lübnanlı yetkililere karşı bu ay bitmeden yaptırım uygulamaya koyma konusunda mutabakata vardığını açıkladı.(TRT Haber)
Merkel Minsk Anlaşmasının uygulamaya geçirilmesi için çaba harcamaya devam edeceğiz
Almanya Başbakanı Angela Merkel, başkent Berlin'de, Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenskiy ile yapacağı görüşme öncesinde ortak basın toplantısı düzenledi.Merkel, Minsk Anlaşmalarının uygulamaya geçirilmesi konusunda ilerleme sağlanması için Almanya'nın çaba harcamaya devam edeceğine dikkati çekti.(Rusen Press)
Macaristan’da muhalefet partilerinden tepki
Macaristan'da muhalefet partileri, Çin'in ülkede artan etkinliğinin politikacılara rüşvet dağıtarak gerçekleştiğini ifade etti.Başbakan Viktor Orban’ın da rüşvet aldığı iddia edildi.(Stratejik Ortak)
Yargıç, Kosova'daki AB Hukuk Devleti Misyonunun "Başarısız" Olduğunu İddia Ediyor
AB'nin Kosova'daki hukuk devleti misyonunun eski bir baş yargıcı olan Malcolm Simmons, Kosovalı milletvekillerine misyonun siyasi nedenlerle savaş zamanının önde gelen şahsiyetlerinin yargılanmasına öncelik vererek adaleti sağlamada başarısız olduğunu söyledi. (Balkan Insight)
BM raportörü: Batı Şeria’daki İsrail yerleşimleri savaş suçu
Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Özel Raportörü Michael Lynk, Batı Şeria'daki İsrail yerleşimlerinin savaş suçu olduğunu söyledi. Lynk uluslararası topluma İsrail'in işgali altında olan bölgelerdeki İsrail yerleşimlerini Uluslararası Ceza Mahkemesi'nin Roma Statüsü uyarınca savaş suçu olarak tanımlama çağrısı yaptı.(Ortadoğu Haber)
- ORTADOĞU:
Herzog, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüştü
İsrail Cumhurbaşkanı Herzog: "Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüştüm. İkimiz de İsrail-Türkiye ilişkilerinin bölgedeki güvenlik ve istikrar için büyük önem taşıdığını vurguladık. Ülkelerimiz arasındaki ilişkileri geliştirmek için diyaloğun devamı konusunda mutabık kaldık."
Fetih, Hamas’ı İsrail ile anlaşıp bölünmeyi körüklemekle suçluyor
Fetih Hamas-İsrail anlaşmasını bölünmeyi körükleme olarak değerlendirirken, gelişmeleri takip edenler arabulucuların Filistin Otoritesi ile daima iletişim halinde olduklarını vurguluyor.(Şarkul Avsat)
Umman-İsrail ilişkileri normalleşiyor
İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog İsrail ile Ürdün arasındaki ilişkilerin yakın işbirliği ve stratejik koordinasyon ile önceki seyrine döndüğünü açıkladı.(Şarkul Avsat)
Birleşik Arap Listesi’nden İsrail’e tehdit
Birleşik Arap Listesi Gazze'ye savaş ilan etmesi halinde İsrail hükümetini devirmekle tehdit ediyor.(Şarkul Avşat)
El Cebha El-Şamiye’den bölgesel tutuklama
El Cebha el-Şamiye", Tel Abyad kentinden "Taba' al-Salam" bölgesinde "Özerk Yönetim"in eski çalışanlarını tutukladı. (Syriahr)
Katar Dışişleri Bakanı ile Halilzad bir araya geldi
Katar Dışişleri Bakanı ve Afganistan Özel Temsilcisi Halilzad Afganistan’daki durumu görüşmek için bir araya geldi.( Middle East News)
TSK’ya ait konvoy İdlib’e intikal etti
Türk Silahlı Kuvvetlerine ait büyük bir askeri konvoy gece 00.00 sularında İdlib doğusundaki gözlem noktalarına intikal etti.(Middle East News)
- AFRİKA :
Mısır’da OHAL 17. kez uzatıldı
Mısır Meclisi, ülke genelinde 4 yılı aşkın süredir uygulanan olağanüstü halin (OHAL) bir kez daha uzatılmasını onayladı. (Sputnik)
Mısır’dan BMGK kararından önce Nahda Barajı krizine ilişkin Avrupa'dan destek talebi
Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şukri, bir heyet başkanlığında Belçika'nın başkenti Brüksel'e yaptığı ziyarette, özellikle Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) beklenen kararından önce Nahda (Rönesans) Barajı dosyası ile ilgili son gelişmeler ve iş birliğine destek konularını ele aldı. (Şarkul Avsat)
Mısır Dışişleri Bakanı Brüksel’de İsrailli mevkidaşı ile görüştü
Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şukri, geçen ay İsrail’de yeni hükümetin iktidara gelmesinden bu yana İsrailli mevkidaşı Yair Lapid ile ilk kez dün Brüksel’de bir araya geldi. Reuters’a göre, Mısır Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü tarafından Twitter üzerinden yapılan açıklamada, “Bakan Şukri görüşmede, Filistin ve İsrail tarafları arasındaki mevcut çıkmazın çözülmesinin yanı sıra adil ve kapsamlı barış müzakerelerinin başlatılması için acil eylemin gerekliliğini vurguladı” denildi. (Şarkul Avsat)
Zuma’nın hapse atılmasının ardından protestolar Güney Afrika’nın en zengin bölgelerine sıçradı
Güney Afrika eski Devlet Başkanı Jacob Zuma’ya geçtiğimiz hafta hapis cezası verilmesinin ardından başlayan ayaklanma, ülkenin en zengin iki eyaletine sıçrayarak işyerleri ve ulaşım ağlarının kapanmasına neden oldu. 9 Temmuz’da başlayan ayaklanmalar 4.gününü bitirdi. (Şarkul Avsat, Ortadoğu Haber)
Tigray güçleri hükümet kontrolündeki bir bölgeyi ele geçirdi
Etiyopya’nın kuzeyindeki Tigray güçleri dün (Pazartesi) güneye doğru ilerlediklerini ve Addis Ababa’nın kontrolündeki bir bölgeyi ele geçirdiklerini duyurdu.( Şarkul Avsat)
- ASYA :
Afganistan'daki ABD'li General Görevi Bıraktı
Afganistan'daki ABD'li güçlerin komutanı General Austin Miller, Kabil'de düzenlenen törenle ABD'nin Afganistan'da verdiği savaşın sembolik olarak sonunu belirleyecek bir adım olarak görevi bıraktı. Biden, ABD'nin Afganistan'daki askeri misyonunun resmi olarak 31 Ağustos'ta sona ereceğini bildirmişti. Kabil'de düzenlenen törenle görevi bırakan Austin Miller, Afganistan'da görev yapmış olan son dört yıldızlı ABD'li general. (VOA)
Rusya Afganistan’ın kuzeyindeki diplomatlarını Özbekistan’a sevk etti
Rusya lideri Putin'in Afganistan Özel Temsilcisi Kabulov, Mezar-ı Şerif’teki Rus Başkonsolosluğu'nun Hayraton kentinde görev yapan çalışanlarının güvenlik gerekçesiyle geçici olarak Özbekistan'a sevk edildiğini duyurdu. (AA, Sputnik)
Afganistan İçişleri Bakanlığı: Taliban'ın istihbarat şefi öldürüldü
Afganistan İçişleri Bakanlığı, Afgan güvenlik güçlerinin ülkenin doğusundaki Logar eyaletinde Taliban’ın istihbarat şefini etkisiz hale getirdiğini açıkladı. (Sputnik)
Taliban: Çin'in Afganistan'ın yeniden inşası için yatırımlarını memnuniyetle karşılıyoruz
Taliban'ın sözcülerinden Suheyl Şahin, South China Morning Post'a (SCMP) verdiği demeçte Çin'i 'dost ülke' olarak nitelendirerek, "Çin'i memnuniyetle karşılarız. Eğer yatırım yapacaklarsa tabii ki güvenliklerini sağlarız. Güvenlikleri bizim için çok önemlidir" dedi. Pekin yönetimiyle ilişkilerinin iyi olduğuna dikkati çeken Şahin, "Çin'e birçok kez gittik ve iyi ilişkilerimiz var. Çin, Afganistan'ın inşası ve gelişimi için memnuniyetle karşıladığımız dost bir ülkedir." ifadelerini kullandı. (AA, Sputnik)
Taliban Gazne şehrini kuşattı
Taliban unsurları, Afganistan’ın merkezindeki Gazne şehrini kuşatarak, güvenlik güçleriyle savaşmak için sivillerin evlerini ele geçirdi. Yabancı güçlerin ülkeden ayrılmasıyla cesaret alan Taliban, Gazne’yi unsurları tarafından tehdit edilen en son şehir merkezi haline getirdi. (Şarkul Avsat)
Taliban saldırı açıklaması yaptı
Taliban, Kunduz Hava Üssü’nde Kabil hükümeti güçlerine ait bir Sikorsky UH-60 Black Hawk tipi helikopteri “özel saldırıyla” hedef aldığını açıkladı.(Middle East News)
Çin: Güney Çin Denizi’nde ABD’ye ait bir savaş gemisi uzaklaştırıldı
Çin ordusu, Güney Çin Denizi’nde Paracel Adaları yakınlarındaki Çin sularını ihlal eden ABD’ye ait USS Benfold isimli savaş gemisinin uzaklaştırıldığını bildirdi. Halk Kurtuluş Ordusu’nun Güney Saha Komutanlığı tarafından bugün yapılan açıklamada, “ABD’yi bu tür provokatif eylemleri derhal durdurmaya çağırıyoruz” denildi. Çin, hak iddia ettiği Güney Çin Denizi’nde ABD’nin askeri misyonlarına sık sık karşı çıkıyor. (Şarkul Avsat)
Çin bandıralı 2 gemi Doğu Çin Denizi'nde Japonya kara sularına girdi
Çin bandıralı 2 sahil güvenlik gemisinin hafta sonu Doğu Çin Denizi'ndeki tartışmalı Senkaku Adaları etrafında Japonya karasularına girdiği bildirildi. Düzenlediği basın toplantısında buna sert tepki gösteren Japon Kabine Baş Sekreteri Kato Katsunobu, Çin'e ait gemilerin Japonya deniz sahasını son 5 aydır sıklıkla ihlal ettiğini söyledi. (AA)
Kuzey Kore, ABD’nin insani yardımını ‘uğursuz bir siyasi plan’ olarak nitelendirdi
Reuters’a göre, Kuzey Kore Dışişleri Bakanlığı’na bağlı Uluslararası Ekonomik ve Teknolojik Değişimi Teşvik Derneği’nde kıdemli araştırmacı Kang Hyon Chol, “ABD’nin insani yardım ile insan hakları meselesi arasında bağlantı kurması, devletler üzerindeki baskılarını meşrulaştırma ve uğursuz siyasi planlarını gerçekleştirme amacı taşıyor” dedi. (Şarkul Avsat)
- ABD :
ABD, Afganistan’daki rolünden dolayı Türkiye’ye minnettar
ABD Savunma Bakanlığı Sözcüsü Kirby, Kabil havalimanında halen Amerikan askerlerinin bulunduğunu ancak çekilme tamamlandıktan sonra oradaki askerlerinin durumunun değerlendirileceğini belirtti. Kirby, "Havaalanında güvenliğin nasıl olacağı konusunda Türklerle hala görüşme halindeyiz, bu çabaya öncülük etmeye istekli oldukları için onlara minnettarız" diye konuştu. Kirby, ‘‘yöntem’’ ve ‘’talepler’’ konusunda görüşmelerin devam ettiğini belirtti ve bunların somutlaşınca paylaşılacağını söyledi. ABD Dışişleri Sözcüsü Ned Price ise "Geri çekilme ve Afganistan'daki daha geniş güvenlik durumuna ilişkin, Türkiye'nin yapıcı rolünü ve ayrıca diplomatik sürece desteğini kesinlikle memnuniyetle karşılıyoruz" ifadelerini kullandı. (VOA, Sputnik, AA)
ABD Çin’e, Filipinler Silahlı Kuvvetleri’ne olası bir saldırı konusundaki uyarısını yineledi
ABD Dışişleri Bakanı Blinken Çin’e, Güney Çin Denizi’ndeki Filipinler Silahlı Kuvvetleri’ne yapılacak herhangi bir saldırının 1951 tarihli ABD-Filipinler Karşılıklı Savunma Antlaşması’nı tetikleyeceği uyarısını bir kez daha vurguladı. (Şarkul Avsat)
“Küba’daki sıkıntılardan Washington’u sorumlu tutmak büyük bir hata”
ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken, Küba Devlet Başkanı Miguel Diaz- Canel’in ülkede yaşanan eşi benzeri görülmemiş protestolardan ABD’yi sorumlu tutmakla büyük bir hata yaptığını açıkladı. (Şarkul Avsat)
Miami Belediye Başkanı, Küba'ya yönelik uluslararası müdahale çağrısında bulundu
Küba'da hükümet karşıtı eylemlere destek amacıyla Miami'de toplanan insanlara seslenen Miami Belediye Başkanı Francis Suarez, 'Küba halkını kan gölünden korumak için' ABD önderliğinde uluslararası müdahale çağrısında bulundu. ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, "ABD, Küba genelinde ifade ve toplanma özgürlüğünü destekliyor ve evrensel haklarını kullanan her türlü şiddeti veya barışçıl protestocuların hedef alınmasını şiddetle kınıyor" açıklaması yaptı. (Sputnik)
ABD ile İngiltere savunma bakanları görüştü: 'Özel ilişki kurma çabaları' ele alındı
ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin ile İngiltere Savunma Bakanı Ben Wallace, ABD Savunma Bakanlığında (Pentagon) bir araya gelerek iki ülke arasındaki "özel ilişki kurma çabalarını" ve Afganistan'dan çekilmenin yanı sıra Orta Doğu'da devam eden ortak operasyonları ele aldı. (Sputnik)
- RUSYA :
Peskov, AB’nin Rusya’ya yönelik yaptırımları uzatması kararını yorumladı
Kremlin Basın Sözcüsü Dmitry Peskov, Avrupa Birliği’nin (AB), Ukrayna’yı istikrarsızlaştırdığı gerekçesiyle Rusya’ya 2014’ten beri uyguladığı ekonomik yaptırımların süresini 6 ay daha uzatma kararını yorumladı. (tass)
Rus vekil: Yunan gemisinin Karadeniz’e girmesi basında gürültü çıkarmak amaçlı
Rusya parlamentosunun alt kanadı Duma’nın Güvenlik Komitesi üyesi Adalbi Şhagoşev, Yunan donanmasına ait ‘Daniolos’ isimli savaş gemisinin Karadeniz’e girmesinin NATO’nun tatbikatlarına dikkat çekmek için gerçekleştirdiği bir ‘medya provokasyonu’ olarak nitelendirdi. (sputnik)
Rusya Güvenlik Konseyi: Batı'nın Rusya'da ekonomik kriz çıkarma girişimlerine karşı koymalıyız
Rusya Güvenlik Konseyi Sekreter Yardımcısı Aleksandr Abelin, Batı'nın Rusya'da ekonomik kriz çıkarma girişimlerine karşı koymaları gerektiğini söyledi. Basın mensuplarıyla bir araya gelen Abelin, Rusya'nın ekonomik güvenliğinin sağlanması konusunda açıklama yaptı. (sputnik)
Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Zaharova:
“Küba ve çevresindeki gelişmeleri takip ediyoruz. Küba hükümetinin anayasa ve mevcut iç mevzuat kapsamında kamusal düzeni vatandaşların çıkarına olacak şekilde yeniden sağlamak için gerekli tüm önlemleri alacağına inanıyoruz.”(@RusenPress)
Rus Dışişleri: Moldova’daki parlamento seçimlerinin sonuçlarına saygı duyuyoruz
Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, Moskova’nın Moldova’daki parlamento seçimlerinin sonuçlarına saygı duyduğunu ve onların toplumdaki etnik gruplar arasındaki uyuma katkıda bulunmalarını umduğunu belirtti. (tass/sputnik)
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna'nın gerçek egemenliğe yalnızca Rusya'yla ortaklık yapması halinde sahip olabileceğini söyledi
Putin, Ruslar ve Ukraynalıların tarihsel birliği üzerine bir makale yazdı, metin Kremlin'in internet sitesinde yayınlandı. Putin, Rus ve Ukrayna halklarını bir bütün olarak gördüğünü vurguladı. Devlet başkanı ayrıca, her iki ülkenin vatandaşlarının makalesine aşina olmalarını umduğunu da dile getirdi. Putin, en başında, son yıllarda Rusya ile Ukrayna arasında, aynı tarihi ve manevi alanın parçaları arasında ortaya çıkan duvarı büyük bir ortak talihsizlik olarak algıladığını kaydetti. Devlet başkanı, bugün sadece Rusya'dan nefret eden birinin Ukrayna'da "doğru" bir vatansever olarak tanındığını kaydetti. (ria.ru)
Rusya: Radikaller, Suriye’de koalisyon tarafından kontrol edilen bölgede faaliyetlerini yoğunlaştırdı
Rusya’nın Suriye’deki Tarafları Uzlaştırma Merkezi’nden yapılan açıklamada, Suriye'de ABD öncülüğündeki koalisyon güçlerinin kontrolündeki bölgede radikal grupların faaliyetlerini yoğunlaştırdığı bildirildi. (sputnik)
Lavrov: Sudan, Kızıldeniz'de Rus deniz üssü kurulmasına ilişkin anlaşmanın onay sürecini başlatmaya hazırlanıyor
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Sudan hükümetinin Moskova'yla imzalanan Kızıldeniz'de Rusya'ya ait bir deniz üssü kurulmasına yönelik anlaşmanın onay sürecini başlatmaya hazırlandığını söyledi. (sputnik)
