TÜRKİYE'NİN SAVUNMA-GÜVENLİK-DIŞ POLİTİKASINI İLGİLENDİREN GELİŞMELER
ORTADOĞU-AFRİKA
Suriye sınırına iş makinesi sevkiyatı… Şanlıurfa'daki 20. Zırhlı Tugay Komutanlığı'ndan çıkış yapan zırhlı iş makineleri, güvenlik önlemleri altında Şanlıurfa-Akçakale kara yolu üzerinden ilçeye ulaştı. Araçların sınır hattındaki birliklerin konuşlu olduğu bölgeye doğru gittiği görüldü.
'DSG, Haseke'deki sığınmacı kampından 20 çocuk kaçırdı'… Haseke'de sağlık alanında faaliyet yürüten kaynaklar, DSG militanlarının Haseke'nin Tel Asvad köyündeki sığınmacı kampından 20 çocuğu kaçırarak bilinmeyen bir yere götürdüğünü ifade etti. Kaynaklar, militanların kaçırdıkları çocukları Haseke'nin kuzeydoğusundaki El Malikiyah kent kırsalındaki eğitim kamplarına götürmesinden endişe duyduklarını söyleyerek, "Onlara silah eğitimi verip DSG saflarına katacaklar. Daha sonra da savaşçı açığını kapatmak için Türkiye ve Irak sınırındaki cephelere gönderecekler" dedi.
Çobanbey'de patlama: 8 yaralı… Suriye’nin Halep iline bağlı Çobanbey ilçesinde bomba yüklü motosiklet patladı. Olayda aralarında çocukların da bulunduğu 8 sivil yaralandı. Sivil savunma ekipleri olay yerine sevk edildi.
İran: Rus gazetecinin gözaltına alınmasının casuslukla ilgisi yok… İran Hükümet Sözcüsü Ali Rebii, başkent Tahran’da Rus gazeteci Yuliya Yuzik’in gözaltına alınmasının casuslukla bir ilgisi olmadığını söyledi. Rusya Dışişleri Bakanlığı yetkilisi Zamir Kabulov, gazetecinin bu hafta serbest bırakılabileceğini ifade etti.
Suriye Müzeler İdaresi Müdürü: Türkiye harekâta başlarsa Afrin'de olduğu gibi kültürel mirasları yok ederler… Suriye Tarihsel Miras ve Müzeler İdaresi Müdürü Mahmud Hammud, Türkiye'nin Fırat'ın doğusunda hazırlandığı harekâtın Suriye'nin kültürel mirasının yüzde 30'u için tehdit oluşturduğunu, Afrin'de olduğu gibi kültürel mirasların yok edilebileceğini söyledi.
‘ABD, birliklerini DSG’nin kontrolündeki bölgelere kaydıracak’… Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, Fırat'ın doğusuna yapılması beklenen operasyon öncesi Amerikan askerlerinin bölgeden çekilmeye başladığı yönündeki açıklamalarını değerlendiren Rus askeri uzman Yevseev, ABD’nin birliklerini DSG’nin (Demokratik Suriye Güçleri) kontrolündeki bölgelere kaydırabileceğini belirtti.
Suriye radyosu: TSK, Irak-Suriye sınırındaki sınır kapısına hava saldırısı düzenledi… Suriye radyosu, TSK'nın Irak-Suriye sınırındaki sınır kapısına hava saldırısı düzenlediğini, saldırıda iki köprünün yıkıldığını bildirdi. Lübnan televizyonu Al-Mayadeen ise Türk Hava Kuvvetleri’nin Suriye’nin Haseke bölgesindeki DSG hedeflerine saldırdığını ileri sürdü. Haberde, “Türk uçakları, Suriye’nin kuzeydoğusundaki Haseke bölgesinin el-Malikiya şehri yakınlarındaki silahlı Kürt oluşumların karargahına saldırı düzenledi” dendi.
İran Dışişleri Bakanı Zarif: Adana Mutabakatı, Türkiye-Suriye ilişkileri için bir çerçeve oluşturuyor… İran Dışişleri Bakanı Zarif, ABD Başkanı Donald Trump'ın Suriye'den asker çekme kararını değerlendirdi. Sosyal medya hesabı üzerinden açıklamada bulunan Zarif, "Amerika, Suriye ile ilişkisi olmayan işgalci bir güçtür. Suriye'de olması için ne bir izni vardır ne de ona olan bir güven. Suriye’de terörizmle mücadele ve barışa ulaşmak sadece o ülkenin toprak bütünlüğü ve halkına saygı ile başarıya ulaşacaktır" ifadelerini kullandı.
SDG: Amerika Sözünü Tutmadı Neden Çekiliyor? SDG Sözcüsü Mustafa Bali yaptığı açıklamada, Amerikan askerlerinin bölgeden çekilmesinin bu alanı tam anlamıyla bir savaş alanına çevireceğini söyledi. Bali, “Amerikan kuvvetleri sözlerini yerine getirmediler ve Türkiye sınırıyla aradaki bölgeden çekildiler. Türkiye de şimdi Suriye’nin kuzeyi ve doğusunda bir işgal operasyonuna hazırlanıyor“ dedi.
Suriyeli Kürtlerden ABD ve Türkiye karşıtı protesto gösterisi… Suriye'nin Ras al-Ayn kentinde Amerika Birleşik Devletleri'nin bölgeden çekilme kararı protesto edildi. ABD Başkanı Trump'a tepki gösteren protestocular, ABD'yi IŞİD'e karşı savaşan Kürt grupları yalnız bırakmakla suçladı. Protestocular, Türkiye'nin operasyonunun bölgede IŞİD'i yeniden güçlendireceğini savundu.
ABD- GÜNEY AMERİKA
Trump'tan Suriye açıklaması: 50 asker vardı ve bu kişiler Suriye'nin kuzeyinden çıktı… ABD Başkanı Donald Trump, Suriye'nin kuzeyinde Türkiye'nin operasyon düzenlemesi muhtemel bölgede bulunan 50 ABD askerinin bölgeden çıktığını duyurdu.
ABD'li üst düzey yetkili: Suriye'nin kuzeyinden çekilen birlikler farklı bölgelere konuşlandırılacak… ABD Başkanı Donald Trump yönetiminden üst düzey bir yetkilisi, Türkiye'nin şuan için Suriye'de beklenen askeri operasyonuna başlamadığını kaydetti. Reuters'ın aktardığına göre telekonferans aracılığıyla gazetecilere açıklamada bulunan yetkili, 50 Amerikan askerinin Türkiye'nin hedefinde bulunan bölgeden Suriye'nin farklı bölgelerine konuşlandırılacağını kaydetti.
Trump'tan Erdoğan açıklaması… Trump ayrıca, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile yaptığı telefon görüşmesine ilişkin, "Erdoğan'a, (Suriye'de) herkese saygıyla davranacağını umduğumu söyledim" ifadesini kullandı.
Trump'ın Suriye Kararına Cumhuriyetçiler ve Demokratlardan Sert Tepki… Başkan Donald Trump’ın Amerikan askerlerini Suriye’nin kuzeydoğusundan kısmen çekme kararından Kongre rahatsız. Karara hem Demokrat hem de Trump’ın partisi Cumhuriyetçilerden tepki geldi. Son dönemde Trump hakkındaki azil soruşturmasıyla daha da kutuplaşan Kongre’nin Suriye konusunda ortak tavır göstermesi dikkat çekti.
Kongre Beyaz Saray’dan Sonra Pentagon’dan da Belge İstedi… Başkan Donald Trump hakkında azil soruşturması başlatan Demokrat Partililer soruşturma kapsamında Pentagon’dan ve Beyaz Saray Bütçe Ofisi’nden ellerindeki belgeleri paylaşmasını istedi. ABD Savunma Bakanlığı ve Beyaz Saray’dan 15 Ekim tarihine kadar Başkan Donald Trump’ın Ukrayna’ya askeri yardımı durdurma kararıyla ilgili belgelerin paylaşılması istendi.
Trump’tan Türkiye’ye: ‘Sınırı Aştıklarını Düşünürsem Ekonomilerini Yok Ederim'… ABD Başkanı Donald Trump’tan Türkiye’nin Suriye’nin kuzeydoğusuna yapacağı askeri operasyonla ilgili yeni ve sert bir açıklama geldi. Trump Twitter’dan paylaştığı mesajda “Türkiye benim emsalsiz mantığıma göre sınırı aştığını düşündüğüm bir şey yaparsa, Türkiye’nin ekonomisini yerle bir ederim” tehdidinde bulundu. Başkan Trump Twitter’dan peş peşe paylaştığı iki mesajda çok sert ifadeler kullandı. “Daha önce de güçlü bir şekilde ifade ettiğim gibi, Türkiye benim harika ve emsalsiz mantığım çerçevesinde sınırı aştığını düşündüğüm bir şey yaparsa, Türkiye’nin ekonomisini tamamen yerle bir ederim. (Daha önce yaptım!)" diye yazdı.
Trump: ‘Mahallenizdeki IŞİD Savaşçıları Sizin Sorununuz’… ABD Başkanı Donald Trump, Amerika’nın Suriye’ye yıllar önce 30 gün kalmak üzere girdiğini, ancak bu “amacı olmayan savaşa” giderek daha da dahil olduğunu söyledi. Göreve geldiğinde IŞİD’in bölgede yoğun faaliyet gösterdiğini belirten Trump, kısa sürede örgütün tamamını yok ettiklerini, çoğu Avrupa’dan gelen yabancı savaşçılarını yakaladıklarını kaydetti.
Avrupa ülkelerini kendi vatandaşı olan IŞİD üyelerini geri almak yerine Amerika’ya gönderilmeleri çağrısı yapmakla eleştiren Trump, “Size büyük bir iyilik yapıyoruz ve karşılığında büyük maliyetlerle Avrupa ülkelerinden gelen yabancı savaşçıların ABD hapishanelerinde tutulmasını istiyorsunuz. Hayır!” dedi.
“Kürtler bizimle birlikte savaştı ancak bunun için onlara çok büyük miktarda para ödendi ve ekipman sağlandı. Türkiye’yle yıllardır savaşıyorlar. Üç yıldır bu savaştan uzak duruyorum. Ancak artık sonu gelmeyen, çoğu aşiret mücadelesi olan bu saçma savaşlardan çekilme ve askerlerimizi eve getirme zamanı geldi.”
Artık sadece ABD çıkarlarını koruma amacıyla ve kazanmak için savaşacaklarını belirten Trump, “Türkiye, Avrupa, Suriye, İran, Irak, Rusya ve Kürtler artık ‘mahallelerinde’ yakalanan IŞİD savaşçılarıyla ne yapacaklarına kendileri karar verecek” dedi.
“Onların hepsi IŞİD’in düşmanı, bu yıllardır böyle” diyen ABD Başkanı, ülkesinin 11 bin kilometre uzakta olduğunu, eğer buraya yaklaşırlarsa yine IŞİD’i alt edeceklerini kaydetti.
Pompeo ile İngiliz mevkidaşı arasında 'Suriye' görüşmesi… ABD Dışişleri Bakanlığı, Bakan Pompeo'nun İngiltere Dışişleri Bakanı Dominic Raab ile Suriye'deki son durum üzerine bir görüşme gerçekleştirdiğini açıkladı. Bakanlıktan yapılan açıklamada "Türkiye'nin Suriye'yi istila etme planları ve bir İngiliz diplomatının eşini karıştığı ve bir İngiliz vatandaşının trajik ölümüyle sonuçlanan kazanın" görüşüldüğü kaydedildi.
Pompeo: Yunanistan'ı Türkiye'nin bir ikamesi olarak görmüyoruz… Yunan Sky televizyonuna konuşan ABD Dışişleri Bakanı Pompeo, sunucunun, ABD'nin askeri planlarında Türkiye’yi Yunanistan'la ikame etme olasılığıyla ilgili sorusuna, "Umarım, bu iki ülkenin aralarında böyle bir rekabeti yok" dedi. ABD’li bakan, "Ben bu konuyu hiç böyle düşünmedim. Silahlı kuvvetlerimizin de böyle düşündüğünü sanmıyorum" diye konuştu.
Pentagon: Türkiye'ye keşif ve gözlem verilerinin sağlanması durduruldu… ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), Türkiye'nin Birleşik Hava Operasyonları Merkezi tarafından Suriye'de Hava Görev Emri'nden çıkarıldığını, Türkiye'ye keşif ve gözlem bilgilerinin verilmesinin durdurulduğunu açıkladı.
Pentagon: Operasyonu desteklemiyoruz… ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) Sözcüsü Jonathan Hoffman, Pentagon'un Türkiye'ye Suriye'nin kuzeyine yönelik muhtemel operasyonuna destek vermeyeceğini ve parçası olmayacağını ifade ettiğini açıkladı.
Hükümeti başkentten taşıyan Ekvador Devlet Başkanı Moreno: Darbe girişiminin arkasında Maduro var… Ülkenin diğer bölgelerinden gelen yerlilerin başkent Quito'ya ulaşmaya başlamasıyla birlikte hükümetin merkezini Guayaquil kentine taşıma kararı alan Ekvador Devlet Başkanı Lenin Moreno, darbe girişimi olarak nitelediği olaylardan ötürü eski Devlet Başkanı Rafael Correa ve Venezüella Devlet Başkanı Nicolas Maduro'yu suçladı.
AVRUPA – AB
Avrupa Parlamenteri Guetta: Türkiye, Suriye'de bir taşla iki kuş vurmaya çalışıyor… Euronews'e konuşan liberal görüşlü Avrupa Parlamenteri Bernard Guetta, "Cumhurbaşkanı Erdoğan bir yandan Türkiye ve Suriye'deki ayrılıkçı Kürtlerinin bir araya gelmesinden büyük endişe duyuyor, diğer yandan Suriye'den ayrılmamak için sınırda güvenli bölge oluşturmaya çalışıyor. Beşar Esad böylece askeri zaferini ilan edemeyecek. Türkiye'den çok sayıda mülteci sınırdışı edilecek ve bu insanlar büyük olasılıkla mülteci kamplarında sağlıksız koşullarda yaşamaya zorlanacak." dedi.
AB'den Suriye operasyonu açıklaması: Kalıcı çözüm askeri müdahale ile sağlanamaz… Türkiye'nin Suriye'nin kuzeyinde yapmayı planladığı operasyona yönelik gazetecilerin sorularını cevaplayan Avrupa Komisyonu Sözcüsü Maja Kocijancic, "Türkiye'nin meşru kaygılarını kabul ediyoruz ancak Avrupa Birliği'nin daha önce belirttiği gibi bu çatışmaya kalıcı çözüm askeri yollarla sağlanamayacak." ifadelerini kullandı. "Siyasi çözüme" odaklanılması gerektiğini belirten Maja Kocijancic "Mültecilerin güvenli bir şekilde evlerine dönebilmesi için bütün şartlar karşılanmalı, şu anda bu söz konusu değil." dedi.
Yunanistan Dışişleri Bakanı'ndan Kıbrıs açıklaması… Kıbrıs basınında çıkan haberlere göre, Yunan Bakan, Kıbrıs Cumhurbaşkanı Nikos Anastasiadis ve Dışişleri Bakanı Nikos Christodoulides ile ayrı ayrı görüştü. Christodoulides ile görüşmesinin ardından açıklamalarda bulunan Dendias, Türkiye'yi Kıbrıs'ın ilan ettiği münhasır ekonomik bölge içerisinde provokatif davranmakla suçlayarak, "Kıbrıs, yalnız değildir" dedi.
İngiltere Başbakanı Boris Johnson, Avrupa Birliğine (AB) sundukları yeni Brexit teklifine ilişkin cevap beklediklerini söyledi… İngiltere Başbakanı Johnson, gazetecilere yaptığı açıklamada, AB'ye sundukları yeni Brexit teklifinin 'çok cömert, adil ve makul' olduğunu belirtti. Johnson, "AB'den ne düşündüklerini duymak istiyoruz. Eğer sunduğumuz teklifle ilgili bir sorun varsa detaylara inelim ve üzerinde konuşalım" ifadelerini kullandı.
Fransa'dan Türkiye'ye 'Suriye'de harekât planlarından vazgeçme' çağrısı… Fransa Dışişleri Bakanlığı Sözcüsünün yaptığı açıklamada, Ankara’ya Suriye’de tek taraflı harekât planlarından vazgeçme çağrısı yapıldı. Açıklamda, “Fransa, Türkiye’nin Suriye’nin kuzeydoğusunda tek taraflı harekât gerçekleştireceği yönündeki haberlerden büyük endişe duyuyor. Bu bağlamda Türkiye’yi, IŞİD’e karşı mücadele yürüten uluslararası koalisyonun çıkarlarına aykırı olan bu girişimden vazgeçmeye çağırıyoruz” ifadelerine yer verildi.
RUSYA
Peskov: ABD Suriye'den asker çekme konusunda bilgi vermedi, bunun gerçekleştiğinden emin değiliz… Dmitriy Peskov'a bugünkü basın toplantısında ABD'nin Suriye'nin kuzeydoğusundan askerlerini çekmeden önce Rusya'ya bilgi verip vermediği soruldu. Peskov, "Hayır, kimse bilgi vermedi. Oradan hangi askerlerin çekildiğini, sayılarının ne olduğunu, çekilip çekilmediklerini henüz bilmiyoruz. Bildiğiniz gibi, dünyanın farklı bölgelerinden askerlerin çekildiğine dair doğrulanmamış açıklamalar geldi. Bu nedenle bölgedeki durumu çok dikkatli şekilde takip ediyoruz" yanıtını verdi.
Rus Senatör: Hem Suriye harekâtı hem de Trump'ın Türkiye açıklaması Suriye’de istikrar sürecini zorlaştırır… Rusya parlamentosunun üst kanadı Federasyon Konseyi’nin Savunma ve Güvenlik Komitesi üyesi Frants Klintseviç, Ankara’nın Fırat'ın doğusuna olası bir harekâtının da, buna yanıt verilmesinin de Suriye’deki durumu zorlaştıracağını söyledi; Suriye’nin içişlerine karışılmasına karşı olduklarını hatırlattı.
Zaharova'dan Trump'ın Türkiye'ye yönelik tehdidiyle ilgili yorum… Zaharova, Trump'ın bu tehdidi hakkında kinayeli bir şekilde "Seleflerinin aksine yaptıklarını çekinmeden söyleyen ilk ABD Başkanı" yorumunu yaptı.
Lavrov'dan 'terörle mücadelede Irak'a destek' açıklaması… Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov, ülkesinin terörle mücadelede Irak'a olan desteğinin devam edeceğini bildirdi. Bağdat-Erbil sorunlarının anayasa çerçevesinde diyalog ile çözülmesi konusunda sağlanan ilerlemenin memnuniyet verici olduğunu belirten Lavrov, Rusya'nın IKBY'ye desteğinin süreceğini söyledi.
Peskov: Türkiye’nin Suriye’nin toprak bütünlüğü koşuluna bağlı kalmasını umuyoruz… Ankara’nın Fırat’ın doğusundaki harekât planıyla ilgili konuşan Peskov, “Türkiye’nin Suriye’nin siyasi ve toprak bütünlüğüne; toprak bütünlüğünün istikrar arayışları ve diğer konulardaki başlangıç noktası oluşuna bağlı kaldığını biliyoruz. Ve Türk meslektaşlarımızın her durumda en başta bu koşula bağlı kalmasını umuyoruz” ifadelerini kullandı.
TÜRKİYE
Milli Savunma Bakanlığı'ndan Suriye açıklaması: Harekât için tüm hazırlıklar tamamlanmıştır… Açıklamada, "TSK vatanımızın bütünlüğüne, devletimizin bekasına, 82 milyon vatandaşımızın huzur/güvenliğine yönelik tehdit/tehlike oluşturan tüm terör örgütlerine karşı asil milletimizin sevgisi, güveni ve duasından aldığı güçle ve 'Ölürsem şehit kalırsam gazi' anlayışıyla mücadeleye hazırdır" ifadelerine yer verildi.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay: Uluslararası camiaya mesajımız net, Türkiye tehditlerle hareket edecek bir ülke değil… Olası Suriye harekatına dair açıklamalara yanıt veren Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay, "Türkiye, hem güney sınırlarımızı tehdit eden terör örgütlerine haddini bildirecek hem de Suriyeli mültecilerin ülkelerine dönmelerine fırsat sağlayacaktır. Uluslararası camiaya mesajımız nettir: Türkiye tehditlerle hareket edecek bir ülke değildir" dedi.
Terör örgütü YPG/PKK'da operasyon paniği artıyor… Fırat'ın doğusuna yönelik düzenlenecek olası bir harekat öncesi, ABD'nin Suriye'de terörle mücadele bahanesiyle desteklediği terör örgütü YPG/PKK'da panik hakim olduğu gözlendi. Sınır hattında bulunan bazı evlerin damlarını ve camlarını brandalarla kapatan teröristlerin, ağaçlık alanların çevresini de branda ve bez parçalarıyla kapatarak mevzi hazırladığı görüldü. Sınıra çok yakın bölgeleri de çadır şeklinde bezlerle kapatarak mevzi oluşturan terör örgütü mensuplarının iş makineleriyle çalışmalar yaptığı öğrenildi. Hareketliliğin yaşandığı sınır hattında, Türk Silahlı Kuvvetleri'ne ait zırhlı araçlar da devriye faaliyetini sürdürüyor.
PKK'nın kullandığı 13 sığınakta silah ve mühimmat ele geçirildi… Bingöl'de MİT ve jandarma tarafından terör örgütü PKK'ya yönelik düzenlenen ortak operasyonda gözaltına alınan 11 şüphelinin ifadeleri doğrultusunda tespit edilen silah ve mühimmat bulunan 13 sığınak kullanılamaz hale getirildi.
ASYA-PASİFİK
Azerbaycan'da başbakan değişti… Azerbaycan Milli Meclisi, ülkenin yeni başbakanını belirlemek için toplandı. Meclis Başkanı Oktay Asadov, Başbakan Novruz Memmedov'un Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'e istifasını sunduğu açıkladı. Asadov, Memmedov'un istifasının kabul edildiğini, Cumhurbaşkanı Aliyev'in, Başbakanlığa Ekonomik Konulardan Sorumlu Cumhurbaşkanı Yardımcısı Ali Asadov'u önerdiğini duyurdu.
Hong Kong Baş Yöneticisi Lam: Eylemlerde durum daha da kötüleşirse Çin ordusu müdahale edebilir… Çin'in Hong Kong Özel İdari Bölge Baş Yöneticisi Carrie Lam, düzenlediği basın toplantısında Hong Kong hükümetinin bu duruma kendi başına çözüm bulması gerektiğini belirterek, Hong Kong'daki durumun daha da kötüleşmesi halinde Çin ordusunun devreye girebileceğini ifade etti.
