TÜRKİYE'NİN SAVUNMA-GÜVENLİK-DIŞ POLİTİKASINI İLGİLENDİREN DÜNYADAKİ ÖNEMLİ  GELİŞMELER

1. TÜRKİYE:

Türkiye: S-400’lerin ikinci partisi için şu an Rusya’dan talebimiz yok

Türk savunma sanayisindeki kaynaklar, Ankara’nın Rus S-400 hava savunma sisteminin ikinci partisini tedarik etme talebi olduğuna dair haberleri reddetti, ancak müzakere olasılığına kapıyı açık tuttu.(Şarkul Avsat)

Türkiye ve Azerbaycan’dan ortak tatbikat

Türkiye ve Azerbaycan, Ermenistan işgalinden kurtarılan Laçın ilinde ortak tatbikata başladı. Tatbikatların temel amacının, iki ülkenin askeri birliklerinin karşılıklı faaliyetlerini ve komutanların karar verme ile birim yönetimi becerilerini geliştirmek olduğu bildirildi. (@akdenizpolitik)

AB Yetkilisinin Ziyaretinde Gündem Göç ve Ticaret

Avrupa Birliği Komisyonu Komşuluk ve Genişleme Sorumlusu Oliver Varhelyi, ilk kez ziyaret ettiği Türkiye’de Afganistan kaynaklı göç dalgası gündemdeyken, Suriyelilere yönelik hizmetler hakkında bilgi aldı ve Gümrük Birliği’nin yenilenmesiyle ilgili görüşmeler yaptı.(VOA)

Türkiye ile Mısır arasındaki görüşmelerin ikinci turu bugün başlayacak

Ankara’da iki gün sürecek görüşmelerin öncelikli gündem maddesini, 8 yıldır maslahatgüzar seviyesinde sürdürülen diplomatik ilişkilerin yeniden büyükelçi seviyesine çekilmesi oluşturacak.(Cumhuriyet)

Çavuşoğlu: Kabil Havalimanı'nın işletilmesi için Katar ve ABD ile birlikte çalışıyoruz

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, "Kabil Havaalanı'nın işletilmesi konusunda Katar ve ABD ile birlikte çalışıyoruz iki aşamalı bir şekilde" dedi. (TC_Disisleri)

Doğu Akdeniz - Ege - Karadeniz

• Yunanistan Dışişleri Bakanı Dendias:"Libya'da, yasa dışı Türkiye-Libya Muhtırası gibi geçmişin yüklerinden kurtulmuş temsili bir hükümetin ortaya çıkabileceğini umuyoruz. Bu anlaşmanın deniz hukukunu yok sayan yasal bir saçmalık olduğunu söylüyoruz. Libya'da adil seçimlerin olabilmesi için tüm yabancı askerlerin ve paralı milislerin ülkeden çıkarılması gerekiyor. Libya'da yabancı askeri varlık olmamalı."
• Yunanistan'ın eski Dışişleri Bakan Yardımcısı Valinakis: "Mısır'ın Türkiye ile anlaşma yapmayı tercih ettiği aşikar. Tüm planlarımızı alt üst ettiler. Hiçbir şey yapmazsak Doğu Akdeniz'deki tüm MEB'imiz kaybolacak."
• Yunanistan Dışişleri Bakanı Dendias, Libya Dışişleri Bakanı Necla Menguş ile görüşme gerçekleştirdi. Dendias: "Görüşmede tüm yabancı birliklerin ve paralı askerlerin Libya topraklarından derhal geri çekilmesinin gerekliliğini yineledim."
• Dışişleri Bakan Yardımcısı Büyükelçi Sedat Önal, KKTC Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı İsmet Korukoğlu ve KKTC müzakere heyetiyle bugün bir araya geldi.Görüşmelerde, Kıbrıs meselesi, Maraş açılımı ve Doğu Akdeniz bağlamında son gelişmeler ile Dışişleri Bakanlıkları arasındaki işbirliği ele alındı.
• SSB Başkanı İsmail Demir, “Rusya ile ilgili ortak uçak üretimi konusunda: Bizim şartlarımızda işbirliği yapmak isteyenle konuşuruz. Herhangi bir ülkeyi bekleyecek değiliz.”dedi.

Terör Gündemi

• Irak’ın kuzeyindeki Pençe-Yıldırım operasyonu bölgesinde tespit edilen 1 PKK'lı terörist ile Zap bölgesinde tespit edilen 1 PKK'lı terörist hava harekâtlarıyla etkisiz hâle getirildi. Bugün etkisiz hale getirilen terörist sayısı 4 oldu.

2. AVRUPA:

Kuzey Akım 2'nin son parçası monte edildi

Baltık Denizi üzerinden Rus doğal gazını Almanya’ya taşıması planlanan Kuzey Akım 2 boru hattının son parçasının da montaj işleminin tamamlandığı duyuruldu. Hattın 2021 yılı bitmeden devreye girmesi planlanıyor. (DW Türkçe)

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'ndan Fukuşima'daki radyoaktif suyun denize boşatılmasına destek

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA), Japonya'da 2011 yılındaki deprem ve tsunami sonrası zarar gören Fukuşima nükleer santralindeki radyoaktif suyun okyanusa boşaltılması hazırlıklarına yardımcı olacağını duyurdu.(EuroNews)

NATO Genel Sekreteri Stoltenberg: Dünya hızla daha tehlikeli bir hal alıyor

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, dünyada nükleer ve gelişmiş silahların arttığını, dünyanın hızla daha öngörülemez, rekabetçi ve tehlikeli bir yere dönüştüğünü, silahların kontrolünde NATO'nun önemli bir platform sunduğunu söyledi.(Şarku’l Avsat)

AB, Gine'deki darbe 'girişimini' kınadı

Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Charles Michel, sosyal medyadan yaptığı açıklamada, "Gine'de iktidarın zorla ele geçirilmesi girişimini kınıyorum" ifadesini kullandı.(Şarku’l Avsat)

Berlin’den Moskova’ya siber saldırı uyarısı

Almanya’da Federal Parlamento Seçimleri öncesinde, Rusya kaynaklı olduğu öne sürülen siber saldırılarda artış kaydedildi. Federal Hükümet bu durumdan duyduğu rahatsızlığı resmi kanallarla Moskova’ya iletti.(DW)

Ukrayna'dan Neriman Celal'in tutuklu yargılanmasına tepki

Ukrayna Dışişleri Bakan Yardımcısı Emine Ceppar, Rus mahkemesinin Kırım Tatar Milli Meclisi Başkan Yardımcısı Neriman Celal'in tutukluluk halinin devamına kararı vermesine tepki gösterdi.(TRT Haber)

NATO Genel Sekreteri Stoltenberg'den "AB ordusu" planına tepki

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, AB'nin ABD'ye bağımlı kalmamak için kendi askeri gücünü kurma planına ilişkin "Kuzey Amerika ve Avrupa arasında bağları zayıflatmak sadece NATO'yu değil, Avrupa'yı da böler." ifadesini kullandı.(TRT Haber)

Brexit: İngiltere, Kuzey İrlanda Protokolü'ndeki mühletleri uzatma kararı aldı

Brexit müzakerelerinin en tartışmalı konusu olan Kuzey İrlanda'ya ilişkin kurallar İngiltere ile Avrupa Birliği (AB) arasında tatışma yaratmaya devam ediyor.(euronews)

Almanya: Zorla çalıştırılan Uygurlardan kazanç elde etmekle suçlanan şirketlere dava

Almanya'da insan hakları aktivistleri, Çin'de Uygurların zorla çalıştırılmasından "kazanç sağlamakla" suçladıkları Lidl ve Hugo Boss gibi dev firmaların da aralarında olduğu birçok şirkete dava açtı. Berlin merkezli sivil toplum kuruluşu Avrupa Anayasa ve İnsan Hakları Merkezi (ECCHR), "insanlığa karşı işlenen suçlarda suç ortaklığı" iddiasıyla, bazı Alman şirketleri hakkında dava açtığını duyurdu.(euronews)

Avusturya ve Sırbistan, Afgan mültecilerin Avrupa'ya girişini durdurma konusunda hemfikir

Avusturya ve Sırbistan liderleri Afgan mültecilerin Avrupa'ya girişinin engellenmesi konusunda hemfikir olduklarını açıkladı.Sırbistan'ın başkenti Belgrad'a ziyarette bulunan Avusturya Şansölyesi Sebastian Kurz, Sırp Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic ile görüştü. Yapılan ortak basın toplantısında Avusturya Şansölyesi, Afgan göçmenleri Avrupa Birliği yerine "Afganistan'ın komşularının kabul etmesi gerektiğini" yineledi.(euronews)

3. ORTADOĞU :

İran'dan Taliban'a kınama

İran hükümeti, Taliban’ın Pencşir Vadisi’ndeki taarruzunu sert bir dille kınadı. "Pencşir’den gelen haberler gerçekten endişe verici" diyen İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Said Hatibzade "Saldırı şiddetle kınanmaktadır" ifadelerini kullandı. (Dw)

Katar'dan insani yardım taşıyan üçüncü uçak Afganistan'ın başkenti Kabil'e ulaştı

Katar resmi haber ajansı QNA'nın haberine göre, Katar'dan 25 ton gıda maddesi, insani yardım ve tıbbi malzeme taşıyan bir uçak, Hamid Karzai Uluslararası Havalimanı'na iniş yaptı.Haberde, bugüne kadar Afganistan'a ulaşan Katar insani yardımlarının 68 tona ulaştığı kaydedildi.(sputniknews)

İsrail, Gazze Şeridi’ne hava saldırısı düzenledi

İsrail savaş uçakları, Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus kentine hava saldırısı düzenledi. Yerel kaynaklar, saldırıda kentin batısındaki Hamas'a ait bir mevzinin hedef alındığını bildirdi.(sputniknews)

Katar Emiri, ABD Dışişleri ve Savunma bakanlarıyla Afganistan'ı görüştü

Katar Emirlik Divanı'ndan yapılan yazılı açıklamaya göre Emir Temim, ülkesine resmi ziyaret gerçekleştiren ABD'li bakanları başkent Doha'daki İnci Sarayı'nda kabul etti. Katar Emiri Temim bin Hamed Al Sani, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ve Savunma Bakanı Lloyd Austin ile Afganistan'daki gelişmeleri ele aldı. (Sputniknews)

G7 ülkeleri, Tunus Cumhurbaşkanı Said'e en kısa zamanda başbakan tayin etme çağrısı yaptı

G7 ülkeleri ABD, Almanya, İngiltere, Fransa, İtalya, Japonya ve Kanada'nın Tunus büyükelçilikleri, ortak yazılı açıklama yayımladı. Tunus'ta G7 ülkelerinin büyükelçilikleri, Cumhurbaşkanı Kays Said'e en kısa zamanda başbakan tayin etme ve ülkeyi anayasal sürece geri döndürme çağrısında bulundu.(sputniknews)

İdlib’deki muhalif gruplar ile rejim güçleri arasında çatışma

İdlib’in güneyinde Suriyeli muhalif gruplar ile rejim güçleri arasında çıkan çatışmalarda 4 rejim unsuru öldürüldü. (Şarku’l Avsat)

Dera kentinde anlaşma sağlandı

Suriye’nin güneyinde yer alan Dera kentindeki muhalifler, dün akşam Dera el-Beled sakinlerini temsil eden Merkez Müzakere Komitesi, Ruslar ve rejime bağlı Güvenlik Komitesi arasında anlaşma sağlandığını bildirdi. Hafif silahlar rejime teslim edilecek, uzlaşmayı reddeden muhalifler kentten ayrılacak. (Şarku’l Avsat)

Suudi Arabistan, Kerkük’te polis kontrol noktasına yapılan terör saldırısını kınadı

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanlığı, DEAŞ tarafından Irak’ın kuzeyinde Kerkük yakınlarında bir polis kontrol noktasına düzenlenerek 13 polisin ölümüne neden olan saldırının Riyad tarafından kınandığını bildirdi. (Şarku’l Avsat)

Ürdün, Mısır gazının Lübnan’a tedariğinin görüşüleceği toplantıya ev sahipliği yapacak

Ürdün, Mısır gazının elektrik üretimi için Lübnan’a nakledilmesini görüşmek üzere Çarşamba günü Mısır, Suriye ve Lübnan enerji bakanlarının toplantısına ev sahipliği yapacak. (Şarku’l Avsat)

Dera Anlaşması uygulanıyor

SOHR kaynakları, Dera'daki müzakere heyetleri ile Rus heyeti arasında dün varılan son anlaşmanın uygulanmasının devam ettiğini, çünkü yeni uzlaşma anlaşmaları yapan ve silahlarını teslim edenlerin sayısının şu ana kadar 60'a ulaştığını bildirdi. Anlaşmaya göre, yeni uzlaşmalar için belirtilen sürenin bitiminden sonra her kişi elinde silah bulunduruyor. Anlaşma ayrıca aşağıdaki koşulları da içeriyor: Daraa al-Balad'da Rus askeri polisinin gözetiminde 10’a yakın güvenlik kontrol noktası ve karakolun kurulması ve bu görevlere Rus bayrağı ve uluslararası alanda tanınan Suriye bayrağı göndere çekildiği yer, şüphelilerin ve zorunlu ve yedek askerliğe katılma tarihlerini rejim ordusuna geçiren kişilerin güvenlik durumlarının çözülmesi ve bu şartları reddeden herkesin Suriye'nin kuzeyine tahliyesi. (Syiahr)

 Suriye Kısa Kısa

• Rus hava jetleri Lattakia, Hama ve İdlib kırsalındaki mevzilerine Eylül ayı başından beri 46 saldırı düzenledi. Sekiz saldırı, İdlib'in batı kırsalındaki El-Hamama köyünün çalılıklarındaki HTŞ kampını hedef aldı.  1 Eylül: Dört saldırı, Hama'nın kuzey-batı kırsalındaki Lattakia ve Duwayr el-Akrad köyü kırsalındaki Kabana cephelerini vurdu. Altı baskın Lattakia kırsalında Kabana ve Tallat el-Khuodur'u ve Hama kırsalındaki Sarmaniya'yı vurdu.
• SOHR aktivistleri, son anlaşma kapsamında yeni uzlaşmaların ve silahların tesliminin grevine yarın Dara el-Balad'daki El-Arbieen mahallesinin merkezinde devam edileceğini bildirdi.
• Terör örgütü SDG Fırat nehri kıyısındaki sazlıkları kesip ateşe verdi.
• SOHR kaynakları, IŞİD üyelerinin El Rakka'nın güneybatısındaki El-Rqasafah çölünde saklandığı mevzileri 18'den fazla hava saldırısıyla birlikte beş Rus savaş jetinin art arda hedef aldığını bildirdi. Öte yandan şu ana kadar herhangi bir can kaybı bildirilmedi.
• Suriye’de 2021'in başından beri savaşın kalıntılarının yaklaşık 200 sivili öldürdüğü bildirildi.

4. AFRİKA :

ADF Demokratik Kongo’da 30 kişiyi katletti

Yerel ve BM kaynaklarından Pazartesi günü yapılan açıklamada, ADF isyancılarının kuzeydoğu Demokratik Kongo'da meydana gelen yeni bir katliamda en az 30 kişiyi öldürdüklerine bildirildi. (Africanews)

Gine’de devlet başkanı tutuklandı

Gine özel kuvvetleri, devlet televizyonunda yayınlanan bir bildiride Cumhurbaşkanı Alpha Condé'nin tutuklandığını duyururken, başkent Conakry'deki cumhurbaşkanlığı sarayı çevresinde ağır silah sesleri duyulduğu haberleri üzerine belirsizlik Batı Afrika ulusunu sardı.(Nation Africa)

Batı Afrika bloğu, Gine konusunda olağanüstü zirve yapacak

Batı Afrika Devletleri Ekonomik Topluluğu (ECOWAS) Perşembe günü Gine'de olağanüstü bir zirve düzenleyecek.(Reuters Africa)

Libya, eski liderin oğlu Saadi Kaddafi'yi serbest bıraktı

Libyalı yetkililer, Libyalı resmi bir kaynak ve birlik hükümeti kaynağının yaptığı açıklamaya göre, 2011 yılındaki bir ayaklanma sırasında görevden alınan ve öldürülen eski lider Muammer Kaddafi'nin oğlu Saadi Kaddafi'yi serbest bıraktı. (Reuters Africa)

5. ASYA : 

Taliban Kabil'de BM Heyetiyle Görüştü

Taliban Sözcüsü Suheyl Şahin, üst düzey Taliban heyetinin Kabil’de Pazar günü Birleşmiş Milletler (BM) yetkilileriyle biraraya geldiklerini açıkladı. Görüşmeye katılan BM heyeti, Afganistan’a yönelik insani yardım konusunu görüştü. Açıklamaya göre Taliban siyasi ofisi yöneticisi Molla Baradar, BM Genel Sekreteri İnsani ve Acil Yardımlar Koordinatörü Martin Griffiths’le biraraya geldi. Toplantıda, Afganistan’da yaşanan savaş, bölgedeki kuraklık ve ekonomik koşullar nedeniyle ortaya çıkan insani kriz masaya yatırıldı. (VOA)

Afganistan'da ülke çapında direniş çağrısı

Pencşir Vadisi’ni Taliban’a karşı korumaya çalışan NRFA’nın lideri Ahmed Mesud, Afghanistan halkını, Taliban’a karşı direnmeye davet etti. Mesud, her türlü direnişe "son ana dek destek vereceklerini" ifade etti. (DW Türkçe)

Afganistan kısa kısa

• Taliban, Türkiye, Çin, Rusya, İran, Pakistan ve Katar'ı hükümet açıklaması törenine katılmaya davet etti. (@rusencenter)
• El Arabiya TV'nin bildirdiğine göre Taliban, Afgan medyasının Taliban'a bağlı olmayan kuzey Afgan eyaleti Panjshir'deki Ulusal Direniş Cephesi lideri Ahmed Mesud'un açıklamasını yaymasını yasakladı.
• Taliban'dan açıklama: Zabihullah Mücahid: "Hiçbir koşullu yardımı kabul etmeyeceğiz. İşimize karışmak veya yardım etmek karşılığında taleplerini dayatmak isteyenleri reddediyor ve gelecekte böyle bir şartlı yardım yapmayı düşünmemelerini söylüyoruz."
• Afganistan eski Savunma Bakanı General Bismillah Mohammadi, Afganistan'ın bölünmesini talep etti ve artık ülkeyi bölmekten başka seçenek olmadığını söyledi.
• Afganistan’da yaşananlarla bağlantılı olarak, Tacikistan’daki Rus topçu birlikleri Sambuli poligonunda tatbikat düzenlendi.

6. ABD : 

ARES istihbarat uçağı ilk uçuşunu yaptı

ABD'nin yeni istihbarat uçağı programında ilk uçuş gerçekleştirildi.Bombardier Global 6000/6500 üzerinden geliştirilen ARES 14 saat görev yapabiliyor.(Defence Turk)

• ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Taliban'ın Afganistan üzerinde tam kontrole sahip olduğunu iddia etmesinin ardından Katarlılarla kriz görüşmeleri için dün Doha'ya gitti.
• ABD Dışişleri, Washington'un Rusya ile Suudi Arabistan arasındaki askeri işbirliği anlaşmasından haberdar olduğunu ve Riyad ile diyaloğu sürdürdüğünü açıkladı.

7. RUSYA :

Rus topçu birliklerinden Tacikistan dağlarında tatbikat

Rusya’nın Merkezi Askeri Birimi’nin açıklamasına göre, Afganistan’daki durum doğrultusunda Tacikistan’daki Rus üssünden topçu birlikleri tarafından Sambuli dağlık bölgesindeki poligonda tatbikat gerçekleştirdi. Tatbikat sırasında atışlar yapıldı. (tass/sputnik)

Rusya, ordudaki rezerv askerlerin sayısını artırma kararı aldı

Rusya Savunma Bakanlığı, Rusya ordusundaki rezerv asker sayısının artırılmasına karar verildiğini açıkladı. Savunma Bakanlığı'nın basın dairesinden yapılan açıklamada, rezerv asker sayısının artırılması yönünde karar alındığı belirtildi. Bakanlık, rezerv askerlerden oluşan birliklerin Kaliningrad Bölgesi'ne intikal ettirileceğini ve 10-16 Eylül'de düzenlenecek 'Zapad-2021' tatbikatına katılacağını ifade etti. (sputnik)

Rusya: ABD'nin askeri biyolojik laboratuvar ağını genişletmesi tüm dünyayı endişelendiriyor

Rusya Soruşturma Komitesi Başkan Yardımcısı Aleksandr Fedorov, ABD'nin Rusya yakınlarındaki askeri biyolojik laboratuvar ağının genişlemesinden tüm dünyanın endişe duyduğunu vurguladı. (sputnik)

Lavrov: Afganistan'da normal hayata geçiş, yalnızca kapsayıcı bir hükümetle sağlanabilir

Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Afganistan'da normal hayata geçişin yalnızca kapsayıcı bir hükümetle sağlanabileceğini söyledi. St. Petersburg'da gazetecilerin sorularını yanıtlayan Lavrov, yeni Afgan hükümetinin kapsayıcı olması halinde Rusya'nın bu hükümete destek vereceğini belirtti. (sputnik)