BM'nin 2021 mülteci raporu, dünya çapında 89,3 milyon insanın zulüm, çatışma, şiddet, insan hakları ihlalleri veya kamu düzenini ciddi şekilde bozan olaylar nedeniyle yerinden edildiğini gösterdi. Fakat verilen rakamlar, Rusya'nın işgalinden kaynaklanan yedi milyon Ukraynalı'nın toplu olarak ayrılmasını içermiyor. Sadece 12 aylık bir süre içinde neredeyse yedi milyon insanın yüzde 8'lik bir artışını gösteriyor.
2021 yılı içerisinde zorla yerinden edilenlerin sayısı çarpıcı bir şekilde 2012 yılı verilerinin iki katından daha fazla. 89,3 milyon. Bu sayının 27,1 milyonu mülteci , 53,3 milyonu ülke içinde yerinden edilmiş ve 4,6 milyonu da sığınmacı statüsünde.
Yerinden edilen 53,3 milyon kişinin %70’e yakını ise sadece beş ülkeden kaynaklanıyor.
Göçlerin en büyük sebebini oluşturan çatışmalardı ve Dünya Bankası, toplam 850 milyon nüfusa ev sahipliği yapan 23 ülkenin 2021'de yüksek veya orta yoğunluklu çatışmalarla karşı karşıya olduğunu bildirdi.
İçinde bulunduğumuz son 10 yıl çatışmalarda yaşanan büyük artış bu durumdan etkilenen ülkelerde kadınlar ve çocuklar orantısız bir şekilde köklü ayrımcılığa ve aşırı savunmasızlığa maruz kaldı.
Afganistan'da, Ağustos 2021'de Taliban'ın Kabil'i ele geçirmesine yol açan olaylar yüzbinlerce insanın kullanabildikleri her türlü yolla, ülke içinde, komşu olan veya olmayan pek çok ülkeye akın akın göç etmesine yol açtı. Ülke içinde yerinden edilen insan sayısı, yıl içinde 790.000'den fazla Afgan geri dönmüş olmasına rağmen, çok büyük oranda arttı.
Etiyopya'nın Tigray bölgesindeki çatışma, en az 2,5 milyon kişinin daha ülkelerinde yerinden edilmesine ve bunların yaklaşık 1,5 milyonunun yıl boyunca evlerine dönmesine neden oldu.
Afrika'nın orta Sahel bölgesindeki şiddetli isyanlar, özellikle Burkina Faso'da ülke içinde yerinden edilmeye devam etti.
Bölgedeki çatışmanın temel nedenleri arasında aşırı yoksulluk ve kronik az gelişmişlik yer alıyor. Bölgedeki sıcaklıkların küresel ortalamanın 1,5 katı artmasıyla birlikte iklim krizi, insani durumu daha da kötüleştiriyor.
Myanmar'da, Şubat 2021'deki askeri devralma , yaygın şiddeti ateşledi ve birçok insanı kaçmaya zorladı.
Venezuela'dan başta diğer Latin Amerika ülkelerine olmak üzere yenilenen yerinden edilmeyle birlikte, yurt dışına çıkarılan Venezuellalıların sayısı da yarım milyondan fazla arttı.
Buna ek olarak, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Nijerya, Güney Sudan, Sudan, Suriye ve Yemen , yıl içinde ülke içinde yerinden edilen 100.000 ila 500.000 arasında artış bildirdi.
Yerinden edilmiş bu kişilere ev sahipliği yapan ülke ise Türkiye oldu. Aşağıdaki tabloda da görüldüğü gibi kendinden sonra gelen Kolombiya Türkiye’nin ev sahipliği yaptığı kişi sayısının yarısı kadar kişiye ev sahipliği yapıyor.
Suriyeli mülteci nüfusu, 129 ülkede barındırılan 6,8 milyon mülteci ile dünyanın en büyüğü olmaya devam ediyor. Suriyeli mülteciler 2021 sonunda küresel mülteci nüfusunun yüzde 27'sini oluşturuyordu. Yıl içinde, yeni doğumlar ve Almanya'da (38.100), Avusturya'da (38.100) bireysel tanınmaların artması nedeniyle Suriyeli mültecilerin sayısı 145.900 arttı. Buna rağmen ve on yıldan fazla süren bir çatışmanın ardından, Suriyeli mültecilerin dörtte üçünden fazlası hala komşu ülkeler tarafından barındırılıyor. Bu durum en çok Suriyelinin misafir edildiği Türkiye’de, halkta tepkiyle karşılanmaya başlandı. Sürenin bu kadar uzaması, sayılarının sürekli artışta olması en büyük şikayet sebebi durumunda. Üstelik kültür farkı da kendini açıkça belli ediyor.
2021'de ilk 10'a giren yeni bir katılımcı, 1.843.900 ile en fazla yerinden edilmiş ikinci kişiye ev sahipliği yapan Kolombiya oldu. Üstel artış, komşu Venezuela'dan gelen göçten kaynaklandı.
En çok sığınma başvurusu alan ülkeler ise şöyle;
2021'de, küresel olarak kaydedilen yeni bireysel sığınma başvurularının sayısı, bir önceki yıla göre yüzde 25 artarak 1,1 milyondan 1,4 milyona yükseldi, ancak bu, 2018 ve 2019'daki sırasıyla 1,7 milyon ve iki milyon başvurunun altında kalıyor.
Çok sayıda yeni ve mevcut yerinden edilme durumu göz önüne alındığında, yeni sığınma başvurularının sayısının düşük olması, devam eden seyahat kısıtlamalarını ve koronavirüs pandemisinden kaynaklanan bölgeye erişimle ilgili engelleri yansıtıyor.
ABD'de 2021'deki tüm yeni başvuruların yarısından fazlası yalnızca beş ülkenin vatandaşları tarafından yapıldı: Venezuela (yüzde 27.000 veya yüzde 14), Guatemala (yüzde 23.000 veya yüzde 12), Honduras (19.600 veya yüzde 10), El Salvador (yüzde 14.900 veya yüzde 8) ve Küba (12.900 veya yüzde 7).
Almanya'da yeni başvuruların yaklaşık üçte ikisi Suriye (54.900), Afganistan (23.300) ve Irak (15.600) vatandaşlarından geldi.
Meksika, 2020'de 41.200'den üç kattan fazla artarak üçüncü en büyük sayıda yeni sığınma başvurusu aldı (131.400). Bunların üçte ikisinden fazlası Haiti (51.800 veya yüzde 39) ve Honduras'tan (36.400 veya 28) geldi. yüzde).
Mülteciler tarafından boğulmuş izlenimi vermesine rağmen, Birleşik Krallık en çok başvuru alan ülkeler listesinde 56.500 ile listede sadece yedinci sırada yer alıyor. .
Sayısal gerçeklik, İngiltere'yi istenmeyen sığınmacılarını almak için Ruanda ile sınır dışı etme anlaşması imzalamaktan alıkoymadı.
ABD, 2021'de (188.900) en fazla başvuruyu işleme koydu; bu, Başkan Joe Biden'ın göçmenlik karşıtı selefi Donald Trump'a kıyasla mültecilere yönelik daha sıcak yaklaşımının bir yansıması.
Göçmen dostu Almanya, 148.200 ile önemli bir farkla Avrupa'da en fazla başvuru aldı
Gelecek yıl Ukrayna'da olduğu gibi, yeni mülteci durumları ortaya çıkıp yoğunlaştıkça ve mevcut olanlar yeniden alevlenir veya çözülmeden kalırken, BM mülteci ajansı, artan ölçekte kalıcı çözümlere yönelik akut bir ihtiyaç olduğunu söyledi.
UNHCR'den Matthew Saltmarsh The National'a verdiği demeçte, "Bugünkü raporumuz, 2021'in sonunda savaş, şiddet, zulüm ve insan hakları ihlalleri nedeniyle yerinden edilenlerin neredeyse 90 milyona ulaştığını ve bu rakamın 10 yıl önceki rakamın iki katından çok daha fazla olduğunu gösteriyor" dedi.
"Dünya Savaşı'ndan bu yana en hızlı ve en büyük zorunlu yerinden edilme krizlerinden birine neden olan Rusya'nın Ukrayna'yı işgali ve Afrika'dan Afganistan'a kadar diğer acil durumlar nedeniyle bu rakam 100 milyonu geçti. "Yüz milyon endişe verici bir rakam. Bu asla kırılmaması gereken bir rekor. Ve yıkıcı çatışmaları çözmek ve önlemek, zulmü sona erdirmek ve masum insanları kaçmaya zorlayan altta yatan nedenleri ele almak için bir uyandırma çağrısı olarak hizmet etmelidir."
Raporun tamamı için tıklayınız…
Küresel mülteci krizi, son 10 yılda çok hızlı bir şekilde artan göç akışıyla dünya gündemine oturmuş durumda. Farklı bölgelerde yaşanan çatışmalar, ekonomik sorunlar, iklim krizi bu göçlerin yolunu açmakta ve sorunların kısa sürede çözülememesi göç hareketliliğinin derin bir kriz olmasına neden olmaktadır.
