ABD, Afganistan’dan çekilme sürecini hızlandırarak önümüzdeki ay sonunda tamamlamayı hedeflerken, Birleşmiş Milletler (BM) verilerine göre Taliban saldırıları nedeniyle yılbaşından bu yana 223 bin Afgan göç etti. Bu sayı yalnızca geçen hafta 56 binin üzerindeydi.
Medyaya yansıyan görüntülere bakıldığında düzensiz ve kontrolsüz şekilde binlerce insanın sınırlarımızı aştığı görülüyor. Bu durum, uzun yıllardır sayılara milyonlara ulaşan Suriyelilerin yarattığı sorunları derinden hisseden Türk halkında derin bir endişe yarattığı görülüyor.
İçişleri Bakanlığı’ndan Videolara İlişkin Yalanlama
Endişeler devam ederken, İçişleri Bakanlığından yapılan açıklamada Afgan uyruklu kişilerin İran üzerinden kontrolsüz biçimde ve geniş kitleler halinde ülkeye giriş yaptığı izlenimi uyandıran ve son günlerde dolaşıma sokulan videoların gerçeği yansıtmadığı belirtilerek sınırlarda güvenliği sağlamaya yönelik çalışmalara hızla devam edildiği kaydedildi. Açıklamada "İran ve Irak sınırındaki hudut birliklerinin istifade edeceği Elektro-Optik Kulelerinin örülümünün yüzde 90 oranında tamamlandığı" belirtilerek valilikler koordinasyonunda kanal/hendek kazılması, tel/çit çekilmesi gibi her türlü geçici tedbirin de alındığı, kolluk birimlerince yapılan yol kontrollerinin artırıldığı bildirildi. İçişleri Bakanlığı, Van ilinde 35 özel harekat timi (750 özel harekat polisi) görevlendirildiğini, ayrıca Van Valiliğince İran sınırına 500 güvenlik korucusunun sevk edildiğini kaydetti.
‘Göç Edenlerin Afganistan’da Memur’
İltica ve Göç Araştırmaları Merkezi (İGAM) Başkanı Metin Çorabatır’ın verdiği bilgiye göre ise, Taliban’ın zaferi halinde cezalandırılmaktan korkan memurlar, bir süredir Türkiye’ye gelmenin yollarını arıyor. Düzensiz göç yöntemlerine başvurmak yerine sağlık turizmi, konut alımı, eğitim gibi alternatifleri deneyen bu kişilerden çok azı şu ana dek vize alabilmiş. "Afganistan’da Kabil hükümetinin dayanamayacağı endişesi var ve bu durum insanları göç etmeye itiyor. Bunlar arasında Kabil hükümetinin memurları, öğrenciler, yüksek düzeyli çalışanlar da var" diyen Çorabatır, bu kişilerin geçmiş yıllardaki örneklerde olduğu gibi ülkeleri karayoluyla aşarak Türkiye ve oradan da Avrupa’ya gitmeyi denemek yerine, bir şekilde vize alarak Türkiye’de güvenli bir gelecek kurmak istediklerini söylüyor.
‘Eğitimli Afganlar’
DW Türkçe’nin aktardığı habere göre, Kabil merkezli düşünce kuruluşu Afganistan Analistler Ağı'ndan Thomas Ruttig, özellikle eğitimli Afganların burs ya da yatırımlar yoluyla ülkeyi terk ederek komşu ülkelere ve Türkiye'ye gitmeye çalıştığını kaydetti. Ruttig konvoylarla Afganistan'dan çıkışlar kaydedildiğini, bazı durumlarda konvoylara asker ya da polis araçlarının eskortluk ettiğini bildirdi. Ruttig, Afganistan'da 40 yıldır savaşın hüküm sürdüğüne işaret ederek sınır sorgularında daha iyi yaşam koşulları için ülkeden kaçtığını söyleyenler bulunmasına rağmen bu durumun da savaştan kaynaklandığını ve sığınmacıların savaştan kaçan mülteci olarak görülmesi gerektiğini vurguladı.
Afgan Göçü Tehlike Yaratmaktadır
Bir süredir Pakistan’ı geçerek İran üzerinden Türkiye’yi hedef alan Afgan göçüne ilişkin görüntüleri, tehlikenin boyutunu gözler önüne sermektedir. Her ne kadar göçün sorun yaratacak boyutta olmadığı izlenimi verilmeye çalışılsa da binlerce insanın ne şartla olursa olsun, zaten sığınmacı meselesinde büyük bir sıkıntı içerisinde olan Türkiye için büyük sorun ve tehdit oluşturmaktadır. Bu durumun önüne geçilmediği takdirde, Taliban’ın güçlenmeye devam etmesi göçün her geçen gün artmasına neden olacaktır.
Öte yandan, Taliban Türkiye’nin Afganistan’daki askeri varlığından oldukça rahatsız olması ve bununla bağlantılı olarak Taliban üyelerinin sığınmacı kılığında Türkiye’ye girmesinin söz konusu olabileceği göz önünde bulundurulmalıdır. Ayrıca yalnızca Taliban da değil radikal örgütlerin çatışma alanına dönen Afganistan'dan farklı örgütlere mensup kişilerin ülkemize girebilecek olması da önemli bir detaydır.
Kaynak: DW Türkçe, VOA, Sputnik
