Türkiye ile ABD ilişkileri ise son dönemde oldukça gergin ve müttefiklik ruhuna aykırı seyrediyor. İlişkilerin gergin ve sorunlu seyretmesine neden olan konu başlıkları ise şöyle; Suriye’nin kuzeyinde ABD tarafından YPG-PYD terör örgütüne verilen destek, Türkiye’nin Rusya ile yakınlaşması ve S-400 krizi, Doğu Akdeniz konusunda ABD ile yaşanılan görüş ayrılığı ve FETÖ gibi kriz başlıklarıdır.
Türkiye kendisini bir NATO müttefiki olarak batı bloğunda konuşlandırmıştır. Rusya ile Türkiye’nin yakınlaşması ve buna paralel olarak Türkiye’nin Rusya’dan S-400 hava savunma sistemlerini satın alması başta ABD olmak üzere NATO tarafından da tepki ile karşılanmıştır. Türkiye’nin Rusya ile yakınlaşmasından ve S-400 anlaşmasından rahatsız olan ABD ülkemizi F-35 savaş uçağını programından çıkarmış ve F-35 savaş uçakları için ödediğimiz 1.4 milyar dolara da kaba bir tabir ile el koymuştu.
Türkiye’nin F-35 programına geri dönmesine ve parası ödenen F-35’lerin teslim alınmasına yönelik girişimlerin sonuçsuz kalmasının ardından alternatif çözüm arayışlarına girişilmiş ve ABD’ye 40 adet F-16 Blok 70 ve 80 adet modernizasyon kiti alınması için teklifte bulunulmuştur.
Ülkemize komşu devletlerin ve Doğu Akdeniz özelinde Türkiye karşıtı oluşturulan ittifaka mensup ülkelerin 5. nesil savaş uçağına sahip olması ülkemizin bölgedeki hava üstünlüğünü kaybedeceği anlamına gelir ki bu durum milli güvenliğimiz ve ulusal çıkarlarımız açısından ciddi bir tehlikeye neden olur. Türkiye’nin Milli Muharip Savaş uçağını 2030’dan önce seri üretime alamayacak olması ise ülkemizin 9-10 yıllık süreç içerisinde hava üstünlüğünü kaybedeceği ve bu süreç içerisinde Suriye’nin kuzeyi ile Doğu Akdeniz’deki ulusal çıkarlarımızı koruyamayacağı anlamına gelir.
Türkiye’nin ABD ye sunduğu F-16 teklifine karşı ilk ve ciddi muhalefet 11 kongre üyesinden geldi. ABD Başkanı Joe Biden ve Dışişleri Bakanı Bliken’e ithafen kaleme alınan mektupta Türkiye’nin ABD’nin müttefiki gibi hareket etmediğini ve Rusya ile yakınlaşmasının ABD’nin ulusal çıkarlarıyla bağdaşmadığını gerekçe göstererek Türkiye’ye F-16 ve modernizasyon kiti talebinin reddedilmesini istedi. Türkiye’nin taleplerinin reddedilmesine yönelik gösterilen bir diğer gerekçe ise Doğu Akdeniz’de ABD müttefiki olan Yunanistan, İsrail ve Kıbrıs’ın çıkarlarının gözetilmesi istenmiş ve bölgede güçlenmiş ve savaş uçağı filosunu yenilemiş Türkiye’nin yaratacağı risklere değinilmiştir.
ABD ile yaşadığımız S-400 krizinin ardından Türkiye F-35 programından çıkarıldı ve ilişkilerin seyri sorunlu ve olumsuz bir şekilde ilerlemeye başladı. Türkiye’nin Rusya ile yakınlaşmasından rahatsız olduğu bilinen ve Doğu Akdeniz’de Türkiye karşıtı oluşturulan ittifaka üstü kapalı şekilde destek veren ABD’nin F-16 satışına onay vereceği mümkün görünmemektedir. Bu gelişmelere paralel olarak Milli Muharip savaş uçağımızın kısa vadede uçamayacağının bilinmesi ABD’nin elini kuvvetlendirmektedir. Doğu Akdeniz ve Rusya ile yakınlaşma hadiselerinin yanında Suriye’nin kuzeyinde Türkiye’nin YPG-PYD terör örgütlerine yönelik yaklaşımı ve ABD karşısındaki tutumu F-16 alımının önündeki engellerden bazılarıdır.
G-20 liderler zirvesinin son gününde ABD Başkanı Joe Biden ile Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın gerçekleştirdiği görüşmeden karşılıklı iyi niyet söylemleri ve işbirliğinin geliştirilmesine yönelik beyanlar basına yansıdı. ABD Başkanına sorulan ‘’Türkiye’ye F-16 satmayı düşünüyor musunuz?’’ sorusuna Biden ‘’İyi bir görüşme yapmayı planlıyoruz’’ şeklinde cevap vermiş ve net bir söylemde bulunmaktan kaçınmıştır. Görüşmenin ardından Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada ise ‘’Türkiye’nin NATO için öneminden ve müttefiklik ruhundan bahsedilmiş fakat Türkiye’nin S-400 alması konusundaki rahatsızlığın devam edildiği de vurgulanmıştır.’’
ABD her fırsatta Türkiye’nin S-400 alımından duyduğu rahatsızlığı belirtiyor ve ilişkilerin yapıcı bir zemine oturtmanın temel şartı olarak bu sorunun çözümüne vurgu yapıyor. Çözüme kavuşmayı bekleyen S-400 sorununun çözümsüzlük şeklinde devam ediyor olması F-16 alımının önündeki en büyük engeldir. Türk tarafı ise Türkiye’nin NATO ve ABD için stratejik önemine değinirken özellikle Suriye’nin kuzeyi ve Karadeniz’deki Türk varlığının NATO için kritik olduğunu, bu sebepten dolayı Türk Hava Kuvvetlerinin envanterinin geliştirilmesi noktasında ABD’nin müttefiklik ruhuna uygun davranmasını bekliyor. Buna karşılık ABD ise Türkiye’nin tüm gücünü ve motivasyonunu Karadeniz’ e ayırmasını ve Suriye’ye düzenlenmesi muhtemel bir askeri harekatın ertelenmesini ya da gerçekleşmemesini istiyor. ABD ve Türkiye arasında bölgesel anlamda birçok görüş ayrılığı ve itilaf noktası bulunurken 40 adet F-16 Blok 70 ve 80 adet modernizasyon kitinin Türkiye’ye satışının zor olduğunu söylemek mümkündür.
KAYNAK:
https://www.amerikaninsesi.com/a/kongre-uyelerinden-f16-talebi-reddedilsin-mektubu/6286657.html
