Şarkul Avsat'ın aktardığı habere göre bu ziyaretin görünen sebebi, Suriye Anayasa Komitesi’nin Cenevre’de düzenlediği toplantı ve Moskova ile Şam arasındaki çatlağın nasıl onarılacağıydı. Perde arkasındaki sebep ise özellikle Joe Biden’ın yönetime gelmesinin ve Suriye devlet başkanlığı seçiminin bu yılın ortalarında düzenlenecek olmasının ışığında, İdlib ile ilgili anlaşmalara bağlı kalınması ve bu anlaşmaların, Suriye’nin güney ve kuzeydoğu bölgelerinde rejim açısından kötüye giden askeri duruma son vermek amacıyla sahadaki düzenlemelere hız vermek için kullanılması ihtiyacı olduğu düşünülüyor.
Garantör ülkeler arasındaki uyum
Lavrentyev, Şam’da Esad ile toplantısının ardından Suriye Anayasa Komitesi çalışmalarını takip etmek, Astana formatının diğer iki garantörün temsilcileri ve Birleşmiş Milletler (BM) Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen’le görüşmek için Cenevre’ye gitti. Cenevre’deki görüşmeler sırasında Astana formatının üç garantör ülkesi Rusya, Türkiye ve İran arasındaki ‘uyum düzeyi’ dikkat çekici bulundu. Suriye Anayasa Komitesi çalışmalarının üç sözcüsünün yaptıkları değerlendirmeler aynıydı. Nitekim üç sözcü de Komite çalışmalarının ağır ilerlemesine ve atılım gerçekleştirmemesine rağmen çalışmaların sürmesi ve “bu siyasi kazanıma” sahip çıkılması gerektiğini, “Suriye liderliğindeki ve Suriye’ye ait olan bu sürecin dışına çıkacak herhangi bir zaman çizelgesinin dayatılmasını” reddettiklerini dile getirdiler.
Üç garantör ülkenin Cenevre’deki toplantısından önce her üç ülke Suriye Anayasa Komitesi’nin beşinci tur toplantısının sonuçlarını değerlendirdi. Suriye hükümeti heyeti anayasa yazımına geçmeden önce egemenlik, sınırlar, milli değerler, Araplık, devletin laikliği, yönetimde adem-i merkeziyetçilik ve ‘Türkiye ile ABD’nin işgali’ gibi konuların ‘daha fazla tartışmaların yapılması ve hazırlığın’ gerektiğini belirtti. Suriye hükümeti heyeti Başkanı Ahmed el-Kuzberi, daha önceki oturumlarda sunduğu belgenin kısaltılmış nüshası olan yazılı belgeyi Komite’ye sundu. Aynı zamanda Kahire ve Moskova Platformlarının temsilcisi olan Suriye Müzakere Heyeti’ni temsil eden heyet, anayasa ilkelerinin yazımına giriş ve gelecek oturumlarda esas alınacak mekanizmalar üzerine anlaşma yapmaya hazırdı. Heyet Başkanı Hadi el-Bahra, anayasa ilkelerinin yer aldığı bir belge sundu.
BM Temsilcisi Pedersen bu anlaşmazlığı takip etti ve ‘iki garantör’ ülkeye bildirdi. Kelime seçimindeki titizliğiyle bilinen Pedersen, ilk defa, toplantıdan sonuç alınamamasından hükümet heyetini sorumlu tuttu. Pedersen açık bir biçimde ‘hayal kırıklığına’ uğradığını ifade ederek, Kuzberi’nin Bahra’nın önerilerini kabul etmediğini söyledi.
Devlet başkanlığı seçimlerine hazırlanan Şam, bir yandan YPG’ye ve Batı yaptırımlarına karşı kullandığı üslubu sertleştirmeyi sürdürürken, bugün Rus uçakları da Suriye sınırını bombaladı. Edinilen bilgilere göre, bu saldırılarda Rus uçakları Türkiye sınırını da aştı.
Bu bilgiler doğrultusunda akıllara, yapılan saldırının gizli görüşmeyle ilgisi olup olmadığı sorusu geliyor.
Kaynak: Şarkul Avsat, Haberiniz.com
