Zirve katılımcılarının, bu iki tehdide karşı koymanın, ittifakın yakın gelecekteki stratejik seyrinin temelini oluşturacağı yönündeki görüşleri tamamen örtüştü. NATO zirvesinden sonra yayınlanan ortak bildiride, Japonya ve Hint-Pasifik bölgesindeki diğer NATO ortaklarıyla askeri-politik işbirliğini yoğunlaştırma ihtiyacına ilişkin hükümler yer alıyor.
Göreve başlamasından bu yana ilk kez ABD Başkanı Joe Biden NATO zirvesine katıldı. ABD Başkanı Joe Biden'ın katıldığı ilk NATO toplantısında 30 üyeli ittifak sonuç bildirgesinde tarihte ilk kez bir süper güç olma yolunda ilerleyen Çin’e yönelik de güçlü bir mesaj verdi. Rusya ise ittifakın geleneğindeki gibi bir ‘tehlike’ olarak nitelendirilmeye devam ediyor.
Biden, toplantının ardından düzenlediği basın toplantısında, "Rusya ile Çin, hem Atlantik hem de Pasifik'te askeri işbirliğini güçlendirmeye çalışıyorlar, ancak ittifakımız her zamanki kadar güçlü" dedi. Çin'in yerleşik uluslararası düzeni tehdit eden eylemlerini "yapısal bir meydan okuma" olarak nitelendiren Biden, "ABD, Hint-Pasifik bölgesinde demokratik ortaklarıyla yakın işbirliğine duyulan ihtiyacı anlamada birlik sağlamayı başardı." ifadelerini kullandı. Biden zirvede yaptığı konuşmalarda 1990’lardan bu yana Batı’nın Rusya ve Çin’in liberal demokrasilere dönüşmelerine yönelik çabalarına atıfta bulundu. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ise, Çin’in Baltıklardan Afrika’ya askeri varlığını artırıyor olmasının nükleer silahlı bir NATO’nun hazırlıklı olması gerektiği anlamına geldiğini söyledi ve şöyle devam etti: “Çin bize yaklaşıyor. Siber uzayda onları görüyoruz, Afrika’da onları görüyoruz, ama kritik altyapılarımıza büyük yatırımlar yaptıklarını da görüyoruz. İttifak olarak birlikte yanıt vermeliyiz.” Avrupa Birliği de artık Çin’i “sistemik rakip” olarak nitelendiriyor. İngiltere Başbakanı Boris Johnson da zirvede “Bence bu masadaki kimse Çin’le yeni bir soğuk savaşa girmek istemiyor” demişti.
Rusya Devlet Başkanı Putin ile 16 Haziran'da Cenevre'de yapacağı görüşmeye ilişkin sorulara da yanıt veren Biden, "Burada NATO üyesi olarak konuştuğum her dünya lideri ki çoğu bunu dile de getirdi, Putin ile görüşeceğim için bana teşekkür etti." dedi. Putin'e işbirliği yapılması gereken alanlarda birlikte çalışmayı teklif edeceğini belirten Biden, "İşbirliği yapmamayı tercih ederse ve eskiden olduğu gibi siber güvenlik ve diğer konularda faaliyetlerde bulunursa buna karşılık vereceğiz" değerlendirmesinde bulundu. Biden, Putin ile görüşmesinde anlaşmazlık olan konularda da kırmızı çizgilerini net bir şekilde ortaya koyacağını dile getirirken, Rus lideri, "Zeki, zor ve değerli bir hasım" olarak niteledi.
Son zirvede kabul edilen 2030 yılına kadar yeni bir eylem planı temelinde, NATO 2022'de yeni "stratejik konseptini" geliştirecek. NATO'nun karşı karşıya olduğu tehditlere karşı önlemlerinin kapsamı genişledikçe, ittifakın her bir üyesinin savunma harcamalarını artırma ve ittifakın genel savunmasına katkısını sağlama olacak ve bu da doğal olarak daha fazla zorlanacak demektir.
Kaynak: dünya.com/tass/euronews
