Bu sayfayı yazdır

Libya’da Diyalog Arayışları

Yazan  24 Eylül 2020

Libya Devlet Yüksek Konseyi ve ülkenin doğusundaki gayrimeşru silahlı güçlerin lideri Halife Hafter'in siyasi müttefiki Tobruk Temsilciler Meclisini (TM) temsil eden heyetlerin, Fas'taki Libya Diyalog Toplantısı'na 27 Eylül'de yeniden başlayacağı bildirildi.

Libya Devlet Yüksek Konseyi üyesinden alınan bilgiye göre, konseyin temsilcileri Libya Diyalog Toplantısı'na katılmak üzere 25 Eylül'de Fas'a gidecek.

Diyalog toplantısında egemen pozisyonları kimin üstleneceğini belirleme ve Başkanlık Konseyi üyelerini seçme mekanizmaları tartışılacak.

Libya Başbakanı Fayiz es-Serrac, 17 Eylül'de yaptığı açıklamada, ekim ayı sonunda görevini devredeceğini belirtmişti.

Fas'ın Buznika kentinde Libya Devlet Yüksek Konseyi ile Halife Hafter'in siyasi müttefiki Tobruk'taki Temsilciler Meclisi heyetleri arasında 6-10 Eylül tarihlerinde "Libya Diyaloğu" görüşmeleri yapılmıştı.

Görüşmelerde, ülkedeki üst düzey kurumlara getirilecek isimlerin atama kriterleri hakkında uzlaşıya varılmış, söz konusu anlaşmayı hayata geçirecek prosedürlerin tamamlanması için ise eylül ayının son haftasında yeniden toplanma kararı alınmıştı.

Fas'ta 2015 yılında imzalanan Suheyrat Anlaşması'nın 15'inci maddesine göre söz konusu üst düzey kurumlar "Libya Merkez Bankası Müdürü, Sayıştay Başkanı, İdari Kontrol Birimi Başkanı, Yolsuzlukla Mücadele Heyeti Başkanı, Yüksek Seçim Kurulu Başkanı ve Üyeleri, Yüksek Mahkeme Başkanı ve Başsavcı"dan oluşuyor.

Libya'nın doğusu ve batısında iki ayrı yönetim olması nedeniyle söz konusu üst düzey kurumlar da çift başlı bir yapı sergiliyor.

Eylül ayının ilk haftasında gerçekleştirilen görüşmelerden sonra ikincisi gerçekleşecek olan toplantılarda, siyasi çözüm arayışlarının ve bölünmüş Libya’nın tekrar birleştirilmesine yönelik çarelerin masaya yatırılması bekleniyor. Ülkenin doğusunda kontrolü elinde bulunduran Halife Hafter ile ülkenin batısının kontrolünü elinde bulunduran UMH yetkililerinin ne şekilde bir mutabakata varacakları büyük merak konusu. Özellikle Libya petrolünün işletilmesi ve kaynağının ülke ekonomisine aktarılması görüşmelerdeki öncelikli hedeflerden birisi olarak göze çarpıyor. Libya'da petrol sahalarının kapatılması ve ihracattaki düşüş nedeniyle ham petrol gelirleri ağustos ayında yıllık bazda yüzde 95,5 geriledi.

Ekonomisinin tamamına yakını petrole dayalı olan Libya'da hidrokarbon kaynaklarının yaklaşık yüzde 80'i Hafter milislerinin kontrolündeki doğu bölgelerinde bulunuyor. Hafter, Birleşmiş Milletler nezdinde meşru Libya hükümetine karşı petrolü koz olarak kullanarak, hükümete giden gelirleri kesmek için kontrol ettiği bölgelerdeki petrol sahaları ve tesislerini ocak ayı ortasında kapattı. Petrol tesisleri Hafter'e bağlı Rus Wagner paralı askerleri ve milislerin işgalinde bulunuyordu.

 

 

KAYNAK: https://www.aa.com.tr/tr/dunya/fastaki-libya-diyalog-toplantisi-27-eylulde-yeniden-baslayacak/1983528

 

Barış Yüksel

21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü
Uzman