Tarihsel Bakış

Keşmir, Hindistan’ın kuzey ucunda “Hindistan, Pakistan ve Çin’in sınırlarında” bulunan dağlık bir bölgedir. Keşmir, Asya’nın Himalaya bölgesinde toplamda 135.000 kilometre kareden geniş bir alanı kapsayan bir bölgedir. Hint Altkıtası’nın en kuzeyinde yer alan Keşmir, günümüzde Hindistan, Pakistan ve Çin arasında bölünmüştür. Azad Keşmir Bölgesi Pakistan’a, Cammu ve Keşmir bölgesi Hindistan’a ait ve bu bölgeler arasında 700 km boyunca uzanan ‘’Kontrol Hattı’’ olarak adlandırılan sınırlarla bölünmüş durumdadır. Aksai Çin bölgesi ise Çin’e aittir.

Keşmir Sorunu olarak bilinen kriz ise, 1947 yılında İngiltere’nin Hindistan ve Pakistan‘a bağımsızlık vermesiyle başladı. Günümüzde, Pakistan ve Hindistan, kendisinin bir parçası olması gerektiğine inanmaktadır ve şu anda iki ülke de Keşmir’in farklı bölgelerini kontrol etmektedir. Hindistan ile Pakistan arasında Keşmir bölgesi üzerindeki ilk savaş 1947-1948 arasında patlak vermiştir.Keşmir veya Keşmir'in oluşturduğu gerginlikler sebebiyle Hindistan ile Pakistan arasında 1947-1948, 1965, 1971 ve son olarak 1999'da savaş çıktı.1947’den bu yana, Hindistan ve Pakistan arasındaki bu tartışmalı topraklar üzerindeki sürekli çatışmalar; en az 47.000 kişinin hayatını kaybetmesine neden olmuştur.

Hindistan ve Cammu Keşmir'in özel statüsü

Hindistan'ın 1947'de İngiltere'den bağımsızlığını kazandığı günden bu yana Cammu Keşmir kendi yasalarını çıkarabiliyordu.Hindistan Anayasası'na, Cammu Keşmir'in demografik yapısını ve kimliğini korumak amacıyla "370'inci madde" eklendi. Yasaya göre, Cammu Keşmir'de yabancıların mülk edinmesine ve eyalet hükümetinde iş sahibi olmalarına izin verilmedi.Hindistan, yarım asırdan uzun süredir Cammu Keşmir'e ayrıcalık tanıyan Anayasa'nın 370'inci maddesini 5 Ağustos’ta iptal ederek bölgenin özel statülü yapısını ortadan kaldırmıştı. Hindistan, eyaleti ikiye böldü.Eyalet, 31 Ekim 2019'da resmi olarak merkeze bağlı Cammu Keşmir ve Ladakh "Birlik Toprağı" statüsünde iki bölgeye ayrıldı.

Bölgenin kendi anayasasına sahip olmak, savunma, iletişim ve dış ilişkiler dışındaki tüm meselelerde karar almak gibi birçok ayrıcalığı sona ermiş oldu.Hindistan hükümetinin, kontrol ettiği bölgeyi Hindistan'ın geri kalanına kalıcı olarak dâhil etme düşüncesiyle bu kararı aldığı savunuluyor.

Keşmir Bölgesinde Son Durum

Keşmir, Hindistan ve Pakistan tarafından kısmen kontrol ediliyor ve her ikisi de tam olarak üzerinde hak iddia ediyor. Küçük bir Keşmir şeridi de Çin tarafından tutuluyor. Diğer yandan, Pakistan, 5 Ağustos'tan bu yana Cammu Keşmir'de olanlardan ötürü Hindistan ile olası savaşa karşı uyarıda bulunuyor.İki ülke arasında yaşanabilecek bir savaşta nükleer silahların kullanılması, uluslararası kamuoyu nezdinde de endişe oluşturuyor.Keşmir Sorunu, iki ülkenin de derin ekonomik sıkıntılarına rağmen büyük askeri harcamalar yapmasına ve nükleer birer güç haline gelmelerine yol açtı. Hala çözüme kavuşturulamamış olan Keşmir sorunu, yeni problemler ve sorunlar üreterek varlığını sürdürmeye devam etmektedir.

Kaynak: Anadolu ajansı, Jstor, Britannica