Reuters'e göre, Çin'in İran'dan yaptığı petrol ithalatı Mart ayında bir önceki yıla göre % 11 artışla 2.558 milyon tona ulaştı.
Bu, Çin'in İran'dan günlük 608.000 varil petrol ithalatına eşdeğer olarak yılın ilk iki ayına göre yaklaşık 7,5 kat artışıni gösteriyor.
Resmi Çin gümrük istatistiklerine göre, ülke yılın ilk iki ayında İran'dan toplam 667.000 ton petrol ithal edilmesine rağmen geçen yılın aynı dönemine (Ocak-Şubat) kıyasla %81'den fazla bir düşüş gösteriyor. Bu petrol miktarı günlük 82.000 varil ithalatına eşdeğerdir.
Bu nedenle, resmi Çin gümrük istatistiklerine göre, İran'daki petrolün Mart ayında günlük olarak satın alınması, bu yılın ilk iki ayına göre yaklaşık 7,5 kat artarak Kasım 2018'de ABD'nin İran'a karşı yaptırımlarından hemen önceki seviyeye ulaştı.
Ancak Çin'in İran'dan petrol ithalatının toplam değerine baktığımızda bu istatistik çok garip görünüyor.
Çin'in gümrük istatistikleri, ülkenin Mart ayında İran'dan toplam 667 milyon dolarlık petrol ve mal ithal ettiğini gösterirken, Ocak ve Şubat aylarında Çin'in aylık ortalama ithalatının 575 milyon $ olduğunu gösteriyor. Diğer bir deyişle, Çin'in Mart ayında İran'dan yaptığı ithalat Ocak ve Şubat aylarına göre sadece yüzde 16 arttı, ancak petrol ithalatının hacmi yüzde 641'den fazla ve yaklaşık 7.5 kat arttı.
Petrol fiyatları Mart ayında yılın ilk iki ayına kıyasla neredeyse yarı yarıya azalsa da, Çin'in İran'ın petrol ithalatındaki bu ay 7.5 kat artması, İran İslam Cumhuriyeti'nin Çin'e yaptığı ihracatın toplam değerinde yüzde 16'lık bir artışa yol açmış gibi görünmüyor.
İran'ın petrolünün bir kısmı (günde yaklaşık 140.000 ila 170.000 varil) İran İslam Cumhuriyeti'nin 5 milyar dolarlık borcunu çözmek için Çin'in Sinopec ve CNPC şirketlerine teslim ediliyor. Ancak Gümrük istatistiklerinde yer almasına rağmen, pratikte para İran'a teslim edilmiyor. İki şirket İran'ın Yadavaran ve Azadegan petrol sahalarını geliştirdi ve sözleşme kapsamında İran'dan para yerine petrol teslim edilecek.
Pekin'in enerjiye güvenli ve uzun vadeli erişim stratejisi, Çin ve İran'ın, özellikle enerji alanında stratejik ortaklıkları hedeflemesine yol açtı. Ekonomik ve jeopolitik hedefler Tahran-Pekin ilişkilerini güçlendirebilir. Çin'in daha ucuz enerji kaynaklarına erişmek için kısa ve orta vadede izlediği strateji, yüksek riskli piyasalardan; ABD ile güçlü ekonomik ve politik bağları olmayan veya başka bir deyişle, Beyaz Saray'ın müttefikleri olmayan ülkelerden, enerji sağlamaktır. Çin'in artan enerji ihtiyacı ve Tahran'ın dünya görüşü, İran ile ilişkilerini şekillendirmede önemli bir rol oynamaktadır.
