İdlib'te Türkiye'yi bekleyen zor ve tehlikeli senaryolar
 Bu sayfayı yazdır

İdlib'te Türkiye'yi bekleyen zor ve tehlikeli senaryolar

Yazan  19 Ağustos 2019

Suriye rejiminin Khan Shaykhun'a girişinin yakın olmasıyla birlikte Ankara'nın önünde tehlikeli ve zor senaryolar var.

Türkiye, diplomatik çabaların başarısız olmasının gölgesinde geçtiğimiz aylar boyunca Hama kırsalı ve İdlip'te Türk gözlem noktalarına tekrar eden Suriye rejim saldırılarına sınırlı cevap vermekle yetindi. Ancak bu defa öyle anlaşılıyor ki iş farklı. Ankara'nın önündeki güçlükler daha zor. Rejimin ilk kez gözlem noktalarından birisini kuşatması bekleniyor. Türk noktaları, gerginliğin azaltılması bölgeleri anlaşması ve Astana uzlaşıları uyarınca İdlip'te bulunuyor. Dolayısıyla rejimin çevre bölgeyi kontrol altına alması Türk noktasının bulunma düşüncesinin uzaklaşması, anlaşmanın anlamını ve özünü tamamıyla tahrip etme anlamına geliyor.

Bu da Türk ordusunun heybetinde ardından dünyadaki herhangi bir ordunun korumak için çaba gösterdiği caydırıcı gücü ve imajında büyük bir eksilme demek oluyor. Öyle anlaşılıyor ki Türk ordusu ve arkasındaki Ankara'daki siyasi düzey sonuçlardan kaçınmak için zor belki de önümüzdeki günler içinde tehlikeli olacak senaryolar önünde. Türkiye birinci derecede Suriye rejiminin Khan Shaykhun istikametinde daha büyük ilerlemesinin meydana gelmesinden kaçınmak dolayısıyla Türk noktasının kuşatma altına alınmasını engellemek için çalışıyor.

Ancak rejimin İdlip'e saldırısını durdurmada geçtiğimiz aylar boyunca başarısız olan Türk diplomatik çabalarının Khan Shaykhun'a saldırıyı durdurmada başarılı olacağına dair şu ana kadar herhangi bir gösterge yok. Diğer bir seçenekte gözlemciler, Türkiye'nin bölgede Suriye muhalefet gruplarına askeri desteğini artırma ve sahada askeri güçler dengesini kendi yararına altüst edebilecek gelişmiş askeri destek sunmasının gerekliliğini belirtiyorlar. Bunun Khan Shaykhun'da savaşçıların kararlılığını güçlendirmesi mümkündür. Ancak rejimin saldırısının hırçınlığı ve Rusya'nın hava desteğinin yoğunluğu gölgesinde orta yada uzun vadede kararlılığını garanti altına almaz.

Bu seçeneğin özellikle Türkiye'nin desteklediği muhalefete bağlı askeri grupların Fırat Kalkanı bölgelerinden İdlip'te ki savaş cephelerine yöneldiği hakkında sözlerin bulunması ile birlikte ne derece uygulanabilir ve etkili olduğunun önümüzdeki bir kaç gün içinde ortaya çıkması bekleniyor. Türkiye'nin Suriye rejimini Mork'taki gözlem noktasını ablukaya almasını engellemek için doğrudan askeri müdahalede bulunması imkanı hakkında ise öyle anlaşılıyor ki bu seçenek kesinlikle en tehlikeli. Türk ordusunu Suriye rejimiyle doğrudan karşı karşıya bırakması mümkündür. Ancak en tehlikelisi -şayet meydana gelirse- bu çatışmanın Türk-Rus ilişkilerine etkileri ve Ankara'nın Rusya ile tehlikeli askeri ve siyasi krizlere girmesi.

Bu, Ankara'nın özellikle bu süreçte kesinlikle girmeyi tercih etmediği bir şey. Türk-Rus ilişkileri Ankara ve Washington'un Suriye'nin kuzeyinde Fırat nehrinin doğusunda rejimin Khan Shaykhun'a saldırısını durdurmak için Türkiye'nin herhangi bir diplomatik çabasını reddeden, Ankara'ya tüm öfkesini kusması mümkün olan ve rejimi Türk gözlem noktalarını daha büyük bir şekilde sıkıştırmaya teşvik etmek için itmesi ve Türkiye ile askeri çatışmaya girmesi durumunda desteklemesi mümkün olan Rusya ile eşgüdüm olmaksızın güvenli bölge kurulması için çalışmaya başlamasının gölgesinde Suriye dosyasına ilişkin olarak hassas bir süreçten geçiyor. Ancak eski tehlikeler ve güçlüklere rağmen Türk noktasının ablukaya alınmasının etkileri Türk ordusunun konumu ve şöhreti üzerine felaket olacak. Mork'taki askeri noktanın sökülmesi İdlip ve çevresinde diğer Türk noktalarının sökülmesi için baskı ve ilerlemeyi sürdürmek için rejimi teşvik eden bir başlangıç olacak. Öyle anlaşılıyor ki seçenekler belki de Türk noktasının ablukaya alınmasını engellemesi yada Türkiye'nin Tel Rıf'at olmasını arzu ettiği başka bir eksende ileri noktaya taşınması mümkün olan Rusya ile bir ölçüde uzlaşıya ulaşmaya ilişkin senaryolar önünde olacak Ankara'nın önünde kademeli bir şekilde sınırlanıyor.

Çevir yapılan kaynak: https://www.alquds.co.uk/%d8%b3%d9%8a%d9%86%d8%a7%d8%b1%d9%8a%d9%88%d9%87%d8%a7%d8%aa-%d8%b5%d8%b9%d8%a8%d8%a9-%d9%88%d8%ae%d8%b7%d9%8a%d8%b1%d8%a9-%d8%a3%d9%85%d8%a7%d9%85-%d8%a3%d9%86%d9%82%d8%b1%d8%a9-%d9%85%d8%b9-%d9%82/

Turgut Adsız

21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü
Bilimsel Danışmanı