Gecenin moderatörlüğünü USA Today Washington Büro Şefi Susan Page üstlendi. Adaylar Koronavirüs, bir başkan yardımcısının rolü, ekonomi, küresel ısınma, Çin, dış politika, Yüksek Mahkeme, ırksal adalet ve oylama sistemi üzerine sorulan sorulara yanıtlar verdi. Münazaranın sonunda bir 8. Sınıf öğrencisinin sorduğu “ Bütün politikacılar kavga ediyor, televizyonu açtığımda sadece şiddet görüyorum. Liderler bile iyi geçinemezken biz halk nasıl iyi geçinelim? “ sorusuna barış ve birlik mesajları içerisinde cevap verdiler. Bu yazıda münazara; Koronavirüs, ekonomi, küresel ısınma, Çin, Dış politika, Yüksek Mahkeme, ırksal adaletsizlik ve analiz başlıkları altında sekiz kısımda anlatılacaktır.
Koronavirüs
Münazara Koronavirüs konusuyla başladı. Harris, “ Trump, 28 Ocak’tan beri virüsün ciddiyetini biliyordu ancak bunu minimize etti. Şu anda bile pandemi için bir planı yok ama Biden’ın var. Amerikan halkı, bugüne kadarki yönetimler arasında en kötü başkanlık başarısızlığına şahit oldu. Sorumsuzlukları ile yeniden seçilme haklarını kaybettiler.” dedi. Pence, Harris’in suçlamalarına karşı çıktı. Trump’ın halkın sağlığını her zaman öne koyduğunu, virüs ortaya çıkar çıkmaz Çin’e olan uçuşları yasakladığını ancak Biden’ın buna yabancı düşmanlığı diyerek karşı çıktığını söyledi. Aşının da yıl sonuna kadar hazır olacağını ekledi. Harris, Bob Woodward’un Trump ile söyleşilerinde ortaya çıkardığı Koronavirüs ile ilgili söylediği skandal sözleri hatırlattı ve Trump’ı şeffaf olmamakla suçladı. Pence bu iddiayı reddetti. Moderatörün Kovid-19 aşısının onaylanması durumunda aşı olup olmayacağını sorması üzerine Harris, "Kamu sağlığı uzmanları bize aşı olmamız gerektiğini söylerse, aşı olmalıyız ve ben ilk başta sıraya giren kişi olurum. Ama bunu Trump derse, aşı olmam." yanıtını verdi. Harris'in bu yanıtı üzerine Pence, "Aşı üzerine halkın güvenini baltalamaya devam ediyorsunuz. Siyasetinize insan hayatlarını alet ediyorsunuz." tepkisini gösterdi. Biden’ın başkan yardımcılığını üstlendiği Obama yönetiminde yaşanan domuz gribi salgınını hatırlatan Pence, yönetimin başarısızlığı sebebiyle 60 milyon insanın gribi kaptığını gribin Kovid-19 kadar ölümcül olması durumunda 2 milyon insanın hayatını kaybedebileceğini söyledi. Biden ve Trump'ın detaylı sağlık kayıtlarının yayınlanmamasına ilişkin bir soru üzerine Pence, Trump'ın Kovid-19 testi "pozitif" çıktıktan sonra doktorlarının gerekli her bilgiyi yayımladığını anımsatarak, "Amerikan halkının başkanlarının sağlığını bilme hakkı var, biz de bu şekilde davranmaya devam edeceğiz." dedi. Harris ise Biden'ın sağlık kayıtları ve vergi kayıtları konusunda Trump'tan daha şeffaf olduğunu belirterek, "Araştırmacı gazetecilik sayesinde Trump'ın 750 dolar vergi ödediğini gördük. Bunu ilk duyduğumda 750 bin dolardır diye düşünmüştüm ama 750 dolarmış. Trump'ın 400 milyon dolar borcu olduğunu da biliyoruz." diye konuştu. Harris, ABD başkanının kime borcu olduğunu ve bu yüzden kararlarını kimin, neyin etkilediğini öğrenmek istediğini belirtti. Pence, tıpkı Trump gibi 750 dolarlık vergi iddialarını reddetti.
Ekonomi
Ekonomi konusunda vergi meselesi ön plandaydı. Harris, Trump’ın ekonomiyi zenginlerin durumuyla ölçtüğünü söyledi. Biden’ın vergi kolaylığı sağlayan vergi yasasını iptal edeceğini ekledi. Harris, Biden seçilirse asıl yatırımın zenginlere, inşaata, yollara değil; inovasyona, eğitime, bilime, araştırmaya yapılacağını söyledi. Devlet üniversitelerinin ücretsiz olacağını ekledi. Sözü alan Pence, Biden ve ekibinin vergileri artırarak, ekonomiyi mahvedeceklerini söyledi. Fosil yakıtı ve “fracking”’i ( Hidrolik kırılma ile kaya gazı çıkarmayı) yasaklayarak işsizliği artıracaklarını ekledi. Harris, yılda 400.000 dolardan az kazanan kimsenin vergilerinin artırılmayacağını ve “fracking’i yasaklamayacağını söyledi. Pence'in sözünü kesmesi üzerine ise Harris, rakibine dönerek, "Sayın Başkan Yardımcısı şu an ben konuşuyorum." dedi. Pence’in sağlık sigortası planı “ObamaCare’i” eleştirip Harris’in bu planı desteklemesiyle ekonomi konusu son buldu.
Küresel Isınma
Pence; hava,su ve toprağın tarihteki en temiz hallerinde olduklarını ve Trump yönetiminin bilimi dinlediğini söyledi. Trump gibi orman yönetimine yatırım yapılması gerektiğini ekledi. İklim değişikliği konusunda yaptıkları ile gurur duyduklarını belirten Pence, Paris İklim Anlaşmasını eleştirirken, Harris ise seçilmeleri durumunda anlaşmaya tekrar döneceklerin söyledi. Pence, Biden ve Harris’in önce destekleyip sonra desteklemeyi bıraktıkları Demokrat senatör Alexandria Ocasio-Cortez’in sunduğu “New Green Deal” ın ( Yeni Yeşil Anlaşma) ekonomiyi mahvedeceğini belirtti.
Çin
Harris Çin konusuda veriler vererek bazı açıklamalarda bulundu. “ Çin ile olan ticaret savaşını kaybettiniz. 300.000 imalatçı işini kaybetti. Çiftçiler iflas etti. En çok işin kaybedildiği başkanlık dönemi Trump’a ait.” dedi. Pence, “ Biden Çin’le hiç savaş kaybetmedi çünkü savaşmadı bile. Her zaman komünist Çin’i destekledi. Obama zamanında imalathanelerin durumu daha kötüydü.” dedi. Kovid-19 salgınının sorumlusunun da Çin olduğunu dile getiren Pence, "Biz güçlü duracağız." mesajını verdi. Harris ise "Trump yönetimin Çin'e karşı bakış açısı ve yaklaşımı Amerikan yaşamlarının kaybedilmesi ile sonuçlandı." eleştirisinde bulundu.
Dış Politika
Harris,” dış politikada dostlara sadakat ve düşmanlara monitörlük” ilkesinin benimsenmesi gerektiğini söyledi. Trump’ın ise dış politikadaki tüm dostlarına ihanet edip diktatörlere kucak açtığını söyledi. En başta da Rusya’yı örnek göstererek Putin, Trump dostluğuna dikkat çekti. Trump’ın ABD’yi dış politikada izole ederek onu güvensiz bir ortama iteklediğini söyledi. Harris'in sözlerine, "NATO'daki dostlarımızla ve müttefiklerimizle çok iyi ilişkilerimiz var." diye yanıt veren Pence ise Trump'ın ABD'nin Tel Aviv'deki büyükelçiliğini Kudüs'e taşıdığını, DEAŞ'ı tamamen ortadan kaldırdığını ve DEAŞ'ın sözde lideri Ebubekir El Bağdadi'yi öldürdüklerini belirtti. Pence, "Obama yönetimi yüzlerce Amerikalının hayatından sorumlu olan Kasım Süleymani'yi güçlendirmekten başka bir şey yapmadı. Başkan Trump ise onu ortadan kaldırma konusunda tereddüt etmedi. Şimdi Biden ve ekibi Süleymani kararımızı eleştiriyor, çok yazık." değerlendirmesinde bulundu. Son olarak Harris, Trump’ın ordu mensuplarına “ezikler ve kaybedenler” demesini ve sırf esir düştüğü için bir askere kahraman olmadığını söylemesini eleştirdi.
Yüksek Mahkeme
İki başkan yardımcısı adayının ayrıştığı bir diğer nokta ise Trump'ın seçimlerden önce Yüksek Mahkeme'ye aday gösterdiği yargıç Amy Barrett oldu. Pence, Barrett konusunda oldukça heyecanlı olduklarını ve Senato’da Barrett’ın hızlı bir şekilde onaylanmasını beklediklerini dile getirdi. Harris ise “ Önce Beyaz Saray’ın sonra Yüksek Mahkeme’nin doldurulması gerekir" diyerek seçime bir ay kala yapılmaya çalışılan yargıç atamasını eleştirdi.
Harris'in, Pence'in "Eğer seçimleri kazanırsanız Yüksek Mahkemenin yapısını değiştirecek misiniz?" şeklindeki ısrarlı sorusuna cevap vermekten kaçınması ise dikkati çekti. Pence ise Biden’ın seçilirse Yüksek Mahkeme’nin yapısını değiştireceğini, oyunu kazanamadıkları için oyun kurallarını değiştireceklerini ve yürütmenin yargıya dokunarak erkler ayrılığının hiçe sayılacağını söyledi. Kürtaj konusu sırasındaysa Harris’in söylediği “ Bu kadının kararı; Trump’ın ya da Pence’in değil” cümlesi oldukça önemliydi.
Irksal Adaletsizlik
Irksal adaletsizlik konusu Brianna Taylor’ın anılmasıyla başlandı. George Floyd'un ölümünün ardından yaşanan gelişmeleri de değerlendiren iki aday, polis ve kriminal sistemin reforme edilip edilmemesi gerektiği konusunda da farklı fikirler ortaya koydu. Harris, polis ve yargı reformunu savunurken, Pence polislere ve yargı sistemine güvendiklerini dile getirdi. Protestolarda yaşanan yağmalamanın hiçbir bahanesinin olamayacağını söyledi. Harris, Trump’ın ırkçı olduğunu ima ederek onun Meksikalılar’a, müslümanlara hakaret edip Naziler’i ve beyaz üstünlükçü grupları desteklediğini söyledi. Pence bunun doğru olmadığını Trump’ın torunlarının bile yahudi olduğunu söyledi.
Münazara Analizi
Başkan yardımcılığı münazarasının, başkan münazarasına kıyasen oldukça sakin ve oturaklı geçtiğini söylemek mümkündü. İki aday da birbirine hakaret etmedi ve sesini yükseltmedi. Son noktada,Pence’in liberal yargıç Ginsburg’le muhafazakar yargıç Scalia’nın dostluğunu örnek göstererek verdiği birlik beraberlik mesajı oldukça önemliydi. Her iki aday da iyi performanslar sergiledi. Harris’in Yüksek Mahkeme ve dış politika konularında cevap verememesi eleştirildi. “Fracking” ‘i yasaklamayacağız demesi de sol kanattan oldukça fazla eleştiri aldı. Pence’in ise sistematik ırkçılık ve “ Kaybederseniz koltuğu barış içerisinde terk eder misiniz?” sorularına cevap vermekten kaçınması tepki çekti. Yine de sakinliği ve bilimsel içerikli konuşmasıyla Trump’ın yanında mantıklı ve güvenilir bir gücün bulunduğunu ABD halkına göstermiş oldu. Münazaranın kazanananı ve kaybedenini anketlerde göreceğiz.
ZEYNEP LARA KADIOĞLU
REFERANSLAR
