Türkiye’nin Afganistan’a yönelik dış politikası dört temele dayanmaktadır. Afganistan’ın birliğinin ve bütünlüğünün korunması; ülkede güvenlik ve istikrarın sağlanması; halk katılımının öncelikli olduğu geniş tabanlı siyasi yapının güçlendirilmesi ve nihayet terörizmi ve aşırılığı ortadan kaldırarak barış ve refahın yeniden tesis edilmesi.

Taliban’a bakıldığında, ülkeyi ele geçirme kapasitesi olmayan bir gerilla isyanıdır. Hükümetinkinden beş kat daha küçük bir kuvveti olan tahmini 50.000 ila 60.000 savaşçısı vardır. Nitekim Taliban yönetiminde dahi, ülkenin yüzde 15’i muhalefeti Kuzey İttifakı’nın kontrolü altında kalmıştı.

Bakan Blinken Afganistan’a gönderdiği mektubunda, Türkiye’de düzenlenecek Birleşmiş Milletler öncülüğündeki konferansın, “Afganistan’da barışı desteklemeye yönelik birleşik bir yaklaşımı tartışmak için” ABD, Çin, Rusya, Pakistan, İran ve Hindistan’dan temsilcilerin yer alacağı ayrı bir toplantıyı tamamlayabileceğini yazdı.

ABD-Taliban Barış Anlaşması görüşmeleri çerçevesinde “şiddetin düşürülmesi”, “yabancı güçlerin ülkeden geri çekilmesi”, “Afganistan içinde müzakereler” ve “terörizmle mücadele güvencesi” başlıkları altında birtakım yeni kararlar alındı. Ancak bu kararlar beraberinde birtakım yeni sorunları gündeme getirmiş bulunuyor.

Amerika’nın bu girişimleri bazı kesimlerde “neo-coloniel” tabiriyle karşılandı. Yaşattığı tecrübelerin bedelini güvensizlikle ödeyen ABD, bu durumuAfganistan’ın en güvendiği NATO ülkesi olmaya haiz Türkiye ile dengelemek istemiştir.

Bölge dengeleri menfi surette değişmediği müddetçe doğrudan ya da dolaylı Afganistan-Türkiye yapıcı ilişkilerinin başarı payı muhtemeldir. Çözüme kavuştuğu takdirde bu tür ilişkiler Türkiye’ye sadece lokal değil, küresel bir imaj ve misyon kazandıracaktır.

KAYNAK

nytimes.com

aa.com.tr

mfa.gov.tr

aljazeera.com