< < ABD ve İran Yeniden Karşı Karşıya
 Bu sayfayı yazdır

ABD ve İran Yeniden Karşı Karşıya

Yazan  22 Eylül 2020

ABD Başkanı Donald Trump yönetimi, İran’a yönelik tüm BM yaptırımlarının yeniden yürürlüğe girdiğini ve İran’a uygulanan konvansiyonel silah ambargosunun Ekim ayı ortasında sona ermeyeceğini bildirdi.

Ancak Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ne (BMGK) üye 15 ülkeden 13’ü Washington’un söz konusu adımının geçersiz olduğunu belirtiyor.

Söz konusu ambargo İran, Rusya, Çin, Almanya, İngiltere, Fransa ve ABD arasında 2015 yılında imzalanan nükleer anlaşması uyarınca 18 Ekim’de sona erecek.

ABD Başkanı Donald Trump'ın yönetime gelmesiyle Washington anlaşmadan çekilmiş ve İran'a yeniden yaptırım uygulamaya başlamıştı.               

Anlaşma, Tahran’ın kendisine yönelik yaptırımların kaldırılması karşılığında nükleer silah geliştirmesini engelliyor. Nükleer anlaşmaya dahil olan taraflar, anlaşmayı korumaya kararlı olduklarını vurgularken, İran, ABD’nin BM’deki hamlesine rağmen anlaşmanın yürürlükte kalacağını belirtti. İngiltere, Fransa ve Almanya, geçtiğimiz Cuma günü BMGK’ya gönderdikleri bir mektupta, İran’a yönelik yaptırımların askıya alınmasının 20 Eylül’den sonra da devam edeceğinin altını çizerek, “Nükleer anlaşmayı korumak için yorulmadan çalıştık ve hala buna bağlıyız” ifadelerini kullandı.

ABD, BMGK'nın İran'a 13 yıldır uyguladığı ve 18 Ekim'de sona erecek silah ambargosunu yenilemek istiyor. İran ile birlikte anlaşmanın taraflarından AB, Rusya ve Çin ise ABD'nin İran ile yapılan nükleer anlaşmadan 2018'de çekildiğini ve anlaşmaya taraf olmayan bir ülkenin yaptırımların yeniden devreye sokulmasına olanak veren mekanizmayı hayata geçiremeyeceğini belirtiyor.

Başkent Tahran'daki Bakanlar Kurulu toplantısının ardından konuşma yapan Ruhani, ABD'nin İran'a karşı hayata geçirdiği yeni yaptırımlara ilişkin değerlendirmede bulundu. "ABD, 2.5 yıldır İran'a karşı uluslararası bir koalisyon meydana getirmeye ve BMGK yaptırımlarını tekrar yürürlüğe sokmaya çalıştı fakat başarılı olamadı. Nükleer anlaşmadan ayrıldığı günden bu yana kısa sürede AB'yi yanına çekeceğini ve İran'ın atacağı adımlarla yaptırımları geri getirmek için eline bahane vereceğini düşünüyordu. İran'ı bunun için tahrik etti fakat olmadı."

ABD'nin İran'a silah satışını engelleme yönündeki çabalarında da başarısız olduğunu kaydeden Ruhani, İran'a destek veren Rusya, Çin, AB ülkeleri ve BMGK'nın 13 üyesine teşekkür etti.

ABD’nin, Ortadoğu’da kendisine en güçlü rakip ve tehdit olarak gördüğü İran’ı yalnızlaştırma politikasına devam ettiği bilinmektedir. ABD’nin bu politikayı uygularken BMGK’yı harekete geçirme noktasında ciddi sıkıntılar yaşadığı görülmektedir. İran lideri Ruhani ise BM üyesi ülkelerle yürüttüğü başarılı diplomasi ile bölgede güçlü bir devlet olduğunu ispat etti. İlerleyen günlerde bölgeyi ve BMGK’yı hareketli günler beklemektedir.

 

 

KAYNAK:

https://www.ortadoguhaber.com/haberler/ruhani-den-abd-ye-sert-sozler-zorbalikla-muamele-ederse-cevabini-alir

https://turkish.aawsat.com/home/article/2518741/abd-i̇ran’-yönelik-bm-yaptırımlarının-yeniden-yürürlüğe-girdiğini-açıklaması-ne

 

Barış Yüksel

21. Yüzyıl Türkiye Enstitüsü
Uzman