ABD'nin tek taraflı olarak uygulayacağı bu yasa kapsamında Suriye'de doğrudan veya Suriye rejimi adına Rusya ya da İran adına savaşan yabancı kişiler veya onlara hizmet sağlayan yabancı şirketler yaptırımla karşı karşıya kalabilir. Bu kişi ya da şirketlere önemli finansal ya da teknolojik destek sağlayan, malzeme yardımı yapan veya herhangi bir önemli işlem yapan taraflar da yaptırıma tabi tutulabilir. Buna göre, ilgili kişi ya da kuruluşun ABD'deki mal varlığı dondurulabilir ve ABD'ye girmekten men edilebilir.
Sezar yasanın asıl önemi, aslında Rusya ve İran'ı direkt olarak etkisi altına almasından kaynaklanıyor. Çünkü sadece rejim ile işbirliği yapan kişi ya da kuruluş değil Suriye'de rejimi destekleyen Rus ve İranlı kişi ve kuruluşlar ile da işbirliği yapanlar yaptırıma tabi tutulabilir.
Gerçek şu ki Suriye rejiminin ayakta kalması için İran ve Rusya'nın desteği hayati bir önem taşımaktadır.”Caesar Yasas”ı, özellikle Suriye'de yeniden imar sürecini da hedef alıyor.Bu duruma ek olarak yasa, gaz ve petrol üretiminin yanı sıra, havacılık, inşaat ve mühendislik sektörlerinde rejime hizmet sağlayanlara da yaptırım uygulanacağı belirtilmiştir.
Sezar Yasası’nın asıl amacı “Sivillerin korunması”
ABD'nin 2020 savunma bütçesi içine eklenen "Sezar Suriye Sivil Koruma Yasası" önemli unsurlar içeriyor.Yasa, siyasi tutukluların serbest bırakılması, sivillerin hedef alınmasının ve ibadethaneler, hastaneler, okullar gibi sivil yaşam alanlarının bombalanmasının durdurulması, savaş suçlularına yönelik soruşturma başlatılması, kimyasal silah kullanımına son verilmesi, göçe zorlananlar ile sığınmacıların onurlu biçimde geri dönüşüne izin verilmesi gibi, siyasi sürecin başlaması için uygun koşulların oluşturulmasına destek sağlamayı planlıyor.
ABD’li senatör ve yetkililer, kapsamlı insan hakları ihlallerine ek olarak, ABD tarafından terör örgütü olarak sınıflandırılan Hizbullah ile doğrudan bağlantıları ve yolsuzluklar nedeniyle Lübnanlı yetkililere ve siyasi partilere yönelikte “Sezar Yasası”uygulandı.Asıl olarak Esad rejimine destek veren İran ve Rusya’nın etkisi kırmak için uygulanan yasa tasarısı, İran destekli Şii Hizbullah’ın da mali desteğini yok etmek için devreye girmiş oldu.ABD’nin yaptırım gerekçeleri içerisinde Hizbullah’ın yasal olmayan yollardan finansal kaynak elde ettiğini ve buna ek olarak Lübnan eski Bakan’ın Hizbullah’a hem mali destek hem siyasi belgeleri erişim sağlanmasından dolayı yaptırım listesine alındığı belirtilmişti.
Bu zamana kadar Suriye’ye karşı bir çok yaptırım uygulandı fakat "Sezar Yasası'nın farklı şudur ki : Bu yasa Suriye rejimi ile ilişkileri olan veya ilişki geliştirmek isteyen ülkeleri ve şirketleri hedef alıyor. Daha önceki yaptırımlar Suriye içindeki rejimle ilişkili kuruluşları, kamu şirketlerini ve Hamas ile Hizbullah gibi Suriye dışındaki bazı silahlı grupları hedef alıyordu. Bu yasa ise Suriye rejiminin destekçilerini zayıflatmayı hedefliyor.
Sonuç olarak ABD’nin “Seza Yasası” ile yaptırımları esasen pek de etili olmuş değildir.Hatta bu durum Suriye savaşına taraf ülkeler arasındaki siyasi kutuplaşmayı artıracak gibi. İran, Rusya ve Çin, bu duruma tepki gösterdi ve böylelikle, bu ülkeler Suriye rejimine daha fazla destek verecekler. Çünkü ABD'ye Suriye ile ilgili stratejisini hayata geçirme şansı vermek istemeyecektir. İran destekli Lübnan Hizbullah’ı da hiçbir şekilde bu yaptırımlardan etkilenmiş değildir. Çünkü, “Hizbullah, Sezar Yasası ile doğrudan ilgilenmiyor, daha ziyade ABD yaptırımlarına karşı çıkıyor. Suriye'de faaliyet gösteren şirketleri bulunmadığı için yasanın yaptırımları onu etkilemeyecektir.
Göksu Eylül Bağcı
Referans
https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-53149797
