Avrupa Birliği (AB), Kıbrıs açıklarındaki doğal gaz arama faaliyetleri "uluslararası hukuka aykırı olduğu" gerekçesiyle Türkiye’ye yaptırım uygulama kararı aldı.
Pazartesi günü Brüksel’deki Dış İlişkiler Konseyi’nde üye ülkelerin uzlaştıkları karar, Türkiye’ye dört başlıkta "cezai müeyyide" olarak tanımlanan yaptırımlar uygulanmasını öngörüyor.
AB Dışişleri Bakanları yaptırımlarla, Türkiye’nin Kıbrıs açıklarındaki sondaj faaliyetlerini durdurmasını sağlamayı hedefliyor.
Üye ülkelerin mutabık kaldıkları kararda, "Türkiye’nin yapılan çağrılara rağmen faaliyetlerine son vermemesinden ötürü üzüntü duyulduğu" da aktarılıyor.
Yaptırım neleri kapsıyor?
Yaptırımlar Türkiye’nin AB’den 2020’de alması öngörülen katılım öncesi mali yardımlarda kesintiye gidilmesini, ortaklık konseyi gibi ekonomi ve ticari ilişkilere ilişkin kurumsal ve yine üst düzey siyasi diyalogun askıya alınmasını öngörüyor. Havacılık Anlaşması müzakerelerinin de askıya alındığı belirtilirken, ayrıca Avrupa Yatırım Bankası’ndan Türkiye’ye verilecek kredi desteğinin de gözden geçirmesi talep ediliyor.
AB, Türkiye’nin en önemli ekonomi ve ticaret ortağı. Bu nedenle yaptırımların sancılı bir süreçten geçen Türkiye ekonomisini etkileyebileceği belirtiliyor.
AB son yıllarda, hukuk devleti ve demokrasi alanındaki gerileme nedeniyle Türkiye’ye verilen katılım öncesi mali yardımlarda zaten kesintiye gitmişti. Ankara ile pek çok AB ülkesi arasında son yıllarda yaşanan siyasi gerilimler sonucunda da Türkiye’nin Avrupa Yatırım Bankası kredi taleplerinin bir bölümü geri çevrilmiş, iki taraf arasındaki siyasi diyalog da büyük ölçüde sekteye uğramıştı.
Mali destek ve kredilerde ilave kesintiye gidilmesi Ankara’nın ekonomik destek arayışını daha da zora sokabilir.
Ayrıca Türkiye ile AB arasında hedeflenen Havacılık Anlaşması ile yeni uçuş rotaları öngörülüyordu. AB kaynakları, bu anlaşmanın uçak bileti fiyatlarında yüzde 50’lere varan indirim, ayrıca yaklaşık 48 bin yeni istihdam imkanı gibi birçok avantaj sağlayabileceğini dile getiriyordu.
Yaptırımların devamı gelebilir
AB üyesi ülkelerin üzerinde mutabık kaldıkları kararda ayrıca Türk hükümetinin yürütülen sondaj faaliyetleri ile AB üyesi Kıbrıs’ın egemenlik haklarını ihlal etmeye devam etmesi halinde ilave yaptırımlar öngörülebileceğine dikkat çekiliyor. Kararda, sondaj faaliyetlerine iştirak eden şirketler ve gerçek şahısların da yaptırım kapsamına alınabileceği uyarısına yer veriliyor.
Haziran ayında Ankara’yı yaptırımlar konusunda uyaran AB, Ankara’nın geri adım atmaması nedeniyle bu yaptırımları hayata geçirme kararı aldı.
Konsey bugünkü kararında bir kez daha Türkiye’ye çağrıda bulunarak bu tarz eylemlerden kaçınmasını, iyi komşuluk ilişkilerine uygun hareket etmesini, uluslararası hukuk uyarınca Kıbrıs’ın egemenliğine ve haklarına saygı göstermesini istedi.
