Türkiye tam üyelik müzakerelerinden çekilmekle, ‘Avrupa’ya sırt dönmek’ arasında denge kurmak zorundadır. İkisi birbirinin alternatifi olmamalıdır.

Kuzey Afrika ve Ortadoğu; silahsızlanma ve nükleer güç kontrolü; Transatlantik ilişkiler 2013 yılında da AB dış politikasının temel gündem maddelerinden olacaktır.

Avrupa bütünleşmesi siyasi ve ekonomik meselelerin bürokratik meseleler haline dönüştürülmesinin sıkıntısında.

Suriye meselesinin AB açısından asıl önemi, Birliğin 2011’den beri uluslararası alanda ne tip bir aktör olduğunu, kısaca özgünlüğünü sorgulatan bir sınama sürecinden geçmesine yol açmasıdır.

AB'nin kapsayıcılık, vatandaşları siyasi-ekonomik-sosyal krizlerden koruma ve uzaklaştırma potansiyeli hegemonyasını besleyen ya da sarsan unsurlardır.

Avrupa’daki ve Türkiye’deki siyasi aktörlerin Türkiye-AB ilişkilerini daha gerçekçi bir zeminde tartışma ve üyelik tartışmaları dışında ilerleyecek bir diyalog mekanizmasını işletme ihtiyacı duymaya başladıkları açıktır.

Esad yönetiminin yıpratılmasını sağlayacak kodlar yüklenmektedir. Bu yükleme mevcut yönetimin iç dinamiklerce bertaraf edilmesine kadar da sürecektir. Türk uçağının düşürülmesi olayı ise Avrupa ülkelerini ellerini çabuk tutmaya teşvik edecektir.

Yeni devrede AB-Rusya ilişkilerinde ‘karşılıklı bağlılık’ esasına uygun bir yol izlenecektir. Bu bağlılıkta enerji, küresel ekonomi, ticari ilişkiler ve uluslararası güvenlik temel unsurlar olacaktır.